1Atm=101324,72 Pa
1bar=100000 Pa
1mbar=100 Pa
1hPa=100 Pa
1atm=98066,5 Pa
1mmH2O=9,80665 Pa
1Tr=133,322 Pa
Wyznaczanie gęstości powietrza
1. Jaka będzie gęstość powietrza o składzie objętościowym równym:
O2 = 20 % ; N2 = 78% ; CO2 = 1.5 % ; CH4 = 0.5 %, jeśli jego temperatura mierzona termometrem suchym wynosi ts = 27.2°C, a ciśnienie p = 1020 mbar.
ρ = P/Rz ⋅T
P - ciśnienie statyczne bezwzględne powietrza [Pa]; R z - zastęcze R ; T -temperatura poiwetrz [K];
T = 273,15 + ts = 300,35 K
1 bar = 1000 mbar; 1 bar = 105 Pa
1020 mbar = 1,020 bar
1,02 bar ⋅105 = 102000 Pa
Rz = Mr/Mz
Mz- masa drobinowa zastępcza; Mr - uniwersalna stała gazowa
Mr = 8314,7 J/kmol⋅K
O = 16; N= 14; C = 12; H = 1
Mz = 0,2⋅(2⋅16)+0,78⋅2⋅14+0,015⋅(1⋅12+2⋅16)+0,005(12+4⋅1)= 28,98 kg/kmol
Rz = 286,912 J/K⋅Kg
ρ = 102000/286,912⋅300,35 =1,18 kg/m3
ρ = N/m2//(N⋅m/K⋅kg)⋅K = N/m2 ⋅ kg/(N⋅m) = kg/m3
2. Jaka będzie gęstość powietrza kopalnianego o składzie standardowym jeśli zmierzono:
p = 805.4 Tr ; ts = 27.6°C ; tw = 24.2°C.
1 Tr - 133,322 Pa; lub 133,214 Pa
805,4 Tr - x
x = 805,4 ⋅133,322 = 107377,54 Pa
ρ = P/Ra⋅Tv
Tv= (1+0,6 x)T
T = 273,15+ts; T = 300,75 K
Ra = 287,04 J/kg⋅k
X= 0,622 Pp/P-Pp
Pp = 610,5 exp (17,27⋅tw/237,3+tw)-0,000644⋅P(ts-tw)
Pp = 619,59
X= 0,622⋅ 619,59/107377,54-619,59
X= 0,00580
Tv = (1+0,6⋅0,00580)⋅300,75
Tv = 301,797 K
ρ = 107377,54/301,797⋅287,04 = 1,23 kg/m3
3. Wyznaczyć gęstość powietrza jeśli jegociężar właściwy jest równy γ = 1.23 kG/m3. Zmierzono ponadto p = 788.4 Tr ; ts = 22.6°C
1 Tr - 133,322 Pa;
788,4 Tv = 10511,5918 Pa
T = 273,15+ts = 295,75 K
R = 287,04 J/kg⋅K
ρ = P/R⋅T
ρ = 105110,59/287,04⋅295,75 = 1,24 kg/m3
II. Pomiar prędkości powietrza
1. Metodą "w przekroju" zmierzono prędkość powietrza anemometrem skrzydełkowym sumującym równą wm = 372 m/min. Ile wynosi prędkość rzeczywista powietrza w tym wyrobisku, jeśli A = 10.8 m2, a krzywa cechowania anemometru ma postać:
Y = 0.98 X - 0.10
gdzie: Y - prędkość średnia powietrza (rzeczywista), m/s,
X - prędkość średnia powietrza (zmierzona), m/s.
Dane:
Wpn= 372 m/min = 6,2m/s; (372/60)
A=10,8m2;
Y=0,98X-0,10
Wm=Y=0,98*6,2-0,10=5,976m/s
Wrz = Wm ⋅ (A - 0,4)/A
Wrz=5,976*(A - 0,4)/A
Wrz.= 5,976*0,96=5,75m/s(prędkość rzeczywista).
2. Metodą „przed sobą” zmierzono anemometrem skrzydełkowym sumującym prędkość powietrza równą wpm = 240 m/min. Jaka będzie prędkość średnia powietrza jeśli w miejscu jej pomiaru pole przekroju poprzecznego wyrobiska wynosi 14.8 m2. Krzywa cechowania anemometru ma postać:
Y = 0.95 X - 0.12
gdzie: Y - prędkość średnia powietrza (rzeczywista), m/s,
X - prędkość średnia powietrza (zmierzona), m/s.
Dane:
Wpm=240m/min=4m/s;
A=14,8m2;
Y=0,95*X-0,12
A>8 m2 k=1
A<8 m2 k=1,14
Y=0,95*4-0,12=3,68m/s=Wzm
Wrz=Wzm*k=3,68*k=3,68*1=3,68m/s
3. Metodą "w przekroju" zmierzono anemometrem różnicowym sumującym prędkość powietrza równą wpm = 18 m/min.
a) jaka będzie prędkość średnia powietrza jeśli w miejscu jej pomiaru pole przekroju poprzecznego wyrobiska wynosi 4.5 m2. Krzywa cechowania anemometru ma postać:
Y = 0.97 X - 0.02
gdzie: Y - prędkość średnia powietrza (rzeczywista) m/s,
X - prędkość średnia powietrza (zmierzona), m/s,
b) jaki będzie w tym wyrobisku strumień objętości powietrza,
c) jaki będzie w tym wyrobisku strumień objętości powietrza sprowadzony do warunków normalnych jeśli ρ = 1.31 kg/m3.
d) ile wynosi strumień masy powietrza
Dane:
Wpm=18m/min=0,3m/s=X
Ponieważ jest mniejsze od 0.5 to musimy odjąć
a) A=4,5m2;
Y=0,97X-0,02
Wm=Y=0,97*0,3-0,02=0,271m/s
Wr=0,5-Wm
Wr=0,5-Wm(0,271)=0,229m/s
Wrz=Wr*A-0,4/A
Wrz=0,229*(4,5-0,4)/4,5=0,2086m/s;
b) V=A*Wm.=4,5*0,2086=0,9387m3/s
c) Vn*ρn=V*ρ
Vn=ρ/ρn*V ρn=1,2
Vn=1,31/1,2*0,9387=1,0247m3/s
d) m.=Vn*ρn lub m.=V*ρ
m.= 1,0247*1,2=1,22964kg/s
tu chyba trzeba podstawić V a nie Vn
4. Metodą „przed sobą” zmierzono anemometrem skrzydełkowym sumującym prędkość powietrza równą wpm = 150 m/min. Jaka jest prędkość średnia powietrza jeśli w miejscu jej pomiaru pole przekroju poprzecznego wyrobiska wynosi 5.4 m2. Krzywa cechowania anemometru ma postać:
Y = 0.97 X + 0.16
gdzie:Y - prędkość średnia powietrza (rzeczywista), m/s,
X - prędkość średnia powietrza (zmierzona), m/s.
W pn = 150 m/min = 2,5 m/s=X
A = 5,4
Y = 0,97X +0,16
Y = 0,97 ⋅2,5+0,16=2,585 m/s
Wr = k⋅Wpop
A>8 m2 k=1
A<8 m2 k=1,14
K= 1,14
W rz = 1,14⋅2,5485 = 2,95 m/s
5. Na anemometrze różnicowym odczytano w = 12 m/min. Jaki jest strumień objętości powietrza w wyrobisku jeśli pole przekroju poprzecznego wyrobiska A = 22 m2. Krzywa cechowania anemometru ma postać:
Y = 0.98 X + 0.02
gdzie:Y - prędkość średnia powietrza (rzeczywista), m/s,
X - prędkość średnia powietrza (zmierzona), m/s.
Dane:
W=12m/min=0,2m/s; <0,5m/s
Krzywa cechowania
Y = 0,98X+0,02
Wa=Y=0,98*0,2+0,02=0,216m/s
Wr=0,5-Wm
Wr=0,5-0,2=0,284m/s
Wrz=Wr*A-0,4/A
Wrz=0,284*(22-0,4)/22=0,2788m/s;
V = A⋅Wrz
V = 22⋅0,2788 = 6,1344 m3/s
6. Dla wyznaczenia prędkości średniej powietrza zastosowano metodę podziału wyrobiska na elementarne pola. Dokonano podziału wyrobiska na równe pola. Ile będzie wynosić prędkość średnia powietrza jeśli zmierzono:
w1=2.40m/s ; w2=2.24m/s ; w3=2.14m/s w4=2.36m/s ; w5=1.76m/s ; w6=1.56m/s ; w7=1.66m/s ; w8=1.58m/s ;
w9=1.92m/s. Krzywa cechowania anemometru ma postać:
Y = 0.97 X - 0.18
gdzie: Y - prędkość średnia powietrza (rzeczywista) m/s,
X - prędkość średnia powietrza (zmierzona), m/s,
a) jaki będzie w tym wyrobisku strumień objętości powietrza jeśli pole przekroju poprzecznego A = 12.6m2,
b) jaki będzie w tym wyrobisku strumień objętości powietrza sprowadzony do warunków normalnych jeśli ρ = 1.275 kg/m3.
Jeżeli przekrój powietrza podzieli się na równe pola to `V=A⋅Σωi gdzie: J- ilość pól elementarnych; i- kolejne pola elementarne 1,2,3.
Prędkość średnia ωm.='V/A=1/J⋅Σωi
Prędkość średnia ωm.=1/9 (ω1+ω2+ ω3+⋅⋅⋅+ω9)=1/9(2,4+2,24+2,14+...+ 1,58)=1/9⋅17,62=1,9577≈1,96m/s
Prędkość średnia rzeczywista
a) strumień objętości powietrza w przekroju A=12,6 m/s
W m = V/A = 1/J ⋅ ΣWi (J = 9 bo mamy 9 W)
Σwi = 17,62 m/s
Wm = 1/9⋅17,62 = 1,96m/s
W = Y= 0,97⋅X-0,18; X=1,96
W=Y= 0,97⋅1,96-0,18=1,72 m/s
V = A ⋅W(Y)
V = 12,6⋅1,72 = 21,672 m2/s
(druga wersja to ta że podstawiamy zamiast Y Σwi)
`V=12,6⋅17,62=222,01 m3/s
b) ρ=1,275 kg/m3
`Vg='Vn ⋅ gn; gn = 1,20 kg/m3
`Vn=(g/gn)⋅'V; `V=21,672m3/s
`Vn=(1,275/1,2)⋅ 21,672=23,03 m3/s
7. Dla wyznaczenia prędkości średniej powietrza zastosowano metodę podziału wyrobiska na elementarne pola. a) ile będzie wynosić prędkość średnia powietrza jeśli zmierzono:
A1=1.25m2, w1=2.38m/s ; A2=1.25m2, w2=2.24m/s ; A3=1.25m2, w3=2.14m/s
A4=1.25m2, w4=2.36m/s ; A5=1.25m2, w5=1.76m/s ; A6=1.20m2, w6=1.56m/s
A7=1.25m2, w7=1.66m/s ; A8=1.20m2, w8=1.58m/s ; A9=1.25m2, w9=1.92m/s
b) jaki będzie w tym wyrobisku strumień objętości powietrza,
c) jaki będzie w tym wyrobisku strumień objętości powietrza sprowadzony do warunków normalnych jeśli ρ = 1.295 kg/m3.
d) ile wynosi strumień masy powietrza w tym wyrobisku?
Krzywa cechowania anemometru ma postać:
Y = 0.97 X - 0.18
gdzie: Y - prędkość średnia powietrza (rzeczywista) m/s,
X - prędkość średnia powietrza (zmierzona), m/s,
Wszystkie W przerobić przez krzywą cechowania
Y=0,97*X-0,18
Policzyć: 1).Σ Ai =11,15; 2). ΣWi=17,6; 3) ΣAiWi = 21,843
Wm.=ΣAiWi / ΣAi
Wm.=Ai*Wi+.....+A9*W9 / A1+....+A9
Wm.=21,843/11,15=1,959m/s
b)Strumień objętości powietrza
Vi = Ai*Wi
V= A1*w1+A2w2+A3w3+A4w4+...A9w9
V= 21,843m3/s
c)Strumień objętości powietrza w warunkach normalnych
ρ=1,295kg/m3,
Vn*ρn=V*ρ
Vn=ρ/ρn*V
Vn=1,295/1,2*21,843=23,5722m3/s;
d) Strumień masy powietrza w tym wyrobisku:
m.=ρ*V lub m.=ρn*Vn
m.= 1,295*21,843=28,286 kg/s
(nie wiadomo które V cz Vn)
8. Jaka będzie prędkość powietrza jeśli zmierzono katatermometrem z posrebrzanym zbiorniczkiem o stałej katatermometru F=420 mcal/cm2, że czas opadania słupka alkoholu jest równy τ = 6′40′′. Temperatura powietrza zmierzona termometrem suchym wynosi 30.0 °C.
gdy w < 1 m/s,
Ksr=F/τ=(0,008+0,485√w)(36,5-ts)
gdy w > 1 m/s,
Ksr=F/τ=(0,108+0,385√w)(36,5-ts)
gdzie:
Ksr- natężenie chłodzenia mierzone katatermometrem posrebrzonym mcal/(cm2s),
ts- temperatura powietrza mierzona termometrem suchym °C.
Dane:
F=420 mcal/cm2,
τ=6'40''
ts=30oC
dla w<1m/s
Ksr=F/τ=(0,008+0,485√w)(3,65-ts)
2) dla w>1m/s
Ksr=F/τ=(0,108+0,385√w)(36,5-ts)
τ=6'40”=400s
Ksr=420/400=1,05,
Podstawić do wzoru 1 i 2, i obliczyć
,,w”.
9. W wyrobisku górniczym zmierzono czas przejścia sygnału akustycznego od nadajnika (odbiornika) do odbiornika (nadajnika) zgodnie i przeciwnie do kierunku przepływu powietrza. Odległość między nadajnikiem i odbiornikiem wynosiła 10 m. Otrzymane czasy wynoszą:
-pod prąd t1 = 0.028645 s,
-z prądem t2 = 0.029269 s.
Prędkość rozchodzenia dźwięku w powietrzu c= √χRT .
Wyznaczyć jaka jest prędkość powietrza w tym wyrobisku, jeśli jego temperatura na termometrze suchym wynosi ts = 22.4°C, a stała gazowa tego powietrza jest równa R = 288.3 J/(kgK).
Dane:
ts=22,4oC,
R=288,3 J/(kgK),
L = 10 m;
t1 = 0,028645 s
t2= 0,029269 s
χ=1,4 ;
T = 273,15 +22,4= 295,55 K
c= √χRT = √1,4⋅288,3⋅295,55 = 345,38
V =c*(t2-t1/t2+t1)
V=345,38⋅( t2-t1/t2+t1)=3,72m/s
10. Do pomiaru prędkości powietrza w kanale wentylacyjnym zamontowano rurkę Prandtla w punkcie przekroju, w którym prędkość powietrza jest największa. Zmierzone podciśnienie całkowite wynosi 280.0 mmH2O, natomiast podciśnienie statyczne jest równe 300.5 mmH2O. Ile będzie wynosić prędkość średnia powietrza w kanale wentylacyjnym jeśli wiadomo, że stosunek prędkości średniej do maksymalnej wynosi 0.84. Do obliczeń przyjąć gęstość powietrza ρ = 1.1 kg/m3. Kopalnia jest przewietrzana za pomocą wentylacji ssącej.
Wśr/wmax = 0,84 ;ρ = 1,1 kg/m3
Obliczyć prędkość średnią powietrza w kanale wentyl.
Pc = 300,5⋅9,80655 = 2916,8986 Pa
Ps = 280⋅9,80655 = 2745,8986 Pa
ρn = 1,2 kg/m3
pc = ps+pd ⇒pd = pc-ps = 201,0366 Pa
pd = (ρ⋅wmax)/2⇒Wmax = √(pd⋅2/ρ)
Wmax = 19.1186 m/s
Wśr/19,118 = 0,84
Wsr = 0.84⋅19.1186 = 16.0596 m/s
11. Do pomiaru prędkości powietrza w kanale wentylacyjnym, którego pole przekroju poprzecznego A = 22 m2, zamontowano rurkę Prandtla w punkcie przekroju, w którym prędkość powietrza jest największa. Zmierzone nadciśnienie całkowite wynosi 301.6 mmH2O, natomiast nadciśnienie statyczne jest równe 280.4 mmH2O.
a) ile będzie wynosić prędkość średnia powietrza w kanale wentylacyjnym jeśli wiadomo, że stosunek prędkości średniej do maksymalnej wynosi 0.82.
b) jaka będzie wydajność wentylatora głównego.
c) jaka będzie wydajność wentylatora głównego sprowadzona do warunków normalnych.
Do obliczeń przyjąć gęstość powietrza ρ =1.27 kg/m3. Kopalnia jest przewietrzana za pomocą wentylacji tłoczącej.
a) prędkość średnia w wyrobisku wsr/wmax = 0.82;
ρ = 1.27 kg/m3
Pc = 301,6mmH2O⋅9,80655 = 2957,6856 Pa
Ps = 280,4⋅9,80655 = 2749,7846 Pa
pd = pc - ps = 207.9 Pa;
Wmax = √((2⋅pd)/ρ) = 18.09 m/s
wsr/18,094=0,82
Wsr = 0.82⋅18.09 = 14.84 m/s
b) wydajnosc wentylatora glownego
V = A⋅wm. = 22⋅14.84 = 326.42 m3/s
c)wydajnosc wentylatora
Vn⋅ρn = V⋅ρ
Vn = (ρ/ρn)⋅V ; Vn = 345.46 m3/s
12. Do lutniociągu o średnicy 1000 mm wstawiono kryzę ISA z pomiarem przytarczowym o module m. = 0.64. Ile będą wynosiły strumienie objętości i masy powietrza w tym lutniociągu, jeśli zmierzona różnica ciśnień na kryzie wynosi Δpk= 30 mmH2O. Gęstość masy powietrza płynącego lutniociągiem wynosi ρ =1.28 kg/m3. Strumień objętości powietrza przepływający przez kryzę (w m3/s) wyznacza się z zależności
V = αεAK√2Δpk/ρ
Z nomogramów odczytano, że:
-liczba przepływu α= 0.77,
liczba ekspansji ε= 0.98.
V = ?; m. = ?
D = 1000 mm = 1 m
Δpk = 30 mmH2O = 294,1995 Pa
ρ = 1,28 kg/m3
Ak = ΠD2/4 = Π⋅(1)2/4 = 0,7854m.
V = α⋅ε⋅Ak(√2Δpk/ρ)
α = 0,77 ; ε = 0,98
V = 0,77⋅0,98⋅0,7854 (√2⋅294,1995/1,28)=12,7069 m3 /s
m. = α⋅ε⋅Ak⋅√2⋅ρ⋅Δpk = 16,2648 kg/s
III. Wyznaczanie ciśnień
1. 1.14 Atm (atmosfery fizycznej) ile to mbar ?
1Atm = 101324,72 Pa
1,14Atm=115509,6668 Pa
1 bar = 105Pa
115509,6668 Pa = 1,155 bar
1 bar = 1000 mbar
1,155 bar = 1155,1 mbar
1,14 Atm = 115,50966 mbar
2. 1025 hPa ile to at (atmosfer technicznych) ?
1 hPa = 100 Pa
1025 hPa= 102500Pa
1 at = 9,80655⋅104Pa ;
x - 102500 Pa
x= 102500/98065,5 ;
1025 hPa = 1,04 at.
3. 1040 mbar ile to Atm (atmosfer fizycznych)?
1040mbar
1mbar=100 Pa
1040mbar = 104000Pa
1Atm= 101324,72 Pa
104000Pa =1,026 Atm
4. 1.1 Atm (atmosfery fizycznej) ile to mmH2O ?
1 Atm = 101324,72 Pa
1,1 Atm = 11,457,192 Pa
1 mm H2O = 9,80665 Pa
11,457,192 Pa = 11365,47057 mmH2O
1,1 Atm = 11365,47 mmH2O
5. W manometrze z rurką pochyłą wypełnionym wodą destylowaną ustawiono pochylenie 1/5. Jakie zmierzono nim ciśnienie (w Pa) jeśli odczytano l = 87 mm ?
rys.
l = 87 mm; 1/5- pochylenie
h=l⋅ sinα
h= 87 ⋅1/5=17,4 mmH2O;
1mmH2O = 9,80665 Pa
17,4 mmH2 O= (17,4⋅9,80665) Pa = 170,63Pa
IV. Pomiar temperatury
1. Do pomiaru temp. górotw. zast. termoparę Ni,Cr - Ni. Jaka będzie temp. gór. jeśli zmierzona wartość siły elektromotorycznej wynosi 3.12 mV. W trakcie pomiaru końcówki odniesienia termopary były umieszczone w naczyniu Dewara.
Przed pomiarem dokonano cechowania termpary. Końcówki odniesienia termopary umieszczono w ultratermostacie w temperaturze 15°C. W tych warunkach po zanurzeniu końcówki pomiarowej w gorącej wodzie destylowanej o temperaturze 90°C zmierzono powstałą siłę elektromotoryczną. Wynosiła ona 5.4 mV.
Dane: 3,12 mV; t1=15°C;t2= 90°C; 5,4 mV
Rozw: Δt=t2-t1 ; Δt= 75°C
75°C- 5,4 mV (przed pomiarem)
x - 3,12 mV (pomiar)
x= (3,12⋅75)/ 5,4 = 43,3 °C
2. Do pomiaru temp. gór. zastosowano termoparę NiCr - Ni.
Przed pomiarem dokonano cechowania termopary. Końcówki odniesienia termopary umieszczono w naczyniu o temp. 22°C. Końcówkę pomiarową umieszczono w oleju o temp. 105°C zmierzono powstałą siłę elektromotoryczną. Wynosiła ona 5.76 mV.
Jaka będzie temp. gór. jeśli zmierzona wartość siły elektromotorycznej wynosi 2.34 mV. W trakcie pomiaru końcówki odniesienia termopary były umieszczone w ultratermostacie w którym utrzymywano temp. 18°C.
Dane: 22°C;t2= 105°C;t1= 5,76mV; 2,34 mV
Rozw: Δt = t2-t1= 105-22 = 83°C
83°C - 5,76
x - 18°C - 2,34
x-18 =33,718;
(x- 18) ⋅5,76 = 83⋅2,34
x= 51,718°C
3. Jaka będzie temperatura powietrza jeśli zmierzono katatermometrem z posrebrzanym zbiorniczkiem o stałej katatermometru F=450 mcal/cm2, że czas opadania słupka alkoholu jest równy τ = 2′ 20′′. Prędkość powietrza zmierzona anemometrem skrzydełkowym wynosi 72 m/min.
gdy w < 1 m/s,
Ksr=F/τ=(0,008+0,485√w)(36,5-ts)
gdy w > 1 m/s Ksr=F/τ=(0,108+0,385√w)(36,5-ts)
gdzie: Ksr- natężenie chłodzenia mierzone katatermometrem posrebrzonym mcal/(cm2s),
ts- temperatura powietrza mierzona termometrem suchym °C.
Ks = 450/140 = 3,2
τ = 2'20'' = 140 s
w = 72 m/min = 1,2 m/s
* dla w<1 mamy
3,2 = (0,008+0,485⋅1,095)(36,5-ts)
3,2 = 0,539 (36,5 -ts)
0,539 ts = -3,2 + 19,673
ts = 30,563°C
* dla w>1 analogicznie jak wyżej
V. Pomiar wilgotności powietrza
1. Jaka będzie wilgotność względna powietrza kopalnianego jeśli jego stopień zawilżenia X wynosi 21.4 g/kg ? Wiadomo ponadto, że zmierzono: p = 800 Tr ; ts = 27.8°C.
X=21,4 g/kg; ts = 27,8°C; p = 800 Tr
1 Tr = 133,3241 Pa
P = 800 ⋅133,322 = 106657,6 Pa
x =0,622 Pp/P-Pp
x= 0,622(Pp/106657,6-Pp)
wyznaczam Pp
Pp = 103645,11
Ppn = 610,5 exp (17,27⋅ts/237,3+ts)
Ppn = 3734,299
ϕ=(Pp/Ppn);
ϕ =103645,11/3734,299=27,75%
2. Stopień zawilżenia X powietrza kopalnianego wynosi 22.4 g/kg. Jaka będzie wilgotność względna tego powietrza jeśli dodatkowo zmierzono: p = 820 Tr ; ts = 30°C.
X=21,4 g/kg; ts = 30°C; p = 820 Tr
1 Tr = 133,3241 Pa
P = 820 ⋅133,322 = 109324,04 Pa
x =0,622 Pp/P-Pp
x= 0,622(Pp/109324,04-Pp)
wyznaczam Pp
Pp = 106370,363
Ppn = 610,5 exp (17,27⋅ts/237,3+ts)
Ppn = 4236,87
ϕ=(Pp/Ppn);
ϕ =27,75%
3. Na psychrometrze Assmana odczytano, że temperatury powietrza na termometrach suchym i wilgotnym wynoszą: ts = 24,2°C ; tw = 19.6°C. Ile wynosi wilgotność względna i stopień zawilżenia tego powietrza jeśli jego ciśnienie jest równe 820Tr?. Do obliczeń wykorzystać wzór Sprunga w postaci:
Pp = Ppn(tw) - ApP(ts- Tw)
gdzie: Pp- ciśnienie cząstkowe pary, Pa,
Ppn(tw) - ciśnienie cząstkowe pary w stanie nasycenia w temperaturze termometru wilgotnego, Pa,
Ap- stała psychrometru, przy czym dla psychrometru Assmana Ap= 6.6176×10-4,
p - ciśnienie powietrza, Pa,
ts, tw - odpowiednio temperatury na termometrze suchym i wilgotnym, °C.
Dane: ts = 24,2 °C; Tw= 19,6°C ;
P= 820 Tr;
1Tr = 133,324 Pa
820 Tr = 109323,548 Pa
korzystając z powyższego wzoru mamy:
Ppn(tw) = 610 exp (17,23⋅tw/237,3+tw)
Ap= 6.6176×10-4,
Ppn(tw) = 2279,9
Podstawiamy do wzoru Sprunga:
Pp = 2279,9 - 6,6176⋅10-4⋅ 109323,548(24,2-19,6)
Pp = 1976 Pa
VI. Wyznaczanie oporu wyrobiska
1. W poziomym wyrobisku górniczym zmierzono między jego przekrojami krańcowymi łączną różnicę ciśnień (grubościennym wężem gumowym o długości 250 m) równą Δpc = 10.4 mmH2O. Znaleźć opór właściwy Rf, normalny Rfn i aerodynamiczny R oraz współczynnik αf i liczbę oporu wyrobiskaλf jeśli mamy dane:
- długość wyrobiska L = 1200 m,
- gęstość powietrza ρ = 1.28 kg/m3,
- pole przekroju poprzecznego wyrobiska A = 8.4 m2,
- prędkość średnia powietrza wm = 6.2 m/s.
Wyrobisko wykonano w obudowie ŁP dla której obwód B = 4,16√A
Dane: L = 1200m. ; ρ= 1,28 kg/m3;
A = 8,4 m2 ; wm. = 6,2 m/s
Obwód B= 4,16√A = 4,16√8,4=12,05
1 mm H2O = 9,80655Pa
Δpc = 10,4 mmH2O
Δpc = 101,98812Pa;
a) V= A⋅wm. = 8,4⋅1,28 = 10,752
Vn ⋅ ρn = V⋅ρ
Vn = (ρ/ρn)⋅V = (1,28/1,2)⋅10,752 = 11,4688;
b) Rfn = Δp/Vn2
Rfn = 101,98812/11,46882 = 0,775378;
c) Rf = (ρn/ρ) ⋅ Rfn
Rf = (1,2/1,28)⋅0,775378 = 0,726916;
d)Rf = ρn ⋅ R ⇒
R = Rf/ρn = 0,726916/1,2=0,605763
B = 4,16√A = 12,056m.;
e) Rf = αf ⋅(B⋅L/A3);
αf = Rf⋅A3/B⋅L = 0,726916⋅8,43/12,056⋅1200 = 0,02978
f) αf = λf⋅(ρn/8)
λf = 8αf / ρn = 0,198539233
2. W poziomym wyrobisku górniczym o długości 1500m zmierzono grubościennym wężem gumowym (o długości 250 m) następujące różnice ciśnień całkowitych:
Δpc1 = 2.1 mmH2O; Δpc2 = 2.2 mmH2O; Δpc3 = 2.0 mmH2O; Δpc4 = 2.1 mmH2O; Δpc5 = 2.2 mmH2O; Δpc6 = 2.0 mmH2O.
Znaleźć opór właściwy Rf, normalny Rfn i aerodynamiczny R oraz współczynnik αf i liczbę oporu wyrobiskaλf jeśli mamy dane:
- długość wyrobiska L = 1500 m,
- gęstość powietrza ρ = 1.28 kg/m3,
- pole przekroju poprzecznego wyrobiska A = 9.6 m2,
- prędkość średnia powietrza wm = 5.8 m/s.
Wyrobisko wykonano w obudowie ŁP dla której obwód B = 4,16√A
Dane: A = 9,6; L = 1500 m.;
ρ = 1,28; wm. = 5,8; B = 4,16√9,6 = 12,8892 m.
ΣΔpc = 12,6 mmH2O = 123,56253 Pa
V = A⋅wm. = 9,6⋅5,8 = 55,68 m3/s
a) Vn⋅ρn = V⋅ρ; Vn =(ρ/ρn)⋅V
Vn= (1,28/1,2)⋅ 55,68 = 59,392 m3/s
b) Rfn = Δpc/Vn2 = 123,562/59,392 = 0,035029
c)Rfn = (ρ/ρn)⋅Rf⇒
Rf = (ρn/ρ)⋅Rfn
Rf = 1,28/1,2⋅0,035029 = 0,03736
e) Rf = ρn ⋅ R ⇒
R = Rf/ρn = 0,03756/1,2=0,0313
B = 4,16√A = 12,8892m.;
f) Rf = αf ⋅(B⋅L/A3);
αf = Rf⋅A3/B⋅L = 0,0313⋅9,63/12,8892⋅1500 = 0,001432
g) αf = λf⋅(ρn/8)
λf = 8αf / ρn = 0,00954
3. Wychodząc z teorii potencjału izentropowego wyznaczyć opór właściwy poziomego wyrobiska górniczego w obudowie ŁP mając dane:
- różnica ciśnień między przekrojami krańcowymi wynosi Δp = 6 mmH2O,
- pole przekroju poprzecznego A = 7.2 m2,
- prędkość średnia powietrza wm = 4.2 m/s,
- długość wyrobiska L =1000 m,
- gęstość powietrza ρ =1.20 kg/m3.
Δp = 6mmH2O = 58,86 Pa
1 mm H2O = 9,80655Pa
Rf = ρ/ρn⋅Rfn
V = A⋅w = 30,24 m3/s
Rfn = Δpc/Vn2
Rfn = 58,86/(30,242) = 0,064
Rf = ( ρ/ρn)⋅Rfn = (1,2/1,2)⋅0,064 = 0,064
VII. Wyznaczanie entalpii powietrza
1. Wyznaczyć entalpię 1+ X kg powietrza wilgotnego dla którego zmierzono:
-temperaturę na termometrze suchym ts = 27.8°C,
-temperaturę na termometrze wilgotnym tw = 24.2°C,
-ciśnienie p = 1.08 Atm (atmosfery fizycznej).
Dane: ts= 27,8 °C ; tw= 24,2°C;
p = 1,08 Atm
h = cpa ⋅ ts + x ⋅ (cpw ⋅ ts + γp)
γp = 2 500 000
h = 1005⋅27,8 + x (1926⋅27,8+2500000)
h = ?
1