Waldemar Guzek
Wydz. BINOŻ
Kier. Biotechnologia
Grupa IV
Ćwiczenie nr 42
WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU.
Data wykonania ćwiczenia 12-1-2009
Data oddania sprawozdania
Data zwrotu sprawozdania
Data ponownego oddania sprawozdania
Cel ćwiczenia: Wykorzystanie pomiaru przewodnictwa roztworu słabego kwasu do wyznaczenia stałej dysocjacji tego kwasu.
Celem ćwiczenia jest wykorzystanie pomiaru przewodnictwa roztworu słabego kwasu CH3COOH do wyznaczenia stałej dysocjacji tego kwasu. Metoda oparta jest na pomiarach przewodnictwa słabego kwasu dla stężeń: 0,05; 0,02; 0,01; 0,005; 0,003M, przy pomocy naczynka konduktometrycznego, zanurzonego w termostacie o T=25oC. Stałą naczynka wyznacza się w oparciu o zmierzoną wartość przewodnictwa roztworu wzorcowego KCl , o stężeniu 0,01M o znanym przewodnictwie właściwym. Przewodnictwo mierzę dla roztworów o objętościach 25 cm3.
CZĘŚĆ TEORETYCZNA
1. Przewodnictwo właściwe
- to zdolność przewodzenia prądu przez jednostkową objętość
elektrolitu umieszczonego między elektrodami o jednostkowej powierzchni efektywnej.
Silnie zależy od liczby jonów, czyli od stężenia.
,
gdzie:
R - opór,
k=
(k - stała naczynka)
s - powierzchnia efektywna,
l - odległość między elektrodami.
2. Przewodnictwo molowe
- to zdolność przewodzenia prądu przez objętość roztworu
zawierającą 1 mol ładunków dowolnego znaku, znajdującą się między elektrodami o
jednostkowej powierzchni efektywnej.
,
gdzie:
c - stężenie roztworu
- współczynnik wynikający z przeliczania jednostek przewodnictwa i stężenia.
3. Ruchliwość jonów
- to szybkość poruszania się jonu w polu elektrycznym o natężeniu
1 V/m.
4. Liczba przenoszenia
- to stosunek wielkości ładunku przeniesionego przez dany jon do
wielkości ładunku przeniesionego przez wszystkie jony.
,
-2-
5. Wyznaczanie przewodnictwa roztworu elektrolitu:
Najpierw należy wyznaczyć stałą naczynka konduktometrycznego. W tym celu nalewa się do niego roztworu elektrolitu wzorcowego (np. KCl) o znanym przewodnictwie
, mierzy się jego opór i z zależności
= k/R wyznacza się stałą naczynka.
Pomiaru oporu roztworu badanego dokonujemy przy użyciu mostka Wheatstone'a tak regulując zmienny opór, aby dołączony do układu galwanometr wskazywał zero. Opór na gałęziach wyznacza się z prawa Ohma.
6. Roztwory słabych elektrolitów
W roztworach elektrolitów jonogennych, do których należą słabe kwasy i zasady, jony powstają na skutek reakcji dysocjacji:
Stężeniowa stała równowagi tej reakcji, nazywana stałą dysocjacji
, wyrażona jest zależnością:
gdzie
jest stopniem dysocjacji, który można obliczyć jako stosunek przewodnictwa molowego roztworu o stężeniu c, do przewodnictwa granicznego:
Uwzględniając powyższą zależność w wyrażeniu na stałą
otrzymujemy zależność znaną jako prawo rozcieńczeń Ostwalda:
dla elektrolitów jonogennych, przewodnictwo graniczne
można obliczyć z prawa niezależnej wędrówki jonów, sformułowanego przez Kohlrauscha i wyrażonego równaniem:
POMIARY
stężenie roztworu (mol/dm3) |
Przewodnictwo |
przewodnictwo właściwe κ [Sm-1] |
przewodnictwo molowe λ [Sm2mol-1] |
|||
|
G1 |
G2 |
G3 |
G |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|