Socjologia rodziny jako subdyscyplina socjologii: a) II połowa XIX w. -A.Comte: rodzina jest kategorią zmienną:

zapewnia ład w społeczeństwie, narzędzie uspołecznia, zwolennik rodziny pohierarhalnej, - La Play: zainicjował

empiryczne działania terenowe nad rodziną, potraktował rodzinę jako jednostkę metodologiczną badając

np. przemoc, która można odnieść do całego społeczeństwa ale również do rodziny, wykorzystał tę metodę

również do badania budżetu rodzin, -ewolucjonizm z badania nad rodziną: (Morgan) ludność przechodzi przez trzy

stadia: dzikość w życiu społeczeństw w życiu rodzin odpowiada jej bezład, stadium barbarzyństwa

-funkcjonowanie rodzin poligamicznych, stadium cywilizacji- stadium monogamiczne. Małżeństwo monogamiczne

jest najczęściej spotykane. b)początek XX-wieku trwał do jego połowy: - socjologia rodziny wyodrębniła się jako

subdyscyplina, -pojawiły się liczne badanie empiryczne, -nastąpiły zmiany w stosowanych metodach i technikach

badawczych, -tworzone są zasady postępowania metodologicznego, -reprezentatywność, -określone zostały

podstawowe problemy, które dotyczyły: stosunków miedzy członkami rodzin uznanymi jako osobowości, rzeczowej

podstawy rodzin, partnerstwo w małżeństwie i w rodzinie, dezorganizacja rodziny. c) II połowa XX wieku:

-przekonanie o niezbędności budowania teorii rodziny, -związek rodziny z makrostrukturami i społeczeństwami globalnymi,

-badania porównawcze nad rodziną, -badania interdyscyplinarne.(po 1956 roku) W Polsce socjologia rodziny uzyskała

stabilizację instytucjonalną, powstawały katedry, stała się przedmiotem wykładowym, wyszły pierwsze podręczniki

socjologiczne Zbigniewa Tyszki. Stworzony został model badań i założeń metodologicznych, które były rozwijane przez

badania.(Po 1990 roku) Osłabła dynamika badań, rodziną zaczęli się interesować działacze innych dyscyplin:

psychologii, demografii.

ORIENTACJE BADAWCZE: a)podejście funkcjonalno- strukturalne :zwraca się na miejsce i role jako struktur

w społeczeństwie. Zagadnienie dotyczą funkcji i pełnionych przez rodzinę na rzecz jednostek lub będąc reprezentantem

społeczeństwa. b)symboliczny interakcjonizm: analiza relacji miedzy członkami rodziny, pojęcie roli, pozycji społecznej,

statusu. c) kierunek instytucjonalny: rodzinę opisuje się : -kierunek rozwojowy: Fazy życia rodziny, bada się jej ontogenezę,

-teoria wymiany: związki miedzy pokoleniami w formie pokoleń, -teorie konfliktu: eksponuje się konflikty pomiędzy płciami.

METODOLOGICZNE PROBLEMY WYNIKAJĄCE Z BADAŃ NAD RODZINĄ: -kryteria doboru próby:

arbitralność, ostrość definicyjna niektórych zjawisk, dobieramy nie rodziny do badań, ale jednostki z danej rodziny,

-ograniczony dostęp do danych, -statystyki nie określają dokładnie zakresu danego badania, -reprezentatywność badań,

-interpretacje wyników badań, -chęć udziału respondentów w badaniu. PODSTAWOWE CECHY MAŁŻEŃSTWA

I RODZINY: -rodzina mała opiera się na małżeństwie, -małżeństwo posiada wszystkie cechy instytucji społecznej,

-małżeństwo ma zawsze charakter społeczny. Świadczy o tym: powstanie stosunków społecznych miedzy partnerami,

małżeństwo manifestowane jest przez publiczne jego zawarcie, społeczeństwo kontroluje dobór partnera, dzięki małżeństwu

jest możliwe dziedziczenia, tylko małżeństwo rodziny gwarantuje pochodzenie dziecka. DEFINICJA MAŁŻEŃSTWA:

to społecznie zaaprobowany związek między dwoma lub więcej jednostkami, mający znamiona trwałości. TYPY

MAŁŻEŃSTW: a)małżeństwa monogamiczne: -przywilej płci: kobieta +mężczyzna, -tej samej płci. b) małżeństwa

poligamiczne-więcej niż dwóch partnerów. Poligynia inaczej wielożeństwo 1 mąż + wiele kobiet (wysoki status

ekonomiczny w państwie). Poliandria -wielomęstwo 1 mąż+wiele żon. c) małżeństwa grupowe- dwoje i więcej

mężów+ dwoje i więcej żon np. sekty.RODZINA: istnienie ładu społecznego jest tworzone na bazie życia rodzinnego.

Jest to podstawowa mikrostruktura społeczna, najstarsza forma życia społecznego, najpowszechniejsza

mikrostruktura społeczna. CECHY DEFINICYJNE RODZINY:- zapewnienie ciągłości biologicznej, -podstawowa

reprodukcja biologiczna, -przekazywane jest dziedzictwo kulturalne kolejnym pokoleniom, -rodzina jest wspólnota

gospodarczą, -rodzina jest wspólnotą mieszkaniową, -rodzina jest jednocześnie małą grupą społeczną gdzie wystepują

bezpośrednie kontakty: intymność, bliskość. FORMY RODZINY: a) podział na rodzinę małą i dużą- pokolenia decydują

o tym jak duża jest rodzina, rodzina mała to rodzina dwupokoleniowa natomiast rodzina duża to rodzina wielo pokoleniowa,

b) rodzina nuklearna: obcowanie osobowości, najwyższa funkcja to funkcja emocjonalna na indywidualne potrzebu osób ją

tworzących. c) rodziny tradycyjne i nowoczesne, d)rodzina zrekonstruowana: powstaje na bazie małżeństwa zrekonstruowanego,

e) rodziny inteligenckie 3 Formy rodziny ze względu na: a)dziedziczenie: miejsca w strukturze społecznej, styl życia,

majątek, nazwisko, Ze względu na dziedziczenie wyróżniamy trzy formy rodziny: -rodziny matrylinearne: dziedziczenie

po linii ojca, - rodziny matrylinearne: dziedziczenie po linii o matki -rodziny bilinearne- dziedziczenie po stronie obojga

rodziców. b)zamieszkiwanie: podział rodzin ze względu na zamieszkanie: -patrylokacja: zamieszkanie na ziemi ojca,

-matrylokacja: zamieszkanie na ziemi matki, -neolokacja: zamieszkanie na ziemi obojga rodziców, c)ze względu na władzę:

-rodziny matryjarchalne: władzę ma matka, -rodziny patryjarchalne- władzę ma ojciec, -rodziny partnerskie: władzę maja

oboje rodziców.

CECHY KTÓRE KSZTAŁTUJĄ RODZINY(rodziny pierwotne): a) techniki zdobywania pożywienia, b)rodzaj i

moc organizacji politycznych, c)wierzenia dotyczące fizjologicznej roli płci w genezie potomstwa, d)rodzina

była niesamodzielna wobec większych grup, e)dominowały małżeństwa monogamiczne f) kobiety były odpowiedzialne

za gotowanie, sprzątanie, g) mężczyzna nie mógł wyżyć bez kobiety, h)związek małżeński opierał się na miłości,

i) dziecko nie jest własnością pary małżeńskiej.(rodzina tradycyjna) a)rodzina jest elementem ładu społecznego,

b)rodzina jest jednostką gospodarczą, c)rodzina jest podstawową jednostką ekonomiczną, d)małżeństwo pełniło rolę

policji politycznej.(rodzina nowoczesna)a)dominuje przez pojawienie się społeczeństw przemysłowych, b)dominujący

typ rodziny to rodzina mała, c)rodzina tworzy się ze względu na uczucie między dwoma partnerami, d)rodziny małodzietne

, e)rodzina jest zależna od sfery publicznej, f)tradycyjna dwupokoleniowa rodzina zostaje wyparta przez inne formy życia

rodzinnego. KULTURA CHIŃSKA: oparta na 6 cechach: a)kult przodków: modły rytualne na cześć przodków, umacnianie

więzi między rodzinnych, modły odprawiał mężczyzna, b)wiedza genealogiczna: system zawierania małżeństw, potrzebny

był potomek męski, c)dziedziczenie: córki nie miały udziału w dziedziczeniu, mogły liczyć tylko na posag, majątek był dzielony

między synów za życia rodziców za ich zgodą, albo po ich śmierci, d)autorytet: wyznaczony tradycją, płcią, wiekiem, głowa domu

mógł być tylko ojciec, senior nie mógł decydować o życiu podwładnych, e)pozycje w rodzinie: kobiety są przeznaczone

do posłuszeństwa mężu i ponoszenia ciężarów kobieta nie może być zbyt inteligentna, całkowity zakaz stosunków przed

małżeńskich, dziewictwo oznaczało szacunek, f) własność rodzinna: wspólna, właścicielami domów lub gospodarstw byli

mężczyźni. KULTURA JAPOŃSKA :a) system religijny wskazuje miejsce rodziny w odwiecznym porządku,

b)na wzór rodziny cesarskiej, c)rodzina to duża grupa pokrewieństwa d) cel rodziny to uwiecznienie rodziny,

przekazywanie ducha rodziny, e) funkcjonuje w oparciu o kodeks rodziny, f)poddanie, posłuszeństwo oddanie hołdu

głowie rodziny, g)głowa rodziny decydowała o życiu i śmierci członka rodziny, h)działania sprzeczne z jego wolą traktowane

były jako zbrodnie, i)mógł wypędzić z domu kogoś z rodziny, j)spadek otrzymywał jeden syn, ten na którego wskazał ojciec

rodziny, k)zadaniem kobiety było urodzenie syna. RODZINA INDYJSKA: a)struktura jednostki wyznaczona była systemem

filozoficznym, człowiek powinien pogodzić się z sytuacją w której się znajduje, b)celem życia jest nirwana, c)małżeństwo

RODZINA W KULTURZE ARABSKIEJ: a)etap przed muzułmański: -partnera albo partnerkę aranżowali rodzice,

żonę można było porwać, kobiety mogły zostawać żonami czasowymi, pytano się je o to, dzieci z tego małżeństwa

zostawały przy rodzinie kobiety, -poliandria: bogata kobieta+ kilku mężczyzn, kobieta wskazywała kto jest ojcem jej

dziecka, - oddawanie żony na służbę małżeńską, żona od innego mężczyzny gdy zaszła w ciążę wracała do swojego męża,

-mężczyzna posiadał władzę, decydował o funkcjonowaniu rodziny, mógł skierować córkę na dożywotni celibat, b)etap

muzułmański: -kobieta, towarzyszką życia mężczyzny, równa mężczyźnie przed Bogiem, -kobieta, matka cieszy się

szczególnym szacunkiem, -małżeństwo to kontrakt, -pełnoletniość małżonków, 17 lat kobieta i 18 lat mężczyzna, kobieta

pytana jest o to czy chce zostać zoną danego mężczyzny, -małżeństwo może być zawarte wszędzie nie tylko w meczecie,

-kobieta może być wypędzona z domu męża, - gdy nie zostanie dany okup za żonę można zdecydować się na rozwód.

RELIGIA KATOLICKA: a) rodzina jest naturalną zbiorowością opartą na nierozerwalnym związku małżeńskim, b) małżeństwo

jest sakramentem, niepowtarzalną wspólnota duchową, najważniejszą instytucją duchową i społeczną, c) małżeństwo wynika

z naturalnego podziału na dwie płcie, które uzupełniają się w miłości, celem małżeństwa i owocem jest urodzenie i wychowanie

dziecka, d) małżeństwo wymaga trwałego i monogamicznego związku, e)małżonkowie mają udzielać sobie wsparcia w czasie

życia doczesnego i wiecznego, f) małżeństwo i rodzina maja być chronione przez państwo, g)kościół daje sobie prawo

dotyczące powstania rozwoju i powstania małżeństwa, h)kodeks rodziny opracowany został przez kościół, prawa rodziny

wobec państwa, prawo do założenia rodziny, zachowanie integralności, wychowania dzieci, równości kobiet, z zachowaniem

komplementarności płci. RELIGIA PRAWOSŁAWNA: a)formułuje założenia dotyczące małżeństwa, b)małżeństwo jest

równe ze stanem duchowym, małżeństwo nie przeszkadza kapłaństwu c)małżeństwo jest sakramentem ustanowionym

przez Boga w raju, wzorem małżeństwa był związek Adama i Ewy, d)małżeństwo człowieka jest stanem łaski, człowiek z

natury jest przeznaczony do małżeństwa, e) celem małżeństwa jest uzyskanie pełni człowieczeństwa, f) miłość

między małżonkami ułatwia pokonać grzech, g)rozwiązywalność małżeństwa, powinno mieć ono charakter bezterminowy,

człowiek jest jednak nie doskonały, dopuszcza się dwukrotny rozwód, rozwód traktowany w charakterze dyspensy,

h) przyczyny rozwodów: usiłowanie zabójstwa małżonka, zdrada zony, zdrada męża z zamężną kobietą,

aborcja wbrew woli męża, zmiana wyznania.

RELIGIA PROTESTANCKA: a)małżeństwo podlega władzy świeckiej, b) małżeństwo jest ustanowione przez Boga,

ale należy do sfery profanom c)małżeństwo ma charakter koniecznościowy, małżeństwo jest lekarstwom na pociąg seksualny,

d) celibat jest szczególnym darem, e) ślub to tylko błogosławieństwo, nie musi być zawarte w świątyni, f) celem małżeństwa

jest prokreacja, g) rozwiązywalność małżeństwa: szeroki zakres rozwodu np. cudzołóstwo, impotencja, zły charakter

człowieka, h) brak wzorów rodziny. LAICKI MODEL RODZINY: a)odwołuje się do konstytucji i modelu rodziny,

b) nawiązuje do ustawodawstwa z międzynarodowymi aktami prawnymi człowieka : -równe prawa i obowiązki kobiety

i mężczyzny, -wolna wola małżonków, -ochrona interesów dziecka, -dzieci są równe i nie mogą być dyskryminowane,

c) małżeństwo to związek między kobieta a mężczyzną, którzy dokonali prawnej czynności zawarcia związku, stając się

w następstwie równouprawnionymi podmiotami zespołu praw i obowiązków małżeńskich, d) kodeks rodziny: -świeckość

małżeńska, nie jest wytworem boskim, podlega prawom stanowionym przez człowieka, - trwałość związku małżeńskiego:

prawodawca małżeński dopuszcza jego rozwiązanie i uniemożliwia trwały, zupełny rozkład małżeństwa, -dobro dziecka:

równe prawa wszystkich dzieci, sąd może ograniczyć, lub odebrać prawa rodzicielskie, gdy rodzice nie zapewniają mu

dobrego wychowania, -udzielnie przez państwo wsparcia i pomocy rodzinie, system szkolnictwa, zasiłki rodzinne,

-życie seksualne to sfera osobista małżonków, -celem małżeństwa jest dobro osobiste małżonków.

KSZTAŁTOWANIE POSTAWY PROKREACYJNEJ: a) zanik rodzin wielopokoleniowych,

b)możliwość dostosowania życia-dziecko jest kosztowną inwestycją, c)zanik misji prokreacyjnych- misja i

obowiązek rodzenia i posiadania dzieci, d) prywatyzacja rodziny- brak wewnętrznych ustaleń, e) międzynarodowa moda

na bezdzietność. KONCEPCJA G.BECKERA DOTYCZACA RODZINY(EKONOMICZNA

TEORIA RODZINY):a) wykorzystanie nauk ekonomicznych, b)funkcjonowanie nżycia rodzinnego, c) wywodzi się

z teorii racjonalnego wyboru, d) rodzina jest sfera racjonalnego wyboru, e)metodologiczny indywidualizm- opis rodziny

nie jako grupy, ale jako poszczególne jednostki, f) rodzina musi rozwiązywać strategiczne konflikty, g) rachunek

kosztów i korzyści, h) rodzina działa w warunkach konkurencji, i)strategiczny model analizy :ostateczny kształt rodziny

jest wyznaczony dzietnością, a dzietność uzależniona jest od tego jak rodzina rozwiązuje strategiczne dylematy: -o

charakterze ekonomicznym: decyzje te rozłożone są w czasie, -o charakterze społecznym: odnoszą się do struktury

społecznej: strategia wyboru partnera, j) dwie strategie rodziny: -tradycyjna: rozwiązywanie dylematów reprodukcji

przez budowanie poszerzonej i samowystarczalnej sieci krewniaczej, rodzina stabilizuje proces reprodukcji,

podporządkowanie się dobru rodziny. -nowoczesna: rozwiązywanie dylematów polega na instrumentalnym

wykorzystaniu sfery publicznej, sięgać po zasoby społeczeństwa, rodzina przestaje być zależna od społeczeństwa.

RODZINA JAKO UKŁADC POZYCJI ICH CZŁONKÓW: Przemiany struktur współczesnych członków

obejmują trzy zmiany: a)zmiana pozycji ról kobiet i mężczyzn, i zmiana pozycji dziecka, -zmiana pozycji kobiety

wynika z aktywno9ści zawodowej, -władzę ma częściej kobieta, -autorytet jednak większy ma mężczyzna, -kobieta jest

mniej zależna od mężczyzny w sferze materialnej, są wstanie same zapewnić sobie utrzymanie, -oddzielenie

zachowań związanych z życiem seksualnym i prokreacją, -podniesienie władzy kobiety w małżeństwie ma tez

negatywne znaczenie: zwiększa się liczba rozwodów, małżeństwa wtórne, -ranga mężczyzny uległa obniżeniu, -dziecko

stało się centrum życia rodzinnego, b)proces indywidualizacji rodziny i atomizacji jednostek rodzinnych: -rodzina

izoluje się od wpływów szerszych zbiorowości, dokonuje wyboru, c)autonomizacja: w coraz mniejszym stopniu

członkowie rodzin muszą podporządkowywać osobiste dobra do życia społecznego, d) zanik tradycyjnych i instytucjonalnych

form rodziny i małżeństwa, związek oparty na tradycji, miłości, przyjaźni. FAZY PRZEZ KTÓRE PRZECHODZI

RODZINA (WEDŁUG MARKOWSKA LITYŃSKA): a) przed pojawieniem się pierwszego dziecka

(1 miesiąc do 3 lat), b)rodzina składa się z pary małżeńskiej i niesamodzielnych dzieci (18-30 lat), c) okres po

usamodzielnieniu się dzieci( 5 do 10 lat). FAZY KTÓRE PRZECHODZI RODZINA (WEDŁUG FRANICISZKA

ADAMSKIEGO) a)faza narzeczeństwa, b)małżeństwo przed urodzeniem pierwszego dziecka, c) małżeństwo z

przynajmniej jednym dzieckiem do lat 6, d) małżeństwo z dzieckiem od 6 do 18 lat, e)małżeństwo mieszkające

z dziećmi w wieku poza szkolnym, f)małżeństwo samotne z dziećmi samodzielnymi, bezdzietnymi, g)małżeństwo

samotne, którego potomstwo ma małe dzieci, h)małżeństwo samotne, którego wnuki dorastają, bądź są dorosłe,

i)jedno z małżonków owdowiało. FAZY KTÓRE PRZECHODZI RODZINA WEDŁUG ZBIGNIEWA TYSZKI:

a) faza narzeczeństwa: -najmniej istotna, -umożliwiała ujecie biologicznych popędów w normy obyczajowe,

-skłania ludzi do zawarcia związku małżeńskiego, -odnosi się do dwóch typów zachowań: *wybór partnera: koncepcja

pola wartości, składają się na nie wiek, wykształcenie, zawód, pochodzenie, *zaloty: powstanie miłości, sympatii,

pożądania, uzależnienia emocjonalnego, zaloty to kompleks zachowań które zmierzają do uzyskania zgody partnera na

małżeństwo, -partnerzy powinni uświadomić sobie, że małżeństwo to codzienność ze sobą, -małżeństwo nie jest indywidualną

sprawą, jest instytucją, -okres narzeczeństwa wydłużył się i trwa od 3 miesięcy do 1 roku, b) faza małżeństwa przed

dzietnego: -trwa do pojawienia się pierwszego dziecka, -ceremonia przejścia z narzeczeństwa do małżeństwa, przyjmuje

ona uroczyste formy lub tradycyjne, występują dwa akty osobistego zawarcia woli związku małżeńskiego oraz konsumpcja

małżeńska, -zawierane w urzędzie stanu cywilnego, - traktowane jako sakrament lub akt błogosławiony przez kościół,

-trwa od dwóch do trzech lat, -małżonkowie uczą się tego kto jest mąż a kto żona, -uzgadnianie stylu życia,

-tworzą się podstawy więzi domowych, - liczne napięcia i konflikty, wynikające z :*z czynników psychogennych

( niezgodność charakterów, niezgodność oczekiwań z rzeczywistością) *z niemożności przystosowania uczuciowego

i seksualnego, *z rozbieżności wzorów kulturowych przyniesionych z domów rodzinnych, *z czynników zewnętrznych:

warunki mieszkalne i materialne, obciążenia z racji dokształcenia, - powinno się tolerować partnera, i szybko rozwiązywać

konflikty, - współczesne małżeństwa są powszechne, c)faza rodziny z młodszymi dziećmi: -małżonkowie nie są już sami,

pojawiło się potomstwo, -muszą godzić role zawodowe i małżeńskie i opiekuńczo-wychowawcze, -spiętrzenie

się trudności, materialnych, -największe ograniczenie czasu wolnego, domowe formy rekreacji, -czynniki konfliktogenne:

brak czasu, pieniędzy, kobiety zaniedbują rolę żony na rzecz matki, - wyraźnie krystalizuje się struktura więzi i jej więzi,

d)stadium odchodzenia dzieci z domu:- spoistość rodziny spada, -demokratyzują się stosunki z dziećmi, -małżeństwa mają

więcej czasu dla siebie, -więcej zdrad, -rodziny starają się wspierać swoje potomstwa, e)małżeństwa odłączone od dzieci,

-małżeństwa znów tworzą parę bezdzietną, -rodzice mają mniejsze materialne i pozamaterialne obowiązki,

- poczucie osamotnienia, redefinicja cech, pełnienie roli babci i dziadka, -problemy osób owdowiałych polegają na tym iż

role babci i dziadka są pożądane,

NAUM CHMIELNICKI art. „dziadkowie, babcie i wnuki” a)styl formalny: ograniczenie się babci i dziadka

do kontaktów z wnukami, b)styl zastępczych rodziców: dziadkowie zmuszania są do przejmowania obowiązków

rodziców, dziadkowie mylą rolę, chcą nadrobić czas, w którym nie do końca wypełnili obowiązki w stosunku

do swoich dzieci, c)styl „krynica mądrości rodzinnych”: przekazywanie tradycji, d)styl rozrywkowy: reprezentują

częściej Dziakowie niż babcie, stosunki zabawowo towarzyskie, e)styl życzliwego Św. Mikołaja: zdawkowe

kontakty z wnukami, obdarowywanie wnuków prezentami podczas świąt .

FUNKCJE PEŁNIONE PRZEZ RODZINĘ: a)instytucjonalny charakter rodziny, b)rodzina jako instytucja

społeczna, która realizuje ważne zadania stanowione przez społeczeństwo, c)rodzice podlegają wpływowi społeczeństwa,

d) funkcje nastawione na potrzeby 2 osób: -potrzeby podstawowe: obejmują potrzeby pierwotne, rodzina zawsze

je wykorzystywała funkcję prokreacyjną, prowadzenia gospodarstwa domowego, zarabiania pieniędzy, -potrzeby wtórne:

człowiek wyucza się ich w procesie socjalizacji, funkcje peryferyjne są realizowane jakby w drugiej kolejności,

w największym stopniu podlegają modyfikacji RÓŻNE KONCEPOCJE RODZINNYCH FUNKCJI(Zbigniew Tyszka):

a) zadania: określone przez pewien czas historyczny, mogą być uświadamiane lub nie, b)działania: przez działania

dana funkcja się wyraża, wyznaczają zakres pełnionych funkcji, c0 efekty działania: skutki dla danej osoby i ogólno

społeczne skutki mogą przyjść zaraz lub być oddalone w czasie, mogą być efekty zamierzone lub nie zamierzone.

Cechą tej koncepcji jest to że tworzą one ciąg przyczynowo skutkowy. Z zadań wynikają działania, które prowadza

do jakiegoś efektu .TYPOLOGIE FUNKCJI RODZINNYCH WEDŁUG TYSZKI: a) funkcja ekonomiczno-gospodarcza:

pozyskiwanie postaw utrzymania spoza aktywności rodziny, uzyskiwanie podstaw utrzymania z zewnątrz,

praca na rzecz domu, b)seksualna, c) opiekuńczo- zabezpieczająca: sprawowana przez rodziców, zapewnianie potrzeb

dzieciom, skierowana w strone osób które mają problemy zdrowotne, skierowana w stronę inwalidów, d)funkcja kontrolna:

szereg norm i wartości, które kontroluje się po to aby ich przestrzegać, e)funkcja rekreacyjna, f) funkcja kulturalna, g) funkcja

emocjonalno-ekspresywna. ANNA MICHALSKA ROZWINĘŁA KONCEPCJĘ Tyszki, dodając dwa elematy: a) skutki,

b) współdziałanie: działania przez wszystkie jednostki w rodzinie( jest to układ optymalny). Wyróżniamy inne układy: -układ

przygotowawczy: tylko dwa elementy postawa i zachowanie, -układ realizacyjny: postawy działania i skutki, działania bez

dalszych planów, -układ przystosowawczy: postawy, działania, współdziałania, skutki, -układ zadaniowy: postawy

zadania, skutki, -układ racjonalny: postawy, działania, skutki, zadania.

ŻYCIE ODŚWIĘTNE WSPÓŁCZESNYCH RODZIN: a) święta uległy komercjalizacji: dobra i usługi na święta

trzeba zakupić, b)trwałość obyczajów związanych ze świętami, c) konsumpcja świąt: konsumujemy gotowe

produkty czy usługi, d) trzy podstawowe cechy współczesnych świąt: -odejście od święta ideału do święta rozrywki,

-odejście od świat okresowych do świąt okazjonalnych, -przejście od aktywnego udziału do pasywnej konsumpcji, e)

święta związane ze świętami religijnymi są najważniejsze dla Polaków, f) święta Wielkiej Nocy(wielki ceremoniał

religijny, mała świadomość symboliki tych świąt, wiosenne porządki) i Bożego Narodzenia (najbardziej skomercjalizowane

święto, coraz mniej przygotowujemy się do tych świąt, akcje charytatywne)to święta rodzinne. CECHY RODZINNEGO

ŚWIĘTA: a)ujednolicenie zwyczajowości związanymi ze świętami, b)dzielenie świąt na trzy kategorie: -powszechne,

wielowiekowe, -nowe, -domowe, zwyczajowe, upowszechnione spontanicznie 18-stka, imieniny, c)miejski sposób

świętowania, d)zrównanie ważności świąt, e)istotna redukcja czasu na przygotowanie do świat, f)wydarzenia

świąteczne poza domem rodzinnym, g)zmiana rekwizytów używanych podczas świat, h)zmiana i redukcja zachowań

symbolicznych. ELEMNTY RÓŻNICUJĄCE OBYCZAJOWOŚĆ ŚWIĄT: a)typ społeczności lokalnej; miasto

- wieś b)podtrzymywanie więzi z dziadkami, c)przynależność kobiety do innego wyznania d) związek między charakterem

świąt a dezorganizacją rodziny. ZNACZENIE ŚWIĘTOWANIA :a) nadaje cykl naszemu życiu, b)święta służą

wypoczynkowi, odprężeniu, c)rozbudzają nasze estetyczne wzruszenia, d) okazja do zbiorowego, a nie jednostkowego

przezywania, e)podtrzymywanie więzi, f) przekazywanie tradycji, g) odmierzanie czasu za pomocą symbolicznych zachowań,

PRZEMOC W RODZINIE: KONCEPCJA R. Galles'a: mówi o istnieniu pewnych specyficznych dla rodziny

cech, która z jednej strony mówi o czynnikach, które w pewnej sytuacjach mogą powodować i przyczyniać się do

przemocy w rodzinie: a)czas i ryzyko: zbyt duża ilość czasu spędzonego z rodziną w poczuciu tego, że

musimy, a nie chcemy może \przyczynić się do powstania przemocy, b)zakres aktywności: stosunek interakcji

jakie zachodzą w rodzinie w odniesieniu do innych rodzajów zależności, c) intensywność za miłość: charakter,

który przyjmują interakcje. Uwagi czynione przez członków rodziny są silniej i mocniej odbierane niż przez

osoby obce, d)kolizja aktywności: owa część rodzinnych interakcji ma nie odłącznie konfliktową naturę,

e) prawo do wpływu: przynależność do rodziny niesie za sobą prawo do oddziaływania, f) rodzina łączy ze

sobą osoby różniące się wiekiem i płcią, g) w rodzinie role są osobno przypisane, nie są oparte na zainteresowaniach,

h)prywatność rodziny: rodzina jako instytucja się prywatyzuje i izoluje, i)rodzina jest grupą w której członkowstwo

ma charakter przymusowy, rodzina jest ekskluzywną grupą społeczną, przynależność do rodziny wynika z urodzenia.

KONCEPCJA (TEORIE) PRZEMOCY W RODZINIE: a)teoria przyczynowości: każdy system społeczny,

opiera się na pewnym stopniu przemocy, która musi się pojawić aby system mógł funkcjonować, ulega

natężeniu kiedy osoba nie ma odniesienia w tradycji, b)teoria wymiany: przemoc oparta jest na zasadach kosztów

i zysków. Przemocy używa się wtedy kiedy jest więcej korzyści niż straty, c)koncepcja wiążąca przemoc z

patryjarchalną funkcją, modelem rodziny, d)model ekonomiczny: przemoc jest wynikiem stresu pojawiającego

się jako czynnik wywołany gwałtownymi zmianami ekonomicznymi, KTO STAJE SIĘ OFIARA PRZEMOCY

:a)dzieci: przemoc stosowana wobec dzieci może mieć związek z czynnikami kulturowymi, charakterami rodziców,

okoliczności, które doprowadzają do dezorganizacji rodziny: -przemoc ta jest najbardziej paskudna kiesy dotyczy

dzieci pomiędzy 3 miesiąca a 3 rokiem życia, -bezrobocie, -niechciana ciąża, -ciąża osób nieletnich, -problemy

natury materialnej, -szczęśliwe dzieci to dzieci szczęśliwych rodziców, b)kobiety jako ofiary rodzinnej przemocy:

- kobiet, które są ofiarami rodzinnej przemocy najpewniej w dzieciństwie albo same były ofiarami albo były

świadkami stosowania przemocy, -przemoc przekazywana jest z pokolenia na pokolenie, -dlaczego kobiety z takich

związków nie uciekają? Ponieważ są słabe i bezsilne, maja poczucie że nie dadzą sobie rady, są przekonania że bycie

rozwódką jest wstydem, gdy jest rozwinięty zakres pomocy udzielanej przez instytucje.

PRZEMOC WOBOEC KOBIET, a ich ciąża: - w okresie ciąży gospodarka hormonalna zakłóca normalny

porządek funkcjonowania kobiety, -stres mężczyzny spowodowany przyjęciem nowych ról, c)rodzice: -nastoletnie

dzieci które używają przemocy wobec swoich rodziców( najczęściej syn wobec matki, albo syn jest świadkiem lub

ofiarą przemocy d)starość: przemoc wobec starców to najczęściej kobiety w średnim wieku, wobec swoich matek

którymi się opiekują. PROBLEMATYKA ROZWODÓW: podstawowym wymogiem rozwiązania małżeństwa

jest to, że obecnie o niego może ubiegać się każda ze stron. Jest to zupełny i trwały rozpad małżeństwa .Sąd może

nie udzielić rozwodu jeżeli ucierpią na tym dzieci. KULTURALNY ROZWÓD: jeśli nie pierze się brudów na

Sali sadowej, sąd nie orzeka o winie jedynie formalnie rozwiązuje małżeństwo. SEPARACJA: ma takie

samo znaczenie jak rozwód, ale osoba nie może zawrzeć kolejnego związku małżeńskiego. PRZYCZYNY ROZWODÓW:

a)konflikty małżeńskie: -zwiększa się poziom wykształcenia, - faktem pojawienia się partnera bywa ciąża

partnerki, -lekkomyślny stosunek do małżeństwa, -zły przykład rodzinny, b)perspektywa zmiany społecznej:

- zjawisko industrializacji i urbanizacji, -brak kontroli rodzinnej, -aktywność zawodowej kobiet,

c) tolerancja prawa. SKUTKI ROZWODÓW: mają charakter jednostkowy i ogólnospołeczny.

Ofiarami są kobiety, mężczyźni i dzieci. Maja charakter głównie materialny: -konsekwencje zdrowotne dzieci,

-samotność, -kłopoty zdrowotne kobiet po rozwodzie, -mężczyźni po rozwodzie częściej chorują na choroby

związane z krążeniem, -konsekwencje szkolnie dzieci, SKUTKI SPOŁECZNE ROZWODÓW:-

niestabilność małżeństwa, -konieczność nieuchronnej pomocy materialnej, -konieczność walki z patologiami,

- konieczność opieki nad dziećmi pochodzącymi z rozbitych małżeństw.

---