Pojęcie postępowania egzekucyjnego w administracji.
Postępowanie egzekucyjne w administracji to zorganizowany ciąg czynności procesowych podejmowanych przez organy egzekucyjne oraz inne podmioty w celu przymusowego wykonania obowiązków objętych egzekucją administracyjną.
1.Postępowanie egzekucyjne zostaje Z reguły wszczęte wcześniej niż egzekucja.
2.Zakończenie postępowania egzekucyjnego nie musi się zbiegać w czasie z zakończeniem egzekucji ,może być
kontynuowana po przeprowadzeniu egzekucji.
3.Post Egzekucyjne służy zapewnieniu skuteczności aktów adm.w drodze przymusowego wykonania wynikających
z nich obowiązków.
Egzekucja administracyjna - zespół czynności organu egzekucyjnego, zobowiązanego oraz innych uczestników postępowania, podjętych w celu ostatecznego urzeczywistnienia normy prawa materialnego. Do czynności tych zalicza się zarówno czynności procesowe rozstrzygające kwestie proceduralne wynikłe w toku postępowania, jak i czynności egzekucyjne będące czynnościami faktycznymi. Egzekucja administracyjna jest w prawie polskim uregulowana w Ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954)
Uczestnicy postępowania egzekucyjnego
1. Organ egzekucyjny i podmioty z nim związane ( egzekutor, poborca skarbowy, organ nadzoru i organ asystujący )
Organem egzekucji świadczeń pieniężnych jest urząd skarbowy, a świadczeń o charakterze niepieniężnym - właściwy rzeczowo organ administracji rządowej bądź samorządowej, szczególne uprawnienia egzekucyjne posiadają organy, tj. straż graniczna, policja, UOP a także kierujący akcją ratowniczą - strażak.
Organy te bez powoływania się na akty administracyjne, wskazując jedynie ( legitymacja ), że są organami realizującymi przepisy ustaw mogą bezpośrednio prowadzić czynności egzekucyjne, włącznie ze stosowaniem przymusu bezpośredniego.
Organ egzekucyjny wydaje różne rozstrzygnięcia mające postać : postanowień ( nie stosuje się tu decyzji, ponieważ postępowanie egzekucyjne nie ma charakteru jurysdykcyjnego, lecz wykonawczy, faktyczny ).
Pracownicy organu egzekucyjnego ponoszą odpowiedzialność służbową i dyscyplinarną za niezgodne z prawem prowadzenie postępowania .
Organem egzekucyjnym jest zawsze organ administracji publicznej , zaś egzekutorem - pracownik tego organu.
Egzekutorem należności pieniężnych jest poborca skarbowy.
Egzekutor jest zobowiązany doręczyć zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego, opatrzonego klauzulą wykonalności , poucza zobowiązanego o prawie wniesienia zarzutów i składania zażaleń, może też przeszukać odzież na osobie zobowiązanego, a także przedmioty, które zobowiązany ma przy sobie.
Organ egzekucyjny może żądać, w razie potrzeby nawet ustnie, pomocy policji bądź straży granicznej, albo korzystać z ich pomocy jeżeli napotka na opór w prowadzeniu egzekucji.
Organy nadzoru - są nimi organy wyższego stopnia w stosunku do prowadzących postępowanie egzekucyjne ( wobec urzędów skarbowych - izby skarbowe, wobec organów samorządowych - SKO, bądź wojewoda w sprawach zleconych ).
Szczególne uprawnienia ustawodawcze przypisuje się wójtowi, który może wstrzymać czynności egzekucyjne zobowiązań pieniężnych wobec rolników w razie błędu co do egzekwowanego obowiązku lub osoby zobowiązanej.
Wojewoda z kolei może wstrzymać na czas 1 miesiąca w uzasadnionych przypadkach egzekucję świadczeń pieniężnych i w tym przypadku zobowiązany jest do jednoczesnego powiadomienia o tym wstrzymaniu Ministra Finansów.
2. Wierzyciel - jest nim organ administracji publicznej, najczęściej ten , który wydał decyzję w I instancji lub na którym ciąży obowiązek egzekwowania zobowiązań publiczno - prawnych wynikających z ustawy .
W praktyce możliwe są 2 sytuacje :
A : wierzycielem jest jednocześnie organ egzekucyjny ,
B : gdy wierzyciel ( np. wójt jako organ podatkowy gminy ) nie jest jednocześnie organem egzekucyjnym, ponieważ egzekucję w tych sprawach prowadzi inny wyspecjalizowany organ ( np. urząd skarbowy ).
3. Zobowiązany - może nim być każda osoba fizyczna, prawna jednostka organizacyjna ( nawet państwowa ).
Niekiedy egzekucję stosuje się wobec innej osoby niż zobowiązany (np. egzekwowanie obowiązku szkolnego polega na przymuszeniu rodziców, opiekunów do realizowania tego obowiązku przez dziecko). Zobowiązany może działać przez swego ustawowego przedstawiciela (np. dyrektor) lub statutowego (prezesa) bądź przez pełnomocnika ustanowionego w umowie. Poza tym egzekucję można stosować również wobec osób trzecich, np. przebywających ze zobowiązanym w lokalu, z którego dokonuje się eksmisji.
4. Pozostali uczestnicy :
a) biegły - powołany do szacowania wartości zajętych nieruchomości
b) dozorca - osoba , której pieczy powierza się zajęte nieruchomości, może nią być sam zobowiązany, dowolnie wybrana osoba fizyczna, państwowe muzeum, archiwum czy biblioteka.
c) wykonawca - to osoba fizyczna lub prawna, która przyjęła zlecenie wykonania obowiązku zobowiązaniowego ( jeśli zobowiązanie nie posiada charakteru ściśle osobistego ), np. przedsiębiorstwo budowlane - rozbiórka.
d) osoba trzecia - to podmiot, który rości prawo do rzeczy lub innego prawa majątkowego , z którego prowadzona jest egzekucja, np. współwłaściciel, wierzyciel.
e) świadek - to osoba wezwana do obecności w czasie wykonywania czynności egzekucyjnych ( szczególnie, gdy zobowiązany jest nieobecny, lub postępowanie prowadzone jest w porze nocnej )
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego w administracji (czynności poprzedzające i wszczynające postępowanie)
Postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.
Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej. Organ ma obowiązek powiadomienia wszystkich stron w tej sprawie.
W sprawach, w których prawa lub obowiązki stron wynikają z tego samego stanu faktycznego oraz z tej samej podstawy prawnej i w których właściwy jest ten sam organ administracji publicznej, można wszcząć i prowadzić jedno postępowanie dotyczące więcej niż jednej strony.
Formy składania podań, pism o wszczęcie postępowania:
Musi być to forma pisemna lub ustna forma składania zażalenia do protokołu. Musi zawierać podanie - przedmiot sporu, czego strona oczekuje. Jeśli są jakieś braki w podaniu - strona ma 7 dni na uzupełnieni braków, w przypadku braku uzupełnienia pismo organ pozostawia bez rozpatrzenia. Można złożyć podanie ponownie w tej sprawie. Jeśli nie ma w piśmie imienia, nazwiska, adresu również organ pozostawia pismo bez rozpoznania.
Jeśli pismo zostało złożone do niewłaściwego organu to ten organ przekazuje pismo do właściwego i powiadamia o tym wnioskodawcę.
Gdy pismo dotyczy kilku spraw i powinno być rozpatrzone przez kilka organów to organ do którego pismo wpłynęło załatwia sprawę co do swojego zakresu i powiadamia stronę iż powinna wnieść pismo co do pozostałych spraw do innych organów. Termin wniesienia pism do pozostałych organów liczy się od daty wpływu do organu pierwszego.
Gdy wnosimy pismo do organu niewłaściwego a właściwy jest sąd lub organ nie może nam wskazać organu właściwego to wówczas organ zawraca pismo stronie z odpowiednim pouczeniem.
Zawieszenie egzekucji
Organ egzekucyjny zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli:
wierzyciel lub dłużnik nie ma zdolności procesowej ani przedstawiciela ustawowego,
nastąpiła śmierć wierzyciela lub dłużnika, wówczas postępowanie podejmuje się z udziałem spadkobierców zmarłego
Organ egzekucyjny zawiesza postępowanie na wniosek:
Wierzyciela
dłużnika gdy sąd uchylił natychmiastową wykonalność tytułu lub wstrzymał jego wykonanie albo dłużnik złożył zabezpieczenie konieczne według orzeczenia sądowego do zwolnienia go od egzekucji
Sąd może na wniosek zawiesić w całości lub części postępowanie egzekucyjne, jeżeli złożono skargę na czynności komornika lub zażalenie na postanowienie sądu.
Komornik ma obowiązek wstrzymania się z dokonaniem czynności, jeżeli przed jej rozpoczęciem dłużnik złoży niebudzący wątpliwości dowód na piśmie, że obowiązku swojego dopełnił albo że wierzyciel udzielił mu zwłoki.
Umorzenie egzekucji
1 Postępowanie egzekucyjne umarza się z mocy samego prawa jeżeli wierzyciel w ciągu roku nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania.
2 Postępowanie umarza się w całości lub części z urzędu:
- jeżeli okaże się, że egzekucja nie należy do organów sądowych,
- jeżeli wierzyciel lub dłużnik nie ma zdolności sądowej albo gdy egzekucja ze względu na jej przedmiot lub na osobę dłużnika jest niedopuszczalna,
-jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.
3 Organ egzekucyjny umarza postępowanie w całości lub części na wniosek:
- jeżeli tego zażąda wierzyciel; jednakże w sprawach, w których egzekucję wszczęto z urzędu lub na żądanie uprawnionego organu, wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania wymaga zgody sądu lub uprawnionego organu, który zażądał wszczęcia egzekucji,
- jeżeli prawomocnym orzeczeniem tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności,
- jeżeli egzekucję skierowano przeciwko osobie, która według klauzuli wykonalności nie jest dłużnikiem i która sprzeciwiła się prowadzeniu egzekucji, albo jeżeli prowadzenie egzekucji pozostaje z innych powodów w oczywistej sprzeczności z treścią tytułu wykonawczego,
- jeżeli wierzyciel jest w posiadaniu zastawu zabezpieczającego pełne zaspokojenie egzekwowanego roszczenia, chyba że egzekucja skierowana jest do przedmiotu zastawu,
4 Umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, lecz nie pozbawia wierzyciela możności wszczęcia ponownej egzekucji.
Środki egzekucyjne stosowane w egzekucji administracyjnej
Ustawa określa, przy pomocy jakich środków organ egzekucyjny może dochodzić zaległych zobowiązań w
trybie administracyjnym. Zgodnie z art. 1a pkt 12 lit. a ustawy środkami egzekucji administracyjnej
należności pieniężnych są:
- egzekucja z pieniędzy,
- egzekucja z wynagrodzenia za prace,
- egzekucja ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego,
- egzekucja z rachunków bankowych,
- egzekucja z innych wierzytelności pieniężnych,
- egzekucja z praw z papierów wartościowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych oraz z
wierzytelności z rachunku pieniężnego,
- egzekucja z papierów wartosciowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych,
- egzekucja z weksla,
- egzekucja z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej,
- egzekucja z udziału w spółce z ograniczona odpowiedzialnością,
- egzekucja z pozostałych praw majątkowych,
- egzekucja z ruchomości,
- egzekucja z nieruchomości. Egzekucja z nieruchomości jest środkiem egzekucyjnym, który został
wprowadzony ustawa z dnia 6 wrzesnia 2001 r. o zmianie ustawy o postepowaniu egzekucyjnym w
administracji oraz innych ustaw (Dz.U. Nr 125, poz. 1368). Do dnia wejscia w .ycie znowelizowanych
przepisów, tj. 30 listopada 2001 r., srodek ten zastrze.onym był wyłącznie dla egzekucji sadowej.
Funkcja sędziego pełniona w egzekucji sadowej została powierzona komornikowi skarbowemu
pozostajacemu kierownikiem organu egzekucyjnego. Wprowadzono zasade, zgodnie z która egzekucja z
nieruchomosci mo.e byc prowadzona wyłacznie w przypadku, gdy inne srodki egzekucyjne, wymienione
w art. 1a pkt 12 lit. a ustawy - do egzekucji z ruchomosci włacznie, nie były mo.liwe do zastosowania lub
okazały sie bezskuteczne. Ponadto egzekucja administracyjna z nieruchomosci mo.e byc prowadzona
tylko w celu wyegzekwowania należności pieniężnych określonych lub ustalonych w decyzji ostatecznej
lub wynikających z orzeczenia sadu zaopatrzonego w klauzule wykonalności oraz z tytułu wykonawczego,
o którym mowa w przepisach ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielonych przez Skarb Państwa.
Zasada celowości - nie wyrażona wprost w jakimkolwiek artykule, polega na tym, że celem postępowania egz. nie jest, wyrządzenie dolegliwości, lecz doprowadzenie do wykonania obowiązku
Zasada stosowania najmniej uciążliwego środka. ( art 7 § 2 ) pozostawia on możliwość wyboru środków, zalecając \ najmniej uciążliwy, celem egzekucji nie jest represja w związku z tym stosowanie środków nie może zmierzać do wyrządzenia zobowiązaniem dolegliwości. Jeżeli jest wybór środka -należy wybrać najmniej uciążliwy
Zasada stosowania środków przewidzianych tyko w ustawie - zezwala na zastosowanie tylko środków egzekucyjnych przewidzianych w-ustawie. Katalog tych środków:
a. 13 środków egzekucyjnych stosowanych w postępowaniu dotyczących należności pieniężnych
b.5 środków w egzekucyjnych stosowanych w postępowaniu dotyczących, należności niepieniężnych
Zasada niezbędności ( art 7 § 3 ) Egzekucja administracyjna może być prowadzona tylko wtedy gdy jest to niezbędne dla zrealizowania celu egzekucji jakim jest wykonanie obowiązku.
Zasada obowiązku prowadzenia egzekucji. W przypadku ,gdy zobowiązany uchyla się od wykonania obowiązku, wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych.
Zasada poszanowania minimum egzystencji - polega na wprowadzeniu pewnych ograniczeń w prowadzeniu egzekucji administracyjnej , mających na celu uchronienie zobowiązanego przed pozbawieniem go określonych dóbr i praw majątkowych które jemu oraz pozostałym na jego utrzymaniu członkom rodziny są niezbędne dla zapewnienia egzystencji. Wyłączenia spod egzekucji obejmują trzy kategorie składników majątkowych:
a .przedmioty .
b. określone kwoty pieniędzy
c. wierzytelności i prawa majątkowe
Zasada zagrożenia - obowiązki wynikające z aktów administracyjnych oraz powstające z mocy prawa powinny być
wykonywane dobrowolnie, a przymus państwowy może mieć zastosowanie tylko w ostateczności . Podstawową metodą
działania organów adm. Nie jest stosowanie przymusy ,lecz przekonywanie. Stosowanie przymusu jako ostateczności
wynika także z obowiązującej w postępowaniu egzekucyjnym w administracji zasady zagrożenia. Wszczęcie postępowania może nastąpić po upływie 7 dni od daty doręczenia upomnienia. W przypadku , gdyby pomimo braku uprzedniego upomnienia zobowiązanego postępowanie egzek. Zostało wszczęte ,podlega ono umorzeniu.
Zasada niezależności egz. od środków karnych (art 16) - uniezależnia egz. od karania za popełnione wykroczenia
bądź przestępstwa, np. obowiązki wynikające z przepisów celnych mogą być wykonywane w formie egzekucji, niezależnie od tego, że z tych samych powodów może być prowadzone postępowanie karno - skarbowe
Zasada prowadzenia egzekucji w czasie najdogodniejszym dla zobowiązanego - przejawem tej zasady jest przede wszystkim obowiązek dokonywania czynności egzekucyjnych w porze dogodnej dla zobowiązanego. Podjecie przez egzekutora czynności egzekucyjnych w dni wolne od pracy lub w porze nocnej(21-7) może nastąpić tylko na podstawie pisemnego zezwolenia organu egzekucyjnego kttóry egzekutor ma obowiązek przedstawić zobowiązanemu przed przystąpieniem do czynności egzekucyjnych
Zasada gospodarnego prowadzenia egzekucji - polega na obowiązku prowadzenia postępowania egzekucyjnego w taki sposób, aby osiągnąć ceł egzekucji, jakim jest wykonanie obowiązku, w sposób najmniej kosztowny dla zobowiązanego. Wyrażona w wielu przepisach obciążających odpowiedzialność organów egzekucyjnych za stan rzeczy zajętych oraz gospodarne przeprowadzenie wykonania zastępczego obowiązku o charakterze niepieniężnym.
Postępowanie zabezpieczające
Dokonanie zabezpieczenia należności pieniężnych lub wykonania obowiązków niepieniężnych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy jego brak mógłby utrudnić lub udaremnić wykonanie obowiązków w trybie egzekucji administracyjnej.
Postępowanie zabezpieczające wszczyna się na wniosek wierzyciela, który powinien odpowiadać wymaganiom stawianym tytułowi wykonawczemu i zawierać uzasadnienie. W uzasadnieniu należy wykazać niebezpieczeństwo utrudnienia lub udaremnienia egzekucji administracyjnej. Organ egzekucyjny, rozpatrując wniosek wierzyciela, jest obowiązany przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, w celu ustalenia zgodnie z zasadą prawdy obiektywnej, czy występuje przesłanka uzasadniająca ustanowienie zabezpieczenia. Organ egzekucyjny może uzależnić wydanie postanowienia o zabezpieczeniu od złożenia przez wierzyciela kaucji na zabezpieczenie roszczeń zobowiązanego o naprawienie szkód spowodowanych wskutek wykonania tego postanowienia.
Jeżeli organ egzekucyjny ustali, że występują przesłanki uzasadniające zabezpieczenie, to wydaje postanowienie w sprawie dokonania zabezpieczenia. W postanowieniu tym określa obowiązek, którego dotyczy zabezpieczenie oraz sposób i zakres zabezpieczenia. Postanowienie to może być w każdym czasie uchylone lub zmienione. Postanowienie to doręcza się wierzycielowi, a doręczenie tego postanowienia zobowiązanemu następuje równocześnie z dokonaniem czynności zabezpieczających. Na postanowienie to zobowiązanemu służy prawo wniesienia zarzutu, na postanowienie po rozpoznaniu zarzutu (uznające zarzuty za nieuzasadnione) zobowiązanemu służy zażalenie, a następnie na postanowienie wydane po rozpoznaniu zażalenia - skarga do NSA.
Ustawa wyłącza dopuszczalność stosowania w postępowaniu zabezpieczającym przymusu bezpośredniego. Zabezpieczenie może być dokonane przez:
- jeżeli chodzi o wykonanie obowiązków pieniężnych - przez zajęcie pieniędzy, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego i wkładów oszczędnościowych, innych wierzytelności lub praw majątkowych, zajęcie ruchomości albo przez wpis hipoteki przymusowej lub zakaz zbywania i obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej albo której księga wieczysta zaginęła albo uległa zniszczeniu;
- jeżeli chodzi o wykonanie obowiązków niepieniężnych - ustawa pozostawia organowi egzekucyjnemu swobodę co do sposobu zabezpieczenia.
Organ kierując się interesami podmiotów postępowania, tak by wierzycielowi zapewnić wykonanie obowiązku , a zobowiązanego nie obciążyć ponad potrzebę, określi środki zabezpieczające lub inną czynność, która w danych okolicznościach powinna być zastosowana. Organ egzekucyjny może w razie potrzeby zastosować również środki zabezpieczenia obowiązków pieniężnych, jeżeli zabezpieczy w ten sposób pokrycie kosztów wykonania zastępczego. Organ egzekucyjny uchyli zabezpieczenie, jeżeli wierzyciel nie złoży wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w ciągu 1 miesiąca od dokonania zabezpieczenia, a w terminie 3 miesięcy od dokonania zabezpieczenia - przed ustaleniem należności pieniężnych lub obowiązków o charakterze niepieniężnym. Terminy te mogą być przez organ przedłużone na wniosek wierzyciela, jeżeli wykaże on, że z uzasadnionych przyczyn postępowanie egzekucyjne nie mogło być wszczęte. Termin wszczęcia postępowania egzekucyjnego przy obowiązkach niepieniężnych może być przedłużony tylko o okres do 3 miesięcy. Na postanowienie organu w sprawie przedłużenia lub odmowy przedłużenia terminu wszczęcia postępowania egzekucyjnego służy zażalenie wierzycielowi i zobowiązanemu. O uchyleniu zabezpieczenia organ egzekucyjny zawiadamia wierzyciela i obciąża go kosztami zabezpieczenia. Uchylenie zabezpieczenia następuje w formie postanowienia, na które nie służy wierzycielowi zażalenie. Może on podjąć obronę swojego interesu prawnego przez złożenie wniosku o przedłużenie terminu wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
W postępowaniu podatkowym zobowiązanie podatkowe może być zabezpieczone na majątku podatnika przed terminem płatności podatku, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane. Zabezpieczenia można dokonać również przed wydaniem decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego lub określającej wysokość zaległości podatkowej, jeżeli z dowodów zgromadzonych w postępowaniu wynika, że zobowiązanie podatkowe może nie zostać wykonane. Zabezpieczenie dotyczy też należności określonych w decyzji o odpowiedzialności podatkowej płatnika i inkasenta. Organ podatkowy wydaje decyzję o zabezpieczeniu. Zabezpieczenie następuje w formie postanowienia (w trybie przepisów pea). Decyzja o zabezpieczeniu wygasa:
1) po upływie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego,
2) z dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zaległości podatkowej
Wygaśnięcie decyzji nie narusza ważności postanowienia wydanego na podstawie przepisów pea.
Zakres podmiotowy stosowania egzekucji administracyjnej.
I podmioty czynne - uprawnione do stosowania środków egzekucyjnych
II podmioty bierne- to te wobec których środki egzekucji i są stosowane
Zadaniem podm. czynnych jest podejmowanie działań zmierzających do zastosowania i zrealizowania środka egzekucyjnego. Do podmiotów czynnych zaliczamy:
1. Organ egzekucyjny
2. pracownik organu egzekucyjnego
3. komornik skarbowy
4. Dłużnik
5. Organy wojskowe, policji UOP ,Straż graniczna jako organ stosujący środek egzekucji udzielający
pomocy ,asystujący w czynnościach egzek.
6.Wierzyciel
Podmioty bierne- to te wobec których prowadzi się egzekucję tj. zobowiązany.
Zakres przedmiotowy stosowania egzekucji administracyjnej.
Na podstawie przepisów ustawy z 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym egzekwować można obowiązku dwóch rodzajów:
1.o charakterze pieniężnym , które obejmują wszystkie świadczenia wyrażone w kwocie pieniężnej ( podatki, opłaty,
inne daniny, wpłaty na rzecz funduszy celowych ,grzywny, kary pieniężnej .
2.o charakterze niepieniężnym , obejmują one różne zachowania, np. wykonanie pewnej czynności, wydanie rzeczy
ruchomej, opróżnienie pomieszczeń, znoszenie jakiegoś stanu lub sytuacji, itp.
Egzekucja administracyjna obejmuje obowiązki o charakterze publiczno - prawnym wynikające z aktów ustawowo
administracyjnych natomiast egzekucja sądowa, cywilnoprawna unormowana jest przepisami KPC. Istnieją pewne wyjątki, bowiem RM może określać jakie zobowiązania przypadające Skarbowi Państwa a wynikające z umów cywilnoprawnych mogą być egzekwowane w drodze egzekucji administracyjnej i odwrotnie. Egzekucja z nieruchomości - prowadzona jest przez organy sądowe. Akty administracyjne, z których obowiązki są ,egzekwowane mogą pochodzić zarówno od organów rządowych jak i samorządowych. Warunkiem prowadzenia egzekucji
jest stwierdzenie stanu wymagalności zobowiązania.
Prawne środki administracyjne w postępowaniu egzekucyjnym
Do prawnych środków administracyjnych w postępowaniu egzekucyjnym zaliczyć możemy tzw.
środki zaskarżenia.
Do środków zaskarżenia zaliczamy:
- zarzut,
- zażalenie,
- skargę na czynności egzekucyjne,
- wniosek o wyłączenie spod egzekucji,
- żądanie zmiany lub sprostowania wezwania,
- żądanie zmiany lub uchylenia postanowienia w trybie k.p.a.
Zarzut - na toczące się postępowanie egzekucyjne przysługuje zobowiązanemu prawo wniesienia
zarzutu. Zarzut może być wnoszony w terminie 7 dni od pouczenia zobowiązanego o prawie
wnoszenia zarzutów. Zarzut to środek prawny o niejednolitym charakterze. Podstawą wniesienia
zarzutu mogą być:
- wykonanie lub umorzenie w całości lub części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo
nieistnienie obowiązku,
- odroczenie terminu wykonania obowiązku lub brak wymagalności obowiązku z innego powodu,
rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej,
- określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego
z orzeczenia będącego podstawą egzekucji,
- błąd co do osoby zobowiązanego,
- niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym,
- niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego,
- brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia,
- zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego,
- prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny,
- braki formalne tytułu wykonawczego.
Organ egzekucyjny po rozpatrzeniu zarzutów wydaje postanowienie, w którym może: odrzucić
zarzut, bo jest nieuzasadniony, uznać zarzut, zawiesić postępowanie, umorzyć postępowanie,
zastosować mniej uciążliwy środek egzekucyjny.