Prawo urzędnicze.
Prawo urzędnicze - definicja
Gałąź prawa pracy, która zajmuje się urzędniczym stosunkiem prac czyli stosunkami pracy osób zajmujących się pracami urzędniczymi.
Reguluje szczegółowo powyżej kodeksu pracy :
rekrutację
Weryfikację
Rozstrzyganie sporów
Odpowiedzialności za powierzone zadania
Akty prawne :
Konstytucja RP
Kodeks pracy
Ustawa o pracownikach samorządowych
Ustawa o służbie cywilnej
Ustawa o służbie zagranicznej
Ustawa o pracownikach urzędów państwowych
Sposób realizowania zadań jest na podstawie Kodeksu Postępowań Administracyjnych (KPA)
Podmioty z zakresu :
Osoby zatrudnione w korpusie służby cywilnej i zagranicznej
Administracja rządowa
Urzędnicy samorządowi
Urzędnicy z poza korpusu służby cywilnej pracujący w innych organach administracji
Służby zmilitaryzowane - nie objęci prawem urzędniczym ( ABW, CBA, Policja, Sędziowie, i Prokuratorzy ) i pozostałe osoby zatrudnione w urzędach a nie urzędnicy.
Modele prawa urzędniczego
Model Kariery:
Występuję:
Francja, Belgia, Niemcy, po części Hiszpania
Charakterystyka
Ścisłe podporządkowanie
Przyjmuje charakter prawa publicznego
Większa odpowiedzialność
Większa pewności zatrudnienia
Teoretyczne założenie modelu jest, iż urzędnik po zakończeniu szkoły jest w stanie pracować w każdym z urzędów
Jego poziom wiedzy był wystarczający aby obsłużyć każdego petenta.
Minusy:
Bierność, brak inicjatywy pracownika
Brak kreatywności,
Zwiększona biurokracja
Bardzo rozbudowany aparat kontroli pracownika
Model stanowisk:
Występuje:
Wielka Brytania
Charakterystyka:
Rekrutacja na konkretne stanowisko, a nie do urzędu- specjalizacja urzędników
Wykształcenie ogólno administracyjne nie jest wystarczająca
Ocena okresowa pracy pracownika
Model amerykański - podział łupów
Charakterystyka
urzędnicy prezydenta - prezydent współpracuje ze swoim aparatem administracyjnym
zmiana prezydenta równa się zmianie urzędników
Model mieszany - model łączony ( model kariery + model stanowisk)
Charakterystyka:
zróżnicowanie stanowisk
zróżnicowanie wynagrodzeń
Cech charakterystyczne urzędniczego stosunku pracy
podstawy zatrudnienia:
mianowanie
powołanie
wybór
umowa o pracę
podmiot zatrudniający
Urząd
problematyka - autonomia woli stron
przepisy prawa urzędniczego wprowadzają korzyści na stronę pracownika urzędnika
stabilizacja zatrudnienia
zwiększony katalog przyczyn zwolnienia z pracy , a w szczególności do pracownika mianowanego
dyspozycyjność pracownika
W uzasadnionych wypadkach urzędnik państwowy mianowany może być przeniesiony, na okres do sześciu miesięcy, do innego urzędu w tej samej lub innej miejscowości, do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. W okresie przeniesienia przysługuje mu wynagrodzenie stosowne do wykonywanej pracy, lecz nie niższe od dotychczasowego. Przeniesienie takie dopuszczalne jest tylko raz na dwa lata.
Zakres obowiązków
Przestrzeganie interesu publicznego
Racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi
Ochrona informacji prawnie chronionych
Odpowiednie godne zachowanie
Odpowiedzialność pracownicza
Przewinienia dyscyplinarne
Komisje dyscyplinarne
Katalog szczegółowy kar dla pracowników
Upomnienia
Nagana
Obniżenie stopnia
Na co służy odwołanie do sądu powszechnego
Rozstrzyganie sporów ze stosunku pracy
Odwołanie do sądu powszechnego - wyjątek pracownicy NIK do sądu administracyjnego
Funkcje prawa pracowniczego:
Funkcja administracyjno - organizacyjna
Stworzenie optymalnych warunków do realizowania zadań publicznych - optymalizacja warunków
Rekrutacja
Selekcja
Wykształcenie
Doświadczenie zawodowe
Sposób
Transparentny, powszechny - zabezpieczenie wykonania zadań
Funkcja Ochronna
Kierowana jest do urzędników w danym urzędzie
Ochrona pracy
Kontrola sądowa stosunku pracy
Status prawny pracowników samorządowych
Status prawny pracowników samorządowych ma na celu zapewnienie zawodowego, rzetelnego i bezstronnego wykonywania zadań publicznych przez samorząd terytorialny.
Status pracowników samorządowych mają pracownicy zatrudnieni w:
urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin oraz gminnych jednostkach i zakładach budżetowych;
biurach związków jednostek samorządu terytorialnego oraz zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
biurach jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
Podstawy zatrudnienia pracowników samorządowych:
wybór:
w urzędzie marszałkowskim: marszałek województwa, wicemarszałek oraz pozostali członkowie zarządu województwa - jeżeli statut województwa tak stanowi,
w starostwie powiatowym: starosta, wicestarosta oraz pozostali członkowie zarządu powiatu - jeżeli statut powiatu tak stanowi,
w urzędzie gminy: wójt (burmistrz, prezydent miasta),
w związkach jednostek samorządu terytorialnego: przewodniczący zarządu związku i pozostali członkowie zarządu - jeżeli statut związku tak stanowi;
powołanie
zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnik gminy, skarbnik powiatu, skarbnik województwa;
umowa o pracę
pozostali pracownicy samorządowi.
Umowę o pracę nawiązuje się na czas nieokreślony lub na czas określony, szczególnie w przypadku zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności.
Osoby podejmujących po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym, umowę o pracę zawierają na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy, z możliwością wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Przez osobę podejmującą po raz pierwszy pracę rozumie się osobę, która nie była wcześniej zatrudniona w jednostkach samorządowych na czas dłuższy niż 6 miesięcy i nie odbyła służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym.
Stanowiska pracowników samorządowych
urzędnicze, w tym kierownicze,
doradców i asystentów,
pomocnicze i obsługi.
Sekretarza gminy, powiatu i województwa.
Sekretarz podlega bezpośrednio kierownikowi urzędu.
Kierownik urzędu może upoważnić sekretarza do wykonywania w jego imieniu zadań, w szczególności z zakresu zapewnienia właściwej organizacji pracy urzędu oraz realizowania polityki zarządzania zasobami ludzkimi.
Sekretarzem może zostać osoba posiadająca co najmniej czteroletni staż pracy na stanowisku urzędniczym w jednostkach samorządowych, w tym co najmniej dwuletni staż pracy na stanowisku kierowniczym w tych jednostkach lub co najmniej czteroletni staż pracy na stanowisku urzędniczym w jednostkach samorządowych oraz dwuletni staż pracy na kierowniczym stanowisku urzędniczym w innych jednostkach sektora finansów publicznych.
Pracownikiem samorządowym może być osoba, która:
jest obywatelem polskim,
ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych,
posiada kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku.
Na podstawie wyboru lub powołania może być zatrudniona osoba, która nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzędniczym może być zatrudniona osoba, która:
posiada co najmniej wykształcenie średnie,
nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
cieszy się nieposzlakowaną opinią.
Na podstawie umowy o pracę na kierowniczym stanowisku urzędniczym może być zatrudniona osoba, która:
posiada co najmniej trzyletni staż pracy lub wykonywała przez co najmniej 3 lata działalność gospodarczą o charakterze zgodnym z wymaganiami na danym stanowisku,
posiada wykształcenie wyższe pierwszego lub drugiego stopnia.
Funkcję pracodawcy pełnią:
wójt, burmistrz, prezydent miasta - wobec zastępcy wójta (burmistrza, prezydenta miasta), sekretarza gminy, skarbnika gminy oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych,
przewodniczący zgromadzenia związku jednostek samorządu terytorialnego - wobec członków zarządu tego związku,
wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta, marszałek województwa w urzędzie jednostki samorządu terytorialnego - wobec pozostałych pracowników urzędu oraz wobec kierowników innych samorządowych jednostek organizacyjnych,
kierownik jednostki organizacyjnej - za inne jednostki.
Ocena okresowa
Oceny na piśmie dokonuje bezpośredni przełożony pracownika samorządowego, nie rzadziej niż raz na 2 lata i nie częściej niż raz na 6 miesięcy w zakresie wywiązywania się przez pracownika z obowiązków wynikających z zakresu czynności na zajmowanym stanowisku.
Bezpośredni przełożony niezwłocznie doręcza ocenę pracownikowi oraz kierownikowi jednostki, w której pracownik jest zatrudniony.
Pracownikowi od dokonanej oceny przysługuje odwołanie do kierownika jednostki, w której pracownik jest zatrudniony, w terminie 7 dni od dnia doręczenia oceny.
Odwołanie rozpatruje się w terminie 14 dni od dnia wniesienia.
W przypadku uwzględnienia odwołania ocenę zmienia się albo dokonuje się oceny po raz drugi.
W przypadku uzyskania przez pracownika samorządowego negatywnej oceny, ponownej jego oceny dokonuje się nie wcześniej niż po upływie 3 miesięcy od dnia zakończenia poprzedniej oceny.
Uzyskanie ponownej negatywnej oceny, skutkuje rozwiązaniem umowy o pracę, z zachowaniem okresów wypowiedzenia.
Ogłoszenie:
Ogłoszenie o stanowisku urzędniczym oraz naborze kandydatów na to stanowisko umieszcza się w Biuletynie Informacji Publicznej, oraz na tablicy informacyjnej w jednostce, w której jest prowadzony nabór.
Obowiązki pracownika samorządowego
Dbałość o wykonywanie zadań publicznych oraz o środki publiczne, z uwzględnieniem interesu publicznego oraz indywidualnych interesów obywateli,
przestrzeganie Konstytucji RP i innych przepisów prawa,
wykonywanie zadań sumiennie, sprawnie i bezstronnie,
udzielanie informacji organom, instytucjom i osobom fizycznym oraz udostępnianie dokumentów znajdujących się w posiadaniu jednostki, jeżeli prawo tego nie zabrania,
dochowanie tajemnicy ustawowo chronionej,
zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach z obywatelami, zwierzchnikami, podwładnymi oraz współpracownikami,
zachowanie się z godnością w miejscu pracy i poza nim,
stałe podnoszenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych, także na koszt pracodawcy.
Polecenia
Pracownik obowiązany jest do: wykonywania poleceń przełożonego, o ile nie jest przekonany, że:
prowadziłoby to do popełnienia przestępstwa, wykroczenia lub groziłoby niepowetowanymi stratami, o czym niezwłocznie informuje kierownika jednostki, w której jest zatrudniony,
polecenie jest niezgodne z prawem albo zawiera znamiona pomyłki; w takiej sytuacji pracownik informuje o tym na piśmie bezpośredniego przełożonego. Jeśli otrzyma pisemne potwierdzenie polecenia jest obowiązany je wykonać, zawiadamiając jednocześnie kierownika jednostki, w której jest zatrudniony
Przejrzystość finansowa i gospodarcza
Pracownik samorządowy nie może wykonywać zajęć pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność oraz zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy pod groźbą niezwłocznego rozwiązania z nim, bez wypowiedzenia, stosunku pracy w trybie art. 52 § 2 i 3 Kodeksu pracy lub odwołania ze stanowiska.
Pracownik samorządowy jest obowiązany złożyć oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej, jej charakterze oraz składać odrębne oświadczenia w przypadku zmiany charakteru prowadzonej działalności gospodarczej pod groźbą upomnienia albo nagany.
Wynagrodzenie
Pracownikowi samorządowemu stosownie do zajmowanego stanowiska oraz posiadanych kwalifikacji zawodowych przysługuje:
wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wieloletnią pracę, nagroda jubileuszowa oraz jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach określonych w odrębnych przepisach,
dodatek funkcyjny,
dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań,
Nagroda za szczególne osiągnięcia w pracy.
Wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), staroście oraz marszałkowi województwa przysługuje dodatek specjalny.
Zatrudnieni poza naborem
Wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta i marszałek województwa mogą zatrudniać osoby na stanowiskach doradców i asystentów w urzędzie gminy, starostwie powiatowym i urzędzie marszałkowskim.
Zatrudnienie doradców lub asystentów następuje na czas pełnienia funkcji przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starostę lub marszałka.
Liczba zatrudnionych doradców i asystentów nie może przekroczyć:
w gminach do 20.000 mieszkańców - 3 osoby,
w gminach do 100.000 mieszkańców oraz powiatach - 5 osób,
w pozostałych gminach oraz województwach - 7 osób.
Czas pracy
Regulamin pracy jednostki określa porządek wewnętrzny i rozkład czasu pracy w sposób zapewniający obywatelom załatwianie spraw w dogodnym dla nich czasie.
Jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, na polecenie przełożonego wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta.
Pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze, z tym że wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu.
Rada Służby Cywilnej opiniuje:
dotyczące służby cywilnej przedstawiane przez Prezesa RM lub Szefa Służby Cywilnej oraz z własne projekty strategii zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej;
projekty ustawy budżetowej w części dotyczącej służby cywilnej oraz corocznego wykonania budżetu państwa w tym zakresie;
proponowane wskaźniki wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w zakresie służby cywilnej;
projekty aktów normatywnych dotyczące służby cywilnej;
plany szkoleń centralnych w służbie cywilnej;
etykę korpusu służby cywilnej;
dotyczące powołania i odwołania Szefa Służby Cywilnej, w zakresie określonym w ustawie;
projekty regulaminu określającego tryb pracy Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej;
sprawozdania Szefa Służby Cywilnej.
Szef Służby Cywilnej
czuwa nad przestrzeganiem zasad służby cywilnej;
kieruje procesem zarządzania zasobami ludzkimi;
gromadzi informacje o korpusie służby cywilnej;
przygotowuje projekty aktów normatywnych dotyczących służby cywilnej;
monitoruje i nadzoruje wykorzystanie środków na wynagrodzenia i szkolenia;
planuje, organizuje i nadzoruje szkolenia centralne w służbie cywilnej;
upowszechnia informacje o służbie cywilnej;
zapewnia warunki upowszechniania informacji o wolnych stanowiskach pracy;
prowadzi współpracę międzynarodową w sprawach dotyczących służby cywilnej.
Dyrektor generalny urzędu
Przy pierwszym zatrudnieniu - czas określony 12 m-cy.
Służba przygotowawcza, 4 m-ce w ciągu pierwszych 8, z wyjątkiem absolwentów KSAP.
Umowa na czas nieokreślony w przypadku pozytywnej oceny pracownika, uprzedniego zatrudnienia na czas nieokreślony lub w przypadku, gdy osoba zwolniona została z zawodowej służby wojskowej, pełnionej na stanowisku służbowym w Ministerstwie Obrony Narodowej lub terenowym organie administracji rządowej podległym Ministrowi Obrony Narodowej, wskutek wypowiedzenia stosunku służbowego wojskowej, może zostać zatrudniona w tej jednostce organizacyjnej na stanowisku pracy utworzonym w miejsce zlikwidowanego stanowiska służbowego lub stanowisku równorzędnym.
Stanowiska w służbie cywilnej
Wyższe, dyrektor generalny urzędu, dyrektor departamentu lub komórki równorzędnej, zastępca dyrektora departamentu,
Średniego szczebla zarządzania (wyższe) główny księgowy resortu,
Koordynujące (wyższe) naczelnik, pełnomocnik ds. niejawnych, główny księgowy,
Samodzielne (wyższe), główny specjalista, radca generalny, radca prawny, kierownik kancelarii tajnej, główny wizytator,
Specjalistyczne (wyższe), specjalista, referent prawny, wizytator, psycholog,
Wspomagające (średnie) inspektor, statystyk, podreferendarz, starszy księgowy, starszy referent, księgowy, referent, sekretarz.
Nawiązanie stosunku pracy
Przy pierwszym zatrudnieniu - czas określony 12 m-cy.
Służba przygotowawcza, 4 m-ce w ciągu pierwszych 8, z wyjątkiem absolwentów KSAP.
Umowa na czas nieokreślony w przypadku pozytywnej oceny pracownika, uprzedniego zatrudnienia na czas nieokreślony lub w przypadku, gdy osoba zwolniona została z zawodowej służby wojskowej, pełnionej na stanowisku służbowym w Ministerstwie Obrony Narodowej lub terenowym organie administracji rządowej podległym Ministrowi Obrony Narodowej, wskutek wypowiedzenia stosunku służbowego wojskowej, może zostać zatrudniona w tej jednostce organizacyjnej na stanowisku pracy utworzonym w miejsce zlikwidowanego stanowiska służbowego lub stanowisku równorzędnym.
Mianowanie
O mianowanie może ubiegać się osoba, która:
jest pracownikiem służby cywilnej;
posiada co najmniej trzyletni staż pracy w służbie cywilnej lub uzyskała zgodę dyrektora generalnego urzędu na przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego przed upływem tego terminu, jednak nie wcześniej niż po upływie dwóch lat od nawiązania stosunku pracy w służbie cywilnej (wymóg nie dotyczy absolwentów KSAP);
posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
zna co najmniej jeden język obcy spośród języków roboczych Unii Europejskiej lub jeden z następujących języków obcych: arabski, białoruski, chiński, islandzki, japoński, norweski, rosyjski, ukraiński;
jest żołnierzem rezerwy lub nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony.
KSAP przeprowadza sprawdzian z wiedzy i umiejętności.
Postępowanie kwalifikacyjne
Postępowanie kwalifikacyjne prowadzi zespół sprawdzający KSAP.
W toku postępowania kwalifikacyjnego przeprowadza się sprawdzian wiedzy i umiejętności niezbędnych do wypełniania zadań służby cywilnej.
Wyniki postępowania kwalifikacyjnego wyraża się w punktach, osobno za każdą część sprawdzianu.
Wynik pozytywnym otrzymuje się w przypadku uzyskania co najmniej 1/3 liczby punktów za każdą z części oraz 3/5 za cały sprawdzian.
Mianowania przyznaje się w pierwszej kolejności absolwentom KSAP, potem, w miarę limitu miejsc określonych na dany rok w ustawie budżetowej.
Podmiotowe znaczenie - Korpusu służby cywilnej
Pracownicy
Urzędnicy służby cywilnej
Stanowiska w służbie cywilnej
Wyższe
Średniego szczebla
Koordynacyjne
Samodzielne
Specjalistyczne
Wspomagające
Kancelaria PRM, urzędy ministrów, urząd obsługujący przewodniczących komitetów centralnych, urzędy wojewódzkie i inne terenowe organy administracji rządowej
Przyczyny rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem sc
Z zachowaniem trzymiesięcznego wypowiedzenia obligatoryjnie gdy zachodzi:
dwukrotna, następująca po sobie negatywna ocena,
trwała niezdolność do pracy,
utrata nieposzlakowanej opinii,
likwidacja urzędu, jeżeli nie jest możliwe przeniesienie,
Fakultatywnie w razie:
osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury;
odmowy poddania się badaniu przez lekarza orzecznika ZUS.
Rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej bez wypowiedzenia może nastąpić w razie jego nieobecności w pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż rok.
Rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej może nastąpić także w drodze porozumienia stron lub za trzymiesięcznym wypowiedzeniem na skutek rezygnacji urzędnika służby cywilnej.
Przyczyny rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej bez wypowiedzenia z winy urzędnika:
W terminie miesiąca od uzyskania wiadomości o:
ciężkim naruszeniu podstawowych obowiązków członka korpusu służby cywilnej, jeżeli wina urzędnika jest oczywista;
popełnieniu przez urzędnika w czasie trwania stosunku pracy przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
zawinionej przez urzędnika utracie uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku, jeżeli nie jest możliwe wyznaczenie urzędnikowi stanowiska uwzględniającego jego przygotowanie zawodowe.
Stosunek pracz urzędnika służby cywilnej wygasa w razie:
odmówił złożenia ślubowania;
utraty obywatelstwa państwa należącego do unii europejskiej lub innego państwa którego obywatelom na podstawie umów międzynarodowych lub przepisów prawa wspólnotowego przysługuje prawo do podjęcia zatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby cywilnej;
prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
prawomocnego orzeczenia utraty praw publicznych lub zakazu wykonywania zawodu urzędnika w służbie cywilnej;
upływu trzech miesięcy nieobecności w pracy z powodu tymczasowego aresztowania; odmowy wykonania decyzji w sprawie przeniesienia o którym mowa w ar.62 i 63 lub niepodjęcia pracy w urzędzie do którego urzędnik został przeniesiony w trybie art. 66
Obowiązki członka korpusu służby cywilnej
przestrzeganie Konstytucji i innych przepisów prawa;
ochrona interesów państwa oraz praw człowieka i obywatela;
racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi;
rzetelne i bezstronne, sprawne i terminowe wykonywanie powierzonych zadań;
dochowywanie tajemnicy ustawowo chronionej;
rozwijanie wiedzy zawodowej;
godne zachowywanie się w służbie oraz poza nim
Ograniczenia uprawnień obywatelskich i pracowniczych
kierowanie się interesem jednostkowym lub grupowym,
publiczne manifestowanie poglądów politycznych,
uczestniczenie w strajku lub akcji protestacyjnej zakłócającej normalne funkcjonowanie urzędu,
łączenie zatrudnienia w służbie cywilnej z mandatem radnego,
tworzenie partii politycznych i uczestnictwo w niej,
w razie zajmowania wyższego stanowiska w służbie cywilnej - pełnienie funkcji w związkach zawodowych,
dodatkowa praca zarobkowa,
zakaz nepotyzmu,
stałe podleganie ocenie pracowniczej.
Szczególne cechy urzędniczego stosunku pracy
Dyspozycyjność,
przeniesienie na inne stanowisko w tym samym urzędzie w tej samej miejscowości,
przeniesienie do innego urzędu w tej samej miejscowości,
innego urzędu w innej miejscowości na < 2 lata,
przeniesienie do innego urzędu w tej samej albo innej miejscowości w razie likwidacji lub reorganizacji.
System wynagrodzeń (zasadnicze, stażowe, zadaniowe, dodatek służbowy, nagrody),
Czas pracy (urlop dodatkowy),
Zasada „myślących karabinów”.
Postępowanie dyscyplinarne za naruszenie obowiązków członka korpusu
Sprawy dyscyplinarne członków korpusu służby cywilnej rozpoznają komisje dyscyplinarne:
w I instancji - komisja dyscyplinarna;
w II instancji - Wyższa Komisja Dyscyplinarna Służby Cywilnej, zwana dalej "Wyższą Komisją Dyscyplinarną".
Sprawy dyscyplinarne osób zajmujących stanowiska dyrektorów generalnych urzędu rozpoznaje w I i II instancji Wyższa Komisja Dyscyplinarna.
Sprawy dyscyplinarne osób zajmujących stanowiska wojewódzkich lekarzy weterynarii i ich zastępców rozpatruje w I instancji komisja dyscyplinarna działająca w urzędzie obsługującym Głównego Lekarza Weterynarii.
Kary dyscyplinarne wobec urzędnika służby cywilnej
upomnienie;
nagana;
pozbawienie możliwości awansowania przez okres dwóch lat na wyższy stopień służbowy;
obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, nie więcej niż o 25 % - przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy;
obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej;
wydalenie ze służby cywilnej z zakazem ubiegania się o zatrudnienie przez 5 lat w służbie cywilnej.
Kary dyscyplinarne wobec pracownika służby cywilnej
upomnienie;
nagana;
obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, nie więcej niż o 25 % - przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy;
wydalenie z pracy w urzędzie z zakazem ubiegania się o prace w służbie cywilnej przez 5 lat.
Procedura
Postępowanie wszczyna się na wniosek rzecznika dyscyplinarnego,
obwiniony ma prawo do korzystania z pomocy wybranego przez siebie obrońcy,
komisja dyscyplinarna wydaje orzeczenie po przeprowadzeniu jawnej rozprawy, w toku której wysłuchuje rzecznika i obwinionego oraz obrońcy a także po rozpatrzeniu innych dowodów,
od orzeczenia komisji dyscyplinarnej strony mogą odwołać się, za pośrednictwem komisji dyscyplinarnej I instancji, do Wyższej Komisji Dyscyplinarnej w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia,
od orzeczenia WKD służy odwoąłnie do sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.
Konsul - kierownik konsulatu generalnego, konsulatu, wicekonsulatu i agencji konsularnej, jak również wydziału konsularnego przedstawicielstwa dyplomatycznego
jest obywatelem polskim i korzysta z pełni praw publicznych;
ma pełną zdolność do czynności prawnych;
jest nieskazitelnego charakteru oraz ze względu na posiadane kwalifikacje i praktykę zawodową daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków służbowych, zgodnie z prawem i interesami Polski;
posiada tytuł magistra lub równorzędny;
nie był karany za przestępstwo popełnione z winy umyślnej;
spełnia inne wymogi określone w przepisach o pracownikach służby dyplomatyczno-konsularnej.
Obowiązki ambasadora w państwie przyjmującym
reprezentuje Polskę,
chroni interesy Polski oraz jej obywateli, zgodnie z prawem międzynarodowym i prawem państwa przyjmującego,
uczestniczy w czynnościach przedstawicieli organów władzy publicznej w zakresie prowadzonych przez nich negocjacji i podejmowanych działań, zapewnia współdziałanie tych przedstawicieli, dba o zgodność ich czynności z założeniami polskiej polityki zagranicznej, a także udziela im pomocy i współdziała z nimi w zakresie ich zadań w stosunkach z państwem przyjmującym,
działa na rzecz promocji Polski, a zwłaszcza polskiej kultury, nauki i gospodarki,
udziela pomocy i współdziała w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań przez członków służby zagranicznej oraz innych osób delegowanych do załatwienia określonych spraw w państwie przyjmującym,
nadzoruje działalność wszystkich placówek zagranicznych w państwie przyjmującym,
prowadzi rokowania z państwem przyjmującym,
popiera przyjazne stosunki między Polską a państwem przyjmującym,
zaznajamia się z warunkami, wydarzeniami i działalnością prowadzoną przez państwo przyjmujące i przekazuje właściwym organom władzy publicznej Polski informacje na ten temat.
Obowiązki ambasadora przy organizacji międzynarodowej
reprezentuje Polskę, utrzymuje łączność między Polską a organizacją,
prowadzi rokowania z organizacją i w jej ramach,
zaznajamia się z działalnością prowadzoną przez organizację i przekazuje właściwym organom władzy publicznej Polski informację na ten temat,
zapewnia udział Polski w pracach organizacji,
chroni interesy Polski, jej obywateli oraz polskich osób prawnych w stosunkach z organizacją,
popiera realizację celów i zasad organizacji przez współpracę z organizacją i w jej ramach,
uczestniczy, poza granicami Polski oraz w zakresie przedmiotu działalności organizacji, w czynnościach przedstawicieli organów władzy publicznej w zakresie prowadzonych przez nich negocjacji i podejmowanych działań, zapewnia współdziałanie tych przedstawicieli, dba o zgodność ich czynności z założeniami polskiej polityki zagranicznej, a także udziela im pomocy i współdziała z nimi w zakresie ich zadań w stosunkach z organizacją.
Stopień i stanowisko dyplomatyczne
Stopień dyplomatyczny można nadać członkowi służby zagranicznej, który:
odbył aplikację dyplomatyczno-konsularną albo jest urzędnikiem służby cywilnej lub ukończył Krajową Szkołę Administracji Publicznej,
złożył egzamin dyplomatyczno-konsularny,
zna co najmniej dwa języki obce,
posiada tytuł magistra lub równorzędny,
wykazuje się odpowiednim stanem zdrowia psychicznego i fizycznego.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach członkowi służby zagranicznej niespełniającemu wymagań wykształcenia można nadać stopień dyplomatyczny na czas niezbędny do wykonywania zadań.
Skład służby zagranicznej
członkowie korpusu służby cywilnej zatrudnieni w ministerstwie obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych,
niebędące członkami korpusu służby cywilnej osoby zatrudnione w służbie zagranicznej,
pełnomocni przedstawiciele Polski w innym państwie lub przy organizacji międzynarodowej,
członkowie służby zagranicznej przeniesieni na stanowiska w komórkach organizacyjnych ministerstwa zapewniających obsługę zadań ministra właściwego do spraw członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.
Służbą zagraniczną kieruje minister spraw zagranicznych. Służba zagraniczna działa w ministerstwie spraw zagranicznych i w placówkach zagranicznych.
Urzędnicy państwowi
Kancelarii Sejmu i Kancelarii Senatu,
Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
Sąd Najwyższy
Biuro Trybunału Konstytucyjnego,
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich,
Biuro Rzecznika Praw Dziecka,
Biuro Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,
Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa w sprawach nieuregulowanych w odrębnych przepisach,
Krajowe Biuro Wyborcze,
regionalne izby obrachunkowe,
Biuro Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych,
Instytut Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Minimalne wymogi na stanowisko urzędnika państwowego
obywatelstwo polskie,
ukończone osiemnaście lat życia i pełna zdolność do czynności prawnych oraz pełnia praw publicznych,
nieskazitelny charakter,
odpowiednie wykształcenie i aplikacja administracyjna,
stan zdrowia pozwalający na zatrudnienie na określonym stanowisku.
Aplikacja urzędnicza i legislacyjna
Aplikacja administracyjna ma na celu teoretyczne i praktyczne przygotowanie pracownika podejmującego po raz pierwszy pracę w urzędzie państwowym do należytego wykonywania obowiązków urzędnika państwowego.
Aplikacja administracyjna trwa dwanaście miesięcy i kończy się oceną kwalifikacyjną.
Aplikant, który otrzymał pozytywną ocenę kwalifikacyjną, powinien być zatrudniony na stanowisku, do którego został przygotowany w toku aplikacji. W razie otrzymania oceny negatywnej aplikant może być zatrudniony na stanowisku, do którego objęcia nie jest wymagana aplikacja .
Ponownej ocenie kwalifikacyjnej poddaje się aplikanta po rocznej pracy.
Przestępstwa urzędnicze
Kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę,
Kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa,
Karze określonej w § 3 podlega także ten, kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, uzależnia wykonanie czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy lub takiej korzyści żąda.
Karom określonym w § 1-5 podlega odpowiednio także ten, kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej w państwie obcym lub w organizacji międzynarodowej
Działanie funkcjonariusza publicznego na szkodę interesu publicznego lub prywatnego z przekroczeniem uprawnień lub nie dopełniając obowiązków, także w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej
Ujawnienie lub wykorzystanie informacji, z którą zapoznano się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu.
Ujawnienie osobie nieuprawnionej informację stanowiącą tajemnicę służbową lub informację, którą funkcjonariusz publiczny uzyskał w związku z wykonywaniem czynności służbowych, a której ujawnienie może narazić na szkodę prawnie chroniony interes.
Poświadczenie nieprawdy co do okoliczności mającej znaczenie prawne przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę uprawnioną do wystawienia dokumentu, także w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej.