4.Poetyka sformułowana i immanentna jako przedmiot historii literatury (wg Słownika terminów literackich pod red. Sławińskiego)
Poetyka immanentna to zespół reguł i norm organizujących wypowiedź literacką albo komplet właściwości, cech, dających się wyprowadzić z samych dzieł. O poetyce immanentnej mówi się w odniesieniu do poszczególnych utworów, twórczości danego pisarza, grupy literackiej, prądu. Przykład (tak przynajmniej ja to rozumiem): używanie neologizmów, wulgaryzmów, kolokwializmów jest częścią poetyki immanentnej Skamandrytów; subiektywizm i język intymnych zwierzeń - Tetmajera; tkliwość, język „serca” - sentymentalistów. I tak dalej, i tak dalej.
Poetyka sformułowana to zespół reguł i norm organizujących wypowiedź literacką, wyłożony w pojęciowym wywodzie, w formie traktatu, artykułu publicystycznego, eseju itp. Poetyka sformułowana jest dokumentem świadomości literackiej, świadczącym o tym, jak swoją twórczość pojmuje poszczególny pisarz, grupa literacka czy prąd. Przykładem może być choćby nasza ukochana „Sztuka rymotwórcza” Dmochowskiego .