Hodowla lasu - wykłady 1.12.2007 r.
Komposty - to wartościowy nawóz stosowany od wieków, podnosi żyzność gleby, jej długotrwałą zasobność w składniki pokarmowe, poprawia strukturę gruzełkowatą, warunki tlenowe i wodne. Produkt końcowy jest stabilny i nie wydziela żadnych odorów ani innych składników podczas magazynowania oraz nie jest ogniskiem wektorów epidemiogennych.
Dlaczego kompost:
niskie koszty u3mania
brak działań ubocznych
trudno przedawkować
wspomaga rozwój mikoryzacji
Surowce:
trociny, zrąbki leśne, kora - składają się głównie z węgla w formie ligniny. To główny surowiec próchnico twórczy, ponieważ zawiera części składowe kwasów humusowych.
słoma zbożowa, rzepakowa, kukurydziana - pomagają u3mać odpowiednią ilość powietrza w masie kompostowej. Im więcej składników w kompoście tym lepiej. Najlepsza jest słoma kukurydziana, lecz jest stosunkowo droga.
torf - posiada zdolności do za3mywania wody. Torf o pH 6,5 - 7,2 nie powinien być używany do produkcji kompostu.
obornik, gnojówka, pomiot (najlepiej kurzy) - zawierają dużo N, świeży materiał dodany do masy kompostowej powoduje jej szybkie nagrzanie co przyspiesza rozkład trocin czy zrąbków drzewnych.
masa roślinna - charakteryzuje się zawartością węglowodanów w postaci sacharydów? Resztki roślinne powinny być używane zdrowe, nie porażone przez choroby. Liście najlepiej od jesionu, rzadziej od topoli. Nie powinno używać się drewna i trocin po konserwacji, ponieważ zawierają różne chemiczne składniki - lakiery; roślin porażonych przez choroby, fekalia, mięsa oraz resztek kości itp.
Etapy kompostowania:
Biostabilizacja - przez kilka dni następuje gwałtowny wzrost temperatury do ok. 55-60 st. C. gdy temperatura spadnie do 35 st. C masa jest bezpieczna sanitarnie. Jest to kompost szybki.
Mineralizacja - gdy kompost szybki zostawimy na dalsze 6-60 dni, zasiedlą go dżdżownice i inne drobne zwierzęta. W tym czasie mineralizuje się on i uzyskuje się wtedy miękką ziemistą strukturę. Jest to kompost świeży.
Dojrzewanie - dalsze kompostowanie powoduje powstanie silnych struktur próchnicznych. Jest to kompost dojrzały. Może on być wykorzystywany w dowolnych ilościach.
Warunki kompostowania:
Powietrze - mikroorganizmy występujące w pryzmach są tlenowe. Kompostowanie bez tlenu jest nie możliwe. W pryzmie powinno być minimalnie 5 % tlenu, jest to granica która decyduje o właściwym kompostowaniu. Bez tlenu kompostowanie nie przebiega właściwie. Gdy w pryzmie braknie tlenu powolnie następuje rozkład, wydziela się odór pojawiają się organizmy beztlenowe.
Mierzenie powietrza w pryzmie.
Pojemność powietrza (%) = objętość odcieku (cm3) / objętość pojemnika (cm3) x 100%.
Mierzenie powietrza w pryzmie polega na pobraniu próbek kompostu przed przemieszczaniem i wykonaniu badań określających ilość tlenu na podstawie odcieku wody.
Do mieszania kompostu wykorzystuje się maszynę K 250.wydajność tego urządzenia wynosi ok. 500m3/godzinę. Sprzęt jest drogi i były wykorzystywany w pełni gdyby obsługiwał co najmniej 10 szkółek.
Woda - wilgotność masy kompostowej wynosi ok. 50-60%. Pryzma powinna być wilgotna jak „wyciśnięta gąbka”.
Maty ochronne TOP-TEX - są stosowane w kompostowniach jako uzupełnienie procesu technologicznego. Zachowują wilgotność i temperaturę, za3mują chwasty. Jest stosunkowo droga, ale można ją wykorzystywać do wielokrotnego użytku.
Wskaźnik dojrzałości kompostu - zapach świeżej ziemi ogrodowej, barwa brunatna lub czarna, struktura gruzełkowata.
Budowa kompostu - od dołu powinna znajdować się warstwa drenażowa, lub przepuszczalna gleba, aby odsączyć nadmiar wody i zapewnić lepszą cyrkulację powietrza. Składniki powinny być wymieszane warstwami oraz odpowiednio nawilżone. Stos kompostu powinien być okryty matami, ziemią, torfem lub słomą.
Jeżeli kompost ma po 24 godzinach w temperaturze 55 st. C odczyn zasadowy to mówimy, że jest dojrzały!
Nawożenie w szkółkach leśnych.
Cechy dobrego nawozu:
Sosna zwyczajna- N 100%, P 14%, K 45%, Ca 6%, Mg 6%, S 9%.
Świerk - N 100%, P 16%, K 50%, Ca 5%, Mg 5%, S 9%.
Modrzew- N 100%, P 20%, K 60%, Ca 5%, Mg 8,5 %, S9%.
Brzoza - N 100%, P 13%, K 65%, Ca--, Mg 8,5%, S 9%.
Buk - N100%, P 37%, K 70%, Ca 11%, Mg 10%, S 9%.
5 cech dobrego nawozu: EGZ !!
proporcje składników zbliżone do Modrzewia.
wieloskładnikowość, powinien zawierać makro i mikro elementy.
nawóz nie zmienia pH
po sezonie nawożenia zawartość N w części asymilacyjnej sadzonki w dolnej granicy optimum.
nawóz powinien zawierać komponenty organiczne.