Przyczyna zagłady Majów

ZMIANA KLIMATU DOPROWADZIŁA DO ZAGŁADY MAJÓW
Z budzącą podziw, wyszukaną architekturą, dużą wiedzą astronomiczną i matematyczną, Majowie, byli niewątpliwie wielką i wspaniałą starożytną cywilizacją. W szczycie ich sławy, ok. 800 roku n.e., cywilizacja rozciągała się od Meksyku, półwysep Jukatan do Hondurasu. Wtedy, jak gdyby w jednej chwili, społeczeństwo 15 milionów ludzi zniknęło z powierzchni ziemi, zostawiając miasta, szlaki handlowe i ogromne ruiny piramid. Ich nagłe zniknięcie jest jedną z największych archeologicznych zagadek i tajemnic naszego współczesnego świata. Co spowodowało nagły upadek wielkiej cywilizacji Majów?

Naukowcy są zdania, że odpowiedzią na te pytanie jest zmiana klimatu ziemi. Zgodnie z najnowszą publikacją naukową w aktualnym wydaniu Science, długi okres suchego klimatu doprowadził do zagłady Majów. "Zmiana klimatu winna jest jednej z największych katastrof i upadku w ludzkiej historii", powiedział Gerald Haug, profesor geologii na Uniwersytecie Potsdam, Niemcy.

IDENTYFIKUJĄC SPRAWCĘ

Sama hipoteza suszy nie jest niczym nowym. Osady pobrane przez naukowców w 2001 roku z jeziora na półwyspie Jukatan ujawniły, że szereg większych susz zbiegł się w czasie z największym rozkwitem kultury wśród ludności Majów. Jednak badania nad tym jeziorem wskazywały również na ingerencje człowieka, takie, jak deforestacja i erozja gleby, dlatego też nie odzwierciedla to "czysto-klimatycznych oznak", zgodnie z Haug. Dla nowych badań, naukowcy zamiast tego zanalizowali rdzenne osady z Cariaco Basin, północna Wenezuela, gdzie znaki są zdecydowanie wyraźniejsze.

Identyfikując roczny poziom tytanu, który odzwierciedla ilość deszczu przypadającego na każdy rok, naukowcy z Szwajcarii i USA odkryli, że dawne warstwy osadowe w basenie utworzyły odmienne zespoły, które odpowiadają suchym i deszczowym porom. Zgodnie z tym, co twierdzą naukowcy, wystąpiły trzy duże susze między 810, a 910 rokiem n.e., każdy trwał mniej niż dekadę. Susze zgodne są czasowo z okresowym spadkiem koniunktury kultury Majów, prowadząc do porzucenia miast i zaprzestania budowy i rzeźby w kamieniu. Eksperci twierdzą, że Majowie byli szczególnie wrażliwi na długie susze, 95 procent populacji była zależna od jezior, stawów i rzek dostarczających wodę pitną i stosowaną w rolnictwie.

CZYTAJĄC ZE SŁOŃCA

Majowie byli wykwalifikowanymi astronomami, którzy stale śledzili ruchy słońca i księżyca. Byli w stanie przewidzieć zaćmienie słońca, wyjaśniać ruchy planet i byli autorami niezwykłego kalendarza słonecznego roku. Naukowcy odkryli, że powtarzające się susze występowały cyklicznie co 208 lat. Ten okres jest prawie identyczny ze znanym cyklem, w którym słońce wykazuje największą intensywność co 206 lat. Na razie nic nie sugeruje, że Majowie wiedzieli coś o zmianie intensywności słońca.

Teoria suszy jest nadal kontrowersyjna między archeologami, którzy wierzą w połączenie przeludnienia, morderczej walki o kontrolę wśród ludności, słabej bazy ekonomicznej i systemu polityki. Jedna z hipotez sugeruje, że Majowie sami byli odpowiedzialni za własną zagładę przez degradację środowiska naturalnego wliczając w to wycinanie lasów.

Obrońcy teorii zmiany klimatu utrzymują, że susze były głównym łańcuchem zdarzeń, które finalnie doprowadziły do zagłady Majów. "Słoneczne dni nie zabijają ludzi", powiedział Richardson B. Gill, autor The Great Maya Droughts: Water, Life, and Death ... "Ale kiedy ludziom kończy się pożywienie i woda - umierają"

PRZESTROGA DLA POTOMNYCH

Huśtawce klimatycznej uległy również inne społeczności. W Mezopotamii oparte na rolnictwie społeczeństwo, upadło po surowych, 200 - letnich suszach, około 3400 lat temu. W bardziej wilgotnych warunkach prosperowały cywilizacje nad Morzem Śródziemnym, w Egipcie i Azji Zachodniej. W 10 lat po ich ekonomicznym szczycie ok. 2300 roku p.n.e. dotknięci zostali katastrofalnymi suszami, które mocno zraniły rolnictwo i spowodowały upadek w tych rejonach. Eksperci są zdania, że upadek Majów może posłużyć nam jako przestroga dla współczesnego społeczeństwa, głównie w Afryce. Kiedy zaczyna się susza wywołuje reakcję łańcuchową, prowadzącą od nieurodzai, przez braki w żywności, choroby i ostatecznie powodując wojny między narodami i zagładę. "Możemy sobie poradzić ze zmianą klimatu, jeżeli tylko będziemy na nią przygotowani", powiedział Hoag. "Majowie niestety nie byli na to przygotowani."

---