1. Wstęp teoretyczny.
Właściwości gruntu spoistego często zależą od sposobu, w jaki współdziała on z wodą. Jednym z parametrów określających to jest konsystencja gruntu. Definiujemy ją jako stopień spójności układu cząstek zależny od ilości wody. Dzielimy ją na trzy grupy: konsystencję zwartą, plastyczną i płynną. Według normy PN-86/B-02480 stosujemy też podział w/w grup na poszczególne stany gruntu. Najlepiej obrazuje to poniższa tabelka:
Tabela 1.
Między poszczególnymi stanami występują tzw. granice konsystencji:
a). ws to granica skurczalności - Jest to wilgotność w procentach, przy której grunt pomimo dalszego suszenia nie zmienia swej objętości i zmienia odcień barwy na jaśniejszy,
b). wp granica plastyczności - wilgotność przy której wałeczek (przy próbie wałeczkowania) pęka.
c). wL granica płynności - wilgotność w % przy której bruzda w masie gruntowej umieszczonej w aparacie Casagrande`a zlewa się przy 25 uderzeniu na długości 10mm.
Tematem tego ćwiczenia było wyznaczenie stanu gruntu spoistego. W tym celu musieliśmy określić w/w granice (wilgotności gruntu które je wyznaczały) oraz wilgotność naturalną.
Dane te pozwoliły na obliczenie parametrów takich jak:
wskaźnik plastyczności - jest to różnica między wilgotnością granicy płynności i plastyczności
stopień plastyczności - określimy dzięki niemu stan gruntu:
Przebieg badań i wnioski.
Badanie wilgotności naturalnej.
Do dwóch (uprzednio zważonych) parowniczek włożyliśmy próbki gruntu, zważyliśmy je (poznaliśmy mmt) i wkładamy do suszarki. Następnie po paru dniach spisaliśmy masy gruntów suchych (podane przez laboranta). Następnie skorzystaliśmy z wzoru:
Gdzie:
wn - wilgotność naturalna,
mmt masa naczynka z gruntem wilgotnym
mst masa naczynka z gruntem suchym
mt masa naczynka pustego.
Średnia arytmetyczna z obu oznaczeń wyniosła 13,55%. Ich różnica (0,05%) nie przekroczyła 10% wartości średniej (1,36%) więc nie trzeba było wykonywać dodatkowych oznaczeń.
Oznaczanie granicy plastyczności.
Z próbki usunęliśmy ziarna większe od 2mm, uformowaliśmy kulki o średnicy 7mm i przeprowadziliśmy próbę wałeczkowania. W chwili, gdy wałeczek popękał po pierwszej próbie włożyliśmy go do dwóch zważonych parowniczek oraz zważyliśmy. Odczytaliśmy masę suchego gruntu podaną przez laboranta i skorzystaliśmy z wzoru:
Gdzie:
wp - wilg. Gr. Plast.
mmt masa naczynka z gruntem wilgotnym
mst masa naczynka z gruntem suchym
mt masa naczynka pustego.
Średnia arytmetyczna z obu oznaczeń wyniosła 11,57%. Ich różnica (0,05%) nie przekroczyła 10% wartości średniej (1,16%) więc nie trzeba było wykonywać dodatkowych oznaczeń.
Oznaczenie granicy płynności.
Do tego badania użyliśmy aparatu Casegrande`a. Jego schemat przedstawiłem na poniższym rysunku:
Umieściliśmy grunt w aparacie w sposób podany w normie, dokonaliśmy trzech pomiarów (zgodnie ze wskazówkami prowadzącego), wyniki zapisaliśmy w formularzu. Grunt poddaliśmy podobnym zabiegom jak w przypadku badania granicy plastyczności aby poznać wilgotność każdej próbki. Następnie sporządziliśmy wykres zależności liczby uderzeń od wilgotności. Przez wyznaczone punkty poprowadziliśmy prostą. Odchyłki wyniosły mniej niż 0,2% skali wilgotności, dlatego uznaliśmy wyniki za prawidłowe (w przeciwnym razie ćwiczenie należałoby powtórzyć). Z wykresu odczytaliśmy wilgotność odpowiadającą 25 uderzeniom, czyli wartość równą granicy płynięcia.
Ustalenie stanu gruntu.
Stan gruntu oszacowaliśmy na podstawie stopnia plastyczności. Obliczyliśmy go na podstawie wzoru podanego w części 1.0 niniejszego opracowania. Otrzymaną wartość porównaliśmy z tabelką 1.
Wniosek: grunt jest w stanie plastycznym.