Charakterystyka infrastruktury transportowej:
Kryteria (klasyfikacja pionowa):
Stosunek drogi przewozu do środka przewozu (transport wehikułowy, przesyłowy)
Środowiska transportowe (transport lądowy, powietrzny, wodny)
Gałąź transportu (transport samochodowy, kolejowy, rurociągowy i żegluga morska)
Kryteria (klasyfikacja pozioma):
Wg przedmiotu przewozu
Wg formy własności (transport państwowy, prywatny).
Wg terytorium gospodarczego (transport krajowy, międzynarodowy)
Charakterystyka gałęzi transportu.
Transport samochodowy
Zalety:
sfery zastosowania transportu wyznaczają jedynie obszary kontynentów;
największa spośród wszystkich gałęzi spójność i gęstość dróg;
najkorzystniejsze dostosowanie sieci dróg do rozmieszczenia obiektów przy drogach;
przystosowanie środków transportu do przewozu niemal wszystkich ładunków;
dobre właściwości związane z czasem trwania transportu, a zwłaszcza szybkości eksploatacyjnej, najkorzystniejsza dostępność w czasie, duża częstotliwość, możliwość korzystania z najdogodniejszych tras;
największa możliwość wykonywania przewozów w relacji obiekt-...
Ograniczenia:
nierównomierność w przestrzennym rozwoju sieci dróg kołowych i niski stan techniczny dróg.
Stosunkowo wysokie koszty przemieszczania wynjkające ze słabej degresji kosztów jednostkowych
Transport kolejowy:
Zalety:
zdolność do przewozów masowych;
relatywnie niskie stawki przewozowe przy dostawach na średnie i duże odległości wynikające z silnej degresji kosztów jednostkowych;
stosunkowo rozległa sieć połączeń kolejowych dobrze dostosowana do lokalizacji głównie rynków zaopatrzenia i zbytu;
duża dostępność przestrzenna wynikająca ze znacznej gęstości sieci dróg i punktów transportowych;
specjalistyczny tabor, przystosowany do przewozu ładunków o zróżnicowanej podatności transportowej;
możliwość dowozu do przewoźników innych gałęzi transportu.
Przewozy mieszane
Transport proekologiczny w odniesjeniu do transp. Samochod.
Wady:
czas dostawy towarów;
dowóz towarów do stacji kolejowych i przeładunkowych (transport kombinowany);
Transport lotniczy:
Zalety:
krótki czas trwania przewozu (obsługa ładunków wymagających bardzo szybkiego przesyłu);
regularność i terminowość dostaw;
zapewnia duże bezpieczeństwo przewożonym ładunkom.
Wady:
niewielka ładowność samolotów;
niekorzystne rozmieszczenie przestrzenne sieci punktów transportowych (konieczność posługiwania się środkami innych gałęzi transportowych - transport kombinowany);
wysoki poziom stawek frachtowych.
Transport morski:
Zalety:
nieograniczona struktura towarowa wymiany handlowej;
silna degresja jednostkowych kosztów przemieszczania towarów;
łatwy dostęp do głównych światowych centrów gospodarczych, którą to rolę spełniają z reguły porty morskie na poszczególnych kontynentach;
nieograniczony praktycznie zasięg pływania statków.
Wady:
czas transportu;
potrzeba dowozu i odwozu (transport kombinowany).
Żegluga śródlądowa:
Zalety:
zdolność do masowych przewozów ładunków o niskiej wartości;
niskie ceny przewozowe (duża degresja kosztów jednostkowych);
wysoki stopień bezpieczeństwa przewozu towarów wrażliwych na wstrząsy czy wibracje;
małe zużycie zasobów naturalnych (energii, siły roboczej, deficytowych materiałów, terenu);
niewielki wpływ na środowisko naturalne.
Wady:
wydłużony czas dostaw;
małe bezpieczeństwo ładunków wrażliwych na wilgoć;
niski poziom uregulowania polskich rzek.
Transport rurociągowy: to przestrzenne przemieszczanie cieczy, skroplonych gazów, wody i niektórych towarów sypkich. Np. transport ropy naftowej i gazu, transport pyłu węglowego z kopalni do położonej w pobliżu ciepłowni lub elektrowni.
Zalety:
zdolność do masowych przewozów produktów płynnych i gazów;
niskie koszty przemieszczania;
korzystna oferta z punktu widzenia czasu transportu (duża przepustowość rurociągów oraz duża niezawodność);
ochrona ładunków przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych;
niska uciążliwość dla środowiska naturalnego.
Wady:
słaba dostępność przestrzenna (rzadka oraz niespójna sieć);
wysokie nakłady na budowę i utrzymanie infrastruktury sieci (przepompownie, stacje w miejscach docelowych);
wysoki udział kosztów stałych w cenie transportu.
Przy doborze odpowiednich środków transportu bierze się pod uwagę: koszt, dostępność, szybkość, rzetelność, wielkość przesyłki
Elementy systemu transportowego:
transportowany materiał
środek transportu
proces transportu
Transportowany materiał: właściwości fizyko-chemiczne, podatność na transport.
Środek transportu: dobór środka transportu.
punkt nadania punkt odbioru
Proces transportowy:
Proces transportowy:
prosty - przebiega bez powtarzania faz;
złożony - powtarzanie się tych samych faz od miejsca dostawy do miejsca odbioru
Transport kombinowany jest to system, w którym użyte środki transportu są tak dopasowane do siebie, że przeładunek transportowanych towarów z jednego środka transportowego na drugi nie wymaga wielu operacji przeładunkowych.
Cechy transportu kombinowanego:
1. przez transport kombinowany próbuje się zastąpić pracę nakładami kapitałowymi;
2. dąży się do zmechanizowania przeładunku transportowego towaru z jednego środka transportu na drugi;
3. dąży się do łączenia zalet transportu bliskiego (na ogół samochód ciężarowy) z zaletami transportu dalekiego (zwykle kolej, samolot, statek).
Formy transp. Komb: transport załadowanych środków transportowych, transport pojemnikowy (duże-kontenery, małe -palety)
Rodzaje trans. Komb.: szynowo-drogowe,lądowo-wodne
Zalety: obniżka kosztów przewozu, niska uciążliwość transportu dla środowiska, sumaryczny czas jest mniejszy, rzetelność, zmniejszenie zatłoczenia dróg europejskich i przejść granicznych
Wady: zastosowanie nowoczesnych rozwiązań logistycznych, transport opłacalny jest wtedy gdy wozimy duże ilości towaru, musi istnieć sieć terminali i pkt. Przeładunkowych
Punkty węzłowe systemu to miejsca przeładunku (terminale).
Terminale-pkt. Węzłowe, miejsca przeładunku dysponujące technicznymi środkami pomocniczymi do szybkiego przeładunku towarów z jednego środka transp. Na drugi i korzystnymi połączeniami transportowymi dla dowozu i odwozu
Rodzaje terminali: lądowe - powstają w pobliżu węzłów kolejowych i służą do przeładunku , magazynowania kontenerów, morskie - w pobliżu portów morskich
Punkty węzłowe określane są :
w pionie „lo-lo”
w poziomie „ro - ro”
minim. Odległość przewozu = odległości między terminalami (500 km )
zarządzanie transportem - wymogi: szybki , elastyczny transport, duża precyzja, niezawodność ekonomiczność
Rodzaje usług transportowych
załadunkowy (popyt)
przewoźniczy (podaż usług transportowych)
pośredniczy (występuje po obu stronach)
spedytor
makler traktujący (spotkanie statek z ładunkiem)
ajenci transportowi, celni, ubezpieczeniowi (reprezentuje interesy zleceniodawców)
Podsumowanie:
Infrastruktura rozpatrywana w aspekcie:
sprawność przepływu dóbr materiałów w systemie transportowym
minimalizacja kosztów transportu:
wybór ekonomicznego rodzaju transportu,
konkretnych środków transportu,
optymalizacji dróg i czasu transportu.
Problem transportu w logistycznej sieci zależności jest charakteryzowany przez transportowany towar, strukturę i cechy zaopatrywanego regionu, lokalizację punktu dostaw i punktów odbioru oraz rodzaj oferty i popyt.
Wewnętrzna integracja procesów transportowych:
techniczno - technologiczna; polegająca na przystosowaniu infrastruktury do obsługi tej samej, zunifikowanej jednostki ładunkowej
organizacyjna (kompleksowa obsługa procesów transp.);
handlowo - eksploatacyjna (1 dokument na cały przewóz, całą drogę, łączna stawka za proces dostawy, regulacja prawna).
Algorytm postępowania logistycznego przy wyborze środka transportu:
⇒ potrzeba przewozu ⇒ wybór gałęzi przewozu ⇒ przewoźnik ⇒ droga i sposób przewozu
Gdy wyznaczono powyższą kolejność należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:
podatność przewozowa,
odległość przestrzenna od punktu nadania do punktu odbioru,
charakter potrzeby pierwotnej wywołującej daną potrzebę przewozową.
Ad1) Rodzaje podatności przewozowej:
naturalna; gaz, ciecz, ciało stałe
techniczna; wielkość pojedyńczych ładunków, kształt jednostek ładunku, przestrzenność ładunku
ekonomiczna.; wysoko - wartościowe ładunki, średnio- wart. Ładunki , mało- wart. Ładunki
Ad2) Położenie obu pkt należy rozpatrzyć w 2 aspektach
przestrzennego położenia tych pkt. Wzgl. Siebie ze szczególnym zwróceniem uwagi na dzielącą je odległość
ich położenia wzgl. Istniejących dróg transp. I oferowanych połączeń
Ad3) należy uwzględnić charakter potrzeby pierwotnej wywołującej potrzebę przewozową.
Wybór gałęzi transportu
Podst. Wyboru określonej gałęzi transportu jest analiza wpływu jaki dana gałąź transportu ma na globalne koszty logistyczne, a więc również na ich części składowe np. :koszty- transportu, utrzymania zapasów in-transit, zapasów utrzymywanych przez przedsiębiorstwo, realizacji zamówień, opakowania, utraconych możliwości sprzedaży
Abstrakcyjny model wyboru gałęzi transportu pozwala uzasadnić wyższośćjednej gałęzi nad inną w systemie logistycznym przedsiębiorstwa.bazuje się na 4 podst. Charakterystykach transportowych: koszcie, wielkości przesyłki, średnim czasie przewozu, oraz odchyleniach od niego
Wybór przewoźnika
1)Cechy: czas dostawy, bezpieczeństwo, niezawodność,inne (dostęp do sieci transportowej, bezpośredni przewóz, częstotliwość, rytmiczność, regularność, masowość
2)transport własny przedsiębiorstwa- decyzja logistyczna :posiadanie lub nie posiadanie własnego taboru
Trzy rodzaje kosztów przy określeniu czy mieć tabor własny czy go wypożyczyć:
koszty stałe: Ks I, Ks II;
koszt zmienne: Ks I, Ks II;
koszty sumaryczne: KΣ I, KΣ II.
Badamy próg rentowności:
Próg rentowności oznacza, że dotąd opłaca się przewozić samemu.
Użycie przez przedsiębiorstwo własnrgo transportu może być uzasadnione 5 podstawowymi przyczynami:
1. Porównawcza analiza kosztów przemawiająca za wykorzystaniem własnego taboru
2.zapotrzebowaniem na specjalne formy przewozu nie oferowane przez przewoźników publicznych
specyficzną potrzebą menedzerskiej kontroli planowania przewozu lub jakości usług niedostępną na rynku przewozów publicznych
chęcią sprostania innym specyficznym wymogom dotyczącym usług przewozowych
użyciem pojazdów dostawczych do celów sprzedaży lub promocji
wybór sposobu przewozu i drogi
sposoby przewozu:
prosty przewóz, załadunek, wyładunek wykonywany przez nadawcę i odbiorcę ładunku
przewóz a także załadunek i wyładunek i inne usługi
organizowanie przemieszczenia ładunku przy wykorzystaniu odpowiedni dobranych dróg , środków, sposobu transp.(spedytor) Podstawowym atrybutem i zaletą spedytora jest znajomość rynku transportowego
efektywność wykonania zadania przewozu:
Współzależność strategii przedsiębiorstwa:
PRZEWOZY MULTIMODALNE
Międzynarodowy transport multimodalny (tzw. wielogałęziowy) oznacza przewóz towaru przy użyciu co najmniej dwóch gałęzi transportu na podstawie umowy o przewóz multimodalny z miejsca położonego w jednym kraju, gdzie towar przejął w pieczę operator transportu multimodalnego do oznaczonego miejsca przeznaczenia położonego w innym kraju.
Elementy warunkujące przewóz transportem multimodalnym:
Konieczność wykorzystania co najmniej dwóch gałęzi transportu.
Konieczność wystąpienia tylko jednej umowy o przewóz.
Konieczność zaangażowania tylko jednego wykonawcy odpowiedzialnego za przebieg dostawy towaru i posługującego się dokumentem przewozowym obejmującym całą trasę dostawy.
Konieczność „zjednostkowania” ładunku co oznacza, że towar podlega manipulacjom przeładunkowo - składowym w całości wraz z kontenerem lub środkiem transportowym.
Przewozy multimodalne obejmują: przewozy kontenerowe, przewozy szynowo - drogowe, przewozy przy użyciu nadwozi wymiennych
Punkt odbioru
Punkt nadania
Punkt nadania
Punkt odbioru
Załadunek
Przewóz
Wyładunek
Łańcuch transportowy
Jednoczłonowy łańcuch transportowy
Wieloczłonowy łańcuch transportowy
Transport kombinowany
Transport kolejowy załadowanych pojazdów samochodowych
Transport w pojemnikach
Transport przerywany
(ze zmianą pojemnika transportowego często z pośrednim magazynowaniem; ułatwienie za-, wy- i przeładunku dzięki paletom
Otoczenie
Rynkowe:
- ekonomiczne,
- konkurencja,
- klienci,
- dostawcy.
Transportowe:
- regulacja,
- legislacja,
- technologia,
- ekonomiki szczegółowe,
- strategie przewoźników.
Transport
Usługi transportowe (wybór środka transportowego; wybór przewoźnika; transport prywatny); Zawieranie umów; Negocjacje; Pośrednictwo; Warunki handlowe; Źródła (systemy informacyjne; finansowe; organizacyjne; zaplecze; wyposażenie).
Strategia logistyczna
Produkcja czy zakup; Lokalizacja zakładu, moce produkcyjne; Sprzedawcy; Zapasy; Magazynowanie; Proces zamawiania;
System informacyjny; Transport; Organizacja i personel.
Strategia przedsiębiorstwa
Polityka produktowa; Segmentacja geograficzna rynków; Polityka finansowa; Wzrost; Marketing (kanały; obsługa klienta; warunki sprzedaży); Organizacja i personel.
Koszty
Próg rentowności
Wielkość przewozu
Ks II
Ks I
KΣ II
KΣ I
(optymalizujemy ładunek i drogę)
(modele optymalizujące długość tras)
(modele matematyczne)