INFRASTRUKTURA TRANSPORTU

INFRASTRUKTURA TRANSPORTU

•

Transport

(łac.

transportare

przenieść; przewieźć) –

przemieszczanie ludzi, ładunków (przedmiot transportu)
w przestrzeni przy wykorzystaniu odpowiednich środków
transportu.

•

Transport

to również dział gospodarki, który zwiększa

użyteczność dóbr poprzez ich przemieszczanie w
przestrzeni.

FUNKCJONOWANIE TRANSPORTU

DROGOWEGO W POLSCE

•

Transport drogowy jest jedną z tych dziedzin,
w których od dawna nie dzieje się najlepiej. Dał temu
wyraz Sejm RP, przeprowadzając po raz pierwszy
po przemianach 1989 r. debatę na ten temat.
Posłowie podjęli stosowną uchwałę, obligującą rząd RP

Posłowie podjęli stosowną uchwałę, obligującą rząd RP
do podjęcia działań zmierzających do poprawy warunków
funkcjonowania transportu drogowego
i kolejowego.

•

Jako priorytetowe zadanie dla rządu oraz instytucji
państwowych i samorządowych odpowiedzialnych za
funkcjonowanie transportu Sejm wyznaczył podjęcie
niezbędnych działań prawnych, organizacyjnych i
regulacyjnych, które w możliwie krótkim czasie mają
doprowadzić do:

doprowadzić do:
1) dostosowania stanu technicznego infrastruktury

transportu do standardów UE,

2) szybkiego wzrostu udziału dróg najwyższej

jakości w sieci drogowej, jak też kolejowej –
w pierwszej kolejności w korytarzach
transportowych o najwyższym natężeniu ruchu,

•

3) pełnego wykorzystania funduszy unijnych,
4) zrównoważenia gałęziowej struktury transportu

poprzez równomierny rozwój transportu drogowego
i kolejowego, w tym m.in. Intermodalnego,

5) powstrzymania spadku przewozów kolejowych,

5) powstrzymania spadku przewozów kolejowych,
6) poprawy bezpieczeństwa komunikacyjnego,
7) wzrostu udziału w PKB nakładów na inwestycje

transportowe,

8) zmniejszenia poziomu transportochłonności

gospodarki oraz obniżenia kosztów zewnętrznych
transportu

TEN-T (TRANS-EUROPEAN NETWORK-

TRANSPORT)

•

Zgodnie z art. 155 traktatu ustanawiającego Wspólnotę
Europejską, Wspólnota może wspierać projekty będące
projektami ”wspólnego zainteresowania”, które
realizowane są przez państwa członkowskie. Projekty te
zostały określone w wytycznych wspólnotowych na

zostały określone w wytycznych wspólnotowych na
temat rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej.

Rozwój sieci transeuropejskiej ma służyć zwiększeniu
efektywności funkcjonowania wspólnego rynku.
Unia Europejska dąży do zapewnienia interoperacyjności
narodowych sieci transportowych, do rozwoju
intermodalności w transporcie, jak również do
zapewnienia dostępu regionom peryferyjnym lub
wyspiarskim do centralnych regionów Wspólnoty oraz
zmniejszenia wysokich kosztów transportu w tych

zmniejszenia wysokich kosztów transportu w tych
regionach.

TEN-T

•

Sieci transeuropejskie to sieć transportowa
(TEN-T), sieć energetyczna (TEN-E) oraz sieć
telekomunikacyjna (e-TEN). Dla osiągania ich rozwoju
została stworzona odrębna linia budżetowa w budżecie
UE. W latach 1995-1999 na rozwój sieci

UE. W latach 1995-1999 na rozwój sieci
transeuropejskich UE przeznaczyła 2 345 mln EUR. W
latach 2000-2006 była to kwota 4 600 mln EUR. Na lata
2007-2013 na cele rozwoju samej tylko sieci TEN-T
ustanowiony został budżet w wysokości 8 013 mln EUR.

Polityka rozwoju sieci transeuropejskich leży
w kompetencjach Dyrekcji Generalnej ds. Energii
i Transportu Komisji Europejskiej. Ponadto w 2006 r.
utworzono Agencję Wykonawczą ds. Transeuropejskiej Sieci
Transportowej (TEN-T EA), która odpowiada
za realizację programu TEN-T oraz zarządzanie nim pod

Transportowej (TEN-T EA), która odpowiada
za realizację programu TEN-T oraz zarządzanie nim pod
względem technicznym i finansowym.
Głównymi celami działania są: poprawa płynności ruchu,
skrócenie czasu przejazdu w ruchu tranzytowym i w
połączeniach między dużymi miastami kraju, poprawa
stanu bezpieczeństwa ruchu oraz przejezdności przez
miasta w ramach sieci TEN-T.

TEN-T: RODZAJE PROJEKTÓW

•

* budowa odcinków autostrad,

•

* budowa odcinków dróg ekspresowych,

•

* przebudowa dróg krajowych do nośności

•

115 kN/oś,

•

115 kN/oś,

•

* przebudowa i budowa ulic miejskich leżących

•

w ciągach dróg krajowych, przebiegających
przez miasta na prawach powiatu,

•

* budowa obwodnic na drogach krajowych.

TRANSPORT SAMOCHODOWY

TRANSPORT SAMOCHODOWY

SIEĆ DRÓG NALEŻĄCYCH DO SIECI TEN-T

TRANSPORT KOLEJOWY

TRANSPORT KOLEJOWY

SIEĆ KOLEJOWA NALEŻĄCA DO SIECI TEN-T

TRANSPORT LOTNICZY

Transport lotniczy jest najnowocześniejszą

i najbardziej dynamicznie rozwijającą się gałęzią
transportu. W związku z tym, że opiera się na
skomplikowanych środkach lokomocji, nawigacji

skomplikowanych środkach lokomocji, nawigacji
i obsługi naziemnej oraz wymaga
zaangażowania wielkich kapitałów i wysoko
wykwalifikowanych kadr, na jego rozwój stać
tylko kraje bogate, w szczególności duże,
w których znaczne odległości pozwalają
w pełni wykorzystać walory lotnictwa.

SIEĆ TEN-TSIEĆ TEN-TSIEĆ SIEĆ TEN-

TSIEĆ TEN-TSIEĆ TEN-TTEN-T

SIEĆ TEN-T

Projekt zaplanowany do realizacji w latach 2007-2012

obejmuje budowę na terenie całego kraju obiektów

infrastruktury technicznej łączności, nawigacji,

dozorowania oraz zarządzaniem ruchem lotniczym,

będących w gestii Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.

Realizacja tych zadań w pośrednim stopniu wpłynie

będących w gestii Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.

Realizacja tych zadań w pośrednim stopniu wpłynie

na zwiększenie przepustowości w polskich portach

lotniczych.

TRANSPORT MORSKI

Transport morski oznacza przewóz statkami, w celach

zarobkowych, pasażerów i ładunków, przez wody
morskie.

Żegluga morska uznawana jest za najbardziej

uniwersalną formę przewozów ze względu na możliwość

uniwersalną formę przewozów ze względu na możliwość
przewożenia praktycznie każdego rodzaju ładunku.

TRANSPORT MORSKI

CECHY:

zdolność do masowych przewozów ładunków
o najszerszym wachlarzu podatności przewozowej,

światowy zasięg obsługiwanych szlaków przewozowych,

najkorzystniejsze ceny przewozu na dużych odległościach,

najkorzystniejsze ceny przewozu na dużych odległościach,

niewielka prędkość eksploatacyjna statków oraz niska
częstotliwość i punktualność połączeń morskich,

relatywnie niskie bezpieczeństwo ładunków wrażliwych na
wilgoć, dłużej trwający czas dostaw czy przeładunki,

konieczność korzystania z usług dowozowo-odwozowych w
związku z niską dostępnością przestrzenną portów morskich.

TRANSPORT MORSKI

Oferta:

•

obsługa ładunków konwencjonalnych,

•

obsługa ładunków niebezpiecznych,

•

obsługa magazynową i przeładunki,

•

obsługa magazynową i przeładunki,

•

ubezpieczenia,

•

odprawy celne,

•

monitoring przesyłek,

TRANSPORT RZECZNY

•

Transport wodny śródlądowy polega
na przewozie ludzi i ładunków po zbiornikach
śródlądowych i ciekach wodnych

TRANSPORT RZECZNY

Cechy:

zdolność do masowych przewozów ładunków o niskiej

wartości,

niskie koszty przewozowe przy przewozach dużych partii

ładunków na duże i średnie odległości,
długi czas dostawy, uzależniony od warunków

długi czas dostawy, uzależniony od warunków

pogodowych i klimatycznych,

słaba dostępność przestrzenna portów rzecznych,

relatywnie niskie bezpieczeństwo ładunków wrażliwych

na wilgoć, dłużej trwający czas dostaw czy przeładunki,

nieregularność przewozów spowodowanych wpływem

czynników naturalnych.

PROJEKTY TRANSPORTU MORSKIEGO

I RZECZNEGO W POLSCE

ŻEGLUGA ŚRÓDLĄDOWA

•

Część żeglugi śródlądowej, którą nazywamy transportem
wodnym, jest rodzajem transportu, któremu państwo
poświęciło szczególną uwagę. Zalety żeglugi śródlądowej
spowodowały, że ten rodzaj transportu powinien być
promowany na podstawie ustawa o Funduszu Żeglugi
Śródlądowej

promowany na podstawie ustawa o Funduszu Żeglugi
Śródlądowej
i Funduszu Rezerwowym. Transport rzeczny prowadzony
jest przez podmioty żeglugi śródlądowej, którymi są:
armator, przewoźnik żeglugi śródlądowej, pilot statku
śródlądowego, załoga statku, stocznia. Żegluga
śródlądowa w Europie odgrywa istotną rolę
w łańcuchu transportowym.

ŻEGLUGA ŚRÓDLĄDOWA

Żegluga

ta

charakteryzuje

się

stosowaniem

statków

wodnych

o

mniejszej

autonomiczności,

używaniem

jednostek pływających o mniejszych parametrach niż na
morzu (długość, głębokość, wyporność, moc, ładowność
itp.), możliwością wykorzystywania zestawów jednostek

itp.), możliwością wykorzystywania zestawów jednostek
pływających – zarówno pchanych, jak i ciągniętych.
Znacznie łatwiej jest zejść na ląd lub wyładować zawartość
jednostki,

gdyż

praktycznie

żegluga

ta

odbywa

się

bezpośrednio w sąsiedztwie brzegu (cieki) lub w relatywnie
niewielkiej odległości (zbiorniki wodne).

TRANSPORT TOWARÓW DROGĄ WODNĄ W

POLSCE

Wodna

komunikacja

śródlądowa

pozwala

zmniejszyć

zużycie paliwa i obniżyć koszty transportu. Jeden litr paliwa
pozwala przewieźć barką na odległość 1 km 127 ton
produktu, podczas gdy samochodem ciężarowym tylko 50
ton.

ton.
Unia Europejska, w swoim planie rozwoju infrastruktury,
przewiduje dla Polski wprowadzenie równowagi pomiędzy
ilością transportów dokonywanych drogą wodną i lądową.

TRANSPORT INTERMODALNY -

DEFINICJE

Transport intermodalny (kombinowany)

– typ

transportu polegający na przewozie ładunków środkami

przewozowymi różnych gałęzi transportu. Oznacza to, że do

przewozu ładunku wykorzystuje się więcej niż jedną gałąź

transportu, przy jednoczesnym wykorzystaniu tylko jednej

transportu, przy jednoczesnym wykorzystaniu tylko jednej

jednostki ładunkowej np. kontenera na całej trasie

przewozów.

Terminale

są to miejsca na trasie transportu

intermodalnego służące do przeładunku lub załadunku na

inne środki transportu lub składowanie jednostek

ładunkowych.

ZALETY TRANSPORTU

INTERMODALNEGO

•

Obniżka kosztów transportowych

•

Zapewnienie

szybkiego

i

terminowego

dostarczenia

ładunku zwłaszcza w przewozie międzynarodowym

•

Zmniejszenie ryzyka uszkodzenia towaru

•

Zwiększenie

możliwości

jednorazowego

przewozu

większej partii ładunku

•

Podniesienie dostępności i jakości usług transportowych

•

Wzrost liczby możliwych sposobów przewozowych

•

Możliwość zastosowania różnych sposobów załadunku
i rozładunku.

WADY TRANSPORTU

INTERMODALNEGO

•

Konieczność

użycia

specjalistycznych

urządzeń

przeładunkowych (np. suwnic, dźwigów, samojezdnych
maszyn),

które

dają

możliwość

przewożenia

wielotonowych jednostek ładunkowych znajdujących się
poza zasięgiem urządzeń stacjonarnych

poza zasięgiem urządzeń stacjonarnych

•

Konieczność

wyposażenia

terminali

kolejowych

w

odpowiednie urządzenia przeładunkowe.