Infrastruktura transportu

Projekt Nr.2

Infrastruktura transportu jest kluczowym czynnikiem mającym znaczenie w poprawnej komunikacji, zarówno krajowej, jak i międzynarodowej. Jej istnienie i stan techniczny może w znacznym stopniu ułatwić transport lub też go utrudnić.

W pracy przedstawiona zostanie analiza infrastruktury transportu w Polsce. Należy ją rozpocząć od zdefiniowania pojęcia infrastruktura.

Zatem infrastruktura to podstawowe urządzenia, budynki użyteczności publicznej i instytucje usługowe, których istnienie jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania gospodarki i społeczeństwa.

Pełni ona wiele ważnych funkcji: Do najważniejszych możemy zaliczyć funkcję:

1. transferową - stwarza warunki przepływu w przestrzeni dóbr, energii oraz ludzi

2. usługową - zaspokaja popyt na usługi zgłaszany poprzez sferę produkcyjną oraz konsumpcyjną

3. integracyjną - kształtuje więź społeczną, ekonomiczną i informacyjną w układach regionalnych

4. lokalizacyjną - poziom rozwoju infrastruktury na danym terenie świadczy o poziomie jego atrakcyjności (dostępność sieci transportowej, energii, zasobów wodnych itp.)

5. akceleracyjną- poziom zagospodarowania infrastrukturalnego stanowi przesłankę rozwoju gospodarczego określonych regionów; rezerwa potencjału infrastruktury stanowi istotny czynnik rozwoju gospodarczego danego obszaru

Wyróżnia się infrastrukturę społeczną i techniczną. W ramach infrastruktury technicznej można wyodrębnić zaopatrzenie ludności w media, usuwanie nieczystości, telekomunikację oraz infrastrukturę transportową, która jest tematem mojej pracy.

Przez infrastrukturę transportową rozumie się infrastrukturę umożliwiającą komunikację, zarówno publiczną, jak i i indywidualną. Wykorzystywana jest ona przez transport śródlądowy, morski, kolejowy, samochodowy i lotniczy.

Poniżej przedstawiona zostanie charakterystyka infrastruktury transportowej w Polsce.

Zaprezentowane zostaną podstawowe informacje charakteryzujące poszczególne gałęzi transportu, poparte danymi statystycznymi obejmującymi okres od 2000 do 2008 roku.

Analizę rozpocznę od przedstawienia ogólnych danych charakteryzujących transport w Polsce.

Tabela nr 1 zawiera dane dotyczące liczby pasażerów przewiezionych poszczególnymi środkami transportu i długość dróg transportowych w Polsce. Wynika z niej, że coraz mniej osób korzysta z transportu kolejowego, drogowego i wodnego śródlądowego. Wzrosła natomiast liczba pasażerów korzystających z usług lotniczych.

Ponadto, w prezentowanym okresie spadała długość dróg kolejowych i wodnych śródlądowych, a zwiększyła się długość dróg samochodowych i lotniczych. Tendencja ta, jest dobrze widoczna po przedstawieniu danych w postaci wykresu, co zostało uczynione poniżej.

Wykres 1. Długość dróg kolejowych w Polsce w latach 2000 -2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych statystycznych GUS.

Wykres 2. Długość dróg wodnych śródlądowych w Polsce w latach 2000 -2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych statystycznych GUS.

Wykres 3. Długość dróg samochodowych w Polsce w latach 2000 -2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych statystycznych GUS.

Wykres 4. Długość dróg lotniczych w Polsce w latach 2000 -2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych statystycznych GUS.

Po przedstawieniu długości dróg transportowych w Polsce można przejść do omawiania kolejnego zagadnienia, jakim jest przestrzenna gęstość sieci komunikacyjnej. Można ją opisać następującym wzorem:

gdzie D_p - przestrzenny wskaźnik gęstości sieci komunikacyjnych,

L - długość dróg transportowych,

F - powierzchnia badanego obszaru.

Wskaźnik ten pokazuje ile kilometrów dróg transportowych przypada na 1 km² powierzchni badanego obszaru.

Do wyliczenia tego wskaźnika potrzebujemy następujących danych:

Tabela 2. Długość dróg transportowych w Polsce w latach 2000 -2008.

Rok	Powierzchnia Polski w km^2	Długość dróg transportowych w km
				Kolejowych	Samochodowych	Wodnych śródlądowych	Lotniczych
2000	311904	22560	249828	3813	89975
2001	311904	21119	248000	3812	85000
2002	311904	21079	250000	3640	86000
2003	311904	20951	249000	3640	87500
2004	312685	20784	252273	3638	91863
2005	312685	20530	253781	3638	146804
2006	312683	20176	255543	3660	210363
2007	312679	20107	258910	3660	236319
2008	312679	20196	261233	3660	221130

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych statystycznych GUS.

Obliczeń dokonuje się w następujący sposób:

Dp=22560/311904=0,069937 [km/km²]

Po dokonaniu wszystkich obliczeń uzyskujemy następującą tabelę:

Tabela 3. Przestrzenny wskaźnik gęstości sieci komunikacyjnych w latach 2000 -2008.

Gałąź transportu\Lata	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008
Tranport Kolejowy	0,072329948	0,0677099	0,06758169	0,06717131	0,0664695	0,0656571	0,06452541	0,064305566	0,0645902
Transport samochodowy	0,800977224	0,7951164	0,80152868	0,79832256	0,806796	0,8116187	0,81725901	0,8280377	0,83546704
Transport Wodny śródlądowy	0,012224915	0,0122217	0,01167026	0,01167026	0,0116347	0,0117051	0,01170515	0,011705295	0,0117053
Transpoort lotniczy	0,28847017	0,2725197	0,27572586	0,28053504	0,2937877	0,4694949	0,67276763	0,755787885	0,70721091

Źródło: Opracowanie własne.

Z poniższej tabeli wynika, że przestrzenna gęstość sieci kolejowej i wodnej śródlądowej w Polsce ulega zmniejszeniu na rzecz transportu lotniczego i samochodowego. Na przestrzeni lat struktura gęstości sieci nie uległa zmianie. Poszczególne wskaźniki zmieniły się, jednak nie miało to znaczącego wpływu na zmianę kolejności gałęzi transportu, jeśli chodzi o gęstość sieci komunikacyjnej.

Dla uwydatnienia tych tendencji zaprezentowano dane liczbowe w formie graficznej.

Wykres 5. Przestrzenna gęstość kolejowej sieci komunikacyjnej w Polsce w latach 2000 -2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 6. Przestrzenna gęstość wodnej śródlądowej sieci komunikacyjnej w Polsce w latach 2000- 2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 7. Przestrzenna gęstość lotniczej sieci komunikacyjnej w Polsce w latach 2000 -2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 8. Przestrzenna gęstość samochodowej sieci komunikacyjnej w Polsce w latach 2000 -2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Innych informacji dostarcza kolejny wskaźnik - demograficzna gęstość sieci transportowych..

Wylicza się ją z następującego wzoru:

[km/10000 mieszkańców]

gdzie D_d -demograficzna gęstość sieci transportowych,

L - długość dróg transportowych,

A -liczba mieszkańców badanego obszaru..

Demograficzna gęstość sieci transportowych informuje, ile kilometrów sieci transportowej przypada na 100000 mieszkańców.

Liczy się ją w następujący sposób:

Dd=22560/38645000=0,000584 [km/10000 mieszkańców]

Po dokonaniu wszystkich obliczeń otrzymujemy następującą tabelę:

Tabela 4. Demograficzna gęstość sieci komunikacyjnej w latach 2000 - 2008.

Gałąź transportu\Lata	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008
Transport kolejowy	0,00058378	0,000547	0,0005516	0,000548	0,000544	0,000538	0,000529	0,00052739	0,0005299
Transport samochodowy	0,00646469	0,006418	0,0065419	0,0065132	0,006606	0,006648	0,006697	0,006791	0,0068537
Transport wodny śródlądowy	9,8667E-05	9,86E-05	9,525E-05	9,521E-05	9,53E-05	9,53E-05	9,59E-05	9,5999E-05	9,602E-05
Transport lotniczy	0,00232824	0,0022	0,0022504	0,0022888	0,002405	0,003846	0,005513	0,00619845	0,0058016

Źródło: Opracowanie własne.

Wynika z niej, że demograficzna gęstość kolejowej oraz wodnej śródlądowej sieci komunikacyjnej w Polsce ulega zmniejszeniu na rzecz transportu samochodowego oraz lotniczego. Zmiany te zachodzą bardzo powoli, jednak systematycznie. Jest to widoczne na wykresach zamieszczonych poniżej.

Wykres 9.Demograficzna gęstość kolejowej sieci komunikacyjnej w latach 2000 - 2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 10.Demograficzna gęstość wodnej śródlądowej sieci komunikacyjnej w latach 2000-2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 11. Demograficzna gęstość samochodowej sieci komunikacyjnej w latach 2000-2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 12. Demograficzna gęstość lotniczej sieci komunikacyjnej w latach 2000-2008.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Innych informacji dostarcza wskaźnik popularności gałęzi transportu. Oblicza się go, korzystając ze wzoru:

W_p - wskaźnik popularności gałęzi transportu,

L_p - liczba podróżnych rocznie,

L_m - liczba mieszkańców kraju.

Charakterystyczną cechą tego wskaźnika jest to, że nie posiada on jednostki.

Wskaźnik popularności gałęzi transportu liczy się w następujący sposób:

W_p=360687000/38645000=9,333342

Po dokonaniu wszystkich obliczeń otrzymujemy następującą tabelę:

Tabela 5. Wskaźnik popularności gałęzi transportu w Polsce w latach 2000 - 2008

Gałąź transportu\Lata	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008
Transport kolejowy	9,33334196	8,596884	7,9556457	7,4098614	7,126412	6,761438	6,953445	7,33517342	7,6580635
Transport samochodowy	24,699573	23,25613	21,327777	21,52498	21,13821	20,48589	19,69413	18,8397371	17,477392
Transport wodny śrówdlądowy	0,03273386	0,042361	0,0431244	0,026419	0,022021	0,037827	0,040637	0,03908148	0,0301451
Transport lotniczy	0,07452452	0,088914	0,0959571	0,1024065	0,10589	0,121471	0,13966	0,16246353	0,143327

Źródło: Opracowanie własne.

Z tabeli wynika, że nadal najpopularniejszy jest transport samochodowy. Natomiast najrzadziej pasażerowie korzystają z usług transportu wodnego śródlądowego. Upodobania pasażerów, zatem nie uległy zmianie. Widoczny jest spadek zainteresowania podróżnych transportem samochodowym i kolejowym. Natomiast coraz częściej podróżni wybierają transport lotniczy i wodny śródlądowy.

Dla uwydatnienia tych tendencji zaprezentowano dane liczbowe w formie graficznej.

Wykres 13. Wskaźnik popularności transportu kolejowego w latach 2000-2008

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 14. Wskaźnik popularności transportu samochodowego w alatch 2000-2008

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 15: Wskaźnik popularności transportu wodnego śródlądowego w latach 2000-2008

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wykres 16: Wskaźnik popularności transportu lotniczego w latach 2000-2008

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Podsumowując należy stwierdzić, że w Polsce w latach 2000 - 2008 zmalała długość dróg kolejowych i wodnych śródlądowych. Natomiast wzrosła o 4,5 % ilość dróg samochodowych. W tym okresie nastąpił rozkwit transportu lotniczego, co przyczyniło się do

powiększenia ilości dróg transportu lotniczego o 145% w stosunku do roku 2000. Jest to, zatem najszybciej rozwijająca się gałąź transportu w Polsce. Co znajduje potwierdzenie w wielkości wskaźnika popularności transportu lotniczego.

Z długością dróg transportowych wiąże się także gęstość sieci komunikacyjnej. Analizując osiągnięte wyniki można dojść do bardzo podobnych wniosków, jak w przypadku długości dróg. Najgęstsza sieć komunikacyjna charakteryzuje transport samochodowy. Podobne zagęszczenie posiada lotnicza sieć komunikacyjna. Pozostałe gałęzi transportu posiadają o wiele rzadszą gęstość sieci komunikacyjnej, co jest związane z długością dróg transportu kolejowego i wodnego śródlądowego.

Najbardziej popularny w Polsce jest nadal transport samochodowy i kolejowy. Jednak cieszy się on mniejszym zainteresowaniem niż w latach ubiegłych. W ostatnich latach widoczny jest dynamiczny wzrost popularności transportu lotniczego. Zdecydowanie najmniej popularnym rodzajem transportu jest nadal transport wodny śródlądowy. Z uwagi na niewielką ilość połączeń wodnych.

Uważam, że w kolejnych latach nastąpi znaczny rozwój transportu lotniczego, który obecnie posiada niewielki udział w ilości przewożonych pasażerów i towarów. Zapewnia on najszybsze przemieszczanie się po coraz korzystniejszych cenach. Ponadto, przybywa na obrzeżach dużych miast niewielkich lotnisk, które wpłyną na szybszy rozwój transportu lotniczego w Polsce. Coraz więcej przewoźników oferuje atrakcyjne ceny swoich usług, co ma niewątpliwy wpływ na szybki rozwój komunikacji lotniczej.

SPIS TABEL

Tabela 1. Długość dróg transportowych w Polsce i liczba pasażerów przewiezionych

poszczególnymi środkami transportu w latach 2000- 2008 ………………………...3

Tabela 2. Długość dróg transportowych w Polsce w latach 2000 -2008……………………....5

Tabela 3. Przestrzenny wskaźnik gęstości sieci komunikacyjnych w latach 2000 -2008……..6

Tabela 4. Demograficzna gęstość sieci komunikacyjnej w latach 2000 - 2008……………….8

Tabela 5. Wskaźnik popularności gałęzi transportu w Polsce w latach 2000 - 2008………...10

SPIS WYKRESÓW

Wykres 1. Długość dróg kolejowych w Polsce w latach 2000 -2008………………………….4

Wykres 2. Długość dróg wodnych śródlądowych w Polsce w latach 2000 -2008…………….4

Wykres 3. Długość dróg samochodowych w Polsce w latach 2000 -2008…………………….4

Wykres 4. Długość dróg lotniczych w Polsce w latach 2000 -2008…………………………...5

Wykres 5. Przestrzenna gęstość kolejowej sieci komunikacyjnej w Polsce w latach 2000 -

2008…………………..……………………………………………………………..6

Wykres 6. Przestrzenna gęstość wodnej śródlądowej sieci komunikacyjnej w Polsce

w latach 2000 -2008………………………………………………………………..7

Wykres 7. Przestrzenna gęstość lotniczej sieci komunikacyjnej w Polsce w latach

2000 -2008……………………………………………………………………………… 7

Wykres 8. Przestrzenna gęstość samochodowej sieci komunikacyjnej w Polsce w latach

2000 - 2008……………………………………….………………………………...7

Wykres 9.Demograficzna gęstość kolejowej sieci komunikacyjnej w latach 2000 - 2008. …..8

Wykres 10.Demograficzna gęstość wodnej śródlądowej sieci komunikacyjnej w latach

2000-2008…………………………………………………………………..……….....9

Wykres 11. Demograficzna gęstość samochodowej sieci komunikacyjnej w latach

2000 - 2008.………………………………………………………………………9

Wykres 12. Demograficzna gęstość lotniczej sieci komunikacyjnej w latach 2000-2008….....9

Wykres 13. Wskaźnik popularności transportu kolejowego w latach 2000-2008……………10

Wykres 14. Wskaźnik popularności transportu samochodowego w latach 2000-2008………11

Wykres 15: Wskaźnik popularności transportu wodnego śródlądowego w latach

2000-2008……………………………………………………………………….11

Wykres 16: Wskaźnik popularności transportu lotniczego w latach 2000-2008 …………….11

2

---