INFRASTRUKTURA

TRANSPORTU

•

Transport (łac. transportare przenieść;
przewieźć) – przemieszczanie ludzi, ładunków
(przedmiot transportu) w przestrzeni przy
wykorzystaniu odpowiednich środków transportu.

•

Transport to również dział gospodarki, który
zwiększa użyteczność dóbr poprzez ich
przemieszczanie w przestrzeni.

FUNKCJONOWANIE TRANSPORTU

DROGOWEGO W POLSCE

•

Transport drogowy jest jedną z tych dziedzin,
w których od dawna nie dzieje się najlepiej. Dał
temu wyraz Sejm RP, przeprowadzając po raz
pierwszy
po przemianach 1989 r. debatę na ten temat.
Posłowie podjęli stosowną uchwałę, obligującą
rząd RP do podjęcia działań zmierzających do
poprawy warunków funkcjonowania transportu
drogowego
i kolejowego.

•

Jako priorytetowe zadanie dla rządu oraz instytucji
państwowych i samorządowych odpowiedzialnych za
funkcjonowanie transportu Sejm wyznaczył podjęcie
niezbędnych działań prawnych, organizacyjnych i
regulacyjnych, które w możliwie krótkim czasie mają
doprowadzić do:
1) dostosowania stanu technicznego infrastruktury
transportu do standardów UE,
2) szybkiego wzrostu udziału dróg najwyższej
jakości w sieci drogowej, jak też kolejowej –
w pierwszej kolejności w korytarzach
transportowych o najwyższym natężeniu ruchu,

•

3) pełnego wykorzystania funduszy unijnych,
4) zrównoważenia gałęziowej struktury transportu
poprzez równomierny rozwój transportu
drogowego
i kolejowego, w tym m.in. Intermodalnego,
5) powstrzymania spadku przewozów kolejowych,
6) poprawy bezpieczeństwa komunikacyjnego,
7) wzrostu udziału w PKB nakładów na inwestycje
transportowe,
8) zmniejszenia poziomu transportochłonności
gospodarki oraz obniżenia kosztów zewnętrznych
transportu

TEN-T (TRANS-EUROPEAN NETWORK-

TRANSPORT)

•

Zgodnie z art. 155 traktatu ustanawiającego
Wspólnotę Europejską, Wspólnota może wspierać
projekty będące projektami ”wspólnego
zainteresowania”, które realizowane są przez
państwa członkowskie. Projekty te zostały
określone w wytycznych wspólnotowych na temat
rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej.

Rozwój sieci transeuropejskiej ma służyć
zwiększeniu efektywności funkcjonowania
wspólnego rynku.
Unia Europejska dąży do zapewnienia
interoperacyjności narodowych sieci
transportowych, do rozwoju intermodalności w
transporcie, jak również do zapewnienia dostępu
regionom peryferyjnym lub wyspiarskim do
centralnych regionów Wspólnoty oraz
zmniejszenia wysokich kosztów transportu w tych
regionach.

TEN-T

•

Sieci transeuropejskie to sieć transportowa
(TEN-T), sieć energetyczna (TEN-E) oraz sieć
telekomunikacyjna (e-TEN). Dla osiągania ich
rozwoju została stworzona odrębna linia
budżetowa w budżecie UE. W latach 1995-1999
na rozwój sieci transeuropejskich UE przeznaczyła
2 345 mln EUR. W latach 2000-2006 była to
kwota 4 600 mln EUR. Na lata 2007-2013 na cele
rozwoju samej tylko sieci TEN-T ustanowiony
został budżet w wysokości 8 013 mln EUR.

Polityka rozwoju sieci transeuropejskich leży
w kompetencjach Dyrekcji Generalnej ds. Energii
i Transportu Komisji Europejskiej. Ponadto w 2006 r.
utworzono Agencję Wykonawczą ds. Transeuropejskiej
Sieci Transportowej (TEN-T EA), która odpowiada
za realizację programu TEN-T oraz zarządzanie nim
pod względem technicznym i finansowym.
Głównymi celami działania są: poprawa płynności
ruchu, skrócenie czasu przejazdu w ruchu
tranzytowym i w połączeniach między dużymi
miastami kraju, poprawa stanu bezpieczeństwa ruchu
oraz przejezdności przez miasta w ramach sieci TEN-T.

TEN-T: RODZAJE PROJEKTÓW

•

* budowa odcinków autostrad,

•

* budowa odcinków dróg ekspresowych,

•

* przebudowa dróg krajowych do nośności

•

115 kN/oś,

•

* przebudowa i budowa ulic miejskich leżących

•

w ciągach dróg krajowych, przebiegających
przez miasta na prawach powiatu,

•

* budowa obwodnic na drogach krajowych.

TRANSPORT SAMOCHODOWY

SIEĆ DRÓG NALEŻĄCYCH DO SIECI TEN-T

TRANSPORT KOLEJOWY

SIEĆ KOLEJOWA NALEŻĄCA DO SIECI TEN-T

TRANSPORT LOTNICZY

Transport lotniczy jest najnowocześniejszą

i najbardziej dynamicznie rozwijającą się
gałęzią transportu. W związku z tym, że
opiera się na skomplikowanych środkach
lokomocji, nawigacji i obsługi naziemnej
oraz wymaga zaangażowania wielkich
kapitałów i wysoko wykwalifikowanych
kadr, na jego rozwój stać tylko kraje
bogate, w szczególności duże,
w których znaczne odległości pozwalają
w pełni wykorzystać walory lotnictwa.

SIEĆ TEN-TSIEĆ TEN-TSIEĆ SIEĆ TEN-

TSIEĆ TEN-TSIEĆ TEN-TTEN-T

SIEĆ TEN-T

Projekt zaplanowany do realizacji w latach 2007-

2012 obejmuje budowę na terenie całego kraju

obiektów infrastruktury technicznej łączności,

nawigacji, dozorowania oraz zarządzaniem

ruchem lotniczym, będących w gestii Polskiej

Agencji Żeglugi Powietrznej. Realizacja tych

zadań w pośrednim stopniu wpłynie

na zwiększenie przepustowości w polskich

portach lotniczych.

TRANSPORT MORSKI

Transport morski oznacza przewóz statkami, w

celach zarobkowych, pasażerów i ładunków, przez

wody morskie.

Żegluga morska uznawana jest za najbardziej

uniwersalną formę przewozów ze względu na

możliwość przewożenia praktycznie każdego

rodzaju ładunku.

TRANSPORT MORSKI

CECHY:



zdolność do masowych przewozów ładunków
o najszerszym wachlarzu podatności przewozowej,



światowy zasięg obsługiwanych szlaków przewozowych,



najkorzystniejsze ceny przewozu na dużych odległościach,



niewielka prędkość eksploatacyjna statków oraz niska
częstotliwość i punktualność połączeń morskich,



relatywnie niskie bezpieczeństwo ładunków wrażliwych na
wilgoć, dłużej trwający czas dostaw czy przeładunki,



konieczność korzystania z usług dowozowo-odwozowych w
związku z niską dostępnością przestrzenną portów
morskich.

TRANSPORT MORSKI

Oferta:

•

obsługa ładunków konwencjonalnych,

•

obsługa ładunków niebezpiecznych,

•

obsługa magazynową i przeładunki,

•

ubezpieczenia,

•

odprawy celne,

•

monitoring przesyłek,

TRANSPORT RZECZNY

•

Transport wodny śródlądowy polega
na przewozie ludzi i ładunków po zbiornikach
śródlądowych i ciekach wodnych

TRANSPORT RZECZNY

Cechy:



zdolność do masowych przewozów ładunków o niskiej

wartości,



niskie koszty przewozowe przy przewozach dużych

partii ładunków na duże i średnie odległości,



długi czas dostawy, uzależniony od warunków

pogodowych i klimatycznych,



słaba dostępność przestrzenna portów rzecznych,



relatywnie niskie bezpieczeństwo ładunków wrażliwych

na wilgoć, dłużej trwający czas dostaw czy przeładunki,



nieregularność przewozów spowodowanych wpływem

czynników naturalnych.

PROJEKTY TRANSPORTU MORSKIEGO

I RZECZNEGO W POLSCE

ŻEGLUGA ŚRÓDLĄDOWA

•

Część żeglugi śródlądowej, którą nazywamy
transportem wodnym, jest rodzajem transportu,
któremu państwo poświęciło szczególną uwagę. Zalety
żeglugi śródlądowej spowodowały, że ten rodzaj
transportu powinien być promowany na podstawie
ustawa o Funduszu Żeglugi Śródlądowej
i Funduszu Rezerwowym. Transport rzeczny
prowadzony jest przez podmioty żeglugi śródlądowej,
którymi są: armator, przewoźnik żeglugi śródlądowej,
pilot statku śródlądowego, załoga statku, stocznia.
Żegluga śródlądowa w Europie odgrywa istotną rolę
w łańcuchu transportowym.

ŻEGLUGA ŚRÓDLĄDOWA

Żegluga ta charakteryzuje się stosowaniem statków
wodnych o mniejszej autonomiczności, używaniem
jednostek pływających o mniejszych parametrach niż
na morzu (długość, głębokość, wyporność, moc,
ładowność

itp.),

możliwością

wykorzystywania

zestawów

jednostek

pływających

–

zarówno

pchanych, jak i ciągniętych.
Znacznie łatwiej jest zejść na ląd lub wyładować
zawartość jednostki, gdyż praktycznie żegluga ta
odbywa się bezpośrednio w sąsiedztwie brzegu
(cieki) lub w relatywnie niewielkiej odległości
(zbiorniki wodne).

TRANSPORT TOWARÓW DROGĄ WODNĄ W POLSCE

Wodna komunikacja śródlądowa pozwala zmniejszyć
zużycie paliwa i obniżyć koszty transportu. Jeden litr
paliwa pozwala przewieźć barką na odległość 1 km
127 ton produktu, podczas gdy samochodem
ciężarowym tylko 50 ton.
Unia Europejska, w swoim planie rozwoju
infrastruktury, przewiduje dla Polski wprowadzenie
równowagi

pomiędzy

ilością

transportów

dokonywanych drogą wodną i lądową.

TRANSPORT INTERMODALNY -

DEFINICJE

Transport intermodalny (kombinowany) – typ

transportu polegający na przewozie ładunków

środkami przewozowymi różnych gałęzi transportu.

Oznacza to, że do przewozu ładunku wykorzystuje

się więcej niż jedną gałąź transportu, przy

jednoczesnym wykorzystaniu tylko jednej jednostki

ładunkowej np. kontenera na całej trasie przewozów.

Terminale są to miejsca na trasie transportu

intermodalnego służące do przeładunku lub

załadunku na inne środki transportu lub składowanie

jednostek ładunkowych.

ZALETY TRANSPORTU

INTERMODALNEGO

•

Obniżka kosztów transportowych

•

Zapewnienie szybkiego i terminowego dostarczenia
ładunku zwłaszcza w przewozie międzynarodowym

•

Zmniejszenie ryzyka uszkodzenia towaru

•

Zwiększenie możliwości jednorazowego przewozu
większej partii ładunku

•

Podniesienie

dostępności

i

jakości

usług

transportowych

•

Wzrost liczby możliwych sposobów przewozowych

•

Możliwość zastosowania różnych sposobów załadunku
i rozładunku.

WADY TRANSPORTU INTERMODALNEGO

•

Konieczność użycia specjalistycznych urządzeń
przeładunkowych

(np.

suwnic,

dźwigów,

samojezdnych maszyn), które dają możliwość
przewożenia

wielotonowych

jednostek

ładunkowych znajdujących się poza zasięgiem
urządzeń stacjonarnych

•

Konieczność wyposażenia terminali kolejowych w
odpowiednie urządzenia przeładunkowe.