JAN KALWIN(1509-1564)
Pochodził z Francji. Studiował filozofię. Związał się z obozem
francuskiej
reformacji(przyczyną było m.in. iż jego ojciec popadł w konflikt i był
ekskomunikowany). Gdy we Francji zaczęto prześladować- Kalwin
wyjeżdza.Udaje się do Genewy( reformacja genewska). Musi uchodzićgdy do
władzy dochodzą niechętni francuskim emigrantom. Kalwin powraca do Genewy
po zmianie rządówi tam żyje do śmierci.Wywierał kolosalny wpływ na
genewską Radę Miejską. Ustrój Genewy pod rządami Kalwina- rodzaj
dyktaturay religijnej.Były to brutalne rządy, wyroki śmierci np.skazanie
na spalenie Michała Serweta.
KALWIN:
- uwazał, że natura człowieka jest dogłębnie zdeprawowana, jest
niewolnikiem zła
- pisał iż prawa Bozego nie da sie wypełnić
- sławił majestat państwa, władza jest instumentem Boga, wszelkie
dyskutowanie nad legalnością władzy jest świętokradztwem.
PRAWO:
- było ustanowione przez rządzącego i nie należało sie zastanawiać czy
jest słuszne czy nie.Wykluczenie mozliwosci wszelkiego buntu wobec
władzy.
- Kalwin uważał, ze różnym ludom odpowiadają rózne rzady.
Jego największe dzieło "Nauka Religii Chrześcijańskiej"
Kalwin coraz bardziej zaczął chwalić ustrój republiki o charakterze
oligarchicznym- gdzie rządzi tylko grupa najświetlniejszych obywateli.
Argumentował czerpiąc z Biblii.
jeżeli Bóg jest absolutnym władca świeta to nie przystoi mu robić
konkurencje
trudno znależć człowieka który posiadałby wszystkie cnoty
Pro-republikańskie przekonania uzasadniał Starym Testamentem- tzw. rzady
sędziów(u żydów)
Relacja WŁADZA-KOŚCIÓL-PAŃSTWO:
- władza jest po to aby utrzymać wiarę chrześcijańska(nawet poprzez kary)
- aby ludzie nie znieważali Boga vlużnierstwami
- u Kalwina następuje złączenie zadań religijnych i świeckich
- odrzucał kierowanie sprawami koscioła przez państwo
pojęcie wiernego - przysiega wierności -przysięga wierności wobec państwa
ziemski kościół kalwiński- stoi mocno na własnych nogach i panstwo nie
powinno nim kierowac
KONSYSTORZ - organ laicko-duchowny, zwierzchnik w kosciele
kalwinskim.Konststorz poddawał Genewczyków drobiazgowej i surowej cenzurze
wiary i obyczajów. Nie wolno było głosic poglądów sprzecznych z kalwińskim
wyznaniem wiary i dochowywać wierności "katolickiemu bałwochwalstwu'.
Konsystorz, przy pomocy szpiegów i donosicieli kontrolował całe życie
codzienne: badano czy obywatele chodzą na nabnożenstwa, dochowują wiary
małżeńskiej, wychowuja religijnie dzieci. Zakazane były publiczne zabawy,
zbytkowe ubrania; karano za używanie słów nieprzystojnych,przekleństw a
nawet za tańce i grę w kości lub kręgle.

WPŁYW POGLĄDÓW KALWINÓW NA KSZTAŁTOWANIE SIĘ MENTALNOŚCI
KAPITALISTYCZNEJ/KAPITALIZMU
Tezę wysunał w "Etyce protestanckiej"(swojej pracy) Max Weber.Wyszedł ze
spostrzezenia, że najwyzsze wyniki ekonomiczne osiągają państwa pod władzą
kalwinów. Kalwinizm koncentrował się na pracy, ograniczeniu konsumpcji,
gromadzeniu majątku- ukształtowanie sie kapitalizmu.
Nauczanie reformatorów nie zapowiadało takiego zwrotu- zarówno M.Luter jak
i J.Kalwin.
Kalwin:
- uznawał istnieniebanków, kapitałów
- pobieranie procentów było wdg. niego dozwolone pomimo zakazu z Biblii
- nie zgadzał się z naukami Arystotelesa o bezprodukcyjności pieniędzy
- pożyczki dla biednych- muszą byc bezprocentowe
- nie można wzbogacać się na szkodzie bliznich.
POWSTANIU MENTALNOŚCI KAPITALISTYCZNEJ SPRZYJAŁY DWIE ZASADY:
1. Predestynacji(przeznaczenia)-wszyscy ludzie z góry są czemuś
przeznaczeni.
2. Zasada iż ziemski zawód(wykonywany)jest służbą na chwałę Bożą.
PREDESTYNACJONIZM(koncepcja) - z góry zdecydowani o potępieniu badz
zbawieniuczłowieka. Człowiek nie moze na ten wyrok wpłynac, ale jest w
stanie chociaż ten wyrok poznać(wgg. kontynuatorów Kalwina).Jeśli komuś
powodzi się w życiu ziemskim, gospodarczym- tzn. że został przeznaczony do
zbawienia, bo się mu powodzi.
W XVII- angielscy PURYTANIE- radykalny odłam kalwinizmu
Zradykalizowali poglądy, zanegowali wszelkie rozdziały pomiedzy życiem
rkonomicznym a wiarą( praca dla dobra własnego i wspólnego).Twierdzili ,że
bogacenie się nie jest niebezpieczeństwem a wrecz nalezy do niego dażyc.
Praca ma cel duchowy, doskonali człowieka.Krytykowali ubóstwo i lenistwo,
natomiast z drugiej strony nakazywali stronienie od luksusu.
KONCEPCJA MONARCHOMACHÓW(kalwinizm)- czyli tyranobójców
Kalwini Francuzcy- Hugenocui
we Francji:
Reformacji patronowała królowa Małgorzata
"konfesja paryska"- deklarowała wierność franciskich protestantów
katolicyzmowi
XVI wiek we Francji to seria wojen religijnych
opozycja hugenocka- jej stanowisko zaostrzyło się od czasu ogłoszenia
zakazu religii kalwińskiej we Francji przez Katarzynę Medycejska, aż do
uznania prawa tyranobójstwa.
Idee monarchomachów: - idee monarchii ograniczonej- Franciszek Chotman w
swoim traktacie dowodził że Hugenoci są obrońcami starej dobrej
konstytucji Francji
- zasada suwerenności ludu- czyli lud jako całość jest wyzszy od króla.

---