Bilans węgla- ilość osadzonego tłuszczu
Węgiel wchodzi w skład białka- bilans ten przeprowadzamy zawsze z bilansem azotu. Nie uwzględniamy węgla wchodzącego w skład węglowodanów- niewiele w organizmie zwierzęcia (glukoza, glikogen)
Bilans przemiany materii- porównanie wszystkich wpływów (przychodów)- pasza, woda z rozchodami- kał, mocz, gazy, produkty zwierzęce, wydaliny, skóry.
Bilans energii
Metody przeprowadzania bilansu energii:
- Metody bezpośrednie- biokalorymetr
- Metody pośrednie- komora respiracyjna, maska respiracyjna.
Ciepło spalania 1g różnych składników pokarmowych wynosi:
- Węglowodany (włókno surowe, ZBAW)- 17,5kJ
- Białka- 24kJ jednak wartość białka w przemianach metabolicznych organizmu wynosi 18,4kJ.
- Tłuszcz- 39,9kJ.
Przy wyborze mierników energetycznych pasz musimy zastanowić się który z mierników reprezentuje jaką energię i czy będzie on właściwy dla danego kierunku produkcji i gatunku zwierząt.
Energia brutto- 100% |
Krowa |
Świnia |
Straty energii w kale |
30 |
20 |
Energia strawna |
70 |
80 |
Straty energii w moczu i gazach |
12 |
6 |
Energia metaboliczna |
58 |
72 |
Na wykorzystanie energii metabolicznej wpływa: rodzaj paszy oraz kierunek produkcji.
Współczynniki wykorzystania energii metabolicznej: na potrzeby bytowe 0,75-0,85 na produkcję mleka 0,65-0,7 na wzrost 0,5-0,6 na tucz 0,5
Mierniki wartości pokarmowej pasz: jednostka sienna, wartość skrobiowa (Oskar Kellner), jednostki pokarmowe skandynawskie (1kg jęczmienia), suma składników odżywczych, jednostki owsiane.
Równoważniki skrobiowe: skrobia-1, cukier-0,76, celuloza-1,02, białko- 0,94, tłuszcz z nasion oleistych 2,41, tłuszcz z ziarna zbóż- 2,12; tłuszcz z pasz objętościowych- 1,91.
Wartość skrobiowa paszy- liczba która wyraża ile kilogramów skrobi trzeba do zastąpienia 100 kg danej paszy pod względem działania tłuszczotwórczego w organizmie dorosłego wołu.
Poprawka na zawartość włókna dla zielonek i kiszonek:
Zawartość włókna |
Poprawka za każdy % |
16,1 i więcej |
0,58 |
14,1-16 |
0,53 |
12,1-14 |
0,48 |
10,1-12 |
0,45 |
8,1-10 |
0,38 |
Obliczanie energii netto laktacji (NEL)- energia zawarta w paszy którą zwierze wykorzysta do produkcji mleka. Jeżeli w paszy znajduje się 3,17MJ-NEL oznacza to że zawarta energia wystarczy na wyprodukowanie 1kg mleka o zawartości 4% tłuszczu.
System INRA (energetyczny):
Energetyczna ocena paszy- system jest oparty na energii netto którą wylicza się z energii metabolicznej. Jednostką miary jest energia netto 1kg jęczmienia średniej jakości.
JPM- Jednostka paszowa mleczna 1700kcal EN
JPŻ- Jednostka paszowa żywca 1820kcal EN
Bilans białkowy:
- BTJ- ilość białka właściwego rzeczywiście nie trawionego w jelicie cienkim. BTJn= BTJp+BTJmn (g/kg), BTJe=BTJp+BTJmn (g/kg).
BTJp- ilość białka właściwego paszy (nie rozłożonego w żwaczu) rzeczywiście trawionego w jelicie cienkim.
BTJmn- ilość białka właściwego mikroorganizmów rzeczywiście trawionego w jelicie cienkim obliczonego na podstawie puli N dostępnej w żwaczu.
BTJme- ilość białka właściwego mikroorganizmów rzeczywiście trawionego w jelicie cienkim obliczonego na podstawie puli energii dostępnej w żwaczu.
Wartość wypełnieniowa pasz:
JWO |
Jednostki wypełnieniowe owiec |
JWB |
Jednostki wypełnieniowe bydła |
JWK |
Jednostki wypełnieniowe krów mlecznych |
Przy ustalaniu wartości wypełnieniowej pasz brutto pod uwagą: zdolność pobierania pasz przez zwierzęta, dowolne pobranie paszy PSM, wpływ dodatków pasz treściwych na dowolne pobranie paszy objętościowej.
Pobranie standardowej zielonki w g s.m. MC: owce-75, bydło-95, krowy-140.