Beipaiosaurusa pokrywały najprostsze znane pióra

Autor tekstu: Ed Yong

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

Beipaiosaurus należał do najdziwniejszych dinozaurów. Wyglądał jak zestaw części ciał wziętych z kilku innych gatunków i połączonych razem w najbardziej nieprawdopodobnych proporcjach. Miał krępy tułów, długie ramiona ozdobione potężnymi pazurami, długą szyję zwieńczoną osobliwie małą głową i dziobopodobnym pyskiem. Choć już ten koktajl cech jest bardzo dziwaczny, to obecne szczególne zainteresowanie powoduje skóra tych zwierząt.

Skamieliny Beipaiosaurusa zawierają odciski skóry wyraźnie pokazujące kępki długich, szerokich włókien na głowie, wokół szyi, kupra i ogona. Są to pióra, ale zupełnie niezwykłe. Ślady piór znaleziono także na innych dinozaurach (włącznie z osławionym Velociraptor ) i mają one bardzo różnorodne kształty i formy. Wszystkie jednak są złożonymi strukturami składającymi się z kilku włókien, które albo wyrastały z jednej podstawy lub odgałęziały się od środkowej łodygi.

Także Beipaosaurus był pokryty tymi złożonymi piórami, ale miał także inne, znacznie prostsze upierzenie. Były to proste, nierozgałęzione, wydrążone włókna - o takiej właśnie budowie, jaką paleontolodzy przewidywali jako pierwszy krok w ewolucji piór.

Jak dotąd ich istnienie było hipotetyczne - po raz pierwszy rzeczywiście znaleziono je w skamielinie. Opisano już inne, bardziej zaawansowane stadia ewolucji piór, a więc Baipaiosaurus dostarcza ostatniego w serii struktur ciągnących się od prostych włókien do bardziej zaawansowanych piór innych dinozaurów i do złożonych piór, które pozwalają latać współczesnym ptakom.

Te proste pióra odkrył Xu Xing , słynny paleontolog chiński, który odkrył między innymi takie gatunki jak Microraptor i Dilong . Te włókna są dłuższe i szersze niż u innych dinozaurów i Xu nazywa je „wydłużonymi, szerokimi, włóknistymi piórami” (EBFF - elongated, broad, filamentous feathers ).

Każde ma około 10-15 cm długości i 2mm szerokości - niezbyt grube, ale nadal 10-20 razy szersze niż proste pióra Sinosauropteryx a . Są także niezwykle sztywne, bo mimo śmierci i fosylizacji bardzo niewiele jest piór zagiętych.

U innych gatunków wymarłych dinozaurów proste pióra prawdopodobnie pomagały w izolowaniu ciała. Ale pióra Beipaiosaurusa są zbyt nieregularnie rozłożone, by dostarczać izolacji i z pewnością nie były wystarczająco złożone do latania.

Xu sądzi, że te zwierzęta używały ich do popisów - ich długość i sztywność dobrze nadają się do takiego celu; znajdują się one również tylko na tych częściach ciała, na których współczesne ptaki mają swoje pióra do popisów. Dostarczają silnego dowodu, że pióra służyły do popisu na długo zanim zostały dokooptowane do lotu.

Pióra Beipaiosaurusa dostarczają kolejnego dowodu na to, że te struktury, tak charakterystyczne dla współczesnych ptaków, wyewoluowały i zróżnicowały się na długo zanim ta grupa wleciała na scenę. Na razie nie jest jasne jak szeroko były rozprzestrzenione, czy istniały u innych gatunków dinozaurów ani nawet czy były u innych terizinozaurów - dziwacznej grupy dinozaurów, do której należy Beipaiosaurus . Czy ten gatunek jest wyjątkiem, czy tylko jednym z szerszej grupy naszych (proto-)upierzonych przyjaciół?

Xu zauważa, może kontrowersyjnie, że niektóre gatunki miały długie włókna, zadziwiająco podobne do EBFF. Prymitywny dinozaur Psittacosaurus miał szereg długich, wydrążonych szczeciniastych kolców u podstawy ogona, które prawdopodobnie służyły do popisów . Niektóre zaś pterozaurusy (latające gady , które nie są dinozaurami) pokryte są podobnymi „włosami” na karku, tułowiu i ogonie.

Kiedy tak podobne włókna pojawiają się w tak różnych grupach, możliwe jest, że ten rodzaj włókien, który w końcu stał się piórami, nie ograniczał się tylko do małych, drapieżnych dinozaurów. Mógł pojawić się bardzo wcześnie w ewolucji archozaurów - zróżnicowanej grupy gadów, która obejmuje dinozaury, pterozaury, krokodyle i Crurotarsi .

---