Przyimki
Les prépositions

Przyimki służą do ustanawiania zależności składniowych i znaczeniowych między wyrazami. Ze słowami, którym towarzyszą, tworzą grupy przyimkowe. Przyimki najczęściej używane w języku francuskim to: à, de, avec, pour, dans.

Przyimek à

W zależności od słów, z którymi się łączy, może mieć funkcję:

• przyimka miejsca (w, na, nad, do):

habiter à Varsovie (mieszkać w Warszawie)
habiter à la campagne (mieszkać na wsi)
arriver à la gare (przyjechać na dworzec)
aller à la mer (jechać nad morze)
aller à l'école (iść do szkoły)

• przyimka czasu (o, w):

à 10 heures (o godzinie dziesiątej)
au dixième siècle (w dziesiątym wieku)

• przyimka sposobu:

à la main (ręcznie)
à cheval (konno)
à pied (pieszo)

Przyimek à występuje też w stałych zwrotach oznaczających przeznaczenie, funkcję lub cechę:

un rouge à lèvres (szminka)
une machine à écrire (maszyna do pisania)
un garçon aux yeux verts (chłopiec o zielonych oczach)

oraz w innych charakterystycznych zwrotach:
à côté (obok)
à vrai dire (prawdę mówiąc)
à mon avis (według mnie)
tête à tête (w cztery oczy)
à l'aise (swobodnie)

Przyimek à łączy się między innymi z czasownikami:

apprendre à faire qqch (nauczyć się robienia czegoś)
demander à qqn (prosić, pytać kogoś)
dire qqch à qqn (powiedzieć coś komuś)
s'habituer à qqch (przyzwyczaić się do czegoś)
jouer à qqch (grać w coś)
s'interesser à qqch (interesować się czymś)
parler à qqn (mówić do kogoś)
penser à qqn (myśleć o kimś)
réussir à faire qqch (pomyślnie coś zrealizować)
servir à qqch (służyć do czegoś)

Przyimek de

W zależności od słów, z którymi się łączy, może oznaczać pochodzenie, także w znaczeniu tworzywa, z jakiego coś zostało wykonane (tutaj - jest odpowiednikiem słowa „z”) lub przynależność, także do gatunków:

de Pologne (z Polski)
de Wrocław (z Wrocławia)
une robe de coton (sukienka z bawełny)
le chien de Pierre (pies Pierre'a)
la voiture de mon père (samochód mojego ojca)
le plus grand des mammifères (największy ze ssaków)

Przyimki de i à występują razem w zwrocie de… à (od… do) w znaczeniu rozpiętości czasowej:

du 1er avril au 15 mai (od pierwszego kwietnia do piętnastego maja)
d'aujourd'hui au premier jour d'août (od dziś do pierwszego dnia sierpnia)

Przyimek de łączy się między innymi z czasownikami:

avoir besoin de qqch (potrzebować czegoś)
décider de faire qqch (zdecydować się na coś)
essayer de faire qqch (próbować coś zrobić)
éviter de faire qqch (unikać czegoś)
jouer de qqch (grać na jakimś instrumencie)
mériter de qqch (zasługiwać na coś)
oublier de faire qqch (zapomnieć o czymś)
parler de qqch (rozmawiać o czymś)
refuser de faire qqch (odmówić czegoś)
risquer de faire qqch (ryzykować czymś)

---