Prawo handlowe P Sitek


03.10.2010

Prawo handlowe reguluje zasady tworzenia (funkcjonowania) spółek osobowych i kapitałowych.

Umowę spółki osobowej i spółki kapitałowej zawierają osoby fizyczne, osoby prawne lub osoby fizyczne z osobami prawnymi.

Spółkami prawa handlowego są:

Spółka jawna (sp.j)

Spółka partnerska (sp.p)

Spółka komandytowa (sp.k)

Spółka komandytowo-akcyjna (s.k.a)

W przypadku spółek kapitałowych łączą się kapitały. Z chwilą wpisu do KRS otrzymują osobowość prawną.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (z o.o)

Spółka akcyjna (S.A.)

Kodeks spółek handlowych reguluje tworzenie, organizacje, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcenie spółek handlowych.

Osoba fizyczna - powstaje z chwilą urodzenia a ustaje z chwilą śmierci.

Każda osoba fizyczna posiada zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych.

Zdolność prawną gwarantuje nam Konstytucja RP, oznacza bycie podmiotem prawa, czyli posiadanie praw i obowiązków. Zdolność prawna jest niezbywalna.

Zdolność do czynności prawnych polega na tym, że osoba fizyczna podejmuje czynności, które mają skutki prawne (sama podejmuje decyzje i odpowiada za nie). Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletniości. Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

0-13 brak zdolności 13-18 ograniczona zdolność 18 i więcej pełna zdolność

Ubezwłasnowolnienie całkowite - Osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę chyba, że pozostaje on jeszcze pod władzą rodzicielską.

Ubezwłasnowolnienie częściowe - Osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw. Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę.

Niusia - zwierzątko, Emeryt - os. fiz., Prokurator - os. fiz, Profesor prawa - os. fizyczna

Czynności prawne to takie czynności osoby fizycznej lub prawnej, które wobec złożenia oświadczenia woli przez osobę powoduje ustanowienie, zmianę lub zniesienie stosunku cywilnoprawnego. Stosunek cywilnoprawny składa się z podmiotu, przedmiotu, treści.

Rodzaje czynności prawnych:

Osoba prawna - jednostka organizacyjna wyposażona z mocy prawa w osobowość prawną, która wyraża się w zdolności prawnej oraz i zdolności do czynności prawnych dokonywanych przez organ osoby prawnej. Osoba prawna zachowuje obie zdolności od momentu powstania (wpisu do KRS), do momentu wykreślenia z KRS.

Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną (Sp. z o.o., S.A.).

Osobowość prawną uzyskuje się w chwili wpisu do KRS-u. Jest to sztuczny twór organizacyjny powstały na podstawie kodeksu cywilnego lub przepisów szczególnych. Jest zdarzeniem umownym, przewidzianym aktem prawnym.

Firma - umowna nazwa, pod którą działa przedsiębiorca. Powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. Nie może wprowadzać w błąd, a w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia, zakresu działalności.

Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych.

Firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Musi ona zawierać określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie (może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej), a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane.

Przedsiębiorca może posługiwać się skrótem firmy.

Zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze. Firma nie może być zbyta. Sprzedać można tylko znak towarowy (logo, sekwencja słów). Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd.

Ochrona firmy - Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba, że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.

PROKURA - Art. 1091 jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do KRS , które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Nie można jej ograniczyć wobec osób trzecich. Powinna być udzielona na piśmie.

Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Prokura łączna - pełnomocnictwo udzielone kilku osobom łącznie. Nie może być przeniesiona. Prokurent może ustanowić pełnomocnika dla poszczególnej czynności. Odwołać prokurę można w każdym czasie. Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy, z chwilą śmierci prokurenta. Udzielenie i wygaśnięcie prokury zgłaszamy do KRS wraz ze wzorem podpisu prokurenta. Prokurentem może być adwokat w sądzie.

17-10-2010

Krajowy rejestr sądowy działa w oparciu o ustawę z 1997r. Prowadzony jest w systemie informatycznym przez Sądy rejonowe obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część. KRS składa się z trzech działów:

  1. Rejestr przedsiębiorców (osoby nastawione na zysk)

  2. Rejestr stowarzyszeń i innych organizacji społecznych, fundacji, zakładów opieki zdrowotnej

  3. Rejestr dłużników niewypłacalnych

KRS opiera się na dwóch zasadach:

  1. Zasada jawności - Rejestr jest jawny, co oznacza, że każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w Rejestrze. Dane te określa ustawa (np. sprawozdania finansowe nie są dostępne)

Dane zawarte w Rejestrze nie mogą być z niego usunięte, chyba, że ustawa przewiduje inaczej.

  1. Zasada zupełności i prawdziwości danych

Wpisy w KRS dokonuje się na wniosek:

W sporadycznych przypadkach wpisu dokonuje się z urzędu.

SPÓŁKA JAWNA

Spółka jawna, to spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą a nie jest inną spółką handlową.

Powstanie spółki jawnej - sp. powstaje z chwilą wpisania do KRS. Wymaga dla swej ważności formy pisemnej.

Umowa spółki jawnej musi:

Spółka jawna nie ma osobowości prawnej (jest ułomną osobą prawną). Ma zdolność procesową

Zgłoszenie do KRS powinno zawierać:

Kto może założyć spółkę jawną?

Każda osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych (co najmniej 2 osoby fizyczne, co najmniej 2 osoby prawne, osoba fizyczna i osoba prawna)

Ustrój spółki jawnej składa się z dwóch sfer:

  1. Wewnętrzna (sprawy pomiędzy wspólnikami).

Przez prowadzenie spraw spółki należy rozumieć wszystkie czynności wewnętrzne spółki wynikające z prowadzenia przedsiębiorstwa i do tego konieczne. Każdy wspólnik ma prawo, ale i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Dotyczy to także spraw nie przekraczających zwykłego zarządu. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, w tym także wspólników wyłączonych.

Wyjątek: wspólnik ma prawo prowadzenia spraw spółki bez uchwały w przypadku czynności, której zaniechanie mogło by wyrządzić spółce poważną szkodę.

Prowadzenie spraw spółki może być powierzone tylko jednemu lub kilku wspólnikom.

Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników.

Odwołanie prokury - może być odwołana przez jednego wspólnika

Wkłady wspólników - są równe, chyba, że co innego wynika z umowy. Wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu rzeczy lub innych praw na rzecz spółki (prawa pieniężne i niepieniężne)

Udział w zyskach i stratach - każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w tym samym stosunku, bez względu na rodzaj i wartość wkładu, chyba, że co innego stanowi umowa.

Przeniesienie prawa na osobę trzecią - wspólnik może przenieść na osobę trzecią niektóre prawa z tytułu uczestnictwa w spółce.

  1. Zewnętrzna

Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę na zewnątrz. Dotyczy to spraw sądowych i pozasądowych. W przypadkach określonych w umowie lub wyrokiem sądu można wyłączyć wspólnika w sprawach reprezentacji

Odpowiedzialność wspólnika za zobowiązania spółki - Zasada: każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki jawnej bez ograniczenia, solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz za spółkę z zachowaniem zasady subsydiarności (wierzyciel może sięgnąć do majątku wspólnika tylko wtedy, jeśli egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna)

Rozwiązanie spółki i wystąpienie wspólnika

Przyczyny rozwiązania spółki:

Pomimo śmierci lub ogłoszenia upadłości wspólnika, spółka może trwać nadal, jeśli taką możliwość przewiduje umowa lub już po zaistnieniu spółki pozostali wspólnicy tak niezwłocznie postanowią.

Wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika - ma termin 6 miesięcy przed końcem roku obrotowego. Może nastąpić przez prawomocne orzeczenie sadu (np. jeśli wspólnik prowadzi działalność niezgodną z prawem, lub gdy wspólnik zaginął)

Likwidacja spółki - celem likwidacji jest zakończenie bieżących interesów, ściągnięcie wierzytelności, spieniężenie majątku trwałego, zaspokojenie wierzycieli spółki, zwrot wkładów wniesionych przez wspólników, podział masy majątkowej. Likwidację zgłasza się w KRS. Likwidatorami spółki jawnej są wspólnicy. Po zakończeniu likwidacji konieczne jest złożenie sprawozdania do sądu oraz wykreślenie z rejestru KRS.

SPÓŁKA PARTNERSKA

Spółka partnerska jest osobową spółką handlową, utworzoną przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Spółka partnerska posiada własną podmiotowość prawną, może być zatem samodzielnym (odrębnym od wspólników) podmiotem praw i obowiązków, a także występować w charakterze strony w postępowaniach sądowych i pozasądowych.

Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba, że odrębna ustawa stanowi inaczej (celem spółki partnerskiej musi być wykonywanie wolnego zawodu; nie może być zatem utworzona w innym celu, a zwłaszcza dla prowadzenia działalności nieobejmującej czynności danego zawodu; dopuszczalne jest natomiast utworzenie spółki partnerskiej, której zadaniem będzie aktywność w zakresie kilku wolnych zawodów; niekiedy jednak przepisy szczególne dotyczące danego zawodu dopuszczają jego łączne wykonanie tylko z niektórymi innymi ściśle oznaczonymi; tak na przykład adwokaci i radcowie prawni mogą założyć spółkę partnerską jedynie między sobą, a także z doradcami podatkowymi, natomiast niedopuszczalne jest połączenie działalności notariusza w ramach spółki z innymi zawodami prawniczymi).

Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne (wyłączony jest udział osób prawnych lub innych jednostek organizacyjnych wyposażonych w zdolność prawną np. spółek osobowych), uprawnione do wykonywania wolnych zawodów.

Wykonywanie wolnego zawodu w spółce może być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie.

Jako „wolne” określane są tradycyjnie zawody, których wykonywanie kojarzone jest z pewnymi odrębnościami - w porównaniu z innymi. Tworzą je przede wszystkim: specjalistyczna wiedza i umiejętności oraz wysoki stopień samodzielności przy wykonywaniu czynności zawodowych. Osoby wykonujące wolne zawody muszą posiadać wysoki i specjalistyczny poziom wykształcenia, stwierdzony stosownymi dyplomami, świadectwami i egzaminami kwalifikacyjnymi. Charakterystyczną właściwością wolnych zawodów jest także duży stopień samodzielności osób je wykonujących. Samodzielność ta rozumiana jest jako brak formalnego podporządkowania kierownictwu innych osób przy podejmowaniu czynności zawodowych. Dokonywane są one jako rezultat autonomicznych i suwerennych decyzji osoby wykonującej dany wolny zawód.

Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy Inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego. (20)

W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale, do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenia „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu ”sp. p.” Firmy z oznaczeniem „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz skrótu „sp. p.” może używać tylko spółka partnerska.

Umowa spółki partnerskiej powinna zawierać:

  1. Określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,

  2. Przedmiot działalności spółki,

  3. Nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art.95 par. 2,

  4. W przypadku gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów,

  5. Firmę i siedzibę spółki,

  6. Czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

  7. Określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość.

Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.

Zgłoszenie spółki partnerskiej do sądu rejestrowego powinno zawierać:

  1. Firmę, siedzibę, adres spółki, nazwiska i imiona partnerów oraz ich adresy albo adresy do doręczeń,

  2. Określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,

  3. Przedmiot działalności spółki,

  4. Nazwiska i imiona partnerów, którzy są uprawnieni do reprezentowania spółki; nie dotyczy to przypadku, gdy umowa spółki nie przewiduje ograniczeń prawa reprezentacji przez partnerów,

  5. Nazwiska i imiona prokurentów lub osób powołanych w skład zarządu,

  6. Nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 95, par.2

Do zgłoszenia spółki partnerskiej do sądu rejestrowego należy dołączyć dokumenty potwierdzające uprawnienia każdego partnera do wykonywania wolnego zawodu.

Wszelkie zmiany danych wymienionych w zgłoszeniu, powinny zostać zgłoszone sądowi rejestrowemu.

Spółka partnerska powstaje definitywnie dopiero z chwilą dokonania jej wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Wpis taki - z mocy art. 94 k.s.h. - ma zatem charakter konstytutywny. Bez jego dokonania samo zawarcie prze przyszłych partnerów umowy spółki nie powoduje jeszcze powstania spółki partnerskiej. W okresie „przedrejestracyjnym” umowa wspólników może być uznana co najwyżej za umowę spółki cywilnej, co do której nie powstają żadne następstwa związane z istnieniem spółki partnerskiej, np. w zakresie ograniczenia odpowiedzialności za czynności wolnego zawodu lub możliwości powołania „zewnętrznego” zarządu.

Odmienność konstrukcji spółki partnerskiej - w porównaniu z pozostałymi spółkami osobowymi - ujawnia się przede wszystkim w szczególnym unormowaniu zasad odpowiedzialności za zobowiązania. W tej właśnie płaszczyźnie ustawodawca realizuje założenie powiązania wyłącznie z osobą danego partnera skutków czynności wykonywanych przez niego osobiście - przy jednoczesnym uwolnieniu każdego z nich od odpowiedzialności za działania pozostałych: Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

Umowa spółki może przewidywać , że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej. Reguła odpowiedzialności indywidualnej i jej wyłączenie za działania innych partnerów ma charakter dyspozytywny. Zgodnie bowiem z art. 95 §2 k.s.h. dopuszczalne są postanowienia umowne przewidujące, iż wszyscy (lub niektórzy) partnerzy odpowiadać będą w pełnym zakresie - tak jak wspólnicy spółki jawnej. Nazwiska osób odpowiadających bez ograniczeń tj. również za skutki działań pozostałych partnerów, muszą zostać zgłoszone do rejestru przedsiębiorców i do niego wpisane. Bez względu na to, czy w danej spółce obowiązuje system indywidualnej odpowiedzialności partnerów kształtowany według zasad wskazanych w art.95 § 1 k.s.h., czy też wprowadzono w niej również nieograniczoną odpowiedzialność wszystkich albo niektórych spośród nich, to ma ona zawsze postać odpowiedzialności subsydiarnej. Przewidziane w art.95 § 1 k.s.h. ograniczenie odpowiedzialności wspólników polega bowiem na wyłączeniu z jej zakresu zobowiązań „cudzych”. Nie modyfikuje natomiast kreowanej przez art. 31 § 1 k.s.h. zasady, iż odpowiedzialność partnerów - identycznie jak wspólników spółki jawnej - ma zawsze charakter subsydiarny. Oznacza to, że zarówno partnerzy odpowiadający w sposób ograniczony, jak i nieograniczony mogą ponieść odpowiedzialność osobistą tylko wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Pierwotnie zobowiązana jest bowiem sama spółka.

Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Umowa spółki partnerskiej może przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. Prowadzenie spraw i reprezentacja to również płaszczyzny, w których ujawnia się swoistość konstrukcji spółki partnerskiej i jej unormowania w Kodeksie spółek handlowych. Charakteryzuje się ono tym w szczególności, iż partnerom przyznany został znacznie szerszy zakres swobody w ukształtowaniu sposobu reprezentacji i prowadzenia spraw spółki aniżeli wspólnikom spółki jawnej. W tym ostatnim przypadku, bezwzględnie obowiązujące przepisy art. 38 § 1 i art. 37 § 2 k.s.h. uniemożliwiają całkowite odsunięcie wspólników od prowadzenia spraw spółki i powierzenie kompetencji w tym zakresie wyłącznie osobom trzecim. Zakaz powyższy nie obowiązuję już jednak w spółkach partnerskich. Partnerzy mogą bowiem unormować kwestie reprezentacji i zarządzania w jeden z dwóch sposobów:

  1. Przez powołanie odrębnego zarządu spółki, w którego składzie znaleźć się mogą wyłącznie osoby spoza grona wspólników, albo

  2. Przez pozostawienie kompetencji w obu omawianych płaszczyznach wspólnikom.

Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. Umowa spółki może przewidywać surowsze wymogi powzięcia uchwały.

Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki na podstawie uchwały staje się skuteczne z chwilą wpisu do rejestru.

Rozwiązanie spółki partnerskiej następuje z powodów:

  1. Przyczyn przewidzianych w umowie spółki

  2. Jednomyślnej uchwały wszystkich partnerów

  3. Ogłoszenia upadłości spółki

  4. Utraty przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu

  5. Prawomocnego orzeczenia sądu

W przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń.

W przypadku utraty przez partnera uprawnień do wykonywania wolnego zawodu, powinien on wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu.

Wystąpienie następuje przez pisemne oświadczenie skierowane do zarządu albo do partnera uprawnionego do reprezentowania spółki.

Po bezskutecznym upływie terminu wystąpienia partnera ze spółki , uważa się , że partner wystąpił ze spółki w ostatnim dniu tego terminu.

Spadkobierca partnera nie wstępuje do spółki w miejsce zmarłego partnera, chyba że umowa spółki stanowi inaczej, a spadkobierca jest uprawniony do wykonywania wolnego zawodu.

Wystąpienie zdarzeń będących przyczynami rozwiązania spółki nie powoduje samo w sobie utraty bytu prawnego spółki. Nastąpi to dopiero po przeprowadzeniu likwidacji lub innego, p[przewidzianego w umowie, sposobu zakończenia działalności i z chwilą wykreślenia zlikwidowanej spółki z rejestru sądowego. Sposób zgłoszenia i przeprowadzenia likwidacji określają przepisy normujące tę kwestię w spółkach jawnych.

7.11.2010.

SPÓŁKA KOMANDYTOWA

Spółka komandytowa jest spółką osobową mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika jest ograniczona (komandytariusz)

Spółkę komandytową powinny założyć co najmniej 2 osoby (fizyczne lub prawne)

Umowa spółki komandytowej wymaga formy aktu notarialnego i powinna zawierać:

W spółce komandytowej nie ma ustawowo określonego minimalnego kapitału założycielskiego. Wkładem komandytariusza do spółki (musi być to dokładnie zawarte w umowie) jest:

Wkładem komandytariusza nie może być jego zobowiązanie do świadczenia pracy na rzecz spółki.

Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisaniem do KRS odpowiadają solidarnie.

Prawa i obowiązki komplementariusza i komandytariusza:

Obniżenie sumy komandytowej nie ma skutku prawnego wobec wierzycieli, których wierzytelność powstała przed chwilą wpisania obniżenia do rejestru.

Osoba przystępująca do spółki w charakterze komandytariusza odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru.

Jeżeli umowa spółki dopuszcza przyjęcie nowego komplementariusza dotychczasowy komandytariusz może uzyskać status komplementariusza lub osoba trzecia może przystąpić do spółki w charakterze komplementariusza za zgodą wszystkich dotychczasowych wspólników.

SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA

Spółką komandytowo - akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

Spółka komandytowo - akcyjna powstaje z chwilą wpisania do rejestru KRS.

Aktem założycielskim spółki komandytowo - akcyjnej jest STATUT

Osoby podpisujące statut to założyciele. Statut musi być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Spółka komandytowo - akcyjna nie ma osobowości prawnej (jest spółką osobową)

Kapitał zakładowy spółki to 50.000 zł. (minimalny)

Wspólnicy to akcjonariusze (wprowadzają kapitał) i komplementariusze.

Spółka komandytowo - akcyjna w brzmieniu swojej firmy powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy, oraz zawierać wskazanie, że jest to spółka komandytowo - akcyjna. Dopuszczalny jest skrót SKA

Statut spółki komandytowo - akcyjnej musi zawierać:

Stosunki wewnętrzne spółki

Prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki ciąży na komplementariuszach.

Statut spółki może przewidywać, że prowadzenie spraw spółki powierza się jednemu lub kilku komplementariuszom.

W przypadku gdy liczba akcjonariuszy przekroczy 25 osób ustanowienie rady nadzorczej jest obowiązkowe.

Komplementariusz ani jego pracownik nie może być członkiem rady nadzorczej.

Funkcja rady nadzorczej

Rada nadzorcza sprawuje nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.

Walne zgromadzenie

Może działać jako

W walnym zgromadzeniu biorą udział akcjonariusze i komplementariusze (ponieważ odpowiadają całym majątkiem - chcą znać przebieg walnego zgromadzenia, oraz mogą być poproszeni o sprawozdanie z działalności spółki)

Każda akcja objęta lub nabyta przez osobę, która nie jest komplementariuszem daje prawo jednego głosu.

Statut spółki może przewidywać inną jeszcze regułę (głosowania i roli komplementariusza)

Kompetencje walnego zgromadzenia:

Uchwały walnego zgromadzenia pod rygorem nieważności wymagają zgody wszystkich komplementariuszy.

Akcjonariusz

Rozwiązanie i likwidacja spółki

Wypowiedzenie

Wypowiedzenie umowy spółki przez komplementariusza i jego wystąpienie ze spółki jest dopuszczalne, jeżeli statut tak stanowi. Przepisy spółki jawnej stosuje się odpowiednio.

Akcjonariuszowi nie przysługuje wypowiedzenie umowy spółki.

Zasady likwidacji

Likwidatorami spółki są komplementariusze, chyba że statut stanowi inaczej (np. uchwała walnego zgromadzenia)

Struktura organizacyjna spółki komandytowo - akcyjnej:

SPÓŁKA Z O.O.

Status spółki w organizacji

Powstanie spółki kapitałowej (spółki z o.o.) w organizacji następuje z chwilą zawarcia umowy założycielskiej spółki, a więc z chwilą objęcia przez wspólników wszystkich udziałów.

Powstanie spółki z o.o. w organizacji następuje zawsze z chwilą podpisania umowy założycielskiej spółki z o.o. Umowa ta powinna bowiem określać liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników.

Z chwilą zawarcia umowy założycielskiej osoby obejmujące udziały stają się wspólnikami, którym przysługuje podmiotowe prawo udziału w spółce. Jednak do czasu wpisu spółki do rejestru nie mogą oni, pod rygorem nieważności, rozporządzać (zbywać, obciążać) udziałem.

Spółka z o.o. w organizacji jest autonomicznym podmiotem prawa wyposażonym w atrybuty osobowości prawnej:

  1. spółce kapitałowej w organizacji przysługuje zdolność prawna

  2. spółka kapitałowa w organizacji występuje w obrocie pod własną firmą z dodatkowym oznaczeniem „w organizacji”

  3. spółka kapitałowa w organizacji może być reprezentowana przez zarząd, a do czasu powołania zarządu przez pełnomocnika powołanego jednomyślną uchwałą.

  4. spółka kapitałowa w organizacji odpowiada za swoje zobowiązania

Zawiązanie spółki z o.o.

Do zawiązania spółki z o.o. dochodzi, poprzez notarialne zawarcie umowy spółki (aktu założycielskiego). Jest to równocześnie moment powstania spółki z o.o. w organizacji. Zawiązanie jednoosobowej spółki z o.o. następuje w wyniku złożenia notarialnego oświadczenia woli przez jedynego wspólnika. Jest to tzw. akt założycielski, który spełnia tę samą rolę co umowa w przypadku założenia wieloosobowego. Kodeks spółek handlowych wyłącz możliwość pierwotnego zawiązania spółki jednoosobowej przez inną jednoosobową spółkę z o.o.. Dla powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako, w pełni ukształtowanej spółki kapitałowej, niezbędne jest spełnienie następujących przesłanek:

- zawarcie umowy spółki

- wniesienie przez wspólników przewidzianych w umowie wkładów pokrywających w całości kapitał zakładowy spółki

- ustanowienie władz spółki

- wpisanie spółki do Krajowego Rejestru Sądowego, co jest równoznaczne z uzyskaniem przez nią osobowości prawnej.

Różnice spółki z o.o. do spółki osobowej

Zasadniczą cechą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest jej charakter kapitałowy, który przejawia się w tym, że:

- spółka posiada osobowość prawną,

- majątek wspólników oddzielony jest całkowicie od majątku spółki,

- wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki,

- majątek spółki nie może stanowić przedmiotu egzekucji mającej zaspokoić osobistego wierzyciela wspólnika.

Kapitał zakładowy i jego funkcje

Kapitał zakładowy należy do podstawowych elementów konstrukcji spółek kapitałowych, stanowi pieniężnie wyrażoną wartość początkowego majątku spółki, na którą składa się suma oznaczonych w umowie założycielskiej wartości wkładów, które poszczególni wspólnicy zobowiązani są wnieść do spółki. Wkłady na kapitał zakładowy mogą być wnoszone bądź w postaci pieniężnej bądź nie pieniężnej, czyli w formie aportów. Kapitał zakładowy pełni ważne funkcje: prawną, gospodarczą i gwarancyjną.

-funkcja prawna polega na wyznaczeniu pozycji wspólników w spółce. Każdy ze wspólników dysponuje określoną liczbą udziałów, na które podzielony jest kapitał zakładowy. Ich liczba - w relacji do kwoty kapitału i wartości udziałów, przypadających pozostałym wspólnikom, określa znaczenie danego wspólnika w spółce. Zakres praw i obowiązków poszczególnych wspólników zdeterminowany jest liczbą i wielkością udziałów przypadających im w kapitale zakładowym.

- funkcja gospodarcza polega na tym, że odzwierciedla on wartość pierwotnego majątku spółki, pozwalającego na realne podjęcie działalności. Określa zatem jej początkowy potencjał gospodarczy.

- funkcja gwarancyjna kapitału zakładowego postrzegana jest w tym, że konieczność istnienia jego stałego pokrycia w aktywach spółki stanowi zabezpieczenie interesów jej potencjalnych wierzycieli.

Kapitał zakładowy musi być zgromadzony w całości przed zgłoszeniem spółki do rejestru sądowego. Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki jest ograniczona do wysokości wniesionych przez nich udziałów.

Umowa spółki musi określać wysokość kapitału zakładowego, ilość udziałów na które się dzieli kapitał oraz ich wysokość. Obecnie minimalna wysokość kapitału wynosi 5.000 zł. a jednego udziału 50 zł. Kapitał zakładowy należy określić kwotowo w walucie polskiej. Wysokość kapitału jest wielkością stalą, która może ulec podwyższeniu lub obniżeniu w wyniku zmiany umowy spółki w przypadkach określonych w kodeksie handlowym lub umowie spółki. Stałość kapitału oznacza, że w przypadku jego uszczuplenia należy uzupełnić go z zysku i dopiero pozostałą część zysku przeznaczyć na wypłatę dla wspólników. Stałość oznacza również zakaz podejmowania czynności. które mogą przyczynić się do jego uszczuplenia. Nie wolno na przykład wspólnikom pobierać odsetek od udziału. Spółka ma tylko jeden kapitał zakładowy, z którego nie można tworzyć funduszy. Fundusze mogą być tworzone wyłącznie z zysku spółki. Wkłady na kapitał zakładowy mogą być wnoszone bądź w postaci pieniężnej bądź nie pieniężnej, czyli w formie aportów. Jeżeli wkładem do spółki celem pokrycia udziału ma być aport, czy to w całości czy w części, umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak też liczbę i wartość nominalną objętych na tej drodze udziałów w spółce.

Struktura organizacyjna

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako osoba prawna działa poprzez swoje organy. Kodeks spółek handlowych normuje funkcjonowanie i kompetencje trzech rożnych rodzajów jej organów. Są to: zgromadzenie wspólników spełniające funkcje uchwałodawcze, zarząd wypełniający zadania wykonawczo - zarządzające oraz organy nadzoru, którymi mogą być rada nadzorcza lub komisja rewizyjna. Dwa pierwsze mają charakter obligatoryjny - występują w każdej spółce. Natomiast rada nadzorcza lub komisja rewizyjna muszą być powołane tylko w tych spółkach, których kapitał zakładowy przekracza 500.000 zł, a wspólników jest więcej niż 25. W pozostałych przypadkach ustanowienie organów nadzoru pozostawione jest decyzji wspólników, wyrażonej w stosownym postanowieniu umowy spółki.

Tryby ustanawiania składu tych organów

Do zarejestrowania spółki z o.o. konieczne jest powołanie jej organów.

Organy spółki mogą być ustanowione bądź w samej umowie spółki bądź w drodze odrębnej uchwały wspólników, w której tryb podjęcia przewiduje umowa. Najważniejsze jest powołanie zarządu, który prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Zarząd może być jedno lub wieloosobowy. Do zarządu mogą być powołane osoby tak spośród grona wspólników i spoza tego grona, czyli zarządcami mogą być osoby nie będące wspólnikami spółki. Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników chyba, że umowa zawiera inne postanowienia. Rada nadzorcza składa się, z co najmniej trzech członków, których powołują i odwołują wspólnicy uchwałą. Umowa spółki może jednak przewidywać inny sposób powoływania lub odwoływania członków Rady Nadzorczej, jest to zależne od woli wspólników. Członków rady nadzorczej powołuje się na rok, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, uchwałą wspólników członkowie rady nadzorczej mogą być w każdym czasie odwołani.

Komisja rewizyjna składa się, z co najmniej trzech członków, których powołują i odwołują wspólnicy chyba, że umowa spółki przewiduje odmienny tryb powoływania i odwoływania członków komisji rewizyjnej, jeżeli umowa nie stanowi inaczej mandaty członków tak rady nadzorczej jak i komisji rewizyjnej wygasają z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka. Zgromadzenie wspólników to organ złożony ze wszystkich wspólników. Zwoływanie zgromadzeń wspólników należy przede wszystkim do kompetencji zarządu spółki. Poza zarządem spółki uprawnienie do zwołania zgromadzenia przysługuje także radzie nadzorczej lub komisji rewizyjnej oraz wspólnikom upoważnionym do tej czynności przez sąd rejestrowy.

Kompetencje organów

Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.

Organem wyposażonym w najważniejsze dla spółki kompetencje o charakterze uchwałodawczym jest zgromadzenie wspólników. Może decydować o wszelkich najbardziej istotnych dla spółki sprawach. Decyzje te mają zazwyczaj charakter uchwał podejmowanych w pewnym formalnym trybie. Do wyłącznej kompetencji uchwałodawczej zgromadzenia wspólników należą:

- dokonywanie zmian umowy spółki,

- rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki za ubiegły rok obrotowy,

- rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,

- udzielenie absolutorium z wykonywania obowiązków przez członków zarządu, rady nadzorczej i komisji rewizyjnej,

-podejmowanie decyzji w sprawach roszczeń spółki o naprawienie szkód powstałych przy zawiązaniu spółki lub przy sprawowaniu czynności zarządu albo nadzoru,

- podjęcie decyzji o zbyciu, wydzierżawieniu lub obciążeniu prawem rzeczowym przedsiębiorstwa spółki albo jego zorganizowanej części,

- zarządzenie zwrotu dopłat,

Do kompetencji uchwałodawczej wspólników należy również powoływanie i odwoływane członków zarządu - o ile umowa spółki nie przewiduje innego sposobu ustanowienia tego organu.

W przypadku, gdy w spółce z o.o. powołana jest tylko rada nadzorcza, jej kompetencje obejmują całokształt nadzoru, łącznie z czynnościami kontrolnymi. Sprawuje ona stały nadzór. Niezależnie od wykonywania stałego nadzoru, na radę nadzorczą nałożone sa też ważne obowiązki związane z przygotowaniem corocznego zwyczajnego zgromadzenia wspólników. Należą do nich:

- ocena merytorycznej i formalnej prawidłowości sprawozdania zarządu z działalności spółki w poprzednim roku obrotowym,

- ocena merytorycznej i formalnej prawidłowości sprawozdania finansowego spółki,

- ocena propozycji zarządu w sprawie sposobu podziału zysku albo pokrycia straty.

Komisja rewizyjna, powołana obok rady nadzorczej, pełni jedynie funkcje kontrolne związane z roczną oceną działalności spółki. Jeżeli natomiast w danej spółce ustanowiono tylko komisję rewizyjną, wówczas umowa może rozszerzyć jej obowiązki i kompetencje na te płaszczyzny działania, które ustawa wiąże z radą nadzorczą. Jednakże bez takiego wyraźnego rozszerzenia zadań komisji rewizyjnej w umowie założycielskiej pozostają one ograniczone wyłączne do funkcji ściśle kontrolnych.

Udział - pojęcie udziału

Podstawowym elementem, który wyznacza prawną pozycję wspólnika, jest udział. Wspólnikiem jest osoba, której przysługują udziały w danej spółce. Pojęcie udziału występuje w dwóch podstawowych znaczeniach. W pierwszym jest to określona część kapitału zakładowego o pewnej wartości pieniężnej. Minimalna wartość udziału powinna wynosić co najmniej 50 zł. W drugim znaczeniu pojęcie udziału utożsamia ogół praw i obowiązków wspólnika w spółce. Kwotową wartość udziałów określają wspólnicy w umowie spółki. Decydują także o tym, czy udziały będą równe czy nierówne. O tym, czy w danej spółce udziały przedstawiają jednakowe czy różne wartości, decyduje postanowienie umowy dotyczące dopuszczanej ich liczby u jednego wspólnika. Umowa może bowiem przewidywać, że każdy z nich może mieć tylko jeden albo więcej udziałów. Jeśli postanowi ona, iż dopuszczalne jest posiadanie tylko jednego udziału, wówczas mogą one przedstawiać rożne wartości. Posiadając jeden udział o wyższej wartości nominalnej niż pozostali, dany wspólnik uzyskuje odpowiednio silniejszą pozycję w spółce. Jeśli natomiast umowa przewiduje, że wspólnik może mieć więcej udziałów niż jeden, wówczas posiadają one jednakową wartość. W sytuacji takiej o pozycji wspólnika przesądza liczba udziałów, którymi dysponuje.

Nabycie, zbycie udziału

Kapitał zakładowy dzieli się na udziały. Udział należy rozumieć jako część kapitału zakładowego , a także jako ogół praw i obowiązków wspólnika. Objęcie lub nabycie udziału jest równoznaczne z nabyciem praw i obowiązków związanych z uczestnictwem w spółce. Aby być wspólnikiem należy mieć co najmniej jeden udział w kapitale zakładowym spółki. Wspólnik może mieć jeden lub więcej udziałów. Ilość posiadanych udziałów przez wspólnika oraz ich wysokość musi być określona w umowie spółki. Zgodnie z art. 159 § l kh udziały mogą być o równej lub nierównej wysokości. Jeżeli umowa spółki stanowi, że każdy ze wspólników ma więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym spółki powinny być równe i niepodzielne.

W spółce z o.o. udziałem można rozporządzać poprzez zbycie go innej osobie, która w

następstwie nabycia udziału wchodzi w prawa wspólnika. Zbycie udziałów stanowi jedno z podstawowych praw wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest ono immanentnie związane z jej kapitałowym charakterem. Umowa spółki nie może wspólników tego prawa pozbawić, może tylko w określony sposób ograniczyć jego wykonywanie. W spółkach, w których każdy wspólnik może mieć tylko jeden udział, dopuszczalne jest także zbycie jego części. W wyniku tej czynności nie mogą jednak powstać udziały o wartości nominalnej niższej od ustawowego minimum (50 zł). Skuteczność zbycia udziałów względem spółki uzależniona jest od zawiadomienia jej o tym fakcie. Spółka powinna otrzymać od stron umowy informację o przeniesieniu udziałów, a także dowód jej zawarcia. Dopiero spełnienie obu tych obowiązków sprawi, iż nabywca stanie się dla spółki wspólnikiem. Istnieje możliwość ograniczenia prawa do zbycia udziału. Zgodnie z art. 177 § 2kh zbycie udziałów, z którymi związany jest obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych, może nastąpić tylko za uprzednim zezwoleniem spółki, o ile umowa nie zawiera odrębnego uregulowania. Pozostałe przypadki ograniczeń zbycia muszą wynikać z umowy spółki. Zbycie udziału nie podlega wpisowi do rejestru handlowego. Jednak na zarządzie ciąży obowiązek zgłoszenia do sądu rejestrowego listy wspólników wraz z oznaczeniem liczby i wysokości udziałów. Zarząd nie jest obowiązany przedkładać sądowi dokumentu potwierdzającego przejście udziału.

Prawo do dywidendy

Prawo do dywidendy to uprawnienie wspólnika do otrzymania - w postaci pieniężnej - przypadającej na niego części rocznego zysku spółki. Należy ono do podstawowych praw związanych z uczestnictwem w spółce. Przesłankami powstania prawa do dywidendy za dany rok są:

- ustalenie istnienia i wysokości zysku w rocznym sprawozdaniu finansowym spółki oraz

- podjęcie przez zgromadzenie wspólników uchwały o przeznaczeniu zysku lub oznaczonej jego części do podziału między wspólników.

W sytuacji gdy spółka osiągnęła zysk roczny i uchwałą zgromadzenia został on przeznaczony do podziału między wspólników, przy wypłacie dywidendy obowiązują następujące zasady:

- kwota przeznaczona do podziału nie może być wyższa niż osiągnięty w ostatnim roku obrotowym zysk

- zysk przeznaczony do podziału dzieli się między wspólników w proporcjach odpowiadających stosunkowi udziałów. Umowa spółki może jednak wskazać inny sposób określenia dywidendy przypadającej wspólnikom. Inny - aniżeli odpowiadający stosunkowi udziałów - podział dywidendy między wspólników ma miejsce przy wprowadzeniu przywilejów dywidendowych. Polegają one na przyznaniu niektórym ze wspólników prawa do wypłaty większych kwot aniżeli wynikające z proporcji udziałów. Uprzywilejowanie nie może jednak przekraczać więcej niż o połowę dywidendy przysługującej z udziałów nieuprzywilejowanych. Inną postacią uprzywilejowania dywidendowego jest przyznanie prawa do otrzymania dywidendy wstecznej -niewypłaconej w latach poprzednich.

Księga udziałów

Zarząd jest obowiązany prowadzić księgę udziałów, do której należy wpisywać nazwisko i imię albo firmę i siedzibę każdego wspólnika, adres, liczbę i wartość nominalną jego udziałów oraz ustanowienie zastawu lub użytkowania i wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika, a także wszelki zmiany dotyczące osób wspólników i przysługujących im udziałów. Każdy wspólnik może przeglądać księgę udziałów. Po każdym wpisaniu zmiany zarząd składa sądowi rejestrowemu podpisaną przez wszystkich członków zarządu nową listę wspólników z wymienieniem liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich oraz wzmianką o ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału.

Prawa wspólników

Prawa wspólników można podzielić na majątkowe i korporacyjne. Do czysto majątkowych zaliczyć należy prawa:

- do dywidendy,

- do udziału w tzw. Kwocie likwidacyjnej,

- do wypłaty za udziały w przypadku ich umorzenia,

- do zbycia udziałów,

- do wynagrodzenia za świadczenia na rzecz spółki,

- pierwszeństwa w objęciu nowych udziałów przy podwyższeniu kapitału zakładowego,

- do otrzymania zwrotu dopłat.

Prawa, których wykonanie nie wywołuje bezpośrednio przesunięć majątkowych między spółką a wspólnikiem, są nazywane prawami korporacyjnymi:

- prawo uczestnictwa w zgromadzeniach wspólników i głosowaniu,

- prawo zaskarżania uchwał,

- prawo kontroli,

- prawo do występowania z określonymi inicjatywami i wnioskami

- prawo do wytaczania powództw na rzecz spółki.

Obowiązki wspólników

Podstawową powinnością majątkową wspólnika jest wniesienie w całości wkładu przewidzianego umową spółki. Majątkowy charakter ma z reguły obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Obciążać może wspólnika tylko wówczas, gdy wprowadzony został wyraźnym postanowieniem umowy spółki. Umowa spółki może także nałożyć na wspólnika powinność spełnienia świadczeń jednorazowych. Od wniesienia wkładów pieniężnych odróżnić należy dokonanie tzw. dopłat. Możliwość nałożenia tego obowiązku powinna być przewidziana w umowie spółki i nie jest dopuszczalne wprowadzenie dopłat zwykłą uchwałą wspólników, jeśli w umowie nie zastrzeżono takiej możliwości. Obowiązki korporacyjne (niemajątkowe) nakładane są na wspólników przede wszystkim postanowieniami umowy spółki. Najczęściej są to rozmaite zakazy prowadzenia aktywności konkurencyjnych. Umowa spółki może także zobowiązać określonych wspólników do pełnienia pewnych funkcji w organach, jak na przykład prezesa zarządu czy rady nadzorczej.

Pełnomocnicy spółki

Powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich członków zarządu. Odwołać prokurę może każdy członek zarządu.

Tryb wyłączenia wspólnika

Utratę statusu wspólnika spowodować mogą różne zdarzenia. Może zaistnieć dobrowolne albo przymusowe pozbawienie członkowstwa w spółce. dobrowolne wyłączenie następuje w przypadku zbycia wszystkich udziałów przez wspólnika oraz w przypadku umorzenia wszystkich udziałów za zgodą zainteresowanego. Utrata członkowstwa następująca niezależnie, najczęściej wbrew woli wspólnika, ma miejsce w przypadku jego sądowego wyłączenia. O wyłączeniu wspólnika orzeka sąd tylko z ważnych przyczyn. Również śmierć powoduje utratę członkowstwa w spółce.

Rozwiązanie i likwidacja spółki (przyczyny, kto likwiduje)

Ostateczne ustanie bytu prawnego spółki z o.o.(rozwiązanie), następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru sądowego. Wydarzenie to jest następstwem pewnego ciągu czynności i zdarzeń, składających się na tzw. Postępowanie likwidacyjne. Zgodnie z postanowieniem art. 270 k.s.h. zdarzeniami, które mogą stanowić przyczyny wszczęcia postępowania likwidacyjnego, a w następstwie rozwiązanie spółki, są:

- przyczyny wskazane w umowie spółki

- podjęcie przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu jej siedziby za granicę

- ogłoszenie upadłości spółki

- inne okoliczności przewidziane prawem. (kodeks spółek handlowych normuje w szczególności przypadki rozwiązania spółki przez sąd.)

Jeżeli umowa spółki lub uchwała wspólników nie zawierają odmiennych w tej kwestii postanowień, likwidatorami stają się dotychczasowi członkowie zarządu. W przypadku rozwiązania spółki przez sąd, może on sam wyznaczyć likwidatorów. W takiej sytuacji mogą oni być odwołani również tylko przez sąd. W pozostałych przypadkach uprawnienie to przysługuje wspólnikom lub innym osobom wskazanym w umowie spółki.

Odpowiedzialność cywilnoprawna (głównie zarządu)

Członkowie zarządu zobowiązani są do wykonywania swoich obowiązków i podejmowania czynności z najwyższym stopniem staranności wymaganym w związku z ich zawodowym charakterem. Niewykonanie obowiązków lub wykonanie bez zachowania owej staranności rodzić może odpowiedzialność z tego tytułu. Kodeks spółek handlowych przewiduje, iż członek zarządu ponieść ją może zarówno wobec samej spółki, jak i wobec osób trzecich. Powstaje ona w następujących przypadkach:

- Złożenie przez członków zarządu nieprawdziwych danych o wniesieniu przez wspólników w całości wkładów na pokrycie kapitału zakładowego powoduje, iż ponoszą oni solidarnie ze spółką odpowiedzialność wobec jej wierzycieli

- Osobista odpowiedzialność członka zarządu wobec wierzycieli spółki za jej zobowiązania powstaje także wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki -zmierzająca do zaspokojenia wierzycieli, okaże się bezskuteczna; jest to odpowiedzialność subsydiarna

- W przypadku zawyżenia wartości wnoszonych przez wspólnika aportów - w stosunku do ich rzeczywistej wartości rynkowej, członek zarządu, który wiedział o tym zgłaszając spółkę do rejestru, odpowiada wobec niej osobiście za wyrównanie brakującej wartości wkładów.

- Jeśli członek zarządu brał udział w dokonaniu na rzecz wspólnika wypłat, które nie powinny mieć miejsca, wówczas odpowiada wobec spółki a zwrot wypłaconej kwoty - solidarnie z jej odbiorcą.

- Członkowie zarządu - podobnie jak członkowie organów nadzoru oraz likwidatorzy - zobowiązani są do wynagrodzenia spółce szkody wyrządzonej niewłaściwym wykonywaniem obowiązków - naruszającym przepisy prawa lub umowy spółki. Jest to odpowiedzialność odszkodowawcza oparta na domniemaniu winy.

19.12.2010.

SPÓŁKA AKCYJNA

Powstanie spółki

Do powstania spółki wymaga się

    1. Zawiązania spółki w tym podpisania statutu przez założycieli

    2. Wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego

    3. Ustanowienie zarządu i rady nadzorczej

    4. Wpis do rejestru sądowego

Spółka akcyjna może być zawiązana dla każdego celu prawnie dozwolonego. Cel może być gospodarczy i niegospodarczy (spółki użyteczności publicznej), byle był prawnie dopuszczalny. (np. w sp. komandytowej, cywilnej wskazany jest cel utworzenia)

Zawiązanie spółki

Następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji. Objęcie akcji następuje w drodze oświadczenia woli i skutkuje nabyciem w sposób pierwotny praw i obowiązków akcjonariusza. Minimalny kapitał zakładowy 100.000 zł.

Założyciele

Mogą być jedna lub więcej osób. Spółka nie może być zawiązana przez jednoosobową spółkę z o.o.

Statut spółki

Aktem założycielskim SA jest statut spółki, sporządzony w formie aktu notarialnego.

Treść statutu

  1. Postanowienia wskazujące firmę spółki, siedzibę, przedmiot działalności, określona wys. kapitału zakładowego, określona wartość nominalna akcji i ich liczba za wskazaniem czy akcje są imienne czy na okaziciela. Minimalny nominał akcji = 1 grosz

  2. Nazwiska i imiona oraz firma założycieli

  3. Liczba członków zarządu i rady nadzorczej albo co najmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków tych organów (od 3 do 5 członków)

  4. Postanowienia niezbędne dla osiągnięcia określonego celu

  5. Postanowienia odmienne niż KSH, które są dopuszczone przez KSH (np. rada nadzorcza i tryb powoływania zarządu przez radę nadzorczą)

  6. Postanowienia dodatkowe

Status prawny statutu.

Jest konstytucją SA. Postanowienia statutu wiążą wszystkich akcjonariuszy, również tych, którzy nabyli akcje w obrocie wtórnym.

Zmiana statutu wymaga uchwały WZA i wpisu do KRS. Zmiany w statucie zapadają większością ¾ głosów, o ile statut nie stanowi surowszych warunków.

Umowa założycielska

Ma charakter dodatkowej umowy o współpracę. Może stać się podstawą do pozwu.

Przez umowę założycielską SA akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez:

  1. Wniesienie wkładów

  2. Współdziałanie w inny sposób

Umowa założycielska jest umową organizacyjną. Sama SA nie jest stroną umowy założycielskiej. W umowie założycielskiej traktuje się o SA.

Sposób zawiązania spółki

  1. Zawiązanie SA może nastąpić przez samych założycieli i łącznie z osobami trzecimi (subskrypcja prywatna)

  2. W ramach subskrypcji publicznej korzystamy z oferty publicznej, wg przepisów obrotu publicznymi papierami wartościowymi

Spółka jednoosobowa

  1. Jedyny akcjonariusz wykonuje wszystkie uprawnienia WZA. W przypadku, gdy wszystkie akcje należą do jedynego akcjonariusza, oświadczenie woli akcjonariusza wobec spółki wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

  2. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności, oświadczenie takie wymaga formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym

  3. Jeżeli akcjonariusz jest jedynym członkiem zarządu, czynność prawna między tym akcjonariuszem a spółką wymaga formy aktu notarialnego

SA w organizacji

Z chwilą zawiązania SA (podpisania statutu) powstaje SA w organizacji. Będzie funkcjonowała do momentu wpisu do KRS

SA w organizacji może zaciągać zobowiązania, może pozywać i być pozywaną, a za zobowiązania z tego okresu odpowiadają solidarnie spółka i osoby, które działały w jej imieniu.

Do chwili ustanowienia zarządu SA w organizacji jest ona reprezentowana przez wszystkich założycieli działających łącznie albo przez pełnomocnika ustanowionego jednomyślną uchwałą.

Wniesienie wkładów

Do powstania SA konieczne jest wniesienie przez akcjonariuszy wkładów (aporty i gotówka) na pokrycie całego kapitału zakładowego (do wartości 100.000) z tym, ze akcje obejmowane za wkłady niepieniężne powinny być pokryte w całości nie później niż przed upływem 1 roku od zarejestrowania spółki, akcje obejmowane za wkłady pieniężne powinny być opłacone przed zarejestrowaniem spółki co najmniej w ¼ ich wartości

Ustanowienie zarządu i rady nadzorczej

Zarząd, rada nadzorcza i walne zgromadzenie są organami obligatoryjnymi

Zarząd jest powoływany przez radę nadzorczą lub w innym trybie przewidzianym statutem.

Skład zarządu

Składa się z 1 lub większej liczby członków. Prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz.

Rada nadzorcza składa się z co najmniej 3 lub więcej członków. RN sprawuje stały nadzór nad działalnością SA we wszystkich jej dziedzinach.

RN powołuje walne zgromadzenie chyba, że statut stanowi inaczej

9.01.20011

Rachunkowość spółki

Spółka akcyjna jest zobowiązana przepisami ustawy o rachunkowości do prowadzenie tzw pełnej rachunkowości. Zarząd spółki ma obowiązek sporządzić i przedstawić organom nadzoru bilans za ostatni rok, rachunek zysków i strat oraz pisemne sprawozdanie z działalności spółki w tym okresie. Z przepisów ustawy o rachunkowości i z ustawy o biegłych rewidentach wynika, ze przy sporządzaniu bilansu w SA należy stosować zasady zawarte w tych dwóch ustawach.

Kapitał zakładowy

Kapitał zapasowy

Kapitały rezerwowe (mają charakter fakultatywny)

Zmiana statutu

Zmiana statutu SA wymaga uchwały walnego zgromadzenia

Kompetencje walnego zgromadzenia

Zasady zwołania walnego zgromadzenia

Zwyczajne walne zgromadzenie powinno się odbyć w terminie 6 miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Wlane zgromadzenie zwołuje zarząd. RN może zwołać walne zgromadzenie, jeżeli zarząd nie zwoła go w kodeksowym terminie. Akcjonariusze reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego może zwołać nadzwyczajne walne zgromadzenie. Akcjonariusze reprezentujący co najmniej 1/20 kapitału zakładowego mogą żądać zwołania nadzwyczajnego WZ i umieszczenie określonych spraw w porządku obrad tego zgromadzenia. To przedmiotowe żądanie składa się na piśmie zarządowi spółki

Sposób zwołania

WZ zwołuje się przez ogłoszenie, które powinno być dokonane co najmniej na 3 tyg przed terminem WZ

W ogłoszeniu należy oznaczyć datę, godzinę, miejsce WZ oraz szczegółowy porządek obrad. Jeżeli wszystkie akcje wyemitowane przez spółkę są imienne to WZ może być zwołane za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską wysłanych co najmniej 2 tyg. Przed terminem WZ. Dzień wysłania listów uważa się za dzień ogłoszenia. Zamiast listu poleconego zawiadomienie może być wysłane pocztą elektroniczną, jeżeli uprzednio akcjonariusz wyraził na to zgodę i podał odpowiedni adres mailowy.

WZ spółki publicznej zwołuje się przez ogłoszenie dokonane na stronie internetowej spółki. Powinno być ono dokonane co najmniej na 26 dni przed terminem walnego zgromadzenia.

Miejsce walnego zgromadzenia.

Co do zasady WZ odbywa się w siedzibie spółki. Statut spółki może zawierać odmienne postanowienia dotyczące miejsca zwołania WZ

Zasady podejmowania uchwał

W sprawach nie objętych porządkiem obrad nie można podjąć uchwał, chyba, że cały kapitał zakładowy (akcyjny) jest reprezentowalny na walnym zgromadzeniu, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu.

Uchwały można powziąć mimo braku formalnego zwołania WZ jeżeli cały kapitał zakładowy jest reprezentowany, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego odbycia WZ

Prawo uczestnictwa w WZ

Uprawnieni z akcji imiennych i świadectw tymczasowych oraz zastawnicy i użytkownicy akcji, którym przysługuje prawo głosu mają prawo uczestniczenia w WZ spółki niepublicznej jeżeli zostali wpisani do księgi akcyjnej co najmniej na tydzień przed odbyciem WZ

Prawo uczestniczenia w WZ spółki publicznej mają tylko osoby będące akcjonariuszami spółki na 16 dni przed WZ

Rodzaje podwyższenia kapitału

Zwykłe podwyższenie kapitału następuje w drodze zmiany statutu oraz emisji nowych akcji lub podwyższenia wartości nominalnej akcji dotychczasowych

Podwyższenie kapitału zakładowego w granicach kapitału docelowego

Statut spółki może upoważniać zarząd na okres nie dłuższy niż 3 lata do podwyższania kapitału zakładowego. Zarząd może wykonywać przyznane mu upoważnienie przez dokonanie 1 lub kilku podwyższeń kapitału. Zarząd może wydać akcje tylko w zamian za wkłady pieniężne.

Walne zgromadzenie może uchwalić podwyższenie kapitału zakładowego z zastrzeżeniem, że osoby którym przyznano prawo do akcji wykonają ja na warunkach określonych w uchwale.

Obniżenie kapitału zakładowego

Uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego musi podjąć WZ. Ma formę aktu notarialnego. O uchwalonym obniżeniu kapitału zarząd niezwłocznie ogłasza wzywając wierzycieli spółki do zgłoszenia roszczeń wobec spółki w terminie 3 miesięcy. Spółka zaspakaja roszczenia wymagalne, natomiast wierzyciele mogą żądać zabezpieczenia roszczeń niewymagalnych.

Rozwiązanie spółki

  1. Przyczyny przewidziane w statucie

  2. Uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki

  3. Ogłoszenie upadłości spółki

  4. Inne przyczyny przewidziane prawem

Otwarcie likwidacji spółki następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd, powzięcia przez WZ uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienie innej przyczyny.

W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną.

Likwidatorami SA (co do zasady) są członkowie zarządu, chyba, że statut stanowi inaczej

20


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prawo handlowe pytania odp
Prawo handlowe wykład 4 2003
PRAWO HANDLOWE OGOLNA CHARAKTERYSTYKA
zagadnienie 12, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
Umowa leasingu kazusy, Prawo, prawo handlowe
PRAWO HANDLOWE, szkoła
Powstanie, studia prawnicze, 4 rok, prawo handlowe
Opracowanie zagadnień na prawo handlowe
Prawo handlowe 16 04 16
Prawo Handlowe 1 21 09 2003
zagadnienie 9, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
Analiza spolki z o0, prawo handlowe
test prawo handlowe, test - prawo handlowe
PRAWO HANDLOWE HANDEL ZAGR, Inne
udział spółkowy, studia prawnicze, 4 rok, prawo handlowe
zawieranie umów, Prawo, prawo handlowe
Prawo handlowe zagadnienia na zaliczenie
prawo+handlowe+dla+praktykow+ +ksiazka+z+lp TEFLFX75ITLO2OHNF6YGC72PNGOONECJAHJTZRQ

więcej podobnych podstron