USTAWIENIE I ZAMOCOWANIE PRZEDMIOTU OBRABIANEGO

Na szkicu obrabianego przedmiotu (zamieszczonym w instrukcji obróbki) powinien być podany sposób ustawienia i zamocowania tego przedmiotu w uchwycie lub na stole obrabiarki. Ustawienie i zamocowanie części podczas obróbki przedstawia się schematycznie za pomocą umownych oznaczeń, przedstawionych w tablicy I-54.

Tablica I-54. Oznaczenia umowne stosowane w opracowaniach technologicznych

C.d. tablicy I-54

C.d. tablicy I-54

C.d. tablicy I-54

C.d. tablicy I-54

C.d. tablicy I-54

C.d. tablicy I-54

3

P

d _-Td

d _-Td

H

a _-Ta

Szkic	Opis
	Przedmiot ustalony kłem stałym i obrotowym oraz zamocowany siłą docisku kła obrotowego, przemie-szczanego hydraulicznie. Ruch obrotowy przedmiot otrzymuje poprzez zabierak samozaciskający.
	Przedmiot ustalony krótkimi szczękami zewnętrznymi uchwytu trzyszczękowego i trzema podporami stałymi zakończonymi płasko oraz zamocowany mechanizmem mocującym pneumatycznym.
	Przedmiot ustalony i zamocowany w uchwycie z elementami ustalająco-mocującymi (rozprężnymi, sprężystymi) i jedną podporą stałą.
	Przedmiot ustalony i zamocowany na trzpieniu stałym stożkowym, samohamownym.

a _-Ta

d _-Td

a _-Ta

d _-Td

I. OZNACZENIA (wg PN-83/M-01152)

1. Oznaczenia podpór

Nazwa	Oznaczenie w widoku
		z przodu, z boku, z tyłu	z góry	z dołu
Podpora stała (opór, luneta, okular, kołek ścięty)
Podpora ruchoma (podtrzymka ruchoma)
Podpora wahliwa
Podpora regulowana
Podpora samonastawna
Podpora podwójna sprzężona
Dopuszcza się łączenie kilku oznaczeń jednakowych podpór w jedno oznaczenie, wpisując ich liczbę z prawej strony oznaczenia.

γ

n

n

n

2. Oznaczenia docisków

Nazwa	Oznaczenie w widoku
		z przodu, z boku, z tyłu	z góry	z dołu
Docisk pojedynczy
Docisk wahliwy
Docisk podwójny
Położenie strzałki wskazuje miejsce i kierunek siły docisku.

3. Oznaczenia kłów, uchwytów i zabieraków

Nazwa	Oznaczenie		Objaśnienie
Kieł stały			Znak zwrócony ostrzem w stronę przedmiotu oznacza kieł zewnętrzny. Znak zwrócony ostrzem od przedmiotu oznacza kieł wewnętrzny.
Kieł samonastawny
Kieł obrotowy
Uchwyty szczękowe			W miejsce litery n postawionej z prawej strony oznaczenia uchwytu wpisuje się liczbę szczęk uchwytu mocującego.
					Koło obwiedzione wokół litery n oznacza, że szczęki uchwytu są przetoczone lub przeszlifowane.
					W miejsce litery γ postawionej z lewej strony oznaczenia uchwytu należy wstawić oznaczenie rodzaju napędu mechanizmu mocującego.

Nazwa	Oznaczenie	Objaśnienie
Uchwyt z elementami ustalająco-mocującymi (rozprężny, sprężysty, rozsuwny)		Znak umieszczony na powierzchni zewnętrznej przedmiotu oznacza tuleję zaciskową. Znak umieszczony na po- wierzchni wewnętrznej przedmiotu (w otworze) oznacza trzpień rozprężny; γ-jak w oznaczeniu uchwytu szczękowego.
Trzpień stały, kołek pełny, tuleja stała		Znak umieszczony na powierzchni zewnętrznej przedmiotu oznacza tuleję stałą. Znak umieszczony na powierzchni wewnętrznej przedmiotu (w otworze) oznacza trzpień stały lub kołek pełny.
Uchwyt magnetyczny		-
Zabierak stały		Tokarski, szlifierski, prosty, hakowy, ramkowy.
Zabierak samozaciskający, zabierak czołowy		Znak postawiony na powierzchni wal- cowej oznacza zabierak samozaciskający. Znak postawiony na powierzchni czołowej oznacza zabierak czołowy.

4. Oznaczenia kształtu powierzchni roboczych podpór i docisków

Kształt powierzchni	Oznaczenie	Kształt powierzchni	Oznaczenie
Płaski		Pryzmowy
Kulisty		Stożkowy
Walcowy		Rowkowany, gwintowany, wielowypustowy
Oznaczenia kształtu stosuje się w przypadkach, gdy celowe jest pokazanie kształtu powie- rzchni roboczych podpór i docisków. Znaki graficzne dotyczące kształtu powierzchni roboczych podpór i docisków: płaskiej, kulistej, walcowej, pryzmowej i stożkowej należy umieszczać po lewej stronie oznaczeń podpór i docisków. Znaki dotyczące kształtu powierzchni podpór i docisków: rowkowanej, gwintowanej i wielowypustowej należy nanosić na oznaczenia podpór i docisków, łącząc je w jedno oznaczenie.

h _-Th

5. Oznaczenia napędu mechanizmów mocujących

Rodzaj napędu	Oznaczenie	Rodzaj napędu	Oznaczenie
Pneumatyczny	P	Elektryczny	E
Hydrauliczny	H	Ręczny lub inny	bez oznaczenia

6. Symbole uzupełniające podstawowe oznaczenia oporów, docisków i kłów określające sposób ich działania

Nazwa	Symbol	Nazwa	Symbol
Wahliwość		Sprzężenie
Regulacja
						Przemieszczenie
Samonastawność
Symbole należy nanosić na podstawowe oznaczenia oporów, docisków i kłów.

7. Wielkości i wymiary oznaczeń

Powinny odpowiadać w przybliżeniu wysokości pisma w dokumentacji technologicznej. Dopuszcza się dwukrotne lub trzykrotne powiększenie oznaczeń.

8. Symbole uzupełniające podstawowe oznaczenia oporów, docisków i kłów określające sposób ich działania

Należy wykonywać linią ciągłą dwukrotnie grubszą od linii zarysu obrabianego przedmiotu umieszczonego na rysunkach w dokumentacji technologicznej.

II. PRZYKŁADOWE ZASTOSOWANIA OZNACZEŃ

Szkic	Opis
	Przedmiot ustalony na trzech podporach stałych o kulistych powierzchniach roboczych, dosunięty do trzech oporów z zakończeniami kulistymi oraz zamoco-wany dwoma dociskami pojedynczymi.

3

d₁^±Tds

h _-Th

a^±0,5Ta

b^+Tb

4×d^+Td

h _-Th

h _-Th

Szkic	Opis
	Przedmiot ustalony na trzech podporach stałych zakończonych płasko (na płycie płaskiej), dosunięty do trzech oporów, dodatkowo podparty podporą regulowaną z zakończeniem kulistym oraz zamo-cowany dwoma dociskami pojedynczymi.
	Przedmiot ustalony i zamocowany na stole magnetycznym.
	Przedmiot ustalony na trzech podporach stałych o płaskich powierzchniach roboczych (na płycie płaskiej) i kołku krótkim pełnym oraz zamocowany dociskiem pojedynczym.
	Przedmiot ustalony na płycie płaskiej, kołku pełnym i kołku ściętym oraz zamocowany dwoma dociskami poje-dynczymi wahliwymi.

b^±Tb

a^±0,5Ta

4×d^+Td

a^±0,5Ta

b^+Tb

2

a _-Ta

b_-Tb

Szkic	Opis
	Przedmiot ustalony na trzech podporach stałych, kołku krótkim pełnym i uchwytem dwuszczękowym o kulistej powierzchni roboczej szczęk oraz zamocowany dociskiem pojedynczym.
	Przedmiot ustalony na płycie płaskiej, kołku krótkim pełnym i podporą podwójną sprzężoną regulowaną oraz zamocowany dwoma dociskami pojedynczymi.
	Przedmiot ustalony przy użyciu pryzmy długiej i podpory stałej o kulistej powierzchni roboczej oraz zamocowany dwoma dociska mi pojedynczymi.

---