KONSTRUKCJA DACHU
POZYCJA OBL. NR 1
Dane do projektowania:
konstrukcja dachu : płatwiowo-kleszczowa
rozstaw krokwi : max. 1,24 m ; min. 0,76 m
nachylenie połaci : 45º
pokrycie dachu : dachówka ceramiczna esówka o rozstawie łat = 28 cm
lokalizacja budynku : Poznań
obciążenie śniegiem : strefa I
obciążenie wiatrem : strefa I
drewno sosnowe : klasa C30, KW gsosny = 5,5 kN/m3
dachówka - masa 1 szt. : 2,3 kg (16 szt./m2)
wysokość budynku H : 98,19 m. n.p.m
teren zabudowany przy wys. budynków do 10 m → teren B
Geometria projektowanego wiązara płatwiowo-kleszczowego:
Poz. obl. 1.1. OBLICZENIE ŁATY
Przyjęto do projektowania łaty sosnowe o wymiarach 45 x 63 mm o polu przekroju poprzecznego A = 0,002835 m2.
Obciążenia
Zestawienie obciążeń stałych g
Obciążenie |
Wartość charakterystyczna [kN/m] |
Współczynnik obciążenia γf [-] |
Wartość Obliczeniowa [kN/m] |
Ciężar własny łaty 0,002835 · 5,5 |
0,016 |
1,1 |
0,018 |
Ciężar pokrycia - waga jednej dachówki 2,3 kg, liczba - 16 szt./m2, 9,81·10-3 N/kg · 2,3 kg · 16 m-2 · 0,28 m |
0,101 |
1,2 |
0,121 |
RAZEM |
0,117 |
|
0,139 |
Obciążenie zmienne:
Wartość obciążenia śniegiem charakterystyczna Sk na 1 m2 powierzchni rzutu poziomego połaci dachowej:
Sk = Qk · C
Qk = 0,7 kN/m2 dla II strefy
Współczynniki kształtu dachy wynoszą: (dla kąta α = 45 º)
C1 = 0,8 · (( 60 - α ) / 30 ) = 0,40
C2 = 1,2 · (( 60 - α ) / 30 ) = 0,60
Dla obliczeń pojedynczych elementów przyjmuje się, że C2 = C1 = C
C = 0,40
Sk = 0,7 · 0,40 = 0,28 kN/m2
Wartość obliczeniowa obciążenia śniegiem
S = Sk · γf γf = 1,4
S = 0,28 · 1,4 = 0,392 kN/m2
Wartość obciążenia charakterystycznego wiatrem:
pk = qk · Ce · C · β
qk = 0,25 kN/m2 dla I strefy
Budynek ma wysokość z = 10,94 m < 20m , teren B
Ce = 0,8
Budynek nie jest podatny na dynamiczne działanie wiatru:
β = 1,8
Wartość współczynnika aerodynamicznego:
C=Cz
Cz = 0,015 · α - 0,2 = 0,015 · 45 - 0,2 = 0,475
lub
Cz = - 0,045 · ( 40 - α ) = -0,045 · ( 40 - 45 ) = 0,225
Przyjęto parcie dla którego:
C = 0,475
Obciążenie charakterystyczne wywołane działaniem wiatru wynosi:
pk = 0,25 · 0,8 · 0,475 · 1,8 = 0,171 kN/m2
Wartość obliczeniowa obciążenia wiatrem:
p = pk · γf γf =1,3
p = 0,171 · 1,3 = 0,222 kN/m2
Przyjęto obciążenie charakterystyczne skupione ( człowiek z narzędziami; masa = 102 kg ):
p = pk · γf pk = 1,0 kN γf =1,2
p = 1,0 · 1,2 = 1,2 kN
Przyjęto długość przęsła równą maksymalnemu rozstawowi krokwi:
leff = 1,24 m
Składowe obciążeń prostopadłe i równoległe łaty:
g┴ = g · cos α
gΙΙ = g · sin α
S┴ = S · cos2 α
SΙΙ = S · sin α · cos α
p┴ = p · Ψo Ψo = 0,9 - uwzględniono wsp. jednoczesności obciążeń
pΙΙ = 0
P┴ = P · cos α
PΙΙ = P · sin α
Zestawienie obciążeń na łatę
Obciążenie |
Wartość charaktery [kN/m] |
Wsp. obciążenia γf [-] |
Wartość obliczenio [kN/m] |
Wartości składowe prostopadłe obciążenia |
Wartości składowe równoległe obciążenia |
||
|
|
|
|
Charakter. [kN/m] |
Obliczeniowa [kN/m] |
Charakter. [kN/m] |
Obliczeniowa [kN/m] |
g- ciężar własny i pokrycia S - śnieg 0,28 · 0,28 p - wiatr 0,171 · 0,28 · 0,9 |
0,117
0,078
0,043 |
1,5
1,3 |
0,139
0,117
0,056 |
0,083
0,039
0,043 |
0,098
0,059
0,056 |
0,083
0,039
0,000 |
0,098
0,059
0,000 |
Razem |
0,238 |
|
0,312 |
0,165 |
0,213 |
0,122 |
0,157 |
P - obciążenie skupione [kN] |
1,00[kN] |
1,2 |
1,20[kN] |
0,707 |
0,849 |
0,707 |
0,849 |
Przyjęto dwa warianty obciążeń:
wariant I (ciężar własny, ciężar pokrycia, siła skupiona)
wariant II (ciężar własny, ciężar pokrycia, obciążenie śniegiem i wiatrem )
Schematy statyczne do obliczenia łaty: 1) I wariant obciążeń, 2) II wariant obciążeń:
WARIANT I
Wykresy momentów zginających wykonano za pomocą programu RM-WIN.
a) WARTOŚCI SKŁADOWE PROSTOPADŁE OBCIĄŻENIA:
MOMENTY My:
b) WARTOŚCI SKŁADOWE RÓWNOLEGŁE OBCIĄŻENIA:
MOMENTY Mz:
Sprawdzenie stanu granicznego nośności
Obliczenie wskaźników wytrzymałości łaty o wymiarach 45 x 63 mm:
Wy = ( 0,045 · 0,0632 ) / 6 = 29,77 · 10-6 m3
Wz = ( 0,063 · 0,0452 ) / 6 = 21,26 · 10-6 m3
Naprężenia obliczeniowe od zginania w stosunku do osi głównych wynoszą:
σm.y.d = My / Wy = 0,229 / ( 29,77 · 10-6 ) = 7692,31 kPa = 7,69 MPa
σm.z.d = Mz / Wz = 0,229 / ( 21,26 · 10-6 ) = 10771,40 kPa = 10,77 MPa
Wartość charakterystyczna drewna klasy C30 na zginanie wynosi:
f m.y.k = 30,0 MPa
Dach jest wykonany z drewna o wilgotności 12÷20 %, co określa 2 klasę użytkowania. Wytrzymałość obliczeniowa drewna na zginanie:
f m.y.d = f m.z.d = ( kmod · f m.y.k ) / γm kmod = 1,1 γm = 1,3
f m.y.d = ( 1,1 · 30,0 ) / 1,3 = 25,38 MPa
Ponieważ przekrój ma wysokość mniejszą od 150 mm stosuje się współczynnik:
kh = ( 150 / 63 )0,2 = 1,19 i jest mniejszy od 1,3
zatem:
f' m.y.d = f m.y.d · kh = 25,38 · 1,19 = 30,20 MPa
Sprawdzenie warunku sgn: ( km = 0,7 dla prostokątnych przekrojów ):
km · σm.y.d / f' m.y.d + σm.z.d / f' m.z.d = 0,7 · 7,69 / 30,20 + 10,77 / 30,20 = 0,53 ≤ 1
σm.y.d / f' m.y.d + km · σm.z.d / f' m.z.d = 7,69 / 30,20 + 0,7 · 10,77 / 30,20 = 0,50 ≤ 1
Warunek stanu granicznej nośności dla łaty został spełniony.
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności
Graniczna wartość ugięcia dla deskowania dachowego wynosi:
unet,fin = leff / 150 = 1240 / 150 = 8,2 mm
Obliczenie ugięć wykonano za pomocą programu RM-WIN.
Przemieszczenia równoległe |
Przemieszczenia prostopadłe |
od siły skupionej |
od siły skupionej |
|
|
uinst,z = 1,6 mm |
uinst,y = 4,2 mm |
od ciężaru własnego |
od ciężaru własnego |
|
|
uinst,z = 0,2 mm |
uinst,y = 0,2 mm |
Współczynnik kdef podano w zależności od klasy trwania obciążenia dla 2 klasy uzytkownia. Ugięcie finalne obliczono ze wzoru:
ufin, y = uinst, y ( 1+ kdef )
Zestawienie obliczonych ugięć
Obciążenie |
kdef |
Składowe równoległe [mm] |
Składowe prostopdałe [mm] |
||
|
|
uinst,z |
ufin, z |
uinst, y |
ufin, y |
Siła skupiona (obciąż. krótkotrwałe) |
0,0 |
1,6 |
1,6 |
4,2 |
4,2 |
Ciężar własny (obciąż. stałe) |
0,8 |
0,2 |
0,36 |
0,2 |
0,36 |
Ugięcie sumaryczne ufin, y = ufin, y1 + ufin, y2 |
1,96 |
4,56 |
|||
Ugięcie całkowite ufin, = (u2fin, y + u2fin, z )0,5 |
4,96 |
ufin = 4,96mm < unet, fin = 8,2mm
Warunek stanu granicznego użytkowalności dla łaty został spełniony.
WARIANT II
Wykresy momentów zginających wykonano za pomocą programu RM-WIN.
a) WARTOŚCI SKŁADOWE PROSTOPADŁE OBCIĄŻENIA:
MOMENTY My:
b) WARTOŚCI SKŁADOWE RÓWNOLEGŁE OBCIĄŻENIA:
MOMENTY Mz:
Wniosek:
Maksymalne momenty zginające w wariancie II są znacznie mniejsze niż w wariancie I. Ponadto wartość kmod=0,6 dla 2 klasy użytkowania przy obciążeniu stałym ( wariant II ) jest mniejsza od kmod=1,1 dla 2 klasy użytkowania przy obciążeniu zmiennym ( wariant I ). Nie ma więc potrzeby sprawdzania stanów granicznych łaty w wariancie II.
Ostatecznie przyjęto łatę o wymiarach przekroju poprzecznego 45 x 63 mm.
Poz. obl. 1.2. OBLICZENIE KROKWI
Przyjęto, że wiązar dachowy będzie wykonany z bali o grubości 80 mm. Krokwie 80 x 180 mm, kleszcze 50 x 150 mm. Przyjęto ocieplenie połaci dachowej wełna mineralną grubości 160 mm oraz szczelinę powietrzną nad wełną grubości 20 mm, odprowadzającą wilgoć.
Obciążenia
Schemat statyczny wiązara płatwiowo-kleszczowego:
Zestawienie obciążeń połaci dachowych
Obciążenie |
Wartość charaktery [kN/m] |
Wsp. obciążenia γf [-] |
Wartość obliczenio [kN/m] |
Wartości składowe prostopadłe obciążenia |
Wartości składowe równoległe obciążenia |
||
|
|
|
|
Charakter. [kN/m] |
Obliczeniowa [kN/m] |
Charakter [kN/m] |
Obliczeniowa [kN/m] |
Ciężar własny dachu z uwzględnieniem ciężaru krokwi i łączenia ciężar własny dachówki 9,81 ·10-3 · 2,3 · 16 · 1,24 ciężar własny łaty 0,016 · 100/28 · 1,24 ciężar własny krokwi 0,08 · 0,18 · 5,5
RAZEM: Śnieg połać lewa Sk =Qk · C2 =0,7·0,6 · 1,24 Połć prawa Sk =Qk · C1 =0,7·0,4 · 1,24 Wiatr połać nawietrzna pk1 = qk · Ce · C · β = =0,25·0,8·0,475·1,8·1,24 połać zawietrzna pk2 = qk · Ce · C · β = =0,25·0,8·(-0,400)·1,8·1,24 Ciężar własny kleszczy 2 · 0,05 · 0,15 · 5,5 Ocieplenie ciężar ocieplenia (200 mm wełny mineralnej 0,20 · 1,00 · 0,90 ciężar płyty g-k na ruszcie 0,0125 · 12,0 · 0,90
RAZEM |
gk = 0,448
gk1 = 0,071
gk2 = 0,079
gk = 0,598
Sk = 0,521
Sk = 0,347
pk1=+0,212
pk2=-0,179
gk3 = 0,083
0,180
0,125
0,305 |
1,2
1,1
1,1
1,5
1,5
1,3
1,3
1,1
1,2
1,2
|
gd = 0,538
gd1 = 0,078
gd2 = 0,087
gk = 0,672
Sd = 0,781
Sd = 0,521
pd1=+0,276
pd2=-0,166
gd3 = 0,091
0,216
0,162
0,378 |
0,317
0,050
0,056
0,423
0,261
0,173
+0,191*
-0,161*
0,127
0,088
0,215 |
0,380
0,055
0,062
0,497
0,391
0,261
+0,248*
-0,209*
0,152
0,114
0,266 |
0,317
0,050
0,056
0,423
0,261
0,173
0,127
0,088
0,215 |
0,380
0,055
0,062
0,497
0,391
0,261
0,152
0,114
0,266 |
Obciążenie skupione (człowiek obciążający kleszcze) [kN] |
Pk = 1,00 |
1,2 |
Pd = 1,20 |
|
|
|
|
* Uwzględniono współczynnik jednoczesności obciążeń Ψo = 0,9. |
|
Węzły wiązara płatwiowo-kleszczowego
Nr |
X [m] |
Y [m] |
Nr |
X [m] |
Y [m] |
1 2 3 |
0,000 2,807 5,041 |
0,000 2,807 5,041 |
4 5 |
7,275 10,082 |
2,807 0,000 |
Pręty wiązara płatwiowo-kleszczowego
Typy prętów: 00 - sztyw.-sztyw.; 01 - sztyw.-przegub;
10 - przegub-sztyw.; 11 - przegub-przegub
Pręt |
Typ |
A B |
Lx[m] |
Ly[m] |
L[m] |
Red.EJ |
Przekrój |
1 2 3 4 5
|
10 01 10 01 11 |
1 2 2 3 3 4 4 5 2 4
|
2,807 2,234 2,234 2,807 4,468 |
2,807 2,234 -2,234 -2,807 0,000 |
3,970 3,159 3,159 3,970 4,468 |
1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 |
1 Krokiew 180 x 80 1 Krokiew 180 x 80 1 Krokiew 180 x 80 1 Krokiew 180 x 80 2 Kleszcze 150 x 50 |
Wielkości przekrojowe wiązara płatwiowo-kleszczowego
Nr |
A[cm2] |
Ix[cm4] |
Iy[cm4] |
Wg[cm3] |
Wd[cm3] |
h[cm] |
Materiał |
1 2 |
150,0 144,0 |
6650 3888 |
2812 768 |
375 432 |
375 432 |
15,0 18,0 |
Drewno C30 Drewno C30 |
Schemat obciążeń wiązara płatwiowo-kleszczowego
Wartości obciążeń poszczególnych pretów wiązara płatwiowo-kleszczowego ([kN],[kNm],[kN/m])
Pręt Rodzaj Kąt P1(Tg) P2(Td) a[m] b[m] |
Pręt: Rodzaj: Kąt: P1(Tg): P2(Td): a[m]: b[m]: ------------------------------------------------------------------ Grupa: A " Cięż. wł. pokrycia z krokwią " 1 Liniowe 45,0 0,497 0,497 0,00 3,97 1 Liniowe -45,0 0,497 0,497 0,00 3,97 2 Liniowe 45,0 0,497 0,497 0,00 3,16 2 Liniowe -45,0 0,497 0,497 0,00 3,16 3 Liniowe -45,0 0,497 0,497 0,00 3,16 3 Liniowe 45,0 0,497 0,497 0,00 3,16 4 Liniowe -45,0 0,497 0,497 0,00 3,97 4 Liniowe 45,0 0,497 0,497 0,00 3,97
Grupa: B " Śnieg " 1 Liniowe 45,0 0,391 0,391 0,00 3,97 1 Liniowe -45,0 0,391 0,391 0,00 3,97 2 Liniowe 45,0 0,391 0,391 0,00 3,16 2 Liniowe -45,0 0,391 0,391 0,00 3,16 3 Liniowe -45,0 0,261 0,261 0,00 3,16 3 Liniowe 45,0 0,261 0,261 0,00 3,16 4 Liniowe -45,0 0,261 0,261 0,00 3,97 4 Liniowe 45,0 0,261 0,261 0,00 3,97
Grupa: C " Wiatr " 1 Liniowe 45,0 0,248 0,248 0,00 3,97 2 Liniowe 45,0 0,248 0,248 0,00 3,16 3 Liniowe -45,0 -0,209 -0,209 0,00 3,16 4 Liniowe -45,0 -0,209 -0,209 0,00 3,97
Grupa: D " Ciężar własny kleszczy " 5 Liniowe 0,0 0,091 0,091 0,00 4,47
Grupa: E "Ocieplenie" 1 Liniowe 45,0 0,266 0,266 0,00 3,97 1 Liniowe -45,0 0,266 0,266 0,00 3,97 4 Liniowe -45,0 0,266 0,266 0,00 3,97 4 Liniowe 45,0 0,266 0,266 0,00 3,97 5 Liniowe 0,0 0,378 0,378 0,00 4,47
Grupa: F " Siła skupiona " 5 Skupione 0,0 1,200 2,23 |
Wartości sił przekrojowych w poszczególnych prętach wiązara płatwiowo-kleszczowego
Obciążenia obl.: ABCDE, T.I rzędu
Pręt x/L x[m] M[kNm] Q[kN] N[kN] |
1 0,00 0,000 0,000 2,237 1,021 0,40 1,597 1,784* -0,002 2,864 1,00 3,970 -2,167 -3,329 5,602
2 0,00 0,000 -2,167 2,480 -3,293 0,69 2,184 0,541* -0,001 -1,353 1,00 3,159 0,000 -1,109 -0,487
3 0,00 0,000 0,000 0,487 -1,109 0,28 0,889 0,216* -0,001 -1,782 1,00 3,159 -1,201 -1,247 -3,503
4 0,00 0,000 -1,201 1,920 2,750 0,59 2,357 1,061* -0,001 0,336 1,00 3,970 -0,000 -1,315 -1,315
5 0,00 0,000 0,000 1,648 2,182 0,50 2,234 2,511* 0,600 2,182 1,00 4,468 0,000 -1,648 2,182 |
* = Wartości ekstremalne |
Wykresy sił przekrojowych wiązara płatwiowo-kleszczowego wykonano za pomocą programu RM-WIN.
MOMENTY:
TNĄCE:
NORMALNE:
Wartości reakcji podporowych wiązara płatwiowo-kleszczowego.
Obciążenia obl.: ABCDE T.I rzędu
Węzeł H[kN] V[kN] Wypadkowa[kN] M[kNm] |
1 -2,304 0,860 2,459 2 -0,000 12,045 12,045 4 -0,000 8,309 8,309 5 -0,000 1,860 1,860 |
Wymiarowanie krokwi
Sprawdzenie stanu granicznego nośności
Maksymalny moment zginający i odpowiadająca mu siła osiowa wynoszą:
M1 = 1,784 kNm
N1 = + 2,864 kN (rozciąganie)
Przyjęto przekrój krokwi 80 x 180 mm. W miejscu oparcia krokwi na płatwi wykonano wcięcie o głębokości 40 mm. Przekrój netto wynosi więc 80 x 140 mm, stąd:
A = b · h = 0,080 · 0,140 = 11,2 · 10-3 m2
Wy = ( b · h2 ) / 6 = ( 0,080 · 0,1402 ) / 6 = 261,3 · 10-6 m3
Naprężenie obliczeniowe rozciągające w kierunku równoległym do włókien wynosi:
σt.0.d = N1 / A = 2,864 / ( 11,2 · 10-3 ) = 255,71 kPa = 0,255 MPa
Naprężenie obliczeniowe od zginania w stosunku do osi głównych wynosi:
σm.y.d = M1 / Wy = 1,784 / (261,3 · 10-6 ) = 6827,4 kPa = 6,83 MPa
σm.z.d = 0
Dla klasy drewna C30 wytrzymałość charakterystyczna na rozciąganie wynosi ft,0,k = 18 MPa, a na zginanie fm,y,k = 30 MPa. Wytrzymałość obliczeniową dla drewna na rozciąganie i zginanie przyjmując współczynnik γM = 1,3 i klasę użytkowania 2. Decydujące znaczenie ma obciążenie śniegiem ( średniotrwałe ), dlatego wartość współczynnika kmod = 0,8.
ft,0,d = ( kmod · ft,0,k ) / γM = ( 0,8 · 18 ) / 1,3 = 11,08 MPa
fm,y,d = ( kmod · fm,y,k ) / γM = ( 0,8 · 30 ) / 1,3 = 18,46 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności:
(σt.0.d / ft,0,d) + (σm.y.d / fm,y,d) + km · (σm.z.d / fm,z,d) = (0,255 / 11,08) + (6,83 / 18,46) + 0 = 0,39 < 1
Warunek stanu granicznego nośności dla krokwi został spełniony.
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności.
Wartość graniczną ugięcia krokwi obliczono ze wzoru:
unet, fin = L/200 = 3160 / 200 = 15,8 mm
Wykres ugięć krokwi.
ciężarem własnym
śniegiem
c) wiatrem
Wartości ugięcia krokwi od składowych obciążeń
Obciążenie |
kdef |
Składowe obciążenia [mm] |
|
|
|
uinst |
ufin, = uinst, ( 1+ kdef ) |
1. ciężar własny (klasa trwania obciążenia = = stałe, klasa użytkowania = 2) |
0,8 |
0,3 |
0,54 |
2. śnieg (klasa trwania obciążenia = = średniotrawałe, klasa użytkowania = 2) |
0,25 |
1,4 |
1,75 |
3. wiatr (klasa trwania obciążenia = = krótkotrwałe, klasa użytkowania =2) |
0 |
0,9 |
0,90 |
Ugięcie sumaryczne: ufin, = ufin, 1 + ufin,,2 + ufin,,3 |
3,19 |
ufin = 3,19 mm < 15,8 mm = unet, fin
Warunek stanu granicznego użytkowalności dla krokwi został spełniony.
Ostatecznie przyjęto krokiew o przekroju poprzecznym 80 x 180 mm.
Poz. obl. 1.3. OBLICZENIE KLESZCZY
Sprawdzenie stanu granicznego nośności
Maksymalny moment zginający wynosi:
M5 = 2,511 kNm
Maksymalna siła podłużna w kleszczach, określona dla wiązara pełnego i trzech wiązarów pustych wynosi:
N5 = 2,182· 4 = 8,728 kN (rozciąganie)
Przyjęto przekrój kleszczy 2 x 50 x 150, dla których:
A = 2b · h = 2 · 0,050 · 0,225 = 15 · 10-3 m2
Wy = 2 · (b · h2) / 6 = 2 · (0,050 · 0,1502) / 6 = 375,0 · 10-6 m3
Naprężenie obliczeniowe rozciągające w kierunku równoległym do włókien wynosi:
σt.0.d = N5 / A = 8,728 / (15 · 10-3) = 591,9 kPa = 0,592 MPa
Naprężenie obliczeniowe od zginania w stosunku do osi głównych wynosi:
σm.y.d = M5 / Wy = 2,511 / (375,0 · 10-6 ) = 6696,0 kPa = 6,70 MPa
σm.z.d = 0
W tym przypadku decydujące znaczenie ma obciążenie ciężarem człowieka (chwilowe). Dlatego wartość współczynnika kmod = 1,1. Zatem dla drewno C30 wytrzymałość obliczeniowa na rozciągnie i zginanie wynosi:
ft,0,d = ( kmod · ft,0,k ) / γM = ( 1,1 · 18 ) / 1,3 = 15,23 MPa
fm,y,d = ( kmod · fm,y,k ) / γM = ( 1,1 · 30 ) / 1,3 = 25,38 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności:
(σt.0.d / ft,0,d) + (σm.y.d / fm,y,d) + km · (σm.z.d / fm,z,d) = (0,592 / 15,23) + (6,70 / 25,38) + 0 = 0,30 < 1
Warunek stanu granicznego nośności dla kleszczy został spełniony.
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności
Wartość graniczną ugięcia kleszczy obliczono ze wzoru:
unet, fin = L/200 = 4468 / 200 = 22,34 mm
Wykres ugięć kleszczy.
ciężarem własnym
siłą skupioną
Wartości ugięcia kleszczy od składowych obciążeń
Obciążenie |
kdef |
Składowe obciążenia [mm] |
|
|
|
uinst |
ufin, = uinst, ( 1+ kdef ) |
1. ciężar własny (klasa trwania obciążenia = = stałe, klasa użytkowania = 2) |
0,8 |
7,2 |
12,96 |
2. siła skupiona (klasa trwania obciążenia = = krótkotrwałe, klasa użytkowania =2) |
0 |
6,6 |
6,60 |
Ugięcie sumaryczne ufin, = ufin, 1 + ufin,,2 |
19,56 |
ufin = 19,56 < 22,34mm = unet, fin
Warunek stanu granicznego użytkowalności dla kleszczy został spełniony.
Ostatecznie przyjęto kleszcze o przekroju poprzecznym 50 x 150 mm.
Poz. obl. 1.4. OBLICZENIE PŁATWI
Przyjęto do obliczeń płatew o przekroju poprzecznym 150 x 175 mm. Jako schemat statyczny przyjęto ramę
dwuprzesłową.
Schemat statyczny przyjęty do obliczenia płatwi z opisem prętów:
płaszczyzna pionowa:
płaszczyzna pozioma:
Zestawienie obciążeń na płatew
Na płatew działa obciążenie z odcinka górnego i połowy odcinka dolnego krokwi, tj. pasma szerokości:
3,160 + 0,5 · 3,970 = 5,145 m.
Obciążenie |
Wartość charaktery [kN/m] |
Wsp. obciążen γf [-] |
Wartość obliczenio [kN/m] |
Wartości składowe prostopadłe obciążenia |
Wartości składowe równoległe obciążenia |
||
|
|
|
|
Charakter. [kN/m] |
Obliczeniowa [kN/m] |
Charakter [kN/m] |
Obliczeniowa [kN/m] |
Ciężar własny dachu z uwzględnieniem ciężaru krokwi i łacenia ciężar własny dachówki 9,81·10-3 · 2,3 · 16 · 1,24·5,145 ciężar własny łaty 0,016 · 100/28 · 1,24 ·5,145 ciężar własny krokwi 0,08 · 0,18 · 5,5· 5,145 ciężar własny kleszczy 2 · 0,05 · 0,15 · 5,5 Ocieplenie ciężar ocieplenia (200 mm wełny mineralnej 0,20·1,00·0,90·0,5·(3,970+ 4,468) ciężar płyty g-k na ruszcie 0,0125·12,0·0,90·0,5·(3,970+ 4,468) ciężar własny płatwi 0,150 · 0,175 · 5,5 Śnieg połać lewa Sk =Qk ·C2 =0,7·0,6·1,24·5,145 Wiatr połać nawietrzna pk1 = qk · Ce · C · β = =0,25·0,8·0,475·1,8·1,24·5,145
|
gk = 2,303
gk1 = 0,365
gk2 = 0,407
gk3 = 0,083
gk5 = 0,759
gk6 = 0,557
gk4 = 0,144
Sk = 2,680
pk1=1,091 |
1,2
1,1
1,1
1,1
1,2
1,2
1,1
1,5
1,3
|
gd = 2,764
gd1 = 0,402
gd2 = 0,448
gd3 = 0,091
gk5 = 0,911
gk6 = 0,669
gd4 = 0,158
Sd = 4,019
pd1=1,418
|
2,303
0,365
0,407
0,083
0,759
0,557
0,102
1,895
0,694* |
2,764
0,402
0,448
0,091
0,911
0,669
0,112
2,842
0,902* |
0,694* |
0,902* |
* Uwzględniono współczynnik jednoczesności obciążeń Ψo = 0,9. |
W związku z tym:
składowa pionowa obciążenia wynosi:
qkz = qkz +qkz1+qkz2+qkz3+qkz4+Skz+pkz+qdz5 +qdz6 = 7,165 kN/m
qdz = qdz +qdz1+qdz2+qdz3+qdz4+Sdz+pdz+qdz5 +qdz6 = 9,141 kN/m
składowa pozioma obciążenia wynosi:
qky = pky = 0,694 kN/m
qdy = pdy = 0,902 kN/m
Wyznaczanie sił wewnętrznych
Węzły ramy dwuprzęsłowej
Nr |
X [m] |
Y [m] |
Nr |
X [m] |
Y [m] |
1 2 3 4 5 6 7 8 9
|
0,000 0,737 1,637 2,540 3,467 4,554 5,821 6,691 7,561
|
3,315 3,315 3,315 3,315 3,315 3,315 3,315 3,315 3,315 |
10 11 12 13 14 15 16 17
|
8,461 9,500 9,500 4,554 4,554 0,000 0,000 9,500
|
3,315 3,315 0,000 0,000 2,315 0,000 2,315 2,315
|
Pręty ramy dwuprzęsłowej
Typy prętów: 00 - sztyw.-sztyw.; 01 - sztyw.-przegub;
10 - przegub-sztyw.; 11 - przegub-przegub
Pręt Typ A B Lx[m] Ly[m] L[m] Red.EJ Przekrój |
1 10 1 2 0,737 0,000 0,737 1,000 3 płatew 175x150 2 00 2 3 0,900 0,000 0,900 1,000 3 płatew 175x150 3 00 3 4 0,903 0,000 0,903 1,000 3 płatew 175x150 4 00 4 5 0,927 0,000 0,927 1,000 3 płatew 175x150 5 01 5 6 1,087 0,000 1,087 1,000 3 płatew 175x150 6 10 6 7 1,267 0,000 1,267 1,000 3 płatew 175x150 7 00 7 8 0,870 0,000 0,870 1,000 3 płatew 175x150 8 00 8 9 0,870 0,000 0,870 1,000 3 płatew 175x150 9 00 9 10 0,900 0,000 0,900 1,000 3 płatew 175x150 10 01 10 11 1,039 0,000 1,039 1,000 3 płatew 175x150 11 10 11 17 0,000 -1,000 1,000 1,000 2 słup 150x150 12 01 17 12 0,000 -2,315 2,315 1,000 2 słup 150x150 13 10 6 14 0,000 -1,000 1,000 1,000 2 słup 150x150 14 01 14 13 0,000 -2,315 2,315 1,000 2 słup 150x150 15 10 1 16 0,000 -1,000 1,000 1,000 2 słup 150x150 16 01 16 15 0,000 -2,315 2,315 1,000 2 słup 150x150 17 11 17 10 -1,039 1,000 1,442 1,000 1 miecz 150x100 18 11 7 14 -1,267 -1,000 1,614 1,000 1 miecz 150x100 19 11 14 5 -1,087 1,000 1,477 1,000 1 miecz 150x100 20 11 2 16 -0,737 -1,000 1,242 1,000 1 miecz 150x100
|
Wielkości przekrojowe ramy dwuprzęsłowej
Nr. A[cm2] Ix[cm4] Iy[cm4] Wg[cm3] Wd[cm3] h[cm] Materiał |
1 150,0 2812 1250 375 375 15,0 25 DrewnoC30 2 225,0 4219 4219 563 563 15,0 25 DrewnoC30 3 262,5 6699 4922 766 766 17,5 25 DrewnoC30 |
Schemat obciążeń ramy w płaszczyźnie pionowej
Wartości obciążeń na poszczególnych prętach ramy ([kN],[kNm],[kN/m])
Pręt Rodzaj Kąt P1(Tg) P2(Td) a[m] b[m] |
Grupa: A "Suma obciążeń" 1 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 0,74 2 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 0,90 3 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 0,90 4 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 0,93 5 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 1,09 6 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 1,27 7 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 0,87 8 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 0,87 9 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 0,90 10 Liniowe 0,0 9,141 9,141 0,00 1,04 |
Wartości sił przekrojowych w poszczególnych prętach ramy w płaszczyźnie pionowej
Obciążenia obl.: ABCD, T.I rzędu
Pręt x/L x[m] M[kNm] Q[kN] N[kN] |
1 0,00 0,000 0,000 6,667 4,211 0,99 0,728 2,431 0,009 4,211 1,00 0,737 2,431 -0,070 4,211
2 0,00 0,000 2,431 8,112 -1,819 0,99 0,889 6,030 -0,019 -1,819 0,98 0,886 6,030 0,013 -1,819 1,00 0,900 6,030 -0,115 -1,819
3 0,00 0,000 6,030 -0,115 -1,819 1,00 0,903 2,199 -8,369 -1,819
4 0,00 0,000 2,199 -8,369 -1,819 1,00 0,927 -9,487 -16,843 -1,819
5 0,00 0,000 -9,487* 13,696 31,377 1,00 1,087 0,000 3,760 31,377
6 0,00 0,000 0,000 0,013 33,045 1,00 1,267 -7,321 -11,569 33,045
7 0,00 0,000 -7,321 16,517 -2,539 1,00 0,870 3,589 8,564 -2,539
8 0,00 0,000 3,589 8,564 -2,539 1,00 0,870 7,580 0,611 -2,539
9 0,00 0,000 7,580 0,611 -2,539 0,07 0,067 7,601 0,001 -2,539 1,00 0,900 4,428 -7,616 -2,539
10 0,00 0,000 4,428 0,487 5,879 0,05 0,053 4,441 0,004 5,879 1,00 1,039 0,000 -9,011 5,879
11 0,00 0,000 0,000 -5,879 -9,011 1,00 1,000 -5,879 -5,879 -9,011
12 0,00 0,000 -5,879 2,539 -17,113 1,00 2,315 0,000 2,539 -17,113
13 0,00 0,000 0,000 1,668 3,747 1,00 1,000 1,668 1,668 3,747
14 0,00 0,000 1,668 -0,720 -54,878 1,00 2,315 -0,000 -0,720 -54,878
15 0,00 0,000 0,000 4,211 -6,667 1,00 1,000 4,211 4,211 -6,667
16 0,00 0,000 4,211 -1,819 -14,849 1,00 2,315 -0,000 -1,819 -14,849
17 0,00 0,000 0,000 0,000 -11,684 1,00 1,442 0,000 0,000 -11,684
18 0,00 0,000 0,000 0,000 -45,332 1,00 1,614 0,000 0,000 -45,332
19 0,00 0,000 0,000 0,000 -45,107 1,00 1,477 0,000 0,000 -45,107
20 0,00 0,000 0,000 0,000 -10,164 1,00 1,242 0,000 0,000 -10,164
|
* = Wartości ekstremalne |
Wykresy sił przekrojowych dla ramy w płaszczyźnie pionowej wykonano za pomocą programu RM-WIN.
MOMENTY:
TNĄCE:
NORMALNE:
NORMALNE:
Schemat obciążeń ramy w płaszczyźnie poziomej
Wartości obciążeń na poszczególnych prętach ramy ([kN],[kNm],[kN/m])
Pręt Rodzaj Kąt P1(Tg) P2(Td) a[m] b[m] |
Grupa: A "Ciężar własny płatwi" 1 Liniowe 0,0 0,112 0,112 0,00 1,27 2 Liniowe 0,0 0,112 0,112 0,00 0,87 3 Liniowe 0,0 0,112 0,112 0,00 0,87 4 Liniowe 0,0 0,112 0,112 0,00 0,90 5 Liniowe 0,0 0,112 0,112 0,00 1,04
Grupa: B "Obciążenie wiatrem" 1 Liniowe 0,0 0,902 0,902 0,00 1,27 2 Liniowe 0,0 0,902 0,902 0,00 0,87 3 Liniowe 0,0 0,902 0,902 0,00 0,87 4 Liniowe 0,0 0,902 0,902 0,00 0,90 5 Liniowe 0,0 0,902 0,902 0,00 1,04
|
Wykresy sił przekrojowych dla ramy w płaszczyźnie pionowej wykonano za pomocą programu RM-WIN.
MOMENTY:
TNĄCE:
NORMALNE:
Wartości sił przekrojowych w poszczególnych prętach ramy w płaszczyźnie pionowej
Obciążenia obl.: AB, T.I rzędu
Pręt x/L x[m] M[kNm] Q[kN] N[kN] |
1 0,00 0,000 0,000 2,508 0,000 1,00 1,267 2,363 1,223 0,000
2 0,00 0,000 2,363 1,223 0,000 1,00 0,870 3,043 0,341 0,000
3 0,00 0,000 3,043 0,341 0,000 0,39 0,340 3,101 -0,004 0,000 0,38 0,333 3,101 0,003 0,000 1,00 0,870 2,956 -0,541 0,000
4 0,00 0,000 2,956 -0,541 0,000 1,00 0,900 2,058 -1,454 0,000
5 0,00 0,000 2,058* -1,454 0,000 1,00 1,039 -0,000 -2,508 0,000 |
* = Wartości ekstremalne |
Sprawdzenie stanu granicznego nośności
Maksymalny moment zginający i odpowiadająca mu siła podłużna występuje w pręcie 5 i wynoszą:
My = 9,487 kNm
N = 31,377 kN (rozciąganie)
Mz = 2,058 kNm
Przyjęto przekrój płatwi 150 x 175 mm, dla którego:
A = b · h = 0,150 · 0,175 = 26,25 · 10-3 m2
Wy = ( b · h2 ) / 6 = ( 0,150 · 0,1752 ) / 6 = 765,625 · 10-6 m3
Wz = ( b2 · h ) / 6 = ( 0,1502 · 0,175 ) / 6 = 393,750 · 10-6 m3
Naprężenie obliczeniowe rozciągające w kierunku równoległym do włókien wynosi:
σt.0.d = N / A = 31,377 / (26,25 · 10-3) = 1195,3 kPa = 1,139 MPa
Naprężenie obliczeniowe od zginania w stosunku do osi głównych wynosi:
σm.y.d = My / Wy = 9,487 / (765,625 · 10-6 ) = 12391,2 kPa = 12,178 MPa
σm.z.d = Mz / Wz = 2,058 / (393,750 · 10-6 ) = 5226,7 kPa = 5,203 MPa
Decydujące znaczenie ma obciążenie śniegiem ( średniotrwałe ), dlatego wartość współczynnika kmod = 0,8. Zatem wytrzymałość obliczeniową dla drewna klasy C30 na rozciąganie i zginanie wynosi:
ft,0,d = ( kmod · ft,0,k ) / γM = ( 0,8 · 18 ) / 1,3 = 11,08 MPa
fm,y,z,d = ( kmod · fm,y,k ) / γM = ( 0,8 · 30 ) / 1,3 = 18,46 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności:
(σt.0.d / ft,0,d) + (σm.y.d / fm,y,d) + km · (σm.z.d / fm,z,d) =
= (1,139 / 11,08) + (12,178 / 18,46) + 0,8 · (5,203 / 18,46) = 0,988 < 1
Warunek stanu granicznego nośności dla płatwi został spełniony.
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności
Graniczne ugiecie płatwi obliczono ze wzoru:
unet, fin = L/200 = 4946 / 200 = 24,73 mm
Wartości ugięcia płatwi od składowych obciążeń
Obciążenie |
kdef |
Składowe obciążenia [mm] |
||
|
|
uinst |
ufin, = uinst, ( 1+ kdef ) |
|
pionowe (z) |
1. ciężar własny (klasa trwania obciążenia = = stałe, klasa użytkowania = 2) |
0,8 |
0,5 |
0,90 |
|
2. śnieg (klasa trwania obciążenia = = średniotrwałe, klasa użytkowania = 2) |
0,25 |
0,3 |
0,38 |
|
3a. wiatr (klasa trwania obciążenia = = krótkotrwałe, klasa użytkowania =2) |
0 |
0,2 |
0,20 |
poziome (y) |
3b. wiatr (klasa trwania obciążenia = = krótkotrwałe, klasa użytkowania = 2) |
0 |
0,4 |
0,40 |
Ugięcie sumaryczne ufin, = ( u2fin,z + u2fin,y )0,5 = |
1,53 |
ufin = 1,53 mm < 24,73 mm = unet, fin
Wykresy ugięć od obciążenia:
a) ciężarem własnym:
b)śniegiem
c)wiatrem pionowo
d)wiatrem poziomo
Warunek stanu granicznego nośności dla płatwi został spełniony.
Ostatecznie przyjęto płatwie o przekroju poprzecznym 150 x 175 mm.
Poz. obl. 1.5. OBLICZENIE SŁUPA
Słup obliczono jako ściskany osiowo siłą P = 54,878 kN. Do wymiarowania przyjęto przekrój słupa 150 x 150 mm, dla którego:
A = b · h = 150 · 150 = 22500 mm2 = 22,5 · 10-3 m2
Iy = Ix = a4 / 12 = 1504 / 12 = 4218,75 · 104 mm4
iy = ( I / A )0,5 = ( 4218,75 · 104 / 22500 ) = 43,30 mm
ly = 3315 mm
lz = 3315 - 1000 = 2315 mm < ly - zatem lz pominięto w dalszych obliczeniach.
Smukłość względna osi y wynosi:
λy = ly / iy = 3315 / 43,30 = 76,56
σc,crit,y = π2 · E0,05 / λ2y = π2 · 6700 / 76,562 = 11,28 MPa
λrel.y = ( fc,0,k / σc,crit,y )0,5 = ( 20,00 / 11,28)0,5 = 1,33
βc = 0,2 (drewno lite)
ky = 0,5 · [ 1 + βc · ( λrel.y - 0,5 ) + λ2 rel.y ] = 0,5 · [ 1 + 0,2 · ( 1,33 - 0,5 ) + 1,332 ] = 1,467
kc,y = 1 / [ ky + ( k2y - λ2rel,y )0,5 ] = 1 / [ 1,467 + ( 1,4672 - 1,332 )]0,5 = 0,735
Naprężenie obliczeniowe ściskające w kierunku równoległym do włókien wynosi:
σc,0,d = P / A = 54,878 / (22,5 · 10-3 ) = 2439,0 kPa = 2,44 MPa
Dla klasy drewna C30 wytrzymałość charakterystyczna na ściskanie wynosi: fc,0,k = 23,0 MPa. Decydujące znaczenie ma obciągnie śniegiem ( średniotrwałe ), dlatego wartość współczynnika kmod = 0,8, zatem:
fc,0,d = ( kmod · fc,0,k ) / γM = ( 0,8 · 23,0 ) / 1,3 = 14,15 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności
σc,0,d = 2,44 < kc,y · fc,0,d = 0,735 · 14,15 = 10,40 MPa
Warunek stanu granicznego nośności dla słupa został spełniony.
Sprawdzanie docisku słupa do płatwi
Powierzchnia docisku słupa do płatwi ( brak czopu, usztywnienie połączenia płatwi ze słupem przez nakładki z blachy stalowej perforowanej ) wynosi:
Ad = 150 · 150 = 22500 mm2 = 22,5 · 10-3 mm2
Wytrzymałość obliczeniowa na docisk wynosi:
fc,90,d = ( kmod · fc,90,k ) / γM = ( 0,8 · 2,7 ) / 1,3 = 1,66 MPa
Sprawdzenie naprężeń dokonano dla siły P działającej w górnym odcinku słupa i wynoszącej P = 9,011 kN.
σc,90,d = P / Ad = 9,011 / (22,5 · 10-3 ) = 360,4 kPa = 0, 36 MPa
Wartość współczynnika kc,90 = 1, dla a = 0 ( koniec płatwi opiera się na słupie ).
σc,90,d = 0,36 MPa < kc,90 · fc,90,d = 1 · 1,66 MPa
Warunek docisku słupa do płatwi został spełniony.
Ostatecznie przyjęto słup o przekroju 150 x 150 mm.
Poz. obl. 1.6. OBLICZENIE MIECZY
Zaprojektowano połączenie płatwi z mieczami za pomocą blachy perforowanej, zatem szerokość mieczy musi być taka sama jak szerokość płatwi. W konstrukcji wyróżniono dwa typy mieczy, dla których przyjęto krawędziaki o polu przekroju 150 x 100 mm.
Długość:
l1 = ( 1,002 + 0,7272 )0,5 = 1,236 m
l2 = ( 1,002 + 1,0872 )0,5 = 1,477 m
l3 = ( 1,002 + 1,2672 )0,5 = 1,614 m
l4 = ( 1,002 + 1,0392 )0,5 = 1,442 m
Obliczenia dla l1
Miecz obliczono jako ściskany osiowo siła S = 10,164 kN dla którego:
A = b · h = 150 · 100 = 15000 mm2 = 15,0 · 10-3 mm2
Iy = ( b · h3 ) / 12 = ( 150 · 1003 ) / 12 = 1250,00 · 104 mm4
iy = ( Iy / A )0,5 = ( 1250,00 · 104 / 15000 )0,5 = 28,87 mm
ly = lz = 1236 mm
Smukłość wzgledem osi y wynosi:
λy = ly / iy = 1236 / 28,87 = 42,81
σc,crit,y = π2 · E0,05 / λ2y = π2 · 6700 / 42,812 = 36,08 MPa
λrel.y = ( fc,0,k / σc,crit,y )0,5 = ( 20,00 / 36,08 )0,5 = 0,74
βc = 0,2 (drewno lite)
ky = 0,5 · [ 1 + βc · ( λrel.y - 0,5 ) + λ2 rel.y ] = 0,5 · [ 1 + 0,2 · ( 0,74 - 0,5 ) + 0,742 ] = 0,798
kc,y = 1 / [ ky + ( k2y - λ2rel,y )0,5 ] = 1 / [ 0,798 + ( 0,7982 - 0,742 )]0,5 = 1,062
Naprężenie obliczeniowe ściskające w kierunku równoległym do włókien wynosi:
σc,0,d = S / Ad = 10,164 / (15,0 · 10-3 ) = 1026,4 kPa = 1,03 MPa
Dla klasy drewna C30 wytrzymałość charakterystyczna na ściskanie wynosi: fc,0,k = 23,0 MPa. Decydujące znaczenie ma obciągnie śniegiem ( średniotrwałe ), dlatego wartość współczynnika kmod = 0,8, zatem:
fc,0,d = ( kmod · fc,0,k ) / γM = ( 0,8 · 23,0 ) / 1,3 = 14,15 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności
σc,0,d = 1,03 MPa < kc,y · fc,0,d = 1,062 · 14,15 = 15,07 MPa
Warunek stanu granicznego nośności dla miecza został spełniony.
Obliczenia dla l2
Miecz obliczono jako ściskany osiowo siła S = 45,107 kN dla którego:
A = b · h = 150 · 100 = 15000 mm2 = 15,0 · 10-3 mm2
Iy = ( b · h3 ) / 12 = ( 150 · 1003 ) / 12 = 1250,00 · 104 mm4
iy = ( Iy / A )0,5 = ( 1250,00 · 104 / 15000 )0,5 = 28,87 mm
ly = lz = 1477 mm
Smukłość wzgledem osi y wynosi:
λy = ly / iy = 1477 / 28,87 = 51,16
σc,crit,y = π2 · E0,05 / λ2y = π2 · 6700 / 51,162 = 25,26 MPa
λrel.y = ( fc,0,k / σc,crit,y )0,5 = ( 20,00 / 25,26)0,5 = 0,89
βc = 0,2 (drewno lite)
ky = 0,5 · [ 1 + βc · ( λrel.y - 0,5 ) + λ2 rel.y ] = 0,5 · [ 1 + 0,2 · ( 0,89- 0,5 ) + 0,892 ] = 0,935
kc,y = 1 / [ ky + ( k2y - λ2rel,y )0,5 ] = 1 / [0,935 + (0,9352 - 0,892 )]0,5 = 0,991
Naprężenie obliczeniowe ściskające w kierunku równoległym do włókien wynosi:
σc,0,d = S / Ad = 45,107 / (15,0 · 10-3 ) = 3007,1 kPa = 3,00 MPa
Dla klasy drewna C30 wytrzymałość charakterystyczna na ściskanie wynosi: fc,0,k = 23,0 MPa. Decydujące znaczenie ma obciągnie śniegiem ( średniotrwałe ), dlatego wartość współczynnika kmod = 0,8, zatem:
fc,0,d = ( kmod · fc,0,k ) / γM = ( 0,8 · 23,0 ) / 1,3 = 14,15 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności
σc,0,d = 2,47 MPa < kc,y · fc,0,d = 0,991 · 14,15 = 14,02 MPa
Warunek stanu granicznego nośności dla miecza został spełniony.
Obliczenia dla l3
Miecz obliczono jako ściskany osiowo siła S = 45,332 kN dla którego:
A = b · h = 150 · 100 = 15000 mm2 = 15,0 · 10-3 mm2
Iy = ( b · h3 ) / 12 = ( 150 · 1003 ) / 12 = 1250,00 · 104 mm4
iy = ( Iy / A )0,5 = ( 1250,00 · 104 / 15000 )0,5 = 28,87 mm
ly = lz = 1614 mm
Smukłość wzgledem osi y wynosi:
λy = ly / iy = 1614 / 28,87 = 55,91
σc,crit,y = π2 · E0,05 / λ2y = π2 · 6700 / 55,912 = 21,15 MPa
λrel.y = ( fc,0,k / σc,crit,y )0,5 = ( 20,00 / 21,15)0,5 = 0,97
βc = 0,2 (drewno lite)
ky = 0,5 · [ 1 + βc · ( λrel.y - 0,5 ) + λ2 rel.y ] = 0,5 · [ 1 + 0,2 · ( 0, 97 - 0,5 ) + 0, 972 ] = 1,017
kc,y = 1 / [ ky + ( k2y - λ2rel,y )0,5 ] = 1 / [1,017 + (1,0172 - 0, 972 )]0,5 = 0,949
Naprężenie obliczeniowe ściskające w kierunku równoległym do włókien wynosi:
σc,0,d = S / Ad = 45,332 / (15,0 · 10-3 ) = 3022,1 kPa = 3,02 MPa
Dla klasy drewna C30 wytrzymałość charakterystyczna na ściskanie wynosi: fc,0,k = 23,0 MPa. Decydujące znaczenie ma obciągnie śniegiem ( średniotrwałe ), dlatego wartość współczynnika kmod = 0,8, zatem:
fc,0,d = ( kmod · fc,0,k ) / γM = ( 0,8 · 23,0 ) / 1,3 = 14,15 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności
σc,0,d = 3,02 MPa < kc,y · fc,0,d = 0,949· 14,15 = 13,43 MPa
Warunek stanu granicznego nośności dla miecza został spełniony.
Obliczenia dla l4
Miecz obliczono jako ściskany osiowo siła S = 11,684 kN dla którego:
A = b · h = 150 · 100 = 15000 mm2 = 15,0 · 10-3 mm2
Iy = ( b · h3 ) / 12 = ( 150 · 1003 ) / 12 = 1250,00 · 104 mm4
iy = ( Iy / A )0,5 = ( 1250,00 · 104 / 15000 )0,5 = 28,87 mm
ly = lz = 1442 mm
Smukłość wzgledem osi y wynosi:
λy = ly / iy = 1442 / 28,87 = 49,94
σc,crit,y = π2 · E0,05 / λ2y = π2 · 6700 / 49,942 = 26,51 MPa
λrel.y = ( fc,0,k / σc,crit,y )0,5 = ( 20,00 / 26,51)0,5 = 0,87
βc = 0,2 (drewno lite)
ky = 0,5 · [ 1 + βc · ( λrel.y - 0,5 ) + λ2 rel.y ] = 0,5 · [ 1 + 0,2 · ( 0,87- 0,5 ) + 0,872 ] = 0,915
kc,y = 1 / [ ky + ( k2y - λ2rel,y )0,5 ] = 1 / [0,915 + (0,9152 - 0,872 )]0,5 = 1,002
Naprężenie obliczeniowe ściskające w kierunku równoległym do włókien wynosi:
σc,0,d = S / Ad = 11,684 / (15,0 · 10-3 ) = 778,9 kPa = 0,78 MPa
Dla klasy drewna C30 wytrzymałość charakterystyczna na ściskanie wynosi: fc,0,k = 23,0 MPa. Decydujące znaczenie ma obciągnie śniegiem ( średniotrwałe ), dlatego wartość współczynnika kmod = 0,8, zatem:
fc,0,d = ( kmod · fc,0,k ) / γM = ( 0,8 · 23,0 ) / 1,3 = 14,15 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności
σc,0,d = 0,78 MPa < kc,y · fc,0,d = 1,002 · 14,15 = 14,17 MPa
Warunek stanu granicznego nośności dla miecza został spełniony.
Ostatecznie przyjęto miecze o przekroju 150 x 100 mm.
Poz. obl. 1.7. OBLICZENIE MURŁATU
Murłat wykonany jest z bali 160 x 160 mm, z drewna klasy C30. Założono, że murłata mocowana jest do wieńca żelbetowego śrubami φ18 max. co 2,473 m. Maksymalna siła rozporowa działająca na murłatę wynosi 2,304 kN.
Obliczenia wykonano za pomocą programu obliczeniowego RM-WIN.
Przyjęty schemat obliczeniowy
Wykres momentów dla murłatu
Sprawdzenie stanu granicznego nośności
Maksymalny moment zginający wynosi:
M = 1,773 kNm
W miejscu działania maksymalnego momentu mamy przekrój murłatu 160 x 160 osłabiony otworem na śrubę 160 x 18, dla którego:
A = b · h - b · h1 = 0,160 · 0,160 - 0,160 · 0,018 = 25,6 · 10-3 m2
Wz = b · h2 / 6 - (b · h13 /12) / (0,5 · h)= (0,160 · 0,1602) / 6 - 0,160 · 0,0183 / 12 / (0,5 · 0,16) = 681,69 · 10-6 m3
Naprężenie obliczeniowe od zginania w stosunku do osi głównych wynosi:
σm.z.d = M / Wz = 1,773 / (681,69· 10-6 ) = 2600,89 kPa = 2,60 MPa
Dla klasy drewna C30 i 2 klasy obciążenia przy decydującym znaczeniu obciążenia stałego wytrzymałość obliczeniowa wynosi:
fm,z,k =30,0 MPa
kmod = 0,6 (decydujące obciążenia stałe)
γM = 1,3
fm,z,d = ( kmod · fm,z,k ) / γM = ( 0,6 · 30 ) / 1,3 = 13,85 MPa
Sprawdzenie warunku stanu granicznego nośności:
km · (σm.y.d / fm,y,d) + (σm.z.d / fm,z,d) = 0 + (2,60 / 13,85) + 0 = 0,19 < 1
Warunek stanu granicznego nośności dla murłatu został spełniony.
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności.
Wartość graniczną ugięcia murłatu obliczono ze wzoru:
unet, fin = L/200 = 2630 / 200 = 13,15 mm
Wartości ugięcia krokwi od składowych obciążeń
Obciążenie |
kdef |
Składowe obciążenia [mm] |
|
|
|
uinst |
ufin, = uinst, ( 1+ kdef ) |
klasa trwania obciążenia = stałe, klasa użytkowania = 2 |
0,8 |
1,0 |
1,80 |
Ugięcie sumaryczne ufin, |
1,80 |
Wykres ugięć murłatu uinst
ufin =1,80 mm < 13,15 mm = unet, fin
Warunek stanu granicznego użytkowalności dla murłatu został spełniony.
Ostatecznie przyjęto murłat o przekroju poprzecznym 160 x 160 mm.
Poz. obl. 2. Obliczenie belki stropowej typu POROTHERM 19/(15)/63
Dane przyjęte do obliczeń:
rozpiętość stropu w świetle : ln = 4,75m
długość belki : leff = 5,00 m
rozstaw belek : 62,5 cm
wysokość pustaka : 15 cm
grubość płyty nadbetonu : 4 cm
strop swobodnie podparty, współczynnik : a = 1,0
beton klasy B20 o fck = 16 MPa, fctk = 1,3 MPa, fctm = 1,9 MPa, fcd = 10,6 MPa, fctd = 0,87 MPa,
warunki środowiskowe suche, wnętrze budynku o niskiej wilgotności powietrza - klasa XC1,
stal klasy A-III o znaku gatunku 34 GS i fyk = 410 MPa oraz fyd = 350 Mpa.
Zestawienie obciążeń Charakterystycznych na 1m 2 stropu
Obciążenie |
Wartość charakterystyczna [kN/m2] |
Wsp. obciążen γf [-] |
Wartość obliczenio [kN/m] |
Obciążenie od warstw wykończeniowych -parkiet mozaikowy na kleju gr. 8 cm. 0,08 -gładź cementowa gr. 40 mm 0,040*21 -folia polietylenowa styropian gr. 50 mm 0,05*0,45 -tynk cementowo-wapienny grubości 15mm 0,015*19 |
0,08
0,84 ----
0,023
0,285 |
1,2
1,3
1,2
1,3 |
0,096
1,092
0,028
0,371 |
Razem obciążenie stałe |
1,228 |
|
1,587 |
obciążenie zmienne technologiczne 1,5 obciążenie zastępcze od ścianek działowych 0,75 |
1,5
0,75 |
1,4
1,2 |
2,1
0,90 |
Razem obciążenie zewnętrzne |
3,478 |
|
4,487 |
Strop porotherm 2,82 |
2,68 |
|
2,95 |
Wartość obliczeniowa obciążenia wynosi 4,487 kN/m2 i jest mniejsze od wartości obliczeniowej granicznej wynoszącej 6,70 kN/m2 . Z powyższego wynika że belka spełnia wymagania i nie zostaną przekroczone stany graniczne nośności i użytkowania.
Poz. obl. 3. Obliczenie belki podwójnej POROTHERM 19/(15)/50 pod ścianką działową.
Dane przyjęte do obliczeń:
wysokość ścianki działowej w świetle : ln = 2,25m
rozpiętość stropu w świetle : ln = 2,25m
długość belki : leff = 2,50 m
rozstaw belek : 62,5 cm
wysokość pustaka : 15 cm
grubość płyty nadbetonu : 4 cm
strop swobodnie podparty, współczynnik : a = 1,0
beton klasy B20 o fck = 16 MPa, fctk = 1,3 MPa, fctm = 1,9 MPa, fcd = 10,6 MPa, fctd = 0,87 MPa,
warunki środowiskowe suche, wnętrze budynku o niskiej wilgotności powietrza - klasa XC1,
stal klasy A-III o znaku gatunku 34 GS i fyk = 410 MPa oraz fyd = 350 Mpa.
Ścianka wykonana z cegly dziurawki gr. 12 cm + tynk 2*1,5 cm.
ciężar objętościowy muru z pustaków z betonu komórkowego 10 kN/m3
ciężar objętościowy tynku cementowo-wapiennego 19 kN/m3
Obliczenie obciążeń od ścianki działowej q1
q1 =(0,12*2,62*10)+(0,015*2,62*2*19)=3,14 kN/m + 1,50 kN/m = 4,64 kN/m
Obciążenie od ścianki przenoszone jest według schematu:
q1 = 50%* 4,64 kN/m = 2,32 kN
Obciążenie |
Wartość charakterystyczna [kN/m] |
Współczynnik obciążenia γf [-] |
Wartość Obliczeniowa [kN/m] |
Ciężar własny stropu 2,68·0,755 |
2,023 |
1,1 |
2,226 |
Obciążenie od warstw wykończeniowych: -parkiet mozaikowy na kleju gr. 8 cm. 0,08 *0,755 -gładź cementowa gr. 40 mm 0,040*21*0,755 -folia polietylenowa styropian gr. 50 mm 0,05*0,45*0,755 -tynk cementowo-wapienny 0,015*19 *0,755
|
0,060
0,634 ----- 0,017
0,215 |
1,3
1,3 --- 1,2
1,3 |
0,079
0,834 ---- 0,020
0,280 |
Obciążenie zmienne technologiczne 1,5*0,755 |
1,133 |
1,4 |
1,586 |
Obciążenie od ściany dzialowej q1=2,32 |
2,320 |
1,2 |
2,784 |
Razem |
6,402 |
---- |
7,809 |
Obciążenie na 1 m dlugości
Wartość obliczeniowa obciążenia przypadającego na jedną belkę stropu wynosi:
(g + p + ciężar własny stropu) / 2 = 7,809 / 2 = 3,905 kNm
Rozpiętość obliczeniowa belki stropu wynosi:
leff = 2,50 m
Schemat statyczny
Strop typu Porotherm jest stropem typu gęstożebrowego. Żebra oparte są na murze i zakotwione w wieńcu żelbetowym. Występuje więc tam pełne utwierdzenie. W rzeczywistości niezmiernie trudno jest zrealizować połączenie stropu z murem w stopniu gwarantującym wystąpienie pełnego zamocowania, kiedy kąt ugięcia osi obojętnej ϕ na podporze jest równy zeru. Przyjmujemy więc schemat uproszczony belki swobodnie podpartej.
Maksymalny obliczeniowy moment zginający belki wynosi:
< 19,80 kNm = MRd - dopuszczalny moment
zginający
Schemat obciążeń
Wykresy sił przekrojowych dla ramy w płaszczyźnie pionowej wykonano za pomocą programu RM-WIN.
MOMENTY:
TNĄCE:
NORMALNE:
Sprawdzenie stanu granicznego nośności
Sprawdzenie dla jednej belki Porotherm.
- sprawdzanie teowości przekroju:
gdzie:
= 10,6 MPa
h = 0,19 m
bw = 0,09 m
d = 0,166 m
beff = 0,465 m
hf = 0,04 m
d = h-a1
a1 = cmin + Δc + φs + 0,5φ pręta
a1 = 20 + 0 + 0 + 0,5 * 8 = 24mm
d = 190 - 24 = 166 mm
kNm
Przekrój jest pozornie teowy.
- sprawdzanie nośności przekroju:
Pole zbrojenia - przekrój (3 pręty φ8)
As1 =1,51 cm2
Grubość strefy ściskanej
przekrój pozornie teowy
Nośność belki Mrd
Mrd =
kNm
Mrd = 11,79 kNm > Msd =3,051kNm
Warunek stanu granicznego nośności dla belki został spełniony.
Sprawdzenie konieczności obliczenia zbrojenia na ścinanie oraz szerokości rozwarcia rys.
Wartość siły poprzecznej wynosi:
- w licu podpory
- w odległości d od podpory
Najmniejsza szerokość strefy ścinania bw = 0,09 m.
Współczynnik k = 1,6 - d = 1,6 - 0,166 = 1,434, σcp = 0
Stopień zbrojenia:
Siła VRd1 wynosi:
>
Siła VRd2 na odcinakach pierszego rodzaju wynosi:
Zbrojenie na ścianie i szerokość rozwarcia rys ukośnych nie są obliczne, ponieważ:
VRd2 > VRd1 > Vsd
Sprawdzenie szerokości rys prostopadłych
Dla środowiska klasy 1 wlim = 0,3 mm. Ponieważ strop projektowany jest w budynku mieszkalnym, to Ψd = 0,35.
Wartość charakterystyczna obciążenia żebra w kombinacji obciążeń długotrwałych wynosi:
Moment zginający dla kombinacji obciążeń długotrwałych wynosi
Naprężenia σs w zbrojeniu rozciąganym wynoszą:
> 1,0%, więc ζ = 0,80
i spełniony jest warunek
>
> 0,85
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności.
Z normy PN-B-03264:2002 odczytano dla ρ = 1,00%, betonu klasy B25 i naprężeń σs = 250 Mpa maksymalne
które wynosi 17. Uwzględniając obliczona wartość naprężeń σs = 79,99 MPa obliczono wartość max
:
max
Ponieważ wartość ta jest większa od wartości obliczonej w przykładzie, ugięcie stropu nie przekroczy wartości granicznej.
Warunek stanu granicznego użytkowalności został spełniony.
Poz. obl. 4. NADPROŻE OKIENNE
Dane przyjęte do obliczeń:
szerokość otworu okiennego w świetle ścian : ls = 150 cm
grubość ściany konstrukcyjnej : 24 cm
grubość ocieplenia : 15 cm
grubość ściany osłonowej : 12 cm
na rozpatrywanej ścianie nie opiera się strop
przyjęto wstępnie 2 belki typu L-19-Nn/210/O ułożone na ścianie konstrukcyjnej i 1 belki typu L-22-Nn/210/O ułożoną na ścianie osłonowej
Budynek posiada ścianę trójwarstwową. W tych rodzajach ścian zaleca się, aby w warstwach wewnętrznej i zewnętrznej otwory okienne i drzwiowe były przesklepione dwoma niezależnymi nadprożami. W naszych obliczeniach obliczymy nadproże dla ściany konstrukcyjnej.
RYSUNEK POGLĄDOWY
SCHEMAT OBCIĄŻENIA NADPROŻA
Zestawienie obciążeń nadproża
obciążenie |
Wartość charakterystyczna [kN/m] |
Współczynnik obciążenia γf [-] |
Wartość Obliczeniowa [kN/m] |
Obciążenie nadprożem i murem nad nim 0,24*0,32*25 tynk cem.-wap. 0,02*0,32*19 styropian 0,15*0,32*0,45 Cegła klinkierowa 0,12*0,32*19 RAZEM |
2,941 0,182 0,031 1,072 4,226 |
1,1 1,3 1,2 1,1 |
3,231 0,232 0,041 1,292 4,796 |
Obciążenie wieńcem Wieniec żelbetowy 0,24*0,29*25 Styropian 0,15*0,29*0,45 Cegła klinkierowa 0,12*0,29*19 RAZEM |
1,5 0,016 0,547 2,063 |
1,1 1,2 1,1 |
1,650 0,019 0,602 2,271 |
Obciążenie murem Mur z cegły pełnej 0,24*0,48*18 Styropian 0,15*0,48*0,45 Cegła klinkierowa 0,12*0,48*19 RAZEM |
2,073 0,032 1,094 3,199 |
1,1 1,2 1,1 |
2,281 0,039 1,204 3,524 |
Sprawdzenie stanu granicznego nośności
Powierzchnia z której przekazywane jest obciążenie wynosi:
.
Rozpiętość obliczeniowa wynosi:
Obciążenie przypadające od nadproża i muru nad nim
Obciążenie przypadające od wieńca:
Obciążenie przypadające od muru:
Obciążenie całkowite wynosi:
Rozpiętość obliczeniowa wynosi:
Obciążenie zastępcze przypadające na nadproże:
Schemat statyczny obliczanego nadproża.
Schemat obciążeń
Maksymalny moment zginający wynosi:
Sprawdzenie nośności jednej belki L19
As1 = 1,00 cm2 (2 pręty φ8)
h = 0,19 m
bw = 0,06 m
d = 0,1615 m
beff = 0,09 m
hf = 0,06 m
d = h-a1
a1 = cmin + Δc + φs + 0,5φ pręta
a1 = 15 + 5 + 4,5 + 0,5 *8 = 28,5 mm
d = 190 - 28,5 = 161,5 mm
Wysokość strefy ściskanej:
Nośność 1 belki L19
Nośność 2 belek L19 wynosi:
>
Warunek stanu granicznego nośności dla belki został spełniony.
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności.
Powierzchnia z której przekazywane jest obciążenie wynosi:
.
Rozpiętość obliczeniowa wynosi:
Obciążenie przypadające od nadproża i muru nad nim
Obciążenie przypadające od wieńca:
Obciążenie przypadające od muru:
Obciążenie całkowite wynosi:
Rozpiętość obliczeniowa wynosi:
Obciążenie zastępcze przypadające na nadproże:
Graniczna wartość ugięcia dla belek nadprożowych wynosi:
Obliczeniowa wartość ugięcia a wynosi:
>
Warunek stanu granicznego użytkowalności został spełniony.
Ostatecznie do wykonania nadproża przyjęć 2 belki typu L-19-Nn/210/O.
Poz. obl. 5 . OBLICZENIE FILARA W ŚCIANIE WEWNĘTRZNEJ
Przyjęto, że:
Ściana wewnętrzna wykonana jest z cegły wapienno-piaskowej drążonej SILKA E24 na zaprawie zwykłej klasy M10
Element murowany należy do grupy 1
Współczynnik bezpieczeństwa γm dla kategorii B wykonania robót na budowie i kategorii II produkcyjnej elementów murowanych γm = 2,5.
Przyjęto następujące dane geometryczne:
- wymiar filara: 0,24 x 0,44m
- szerokość pasma, z którego przekazywane jest obciążenie na filar d = 0,44 + 0,5*(0,9 + 0,9) = 1,34m
- szerokość wieńca aw = 0,24
- wysokość ściany w świetle stropów h = 2,62m
- rozpiętość stropu w świetle ścian ls = 4,760m
Zestawienie obciążeń
Obciążenie z dachu
Obciążenie od stropów
Obciążenie wieńcem + belka nadprożowa
Obciążenie murem
42