Projekt dachu
Założenia
Budynek o wymiarach w rzucie, w świetle murów B = 9,95 m, L = 9,15 m, i wysokości ściany do okapu H = 4.45, zlokalizowanym w I strefie obciążenia wiatrem i I strefie obciążenia śniegiem. ( H<10 m,
).
Wiązar ma być wykonany z drewna sosnowego klasy C-30.
Pokrycie - dachówka ceramiczna.
Rozstaw krokwi a = 1 m, pochylenie połaci dachowej
, rozstawy wiązarów pełnych l1 = 2,55 m, l2 = 3,00 m, l3 = 3,60 m, wysięg mieczy e = 1 m.
Drewno klasy C-30
- wytrzymałość charakterystyczna na zginanie fm,k=30 MPa
- wytrzymałość charakterystyczna na ściskanie wzdłuż włókien fc,O,k=23 MPa
- wytrzymałość charakterystyczna na ściskanie w poprzek włókien fc,90,k=5,7 MPa
- średni moduł sprężystości wzdłuż włókien E0,mean = 12MPa
- średni moduł sprężystości w poprzek włókien E90,mean = 0,4 MPa
- średni moduł odkształcenia postaciowego Gmean = 0,75 MPa
Współczynnik obciążenia (częściowe współczynniki bezpieczeństwa):
- ciężar własny konstrukcji drewnianej
- ciężar własny pokrycia dachowego
- obciążenie śniegiem
- obciążenie wiatrem
1. Wielkości geometryczne uzupełniające
Rozpiętość obliczeniowa wiązara lo = 10,20 m
Wysokość wiązara
Długość krokwi
(zakładamy podział krokwi na część dolna i górną w stosunku v = ld/l = 0,6)
< 4,5 m
< 2,7 m
ld + lg = 3,94 + 2,29 = 6,23
ho = h1 + h2 =2,26 + 1,31 =3,57
Wysokość teoretyczna słupa
h = h1 + 1 = 2,26 + 1 = 3,64 [m]
2. Zestawienie obciążeń
2.1 Ciężar pokrycia dachowego
Wartość charakterystyczna obciążenia dla dachówki ceramicznej (podwójnie) wynosi: gk =0,900 kN/m2
Wartość obliczeniowa obciążenia
2.2 Obciążenie śniegiem
Obciążenie charakterystyczne dachu Sk
Qk - obciążenie charakterystyczne śniegiem gruntu [kN/m2] dla I strefy
C - współczynnik kształtu dachu
Obliczenia obciążeniowe śniegiem
2.3 Obciążenia wiatrem
Obciążenie charakterystyczne
pk = qk ⋅ Ce ⋅ C ⋅ β
pk - obciążenie charakterystyczne
qk - charakterystyczne ciśnienie prędkości wiatru (dla pierwszej strefy wiatrowej qk = 250Pa)
Ce - współczynnik ekspozycji zależny od rodzaju terenu i wysokości budynku ( klasa B -
teren zabudowany przy wysokości istniejących budynków do 10m lub zalesiony Dla
terenu B i wysokości budynku z < 20m mamy: Ce = 0,8, β = 1,8 )
β - współczynnik działania porywu wiatru zależny od rodzaju budynku ( dla budowli nie podatnej na dynamiczne działanie wiatru β = 1,8 )
C - współczynnik aerodynamiczny
C = Cz - Cw
Cz - współczynnik ciśnienia zewnętrznego
Cw - współczynnik ciśnienia wewnętrznego ( zależny od współczynnika przewiewności γ )
Gdy γ < 35% (dla budowli zamkniętych Cw = 0 )
Strona nawietrzna:
Cz = 0,015α - 0,2 = 0,015 ⋅ 35 - 0,2 = 0,325
Cw = 0
C = Cz = 0,325
Strona zawietrzna:
Cz = -0,4
Cw = 0
C = Cz = -0,4
Obciążenie charakterystyczne wiatrem od strony nawietrznej
pk1 = 250 ⋅ 0,8 ⋅ 0,325 ⋅ 1,8 = 117 Pa
Obciążenie charakterystyczne wiatrem od strony nawietrznej
pk2 = 250 ⋅ 0,8 ⋅ (-0,4) ⋅ 1,8 = -144 Pa
Obciążenia obliczeniowe
pd = pk ⋅ γf
Obciążenia obliczeniowe wiatrem od strony nawietrznej:
pd1 = 117 ⋅ 1,3 = 152,1 N/m2
Obciążenia obliczeniowe wiatrem od strony zawietrznej:
pd2 = -144 ⋅ 1,3 = -187,2 N/m2
2.4 Ciężar izolacji termicznej połaci dachowej
Izolacja termiczna w postaci wełny mineralnej (γ = 1,0 kN/m3)
gt = ( γ ⋅ h ⋅ a)/b
h - wysokość płyty - 16 cm
a - rozstaw krokwi w świetle -94 cm
b - rozstaw krokwi w wymiarach zewnętrznych -106 cm
gt = (1,0*0,16*0,94)/1,06 = 0,142 kN/m2
gto = 0,142*1,2 = 0,17 kN/m2
2.5 Ciężar płyty gipsowo-kartonowej
γ = 1,2 kN/m3
gp = 1,2 ⋅ 0,0125 = 0,015 kN/m2
Zestawienie obciążeń połaci dachowych
Obciążenie |
Wartości charakterystyczne [N/m2] |
Współczynnik obciążenia [γ] |
Wartości obliczeniowe [N/m2] |
Składowe prostopadłe obciążenia |
Składowe równoległe obciążenia |
|||
|
|
|
|
Wartość charakterystyczna |
Wartość obliczeniowa |
Wartość charakterystyczna |
Wartość obliczeniowa |
|
Ciężar pokrycia dachówka ceramiczną |
gk=900 |
1,2 |
gd= 1080 |
gk⊥ = 737,2 |
gd⊥ = 884,7 |
gk = 516,2 |
gd = 619,5 |
|
Śnieg |
Sk = 700 |
1,4 |
Sd = 980 |
Sk⊥= 469,7 |
Sd⊥= 657,6 |
Sk= 328,9 |
Sd= 460,4 |
|
Wiatr |
nawietrzna |
pk1 =117 |
1,3 |
pd1= 152,1 |
pk⊥1 = 117 |
pd⊥1 = 152,1 |
|
|
|
zawietrzna |
Pk2= -144 |
1,3 |
pd2= -187,2 |
Pk⊥2= -144 |
pd⊥2 = -187,2 |
|
|
Suma obciążeń |
nawietrzna |
|
|
|
qk⊥1 = 1323,9 |
qd⊥1= 1694,44 |
qk1 = 841,1 |
qd1 = 1079,9 |
|
zawietrzna |
|
|
|
qk⊥2= 1062,9 |
qd⊥2= 1355,1 |
qk2 = 841,1 |
qd2 = 1079,9 |
3. Obliczanie krokwi podciętej nad płatwią pośrednią
3.1 Zestawienie obciążeń
Obciążenia prostopadłe do połaci dachowej
- od strony nawietrznej
[N/m]
- od strony zawietrznej
[N/m]
Obciążenia równoległe do połaci dachowej
- od strony nawietrznej
[N/m]
- od strony zawietrznej
Krokiew liczymy jako belkę wolnopodpartą o długości Id. Naprężenia sprawdzamy z uwzględnieniem wyboczenia w płaszczyźnie z-x (prostopadłej do powierzchni dachu ). Natomiast wyboczenia w płaszczyźnie y-x (równoległej do płaszczyzny dachu ) nie sprawdza się z uwagi na usztywnienie krokwi za pomocą łat ( lub kontrłat, lub deskowania ).
Maksymalny moment zginający w przęśle
[Nm]
Siła podłużna (ściskająca)
[N]
Potrzebny wskaźnik wytrzymałości
kmod = 0,9 - przyjęto dla warunków: klasa użytkowania = 1, klasa trwania obciążenia -
krótkotrwałe
Założono przekrój krokwi 60 x 180 mm
Dla takiego przekroju:
Wy = 324000 mm3
A = 10800 mm2
Iy = 2916*104 mm4
iy = 51,96
Sprawdzenie naprężeń (ściskanie i zginanie z uwzględnieniem wyboczenia)
gdzie:
- naprężenia obliczeniowe od ściskania (
)
- obliczeniowa wytrzymałość na ściskanie
- naprężenia obliczeniowe od zginania w stosunku do osi głównych
- odpowiadające tym naprężeniom wytrzymałości na zginanie
km - dla przekrojów prostokątnych = 0,7
E0,05 = 8,0 Gpa
μ = 1,0
Ic,y = 1,0 ⋅ 3,94 = 3,94
3.2 Sprawdzanie stanu granicznego użytkowalności (ugięć)
Z uwagi na małą wartość naprężeń od siły osiowej, wpływ tej siły na ugięcie krokwi pominięto.
Ugięcie od obciążenia stałego (ciężar własny krokwi i pokrycia)
E0,max = 12 GPa
Iy = 2916*104 mm4
gk⊥1 = gk⊥ *a =737,2*0,8=589,79 N/m=0,5898N/m2
=
Ugięcie od obciążenia śniegiem
kdef = 0,25
Ugięcie od obciążenia wiatrem
kdef = 0
Ugięcie całkowite
Ugięcie dopuszczalne
4. Obliczanie płatwi pośredniej
4.1 Sprawdzanie naprężeń
Zestawienie obciążeń
- ciężar płatwi
- wartość charakterystyczna ciężaru płatwi wynosi gk,p = 0,10 kN/m
- wartość obliczeniowa tego obciążenia wynosi gd,p = 0,10*1,1 = 0,11 kN/m = 110 N/m
Obciążenie |
Wartość charakterystyczna [N/m2] |
Współczynnik obciążenia [ |
Wartość obliczeniowa [W/m2] |
Obciążenie pionowe: |
|
|
|
- ciężar pokrycia gk |
900 |
1,2 |
1080 |
- obciążenie śniegiem
|
573,3 |
1,4 |
802,62 |
- obciążenie wiatrem (połać nawietrzna) |
95,82 |
1,3 |
124,57 |
Razem |
qk,z = 1569,12 |
|
qd,z = 2007,19 |
Obciążenie poziome: Obciążenie wiatrem (połać nawietrzna)
|
qk,y = 67,16 |
1,3 |
qd,y = 87,31 |
Obciążenie pionowe przypadające na 1 mb płatwi:
Obciążenie poziome przypadające na 1 mb płatwi
Rozpiętość między murami L = 9,15 m. Płatew oparta będzie na dwóch słupach pośrednich i ścianach szczytowych
e = 1,0 m
l1,z = l1 - e = 3,60 - 1 =2,60 m1 l1,y = 3,60 m
l2,z = l2 - e*2 = 3,00- 1*2 = 1,00m l2,y = 3,00m
l3,z = l3 - e = 2,55 - 1 =1,55 m l3,y =1,55m
Momenty zginające
Potrzebny wskaźnik wytrzymałości
Założono przekrój płatwi o wymiarach 120 x 140 mm
Dla takiego przekroju:
Wy = 304,88*103 mm3
A = 16800 mm2
Iy =2744*104 mm4
Wz =336*103 mm3
Iz =2016*104 mm4
Sprawdzenie naprężeń
- w płaszczyźnie pionowej
km = 0,7
- w płaszczyźnie poziomej
4.2 Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności (ugięcia)
Ugięcie w płaszczyźnie pionowej
Ugięcie od obciążeń stałych (ciężar własny płatwi i ciężarów pokrycia dachowego)
kdef = 0,6
Ugięcie od obciążenia śniegiem
kdef = 0,25
Sk,z = 573,3(0,5*3,94+2,29) = 2442,258 N/m = 2,442N/mm
Ugięcie od obciążenia wiatrem
kdef = 0
pk,z = 95,82 (0,5*3,94+2,29) = 408,19 N/m = 0,408N/mm
Ugięcie w płaszczyźnie poziomej (wiatr)
kdef = 0
pk,y = 67,16 (0,5*3,94+2,29) = 286,1 N/m = 0,286 N/mm
Ugięcia finalne
Wartość graniczna ugięcia
5. Sprawdzanie warunku stateczności przy zginaniu
kcrit - współczynnik stateczności giętej (wartość zależy od smukłości sprowadzonej
)
Dla przekrojów prostokątnych
ld = 2600 mm
b = 120 mm E0,mean = 12 GPa = 12*103 MPa
h = 140 cm Gmean = 0,75 GPa = 0,75*103 MPa
fm,d = 20,77 MPa E0,05 = 8 GPa = 8*103 MPa
6. Obliczenia słupa
6.1 Siła ściskająca w słupie
6.2 Projektowanie słupa
Założono przekrój słupa: 120 x 120
Ad = 14400 mm2
iy = iz = 34,6mm
6.3 Sprawdzenie naprężeń ścinających
kc - współczynnik wyboczeniowy
(kc,z = kc,z - przekrój kwadratowy)
- współczynnik dotyczący prostoliniowości elementów - dla drewna litego = 0,2
- wysokość teoretyczna słupa
= h = 3,64 m
7.SPRAWDZENIE NAPRĘŻEŃ W PODWALINIE
kc,90-współczynnik, który uwzględnia możliwość zwiększenia wytrzymałości kiedy długość obciążonego odcinka, wynikającą z rozkładu siły, oznaczona jako l jest mała.
fc,90,d- obliczeniowa wytrzymałość na ściskanie prostopadle do włókien
l- długosc docisku (l=120mm)
Powierzchnia docisku
kc,90*fc,90,d=1,176*3,946= 4,64MPa
8.PROJEKTOWANIE MIECZY
8.1. Siły w mieczach
Długość wyboczeniowa mieczy- lm=1,41m
Zalożony przekrój mieczy 100x100mm
Ad =10000mm2
iy= 28,87mm