RZYM

Początki Rzymu sięgają legendy o Romusie i Remulusie, początkowo pod wpływem osiągnięć Etrusków, którzy byli bardziej zorganizowani od Greków, bardziej praktyczni, ale wiele od nich zapożyczyli. Epoki to Królestwo, Republika później Cesarstwo. Był to lud wojowników nie filozofów jak w Grecji, nieustanne wojny, podboje. Duże osiągnięcia administracyjne poczta, drogi, forum, ulice pod kątem prostym.

ARCHITEKTURA

Domy mieszkalne z zewnątrz mało atrakcyjne (Pompeje), pośrodku atrium (basenik na deszczówkę), budynki piętrowe, zdobione mozaikami na ścianach i implovium (w atrium), perfekcyjne luksusowe wille były reprezentacyjne.

Świątynie (dużo bo przez Etrusków są zabobonni), Np Świątynia Westy w Tivoli nawiązuje do greckiego tolosu, nie ma belkowania, mała kopuła, budowla centralna.

Rzymski Panteon najważniejsza budowla, inspiracja dla następnych pokoleń. Połączenie świątyni centralnej z architektonicznie zdobionym portykiem. Grube ściany z niszami i ołtarzami. Kopuła kasetonowa. Poświęcony wszystkim Bogom. Rzymianie przenoszą liturgię do środka to ich odróżnia od Greków dla których najważniejszy był wygląd zewnętrzny gdyż liturgie były naokoło świątyni. Na środku kopuły okulus.

Koloseum miejsce igrzysk olimpijskich 4 dekoracyjne arkady, kondygnacje wsparte na kolumnach toskańskiej, jońskiej, korynckiej ostatnia to pilastry. Mieściło 45 tys os + 50 tys zwierząt.

Akwedukty np Pont De Gard w pobliżu Nimes we Francji ok 38km, dostarczał z odległych źródeł wodę do miast (dowód ich praktyczności).

Ołtarz Pokoju Arapacis wzniesiony na polecenia Oktawiana Augusta do ofiar bóstw pod gołym niebem, przy forum romanum, płaskorzeźba precyzyjna, motywy liścia akantu. Relief z rodziną królewską. Łuki triumfalne to połączenie działania rzeźbiarskiego z architektoniczną często stawiane w okolicach forum na cześć zwycięstwu. Jedno lub Trójprzelotowe. Współzależność architektury i rzeźby. Bogato rzeźbione.

RZEŹBA

Rzymianie przez to, że byli bardzo zaboboni zachowywali pośmiertne maski, modele po żyjącym i dużo dalej był tu posunięty realizm, ważne stało się odwzorowanie charakterystycznych rysów osoby portretowanej, ukazanie ciała było usunięte na bok. Np Statua Berberinich, pan domu trzyma portrety swoich przodków. Głowy to często były odlewy woskowe czaszki zmarłego, które są wzorem, stąd rzeźba nagrobna. Poza tym pierwszy posąg konny Marka Aureliusza. I o luźniejszej tematyce „Chłopiec wyciągający sobie cierń ze stopy”.

MALARSTWO

Naśladowało marmur, naśladujące obrazy wiszące na ścianach, naśladujące ornamenty roślinne, sugerujące architekturę fantastyczną w silnych skrótach. Cechą charakterystyczna

Jest optyczne powiększenie przestrzeni i ozdoba wnętrza obrazami tablicowymi. Prima Porta- Willa Cesarza bogato malowana np. Rajski ogród, drzewka, egzotyczne ptaki, niemal werystyczne, bardzo dokładnie malowane. Inne to Złoty dom w Rzymie dla Nerona  niedokończone malarstwo Fabullusa (od jego nazwiska malarstwo fabularne) gładkie ściany pokryte iluzjonistycznymi obrazami o dużej ilości „kątów”, obrazy w obrazie, udawane głębokie prześwity. Przedstawiano też wesołe taneczne sceny z satyrami czy bachantkami. Różne przestrzenie jak w tym fragmencie (czerwony) dekoracji pompejskiej.

---