TERAPIA MANUALNA - wykład II

Badanie „5 na 5” Frisha:

III Wywiad socjalny

1. Zawód

2. Sport i hobby

3. Wypadki

4. Operacje

5. Sytuacja mieszkaniowa i rodzinna

IV Rozwój zdrowotny (wcześniejsze choroby)

1. Podbrzusze (ginekologiczne, itp.)

2. Narządy jamy brzusznej

3. Narządy kl. Piersiowej (serce, płuca, drogi oddechowe)

4. Głowa (oczy, uszy, zęby, OUN)

5. Psychika

V wywiad rodzinny

1. Wiek i przyczyny śmierci rodziców

2. Chroniczne schorzenia dzieci

3. Chroniczne schorzenia rodzeństwa

4. Pierwsze schorzenia dzieci

5. Choroby dziedziczne/pozostałe choroby (szczególnie nowotwory, schorzenia reumatyczne, cukrzyca)

I Oglądanie

1. Ruchy podczas dnia - chodzenie, wstawanie, siadanie, ubieranie

2. Postawa ciała - nawyki postawy, postawa chwilowa

3. Kształt - hipertrofia (obrzęki, wysięki), atrofia, deformacje

4. Skóra - kolor, blizny, egzemy, strefy łącznotkankowe

5. Środki pomocnicze - zaopatrzenie ortopedyczne

II Badanie ruchu

1. Ruchy czynne (struktury kurczliwe) - zakres ruchu, dolegliwości bólowe

2. Ruchy bierne (struktury niekurczliwe)

3. Ruchy translatoryczne (prostoliniowe) - trakcja, kompresja, ślizg

4. Testy oporowe

Jeżeli ruchy czynne i bierne są ograniczone i bolesne w tych samych kierunkach to uszkodzenie, najczęściej, struktur niekurczliwych (trakcja, ślizg).

Ruchy czynne i bierne są ograniczone i bolesne w kierunkach przeciwnych to uszkodzenie struktur kurczliwych.

III Palpacja

1. Skóra i tkanki podskórne - fałd Kiblera, przeczulica, niedoczulica

2. Mięśnie i ścięgna - przesuwalność, bolesność dotykowa i ruchowa

3. Pochewki ścięgien i kaletki maziowe - obrzęki, zgrubienia

4. Stawy - wysięki, zmiany kształtu (nieprawidłowe ustawienie)

5. Nerwy i naczynia

IV Testy neurologiczne

1. Mięśnie wskaźnikowe

2. Czucie

3. Motoryka

4. Koordynacja

5. Badanie nerwów czaszkowych

V Badanie dodatkowe

1. Radiografia

2. Badanie laboratoryjne

3. Punkcje, pobieranie próbek

4. Elektrodiagnostyka - EKG, EMG, chronaksymetria

5. Badanie narządów wew.

Za Cyriaxem można wyróżnić tkanki:

• KURCZLIWE (mięśnie, ścięgna)

1. napięcie silne i bolesne - stan prawidłowy

2. napięcie w miarę silne, bolesne - uraz mięśnia testowanego, jego ścięgna lub przyczepu mięśnia

3. napięcie osłabione i bolesne - poważniejsze uszkodzenie w pobliżu stawu, np. złamanie elementów kostnych

4. napięcie mm obniżone i bolesne - w wyniku np. zerwania mięśnia

• NIEKURCZLIWE (więzadła, torebki stawowe, pochewki ścięgniste, kości, itp.)

• Sprawność tkanek nie kurczliwych stosuje się przez ruchy czynne i bierne.

1. pełny zakres ruchu, bez bólu, czucie końcowe ruchu prawidłowe - stan fizjologiczny

2. ból i ograniczenie ruchu w pewnych płaszczyznach, nieprawidłowe ruchy końcowe - Io lub IIo uszkodzenia więzadła lub lokalne zapalenie tkanek miękkich

3. ruch jest ograniczony, ale bezbolesny z nienaturalnym czuciem końcowym → bezobjawowy stan zapalny tkanki kostnej

4. ból, niefizjologiczne czucie końcowe i ograniczenie zakresu ruchomości (wzorzec torebkowy) - proces zapalny stawu

• Czucie końcowe ruchu - to co czuje na końcu ruchu biernego.

• Fizjologiczne rodzaje czucia końcowego ruchu:

- kostne

- miękkoelastyczne

- twardo elastyczne - najczęstsze, opór sprężysty, więzadłowy i/lub torebkowy, np. rotacja zew.

• Nieprawidłowe rodzaje czucia końcowego ruchu:

1. Spastyczne - nagłe, często bolesne, zatrzymanie ruchu przez wzmożone napięcie mm

2. Torebkowe - czucie końcowe jak w warunkach prawidłowych, ale występujące wcześniej

3. Puste - brak czucia końcowego

4. Sprężynujące - efekt „odbicia”

5. Kostne

6. Zbyt późne - po przekroczeniu należnego zakresu ruchomości uszkodzenie struktur stabilizujących

Wzorzec torebkowy → (Cyriax) wzorzec utraty możliwości funkcjonalnych.

Każda czynność ruchowa powoduje inne napięcie torebki stawowej.

PODSTAWY WYBRANYCH METOD TERAPII MANUALNEJ

1. Metoda Kaltenborna - Eujentha

Podstawa teoretyczna: uznanie ograniczenia ruchu ślizgu stawowego za pierwotną, najważniejszą metodą …

Proporcje toczenia i ślizgu - im bardziej przylegające powierzchnie stawowe tym mniej ślizgu

Reguła wklęsło - wypukła: toczenie powierzchni stawowych przebiega zawsze w kierunku ruchu kątowego (ślizg zależny jest od sposobu wykonania ruchu).

Przy stabilizacji części wypukłej stawu (główka) → stabilizujemy część wypukłą, a mobilizujemy część wklęsłą.

STOPNIE TRAKCJI

1. Rozluźnienie - zniesienie sił działających na staw

2. Napięcie - napięcie struktur okołostawowych, pokonanie oporu miękkiego

3. Rozciągnięcie - zwiększenie oddalenia powierzchni stawowych, pokonanie oporu twardego

STOPNIE MOBILIZACJI

1. Bardzo mały impuls, bez widocznego ruchu ślizgowego

2. Ruch powodujący napięcie tkanek miękkich w kierunku leczniczym - przeciwbólowe, redresyjne

3. Rozciągnięcie tkanek miękkich, działanie redresyjne

KOLEJNOŚĆ LECZENIA

Trakcja jako pierwszy rodzaj terapii - gdy poprawa to mobilizacja ślizgowa w kierunku ograniczonych zakresów ruchu.

Przy dużym ograniczeniu zakresu ruchu - mobilizacja ślizgowa może być bolesna - wtedy mobilizacja trakcyjna lub ślizgowa w kierunku niebolesnym.

RUCHY ZŁOŻONE

1. Ruchy sprzężone (automatyczne)

2. Ruchy niesprzężone (kombinowane)

Oba rodzaje ruchów są fizjologiczne, oba będą badane i leczone.

REJON RUCH SPRZĘŻONY RUCH NIESPRZĘŻONY

(dla skłonów i skrętów)

• szyjny górny w przeciwnych kierunkach w tych samych kierunkach

• szyjny dolny w tych samych kierunkach w przeciwnych kierunkach

• piersiowy zgięcie i pozycja pośrednia → zgięcie i pozycja pośrednia →

w tych samych kierunkach w przeciwnych kierunkach

wyprost → w przeciwnych kierunkach wyprost → w tych samych kierunkach

„RYGLOWANIE” - blokowanie dalszego ruchu w stawach

1. ryglowanie biomechaniczne

- wykorzystanie pozycji zaryglowanych w stawach kk

- wykorzystanie ruchów niesprzężonych w obrębie kręgosłupa

2. Ryglowanie manualne

- wykorzystanie ręki stabilizującej, pasa, itp.

Ryglowanie C2 - Th3; Th3 - L5 → Długa dźwignia z rotacją może przeciążyć stawy hipermobilne i przeciążone.

Pozycje kości i stawów:

- pozycja zerowa (anatomiczna)

- pozycja spoczynkowa (torebka max rozluźniona, największa gra stawowa)

Pozycja zaryglowana (torebka stawowa i więzadła są napięta, pełen kontakt powierzchni stawowych, ograniczony dalszy ślizg i trakcja.

Aktualna pozycja spoczynkowa

• najbardziej „luźne” ustawienie stawu (w danym momencie)

• największa gra stawowa (w danym momencie)

TERAPIA MANUALNA - wykład III

Podstawa teoretyczna - główną przyczyną dysfunkcji narządu ruchu jest ból. Najważniejsze są objawy i symptomy, a nie przyczyna patologii, która w 2/3 przypadków jest i tak nie znana. W procesie usprawniania szczególny nacisk kładzie się na diagnozę i …

• Grupy kliniczne:

SIN - grupa pacjentów w stanie ostrym, ruch w małym zakresie powoduje silny ból utrzymujący się przez dłuższy czas.

EOR - ból na końcu zakresu ruchomości.

ROM/PDM - ból cały czas.

MP - ból po dłużej trwającym obciążeniu.

• Stopnie zabiegowe Majtlanda:

I - mały zakres na początku ruchu

II - duży zakres na początku ruchu

III - duży zakres na końcu ruchu

IV - mały zakres na końcu ruchu

V - ruch przekraczający aktualny zakres

• Poszczególne stopnie mobilizacji (film)

Maitland pierwszy wprowadził ruchy napięciowe w terapii.

METODA MULLIGANA (mobilizacja ruchem)

Podstawa teoretyczna - błąd pozycji (złe ustawienie) i zaburzenie osi przebiegu ruchu.

terapia

bierna
czynna

mobilizacje z ruchem

Ruch czynny, który wykonuje pacjent w kierunku ruchomości, z mobilizacją wykonywaną przez terapeutę.

• Założenia metody:

„klasyczne” zabiegi mobilizacyjne przebiegają tylko w jednej płaszczyźnie, nie są dokładnym odwzorowaniem „gry stawowej” jaki miejsce podczas ruchu dowolnego.

• Terapia: mobilizacje w czasie ruchu cechuje następująca kolejność:

1. Mobilizacja w stronę bolesną i/lub ograniczoną

2. Pacjent wykonuje ruch w kierunku bolesnym i/lub ograniczonym do granicy wystąpienia objawów

3. Pogłębienie ruchu przez pacjenta z utrzymaniem nacisku mobilizacyjnego przez terapeutę

• Zasady metody:

1. 100% bez bólu

2. Szybkie i trwałe rezultaty („1 cud dziennie”)

3. Odpowiednia liczba powtórzeń (pierwsza terapia do 3)

4. Plastrowanie

• Techniki tkanek miękkich

1. Streching (rozciąganie mm)

2. Masaż funkcjonalny

3. Masaż poprzeczny

Rozciąganie mm - wykonanie:

1. Tylko powyżej zdrowych stawów

2. Oddalenie przyczepów, ale bez napięcia tkanek

3. Skurcz izometryczny (kilka sekund)

4. Rozluźnienie (oddech)

5. Rozciągnięcie ( odległość między przyczepami - zwiększamy)

6. Stymulacja mm antagonistycznych

Działanie:

1. Odruchowe rozluźnianie mięśnia po skurczu izometrycznym

2. Zwiększenie ukrwienia

3. Poprawa przemiany materii

4. Przy stymulacji antagonistów odruchowe rozluźnianie mm oraz kodowanie? …

Masaż funkcjonalny - wykonanie:

1. Masaż wzdłuż włókien i bierny ruch w stawie

2. Ruch w stawie zależy od funkcji masowanych mm

3. Sekwencje ruchu:

1. Zbliżenie przyczepów

2. Nacisk na tkanki w czasie rozciągania (oddalania przyczepów)

3. Powrót do pozycji wyjściowej bez nacisku (zbliżenie przyczepów)

4. Bez poślizgu ręki …

Działanie:

1. Masaż mm z ruchem w stawie

2. Stymulacja proprioreceptorów - odruchowe zmniejszenie napięcia

3. Pulsujący nacisk - poprawa krążenia

4. Uruchamianie pojedynczych włókien

5. Uruchamianie pomiędzy różnymi …

Masaż poprzeczny - wykonanie:

1. Głęboki masaż punktowy w poprzek włókien

2. Narastanie i zmniejszanie nacisku

3. Gaza aktywna z naciskiem

4. Powrót do pozycji wyjściowej bez nacisku

5. Bez poślizgu ręki po skórze i bezboleśnie

6. Jeśli po 6 terapiach nie ma poprawy - zakończyć

1. Działanie mechaniczne:

• Ukierunkowanie przyrostu nowych włókien

• Poprawa ruchu włókien

2. Działanie neurofizjologiczne:

• Hamowanie bólu

• Obniżenie aktywności układu współczulnego

3. Działanie biochemiczne:

• Zwiększenie krążenia (3-6 min)

• Działanie przeciwzapalne (15-20 min; uwalnia się histamina po ok. 15-20 min)

Manipulacje (manipulacje z impulsem) → techniki wpływające na staw i tkanki okołostawowe, polegają na wykonaniu ruchu biernego z …

• Teorie wyjaśniające efekt terapeutyczny manipulacji:

• Mechaniczna - likwidowanie zrostów, rozciąganie więzadeł, torebek stawowych, odtworzenie ślizgu

• Neurologiczna - stymulacja mechanoreceptorów i przestrojenie układu nerwowego

• Hydrauliczna - zmiany w dystrybucji płynu maziowego i zmiany jego gęstości

• Krążeniowa - poprawa przepływu krwi występująca dzięki zmianie ciśnienia w obrębie otworu międzykręgowego
  i w tkance mięśniowej

• Psychologiczna - wiara w efekt dźwiękowy i umiejętności terapeuty

Siła manipulacji: „Tak mało, jak to konieczne, tak dużo, jak to potrzebne”

Pozycje terapeuty:

• Dobre rozmieszczenie ciała

• Szeroka płaszczyzna podparcia, itp.

Dobry efekt manipulacji:

• Niedawny początek problemu

• Niski poziom podrażnienia segmentu ruchowego

• Twardsze i szybsze czucie końcowe ruchu

• Dobra współpraca terapeuty z pacjentem

• Wykonywany program autoterapii?

Niewłaściwy efekt manipulacji:

• Ciągły ból, pulsowanie, falowanie

• Ból przerywa odpoczynek nocny

• Objawy niezależne od pozycji

• Zaburzenia neurologiczne

• Wyraźne deformacje kostne

• Zła odpowiedź na poprzednie manipulacje

• Strach pacjenta przed wykonaniem zabiegu

• Brak możliwości rozluźnienia

Dobry terapeuta wie, jak manipulować, lepszy terapeuta wie, po co manipulować, bdb. terapeuta wie, kiedy nie manipulować.

METODA McKENZIE

Okres ostry:

• Dolegliwości bólowe

• Zwiększenie napięcia mm

• Ograniczenie ruchomości

Okres przewlekły:

• Atrofia i zmiany struktury mm

• Około kręgosłupowych

• Osłabiona kontrola sensomotoryczna

w/w → bóle kręgosłupa

• Przyczyny powstania dolegliwości:

1. Stany zapalne

2. Urazy

3. Zmiany zwyrodnieniowe

Mogą dotyczyć: krążka międzykręgowego (dyskopatia, spondyloza), trzonów stawów międzywyrostkowych (spondyloartroza).

Problemy funkcjonale: zaburzenia równowagi pomiędzy ruchomością a stabilnością.

• NIESTABILNOŚĆ:

1. Problem samoistnie ustępujący: 1 tydzień - 44%; 1 miesiąc - 86%; do 3 miesięcy - 92%

2. Problem nawracający: 90% pacjentów doświadczy powtórnego ataku bólowego (u 35% objawy za każdym razem są poważniejsze)

• Cel terapii:

1. Jak najszybsze zmniejszenie objawów i profilaktyka wtórna

• Czynniki powodujące:

1. Przedłużona pozycja siedząca (nieprawidłowa już po 2 min)

2. Duża ilość ruchów zgięciowych dziennie do 400

3. Brak ruchów przeprostu

• Badanie:

1. Czy w ciągu dnia jest okres 20-30 min w którym nie boli? (w stanie zapalnym boli cały czas)

2. Czy czujesz się gorzej, gdy długo jesteś pochylony?

3. Czy boli od razu gdy wstaniesz?

4. Czy boli gdy, nic nie robisz, a nie boli gdy, się poruszasz?

5. Czy czujesz się lepiej kiedy się poruszasz?

6. W jakiej pozycji czujesz się lepiej?

7. Im niżej promieniujący ból, tym praca trwa dłużej

8. Czy leki pomagają?

II - OGLĄDANIE

Najważniejsze są ruchy powtarzane → ruch w jednym kierunku, a potem kilkakrotnie powtarza się go, następnie wyprost.

1. Zespół zaburzeń posturalnych (zwyrodnienie krążka międzykręgowego)

2. Zespół zaburzeń funkcjonalnych (po urazach)

3. Zespół zaburzeń strukturalnych (pacjenci z bólem)

Ad 1.

• Osoby poniżej 30 r. ż.

• Praca siedząca, brak aktywności fizycznej

• Ból pojawia się po dłuższym czasie

• Powodowany jest przez pozycję, nie przez ruch

• W czasie badania nie ma zaburzeń, brak ograniczenia ruchomości

Leczenie: korekcja postawy

Ad 2.

• Pacjenci od 30 r. ż.

• Ból centralny w osi kręgosłupa

• Nie promieniujący

• Powtarzane ruchy powodują ból występujący na końcu zakresu ruchu, ból się nie zmienia, po powrocie do pozycji wyjściowej ustępuje

Ad 3.

• Wiek pomiędzy 20 - 55 r. ż.

• Ból stały o zmiennej częstotliwości, dodatkowo mogą występować objawy neurologiczne

• Zawsze ograniczenie ruchomości

• Pewne ruchy powodują przesuwanie bólu obwodowo, inne ruchy powodują przesuwanie bólu dośrodkowo

• Dodatkowo kifotyzacja i transpozycja T

Leczenie:

1. Redukcja zmian

2. Utrzymanie redukcji

3. Powrót funkcji

4. Zapobieganie atakom

1. Leżenie przodem

Leżenie przodem w wyproście

Wyprosty w leżeniu

Jeśli nie ma poprawy to: mobilizacje wyprostne, rotacyjne mobilizacje wyprostne, manipulacje w wyproście

2. Utrzymanie lordozy lędźwiowej (jak najmniej siedzenia)

3. Od około 5 dnia

Zgięcia w leżeniu

Zgięcia w pozycji stojącej

4. Do końca życia

TERAPIA MANUALNA - wykład IV

- odcinek lędźwiowy kręgosłupa

- mm przykręgosłupowe

- nerwy przykręgosłupowe

• Problemy bólowe kręgosłupa lędźwiowego:

1. Dyskopochodne

2. Niestabilność

3. Stenoza

4. Dysfunkcje segmentarne

5. Zaburzenia obręczy biodrowej

• Uszkodzenia krążka międzykręgowego:

Obraz kliniczny:

1. Zaburzenia funkcjonowania segmentu ruchowego, itd.

• Degeneracja krążka międzykręgowego:

1. Pęknięcie pierścienia włóknistego

2. Protruzja jądra miażdżystego (wypuklina)

3. Przepuklina krążka międzykręgowego

• Objawy bólowe:

1. Lokalne

2. Rzutowe

3. W objawach korzeniowych zgodnie z zajętym segmentem

• Zmiany zakresu ruchomości:

1. Zmiana napięcia mięśniowego (wzorce torebkowe)

2. Zmiany w obrębie więzadeł

• Objawy wegetatywne:

1. Skóra, zmiany chłonne i krążeniowe

• Zespoły korzeniowe

• Kompresja L1

• przyczyna: centralno - boczne przemieszczenie krążka międzykręgowego Th12 - L1

• mięsień wskaźnikowy: zginacze stawu biodrowego

• odruch: z przywodzicieli

• Kompresja L2

• Przyczyna: centralno - boczne przemieszczenie L1 - L2?

• Kompresja L3

• Przyczyna: centralno - boczne przemieszczenie krążka międzykręgowego L2 - L3

• Kompresja L4

• L3 - L4

• Mięsień wskaźnikowy: piszczelowy przedni, czworogłowy uda

• Kompresja L5

• L4 - L5

• Prostownik palucha i stopy

• Odruch: piszczelowego tylnego

• Zaburzenia czuciowe: dermatom L5

• Kompresja S1

• Centralno - boczne przemieszczenie krążka międzykręgowego L5 - S1

• Strzałkowe

• Dermatom S1

PRZYPOMNIEĆ SOBIE WSZYSTKIE DERMATOMY NA EGZAMIN!

„czerwona flaga” - szczególna ostrożność w przypadku kompresji korzeni nerwowych

Gwałtownie narastające zaburzenia neurologiczne, zajęcie więcej niż 2 segmentów, ból nie do wytrzymania - zespół „ogona końskiego”

Objawy: w okolicy „siodła jeźdźca”, objawy obustronne, nietrzymanie moczu, zaburzenia funkcji seksualnych.

Dyskopochodne - objawy bólowe z cechami promieniowania, ograniczone i bolesne zgięcie odcinka lędźwiowego, dodatni test SLR (Lasecka)

Wykonywać: trakcje, neurodynamikę

LUB: bóle nocne, poprawa stanu klinicznego podczas ruchu

Wykonywać: ćw. dynamiczne, wzmacnianie siły mięśniowej

LUB: ból w pozycji siedzącej, dodatni test „zwieszenia”

Wykonywać: stabilizacje, ergonomie

LUB: ból w wyproście, dodatni test Spurlinga (ból w czasie skrętu)

Wykonywać: trakcje, mobilizacje i manipulacje

LUB: mocne objawy neurologiczne; powtórna diagnostyka

• Odcinkowa niestabilność

Obraz kliniczny:

• Długi wywiad chorobowy

• Złe warunki ergonomiczne w pracy lub w czasie wolnym

• Zbyt duży zakres ruchomości w dłuższym okresie czasu

• Pozostawanie dłuższy czas w tej samej pozycji

Objawy bólowe:

• Lokalne → zmęczenie i/lub uczucie przełamywania kręgosłupa

• Przeniesiony → rejon pachwiny i biodra

Zmiany zakresu ruchomości

• Lokalne zwiększone ruchy kątowe

• Lokalne zwiększone ruchy translatoryczne

Objawy wegetatywne:

• Podniesienie napięcia mięśniowego, obrzęki, „punkty spustowe”

Niestabilność - ból w odcinku lędźwiowym i w pośladkach, dodatni test kompresji stawów międzywyrostkowych

Wykonywać: stabilizacje, ergonomie

LUB pogorszenie objawów w statyce, osłabienie mm cylindra, zaburzenia równowagi

Wykonywać: ćw. posturalne, korekcyjne

LUB bolesny wyprost odcinka lędźwiowego, trakcja znosi objawy i zwiększa ruchomość

Wykonywać: stabilizacje

LUB ograniczenie ruchomości w obrębie kkd, dodatnie testy skrócenia mm

• Stenoza - wszelkiego rodzaju przewężenia kanału kręgowego, otworów międzykręgowych, kanałów korzeniowych

Stenoza kanału kręgowego

• Przerost stawów międzywyrostkowych

• Wypuklina

Stenoza kanału kręgowego

Obraz kliniczny:

• Pozycja zgięciowa (ki fotyczna)

• Zaburzenia ruchowe zwyrodnieniowo zmienionych segmentow

• Może występować chromanie rdzeniowe (niedokrwienie rdzenia kręgowego)

Objawy bólowe:

• Lokalne

• Przeniesione

• W objawach korzeniowych zgodne z zajętym segmentem itp.

Stenoza - ból i objawy drętwienia oraz kłucia w obrębie kkd; dłuższy marsz lub przedłużona pozycja siedząca nasila objawy, dodatni test „rowerowy”

Wykonujemy: trakcje

LUB bolesny wyprost, objawy kompresji otworu kręgowego lub międzykręgowego; korekcje postawy; mobilizacje

LUB zmniejszenie objawów w pozycji siedzącej, test „zwiększenie” - ujemny; ogólne ćw. wzmacniające

LUB ból i sztywność mm kkd, dodatnie testy skrócenia mm; rozciąganie mm, neurodynamikę

KRĘGOSZCZELINA I KRĘGOZMYK

• KRĘGOSZCZELINA (przerwa w obrębie łuku, wrodzona) lub nabyta. Częstotliwość ok. 4 - 6% populacji (kępka włosów), nie daje objawów

• KRĘGOZMYK KU PRZODOWI - przesuwanie się trzonu kręgu z przednią częścią łuku, wyrostkami stawowymi górnymi i poprzecznymi, spowodowane przerwaniem ciągłości łuku kręgowego z wytworzeniem szczeliny jedno- lub dwu - stronnej. Tylna część łuku z wyrostkami stawowymi dolnymi pozostaje na miejscu.

Częstotliwość u 2% osób z kręgoszczeliną w 50% kręgozmyk nie daje objawów bólowych, jest wykrywany przypadkowo.

Stopnie kręgozmyku wg Meyerdinga:

I - 25% przesunięcia

II - 50% przesunięcia

III - 75% przesunięcia

IV - 100% przesunięcia, widoczny jest „kapelusz Napoleona”

• KRĘGOZMYK KU TYŁOWI - cały, niezmieniony i nieuszkodzony krąg przesuwa się w kierunku grzbietowym (zmiany zwyrodnieniowe krążka międzykręgowego, osłabienie więzadeł kręgosłupa)

• KRĘGOZMYK RZEKOMY - zwykle w dyskopatiach

Dysfunkcja segmentarna - ból odcinka lędźwiowego; bolesny jeden lub kilka ruchów odcinka lędźwiowego, badanie ruchów anatomicznych: mobilizacje, manipulacje

LUB „rozlany” ból w rejonie pośladków lub kkd

LUB w fazie ostrej bolesne wszystkie ruchy zmniejszenie objawów poprzez biernej stabilizację; kinezytaping

LUB zmęczenie odcinka lędźwiowego podczas dłużej utrzymywanej pozycji siedzącej, osłabienie prostownika grzbietu; wzmacnianie mm

LUB ból, sztywność w obrębie kkd, przykurcz mm kulszowo - goleniowych; rozciąganie mm; neurodynamikę

Zaburzenia obręczy biodrowej - głęboki ból w rejonie pośladków

Bolesne obciążenie kkd, + test uderzenia pięty; mobilizacje, manipulacje

LUB osłabienie mm kkd, + czynny test SLR (Lasecka); czynna/bierna stabilizacja

LUB zaburzenia równowagi, trudności w staniu na 1kd; „krzyżowy” pas stabilizacyjny

LUB bolesne zgięcie odcinka lędźwiowego, test pasa likwiduje objawy (PPPP); korekcja dysfunkcji, stabilizacja

LUB ból w pozycji leżenia tyłem, PPPP; czynna/bierna stabilizacja

„czerwona flaga” - zmiany nowotworowe i zapalne

• Zwiększające się objawy bólowe

• Stopniowe pogarszanie się stanu ogólnego

• Ból nocny nie do zniesienia

• Objawy bólowe nie związane z ruchem czy utrzymywaniem danej pozycji

• Utrata apetytu

Zmiany nowotworowe - stały ból nocny, ciągły ból w obrębie całego ciała, utrata masy ciała ok. 4-7kg w 2 tyg, utrata apetytu, zmęczenie, nadmierny rozrost guzków i narośli.

1

---