DOM
1) Szczegóły
a)Podstawowe ( dla normalnego rysunku ) - co najmniej jedne drzwi , jedno okno,
jedna ściana , dach komin
Dodatkowe (np. krzaki , kwiaty, ścieżka) - potrzeba dokładniejszego uporządkowania środowiska , która jest czasami związana z brakiem poczucia bezpieczeństwa lub pragnienia sprawowania kontroli w kontaktach interpersonalnych
2) Komin - symbol ciepłych , intymnych związków ; czasami związany z symboliką falliczną
Brak komina - brak ciepła w sferze psychicznej lub konflikty z ważną osobą płci męskiej
Przesadnie duży - nadmierne zainteresowanie sferą seksualną czy też możliwe tendencje ekshibicjonistyczne
Dużo dymu - wewnętrzne napięcie
3) Drzwi
Ponad podstawą domu bez schodów - niedostępność w kontaktach interpersonalnych
Brak drzwi -skrajne trudności w kontaktach z innymi ludźmi
Otwarte- silna potrzeba doświadczania ciepła od świata zewnętrznego
Bardzo duże - nadmierna zależność od innych
Z zamkiem lub zawiasami - defensywność
4) Płot wokół domu - potrzeba ochrony emocjonalnej
5) Rynny - podejrzliwość
6) Rysunek przylegający do dolnej krawędzi kartki - brak podstawowego poczucia bezpieczeństwa w życiu rodziny lub intymnym
7) Dom przedstawiony w perspektywie , widok z dołu - odrzucenie domu lub poczucie , że
osiągnięcie pożądanej sytuacji domowej jest niemożliwe
8) Dom przedstawiony w perspektywie , widok z góry - odrzucenie sytuacji domowej
9) Dach
Płaski (pojedyncza linia łącząca dwie ściany) - brak wyobraźni lub zahamowania
emocjonalne
Przesadnie duży - poszukiwanie satysfakcji w fantazjach
10) Okiennice
Zamknięte - skrajna defensywność i wycofanie
Otwarte - zdolność do przystosowania w kontaktach interpersonalnych
11) Ścieżka
Bardzo długa - ograniczona dostępność
Wąska w pobliżu domu , szeroka na końcu - osoba powierzchownie przyjazna
12) Ściany ( ich solidność) - bezpośrednio związana z siłą „ego”
13) Okno ( okna)
Brak okien - wrogość lub wycofanie
Tylko na parterze , na piętrze brak - rozziew miedzy rzeczywistością a fantazją
Z firankami - rezerwa , kontrolowanie siebie
d)Bez zasłon - zachowanie otwarte , bezpośrednie.
DRZEWO
1) Wyjątkowo duże drzewo - skłonność do agresji
2) Małe drzewko - poczucie niższości i braku znaczenia
3) Cienka kreska - poczucie nieprzystosowania , niezdecydowanie
4) Drzewko składające się tylko z dwóch linii oznaczających pień i z kółka wyobrażającego
koronę - impulsywność zmienność
5) Przesadnie podkreślenie pnia - niedojrzałość emocjonalna
6) Przesadnie podkreślenie korony - zahamowania emocjonalne, myślenie analityczne
7)Przesadnie podkreślenie korzeni - płytkie reakcje emocjonalne , ograniczona zdolność do rozumowania
8) Szrama , dziupla ,złamana gałąź - związek z urazem , tzn. wypadkiem , chorobą , gwałtem ( czas wydarzenia odpowiada położeniu znaku)
9) Brak linii przedstawiającej ziemię - podatność na stres
10) Zaznaczona linia ziemi , brak korzeni - tłumione emocje
11) Zaczernione płaszczyzny , bardzo ciemne lub mocno zaznaczone - defensywna wrogość lub zachowania agresywne
12) Cienka przerywana kreska - wyraźny niepokój
13) Dziupla- symbolika seksualna
a) Mała lub w kształcie rombu - skojarzenie z pochwą
Mała i okrągła przeżycia napastowania seksualnego lub wczesne doświadczenia seksualne
Mocno zaznaczony kontur - świadczy o większym wpływie urazu
Koncentryczne kręgi wewnątrz - zepchnięcie doświadczenia w przeszłość i „zaleczenie”
Zaczerniona - wstyd związany z doświadczeniem
Duża - zaabsorbowanie kwestią prokreacji
Z małym zwierzątkiem w środku - ambiwalencja dotycząca ojcostwa lub macierzyństwa
Naukowcy uwzględnili wiele rodzajów projekcji jak : motywacyjną i emocjonalną cech osobowości czy poznawczo- adaptacyjną.
Wytwór plastyczny dziecka rozpatrywany w takim kontekście staje się szczególną formą podglądu jego świata. Widoczne to jest podczas wykonywania rysunków tematycznych np. „Zaczarowana rodzina” - który prowokuje dziecko do wyrażenia trudności związanych z adaptacją w środowisku rodzinnym.
„Rysunek sny“(Boron 1997), „Smoka“(Aubin1970), „Samochodu”(Loney1971),
„Słońca” (Iten 1974), oraz rysunki dziadków , miasta , szkoły, szpitala. (D. Engelhart 1993)
Według M.Braun- Gałkowskiej - „Rysunek rodziny pozwala na zebranie bardzo wielu informacji o badanym i jego relacjach rodzinnych , dociera do motywów nieświadomych sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych”.
Rysunek projekcyjny pokazuje nam , jak dziecko organizuje swe doświadczenia i przedstawia ja na płaszczyźnie .
Tworzy w ten sposób swój własny świat i w procesie projekcji przenosi go na kartkę papieru. Materiał na którym rysuje staje się jak gdyby ekranem , na którym pacjent „wyświetla” to, co wie i co czuje.
Elementy wytworu plastycznego mogą być rozpatrywane jako możliwość kreowania wnętrza poprzez środek ekspresji, oraz jako forma terapeutyczna
w kontekście podświadomości.
Obok rysunków na określony temat pacjenci chętniej wykonują pracę na dowolny temat. Dostarczają oni wiele informacji o osobie badanej. Pomocne jest to często w odniesieniu do osób , które wzbraniają się przed rysowaniem . Najczęściej mają ochotę kreślić na kartce to co lubią , nie chcą się podporządkować instrukcji. Człowiek rysując swobodnie wyraża siebie w pewnym stopniu swoja osobę oraz sposób spostrzegania świata. Przy omawianiu tych rysunków , można wykorzystać wyżej wymienione znaki, symbole i interpretacje barw.
Dom i drzewo