Ekologia wyklady


Ekologia (niem. Biolog Ernest Haeckel 1869r ; grec. Oikos-dom gospodarstwo,logos-nauka) to nauka badająca związek między organizmami i ich środowiskiem, wzajemne oddziaływanie; nauka o gospodarzeniu w przyrodzie

Ekologia - ekonomika przyrody

We współczesnym znaczeniu słowo ekologia zostało użyte w 1985 r przez Stephena Forbesa.

Definicja Amerykańskiego Instytutu Studiów nad Ekosystemami:

Ekologia jest nauką zajmującą się badaniami procesów wpływających na rozmieszczenie i liczebność organizmów i ich wzajemnych interakcji oraz zależności między organizmami a transformacją przepływającej energii i materii.

Działy ekologii:

* wg poziomów organizacji żywej materii:

- poziom molekularny

- organella komórkow

- komórka

- tkanka

- narząd

- układ narządów

- organizm ekologia bada zjawiska zachodzące na wyższych

- populacja poziomach organizacji żywej materii

- zespół

-biocenoza

- ekosystem

- krajobraz

- biosfera

* wg typów środowiska ekologicznego lądów , mórz , wód śródlądowych , minionych epok

* wg kategorii systematycznych( ekologia mikroorganizmów, grzybów, owadów, ptaków, ssaków, człowieka…)

Ekologia jest naukową podstawą ochrony środowiska.wiedza ekologiczna powinna być wykorzystywana w ochronie środowiska.

Konteksty znaczeniowe ekologii:

- nauka biologiczna

- ochrona środowiska w praktyce

- światopogląd, sposób życia (ekologizm), ekozofia

Sposoby ochrony środowiska:

- racjonalne kształtowanie środowiska i gospodarowanie zasobami środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju

-przeciwdziałanie zanieczyszczeniom

- utrzymywanie i przywracanie elementów przyrodniczych do stanu właściwego

Co możemy zrobić dla środowiska na co dzień?

1) ocieplić swój dom

2) wymienić żarówki

3) kupować sprzęt z literką a

4) wyłączać sprzęty

5) mniej chemii przy porządkach

6) zakręcić krany

7) segregować śmieci

8) kupować rzeczy opakowane racjonalnie

9) unikać jednorazówek

10) wybierać napoje w butelkach szklanych nie w puszkach

11) kupować w pobliskim sklepie

12) kupować krajowe produkty

13) kupować produkty Sprawiedliwego Handlu

14) nie dać się oszukać fałszywym ekooznaczeniom

15) jeść prawdziwie zdrową żywność

16) jeździć rowerem albo komunikacją miejską

17) wybierać pociąg zamiast samolotu

18) uczyć dzieci nowego stylu życia

Co to są odpady? To zużyte przedmioty i substancje ciekłe, powstające w związku z bytowaniem człowieka(komunalne) lub z jego działalnością gospodarczą nieprzydatne w miejscu lub czasie , w którym powstały i uciążliwe dla środowiska.

Co to są surowce wtórne? To odpady, które można wykorzystać do wtórnego przetworzenia np. makulatura, szkło,złom.

Co to jest utylizacja śmieci? To wykorzystanie odpadów pochodzenia bytowego i przemysłowego jako surowców do nowej produkcji (recykling) lub ich unieszkodliwienie.

Cele recyklingu:

- ochrona zasobów naturalnych-zastosowanie surowców wtórnych zmniejszy zastosowanie surowców pierwotnych i niedobór zapasów bogactw naturalnych

- ochrona środowiska wydobywanie surowców i ich przetwarzanie na dobra konsumpcyjne jest ciągle związane z obciążeniem i niszczeniem środowiska

- oszczędność energii jeżeli nakład energii na odzyskanie surowca jest mniejszy

Problemy ekologiczne stworzone przez odpady:

- zanieczyszczenie z wysypisk, ze spalania lub wyrzucania

- nieprzyjemny zapach, zakażenia i szkodliwe gryzonie wokół wysypisk

- powstawanie metanu na wysypiskach z powodu gnicia resztek organicznych

- zajmowanie przestrzeni przez wysypiska

- marnotractwo surowców , które mogłyby być wykorzystane na nowo

Wtórne wykorzystanie PET a

- przędza dywanowa i dla przemysłu tekstylnego (polar)

- do termoformowania opakowań niespożywczych typu tacki , pudełka i opakowań spożywczych

- wyroby formowane przez wtrysk(dodatek do tworzywa pierwotnego) elementów mebli, wnętrz samochodu, kloki ….

Odpady organiczne dlaczego warto je zbierać?

- stanowią ok. 30% odpadów komunalnych

- gniją i powstaje metan - gaz wybuchowy

- rozwijają się bakterie, które roznoszą gryzonie

- przepisy Unii stanowią o konieczności ograniczania ilości składowanych odpadów organicznych

- selektywnie zebrane odpady organiczne są przeznaczone na kompostowanie

odpady organiczne + gleba(bakterie grzyby dżdżownice) + woda + powietrze + CO2 = dojrzały kompost

Tworzywa biodegradowalne:

- Mater - Bi, Plantic (na bazie skrobi kukurydzianej) worki bio, tacki na słodycze

- PLA (polimer kwasu mlekowego), wyroby medyczne, włókiennicze, butelki do napojów

- specjalny styropian

Odpady niebezpieczne:

- baterie

- akumulatory

- świetlówki

- uszkodzone termometry

- stare urządzenia elektroniczne

- resztki środków ochrony roślin i opakowania po nich

- odczynniki chemiczne i rozpuszczalniki, środki do wybielania

- resztki farb, lakierów z opakowaniami

- smary

- środki do konserwacji drewna i metalu

Eko-znaki

O czym informują eko-znaki?

-że produkt jest przyjazny dla środowiska na etapie użytkowania

- produkt lub jego części nadają się do powtórnego przetworzenia

- cały cykl życia produktu ( wytwarzanie, użycie, utylizacja ) jest przyjazny dla środowiska

- produkt może być ekologiczny w pewnej kategorii np. energooszczędny

- certyfikaty żywności - metody uprawy, nawożenia i dbałości o gospodarstwo spełniają standardy ekologiczne

Dlaczego warto wybierać produkty z eko - znakiem?

- to sposób na nasz udział w ochronie przyrody

- wspieramy producentów , którzy działają z troską o środowisko

- odpowiedzialne zakupy

Korzyści dla producentów z posiadania eko-znaków

- to nowoczesny sposób promocji produktu oraz firmy

- konkurencyjność względem innych firm

- informowanie o nowoczesnym zarządzaniu na każdym etapie produkcji włączając pozyskiwanie surowca oraz recykling

- zaistnienie na zagranicznych rynkach-wysoka jakość produktu

Modelowe funkcje eko-znaków

- ekologiczna - służy poprawie stanu środowiska

- informacyjna - ułatwia wybór towaru

- edukacyjna - wzbogaca wiedzę konsumentów, poprawia świadomość ekologiczną

- marketingowa - ma zwiększyć sprzedaż proekologicznych towarów

- stymulacyjna - zachęca producentów do działań proekologicznych

Jakie produkty mogą dostać polski eko-znak?

- krajowe i zagraniczne

- spełniające ustalone kryteria dotyczące ochrony zdrowia, środowiska i ekonomicznego wykorzystania zasobów naturalnych w trakcie całego cyklu życia wyrobu

Co podlega ocenie na poszczególnych etapach cyklu życia produktu?

1) produkcja

2) dystrybucja

3) użytkowanie

4) recykling, utylizacja, odpady

Oceniane aspekty :

- zanieczyszczenie powietrza, wody, gleby

- ograniczenie ilości odpadów

- oszczędność energii

- gospodarka zasobami naturalnymi

- zapobieganie globalnemu ociepleniu

- ochrona warstwy ozonowej

- hałas

- wpływ na ekosystemy

Znak promocyjny Zielone Płuca Polski

- produkt pochodzi z obszaru funkcjonalnego Zielone Pluca Polski "najczystszego i najpiekniejszego obszeru polski"

- towary i uslugi przyjazne srodowisku i produkowane przez zaklad dzialajacy zgodnie z zasadami ochrony srodowiska naturalnego

ekoland - stowarzyszenie produktow zywnosci metodami ekologicznymi

1.ochrona srodowiska produkcji rolniczej

- gleby, wody krajobrazu, dazenie do biologicznej samoregulacji w obrebie gospodarstwa rozumianego jako ekosystem

2. wysoka jakosc biologiczna plodow rolnych

znak bezpieczenstwa przyznawany przez polskie centrum badan i certyfikacji

zasady uczciwego handlu

- korzysci bezposrednich producentow (np. plantatorow)

- gwarantowane minimalne ceny

- stabilnosc i ciaglosc kontaktow handlowych

- sprawiedliwe wynagrodzenie pracownikow

- rowne place dla kobiet

- ekologiczne standardy produkcji

- ochrona zdrowia i bezpieczenstwo w pracy

jakich produktow dotyczy fair trade?

- kawa, herbata, kakao, banany, cukier, miod, owoce suszone, soki

- rosliny ozdobne, kwiaty ciete

- pilki sportowe, rekodzielo

www.ziemia.org/eko-znaki.php

www.sprawiedliwyhandel.pl

www.ekonsument.pl

rolnictwo ekologiczne

wspolne rolnictwo

konwencjonalne <----- -----> ekologiczne

1.ekspensywne (?) 1. organiczno biologiczne

2.infansywne 2. biodynamiczne

3.zintegrowane

co to jest rolnictwo ekologiczne?

biologiczne organizacje lub biodynamiczne

- system gospodarowania zmierzajacy do poprawy jakosci i zdrowotnosci zywnosci i innych produktow rolnych

- zrownowazony ekologicznie

- ograniczajacy ingerencje czlowieka w ekosystemie gospodarstwa co hamuje proces degradacji siedliska rolniczego

produkcja metodami ekologicznymi to:

- stosowanie mozliwie w najwiekszym stopniu naturalnych metod czyli bez nawozow sztucznych synetycznych srodkow ochrony roslin antybiotykow hormonow wzrostu i organizmow modyfikowanych genetycznie.

- nienaruszanie rownowagi przyrodniczej, rolnictwo dzialajace zgodnie z prawami przyrody.

cele rolnictwa ekologicznego

1. zmniejszenie obciazenia srodowiska

2. zyskownosc i jakosc produkcji ekologicznej

3. zachowanie wsi, miejsca pracy, rozwoj agroturystyki, produkcja lokalnych wyrobow

system zrownowazony:

- ekologicznie - nie obciaza srodowiska w stopniu wiekszym niz naturalne ekosystemy

- ekonomicznie - jest w duzym stopniu niezalezny od nakladow zewnetrznych

- spolecznie - umozliwia zachowanie oraz rozwoj wsi i rolnictwa

wymagania stawiane gospodarstwom ekologicznym

1. jednoczesna produkcja roslinna i zwierzeca

2. podstawowe nawozy powinny byc wytwarzane w gospodarstwie

3.nawozy uzupelniajace: mineralne (mielone skaly), popiol drzewny, mul i osady naturalnych zbiornikow wodnych, torf

4. material siewny musi pochodzic z gospodarstw ekologicznych

5. rosliny uprawne i zwierzeta - genetycznie ustalone z uwzglednieniem ich naturalnej odpornosci na choroby, populacje i rasy miejscowe

6. podwyzszenie zyznosci gleby (spulchnianie, stosowanie plodozmianu)

7. ochrona roslin: preparaty wirusowe, bakteryjne i grzybowe

warunki utrzymania i obchodzenia sie ze zwierzetami

1. zwierzeta musza pochodzic z gospodarstw ekologicznych

2. liczba zwierzat nie moze wplywac niekozystnie na srodowisko naturalne

3. zapewnienie dobrostanu zwierzat

4. pasze powinny byc produkowane w gospodarstwie lub pochodzic z gospodarstw ekologicznych

5. zabronione jest profilaktyczne stosowanie lekow weterynaryjnych

zywnosc biodynamiczne

ekoland - organizacja nadzorujaca produkcje zywnosci na podstawie kryteriow rolnictwa ekologicznego zgodnie z normami miedzynarodowymi

oznakowanie produktow rolnictwa ekologicznego

1. napis "produkt rolnictwa ekologicznego"

2. nazwa producenta

3. numer certyfikatu zywnosci

4. nazwa jednostki certyfikujacej

oznakowanie i opakowanie produktow rolnictwa ekologicznego

produkt musi zawierac co najmniej 95% skladnikow wyprodukowanych metodami ekologicznymi

etykieta lub opakowanie srodka spozywczego ktory nie zostal wyprodukowany lub przetworzony metodami ekologicznymi nie moze zawierac napisow sugerujacych ze srodek ten jest produktem rolnictwa ekologicznego

ustawa z dnia 200 kwietnia 2004 o rolnictwie ekologicznym

najwieksze powierzchnie upraw ekologicznych UE

włochy 1067102ha

hiszpania 926390ha

niemcy 833000ha

wielka brytania 619852ha

polska 167740ha

najwieksza liczba gospodarstwekologicznych w UE

wlochy 44733

austria 20310

niemcy 17282

hiszpania 17214

polska 9194

procentowy udzial powierzchni produkcji ekologicznej w stosunku do ogolnej powierzchni uzytkow rolnych

austria 12,9%

finlandia/estonia 7,2%

wlochy 8,4%

polska 1%

Zjawiska ktore zachodza w srodowisku.

Swiadomosc ekologiczna

Zaleznosci ktore zachodza miedzy organizmami

Ochrona przyrody w Polsce

Aktualne problemy zwiazne z ekologia

Ekoturystyka, ekorozwoj

Zagrozenie srodowiska przyrodniczego i przeciwdzialania im

Wybrane zagadnienia z ekologii ogolnej

LITERATURA

Ekologia w turystyce- Wilczek

Biologia srodowiskowa- Riedl

Podstway ekologii- Podgorski

Ekologiczne uwarunkowania i funkcje turystyki- Jedrzejczyk

Ochrona krajobrazu- Żarska

Ochrona srodowiska- Gorska, Radecki

DZIALY EKOLOGII

wg poziomow organizacji wg typow srodowiska wg kategorii systematy

zywej materii( ekologia organi- (ekologia ladow, morza cznych(ekologia mikro

zmow, populacji, biocenozy, wod srodladowych,minio organizmow, grzybow

ekosystemu nych epok geologicznych) owadow,ptakow,ssakow)

POZIOMY ORGANIZACJI ZYWEJ MATERII

1. Poziom molekularny

2. Organella komorkowa

3. Komorka

4. Tkanka

5. Narzad

6. Uklad narzadow

7. Organizm

8. Populacja

9. Zespol- grupa kilku populacji na danym terenie

10. Biocenoza- ogol populacji na danym terenie

11. Ekosystem- czynniki biotyczne + czynniki srodowiskowe

12. Krajobraz- kilka ekosystemow ktore sasiaduja ze soba

13. Biosfera- wszytskie ekosystemy kuli ziemskiej

EKOLOGIA BADA: zjawiska zachodzace na wyzszych poziomach organizacji zywej materii

EKOLOGIA jest naukowa podstawa ochrony srodowiska

Ekolodzy moga wskazywac optymalne rozwiazania dotyczace eksploatacji zasobow przyrody, oparte na naukowych podstawach

Wiedza ekologiczna powinna byc wykorzystana w ochronie srodowiska

KONTEKSTY ZNACZENIOWE EKOLOGII

nauka biologiczna o ekonomice przyrody

sposob zycia- ekologizm

Ekologia jao synonim teorii i praktyki ochrony, ksztaltowania srodowiska, czyli inzynieria srodowiska przyrodniczego: programy i dzialania zmierzajace do zapobiegania degradacji ekosystemow i biosfery

Ekologia jako ruch spoleczny, swiatopoglad proponujacych, wlasna wizje swiata, system wartosci, etyke i sposob zycia. Swiatopoglad ten postuluje uznanie zycia za wartosc najwyzsza(biocentryzm) i glosi zasade harmonii czlowieka z przyroda. Inaczej EKOLOGIZM I EKOZOFIA.

SPOSOBY OCHRONY SRODOWISKA

- racjonalne ksztaltowanie srodowiska i gospodarowanie zasobami srodowiska zgodnie z zasada zrownowazonego rozwoju

- przeciwdzialanie zanieczyszczeniom

- utrzymywanie i przywracanie elementow przyrodniczych do stanu wlasciwego

2. Gospodarka odpadami

odpady - zużyte przedmioty i substancje ciekłe powstałe w związku z bytowaniem człowieka lub z jego działalnością

gospodarczą, nieprzydatne w miejscu i czasie, w którym powstały i są uciążliwe dla środowiska.

surowce wtórne - to odpady, które można wykorzystać do wtórnego przetworzenia (makulatura, szkło, złom itp...)

utylizacja śmieci - to wykorzystywanie odpadów pochodzenia bytowego i przemysłowego jako surowćow

do nowej produkcji (recykling) lub ich unieszkodliwienie.

3. Cele recyklingu:

a) ochrona zasobów naturalnych - zastosowanie surowców wtórnych zmniejszy zastosowanie surowców

pierwotnych i niedobór zapasów bogactw naturalnych

b) ochrona środowiska - wyodrębnianie surowców i ich przetwarzanie na dobra konsumpcyjne jest ciągle związane

z obciążeniem i niszczeniem środowiska

zasady uczciwego handlu

- korzysci bezposrednich producentow (np. plantatorow)

- gwarantowane minimalne ceny

- stabilnosc i ciaglosc kontaktow handlowych

- sprawiedliwe wynagrodzenie pracownikow

- rowne place dla kobiet

- ekologiczne standardy produkcji

- ochrona zdrowia i bezpieczenstwo w pracy

jakich produktow dotyczy fair trade?

- kawa, herbata, kakao, banany, cukier, miod, owoce suszone, soki

- rosliny ozdobne, kwiaty ciete

- pilki sportowe, rekodzielo

wymagania stawiane gospodarstwom ekologicznym

1. jednoczesna produkcja roslinna i zwierzeca

2. podstawowe nawozy powinny byc wytwarzane w gospodarstwie

3.nawozy uzupelniajace: mineralne (mielone skaly), popiol drzewny, mul i osady naturalnych zbiornikow wodnych, torf

4. material siewny musi pochodzic z gospodarstw ekologicznych

5. rosliny uprawne i zwierzeta - genetycznie ustalone z uwzglednieniem ich naturalnej odpornosci na choroby, populacje i rasy miejscowe

6. podwyzszenie zyznosci gleby (spulchnianie, stosowanie plodozmianu)

7. ochrona roslin: preparaty wirusowe, bakteryjne i grzybowe

warunki utrzymania i obchodzenia sie ze zwierzetami

1. zwierzeta musza pochodzic z gospodarstw ekologicznych

2. liczba zwierzat nie moze wplywac niekozystnie na srodowisko naturalne

3. zapewnienie dobrostanu zwierzat

4. pasze powinny byc produkowane w gospodarstwie lub pochodzic z gospodarstw ekologicznych

5. zabronione jest profilaktyczne stosowanie lekow weterynaryjnych

17.11.2007

GMO to: ang Genetically Modified Organism- organizm zmodyfikowany genetycznie

- uzywa sie tez nazwy organizm transgeniczny- czyli zawierajacy przenoszony gen

Organizm zmodyfikowany genetycznie( tensgeniczny) to taki do ktorego genomu ( inf. genetycznej) zostal dodany jakis nowy gen, pochodzacy z zupelnie innego organizmu

GEN- fragment DNA ktory jest odpowiedzialny za powstanie danej cechy.

Co moga dac modyfikacje roslin?

- odpornosc na herbicydy- chemiczne srodki ochrony roslin

- odpornosc na szkodniki

- odpornosc na choroby wirusowe, grzybiczne, bakteryjne( tyton, ogorek, kalafior)

- odpornosc na niekorzystne warunki srodowiska (zasolenie gleby, mroz, susza)

- poprawa lub nadanie nowych cech jakosciowych

Pierwszy GMO wprowadzony do sprzedazy

- USA 1994 Pomidor Flavr Saur. Dzieki modyfikacji zachowywal dluzej swizosc, lepiej znosil transport

- modyfikacja genetyczna polegala na zmniejszeniu aktywnosci genu, ktory odpowiada za proces dojrzewania i miekniecia pomidora

Soja odporna na herbicydy na najczesciej uprawiana roslina transgeniczna

- nadanie roslinie odpornosci na dzialanie herbicydu pozwala na jego stosowanie bez obawy o zniszczenie uprawianej rosliny

- modyfikowana roslina posiada gen odpowiedzialny za wytwarzanie enzymow rozkladajacych herbicydy

Odpornosc na szkodniki tzw modyfikacja BT

- gen z bakterii glebowej; produkt genu jest toksyczny dla owadow

- modyfikowane rosliny: kukurydza, ziemniak odporny na stonke:bawelna, kapusta, pomidory

Rosliny modyfikowane zdolne do akumulacji metali ciezkich

- akumuluja wiecej metali ciezkich niz tradycyjne rosliny

- sposob na eliminowanie zanieczyszczen srodowiska- fitoremediacja

Golden Rice- zloty ryz

- zawiera geny z zonkila odpowiedzialne za produkcje beta karotenu, prokursora witaminy A

- mial byc uprawiany w krajach Trzeciego Swiata, gdzie 500 tys dzieci rocznie traci wzrok na skutek niedoboru witaminy A

ZWIERZETA TRANSGENICZNE

- modyfikacje zwierzat sa trudniejsze i drozsze, a wiec rzadze

- zmodyfikowane zwierzeta czesto choruja i sa bezplodne- nie moga przekazywac dalej wstawionego genu

Zwierzeta jako tzw bioreaktory

- zwierzeta mialyby wytwarzac w swoich organizmach bialka wykorzystywane pozniej jako leki

Szybszy wzrost zwierzat hodowlanych

- wprowadzenie genow produkujacych hormon wzrostu

- modyfikowano tak glownie ryby: karpie, lososie, ale tez zwierzeta gospodarskie: swinie, kroliki, owce

Dawcy narzadow?

- Polscy naukowcy stworzyli transgeniczna swinke

- celem badania jest wykorzystanie organow zwierzat do przeszczepow u ludzi

- swinka ma gen pozwalajacy zniesc immunologiczna bariere miedzy gatunkowa pomiedzy swinia a czlowiekiem

GMO w UE

- 8 wrzesien 2004 dopuszczono na unijny rynek kukurydzeBT- MON 810- firmy Monsata

- kazde panstwo moze wprowadzic poprawke do unijnej ustawy i zakazac uprawiania

1

8



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
EkologiaIOchronaSrodowiska Wyklad 2
notatek pl ekologia wyklady zielen miejska
ekologia wykład i i
Biologia i Ekologia wykłady
ekologia wyklady(1)
Ekologia wykłady nie potwierdzone
ekonomika ekologia wyklad
ekologia wykład
ekologia wyklady 1, Ogrodnictwo UP Lbn, Ekologia o ochrona środowiska
Ekologia wyklad, semestr 2, Ekologia
Ekologia - wykłady, Zootechnika (inz, z), Zootechnika (inz, z) - 2 rok, Ekologia
ekologia-wyklad3
ekologia-wyklad7, WYKŁAD 7
ekologia-wyklad3

więcej podobnych podstron