RACHUNEK CAŁKOWY
CAŁKI NIEOZNACZONE
F(x) nazywamy funkcja pierwotną funkcji f(x) na przedziale X wtedy i tylko wtedy gdy
Podstawowe twierdzenie o funkcjach pierwotnych: Jeżeli funkcja F(x) jest funkcją pierwotną funkcji f(x) w przedziale X to również funkcją pierwotną f(x) jest funkcja F(x)+C, gdzie C jest dowolną stałą. Każdą funkcję pierwotną G(x) funkcji f(x) w przedziale X można przedstawić w postaci F(x)+C
, gdzie
jest odpowiednią stałą.
Definicja : Całką nieoznaczoną funkcji f(x) nazywamy rodzinę jej funkcji pierwotnych:
4) TW ( o istnieniu funkcji pierwotnej): Jeżeli funkcja f jest ciągła na przedziale X, to ma na tym przedziale funkcję pierwotną
5) TW: Jeżeli f(x) i g(x) są całkowalne (posiadają rodzinę funkcji pierwotnych) to również całkowalne są funkcje f(x)+g(x), f(x)-g(x) i kf(x), gdzie k jest dowolna stałą i prawdziwe są wzory
6) TW o całkowaniu przez podstawianie: Jeżeli funkcja g(x) ma ciągłą pochodną w przedziale a funkcja f(x) jest ciągła w zbiorze wartości funkcji g to prawdziwy jest wzór nazywany wzorem na całkowanie przez podstawianie
t=g(x)
7) różniczka funkcji jest to iloczyn pochodnej funkcji i przyrostu jej argumentu (
)
TW o całkowaniu przez części : Jeżeli funkcje f i g mają na pewnym przedziale ciągłe pochodne to na tym przedziale prawdziwy jest wzór
CAŁKA OZNACZONA RIEMANNA
Ciąg podziałów przedziału <a,b> nazywamy ciągiem normalnym podziałów wtedy i tylko wtedy, gdy odpowiadający mu ciąg średnic dąży (jest zbieżny) do zera.
Definicja całki oznaczonej Riemanna
Jeżeli dla dowolnego ciągu normalnego podziałów przedziału <a,b> odpowiadający mu ciąg sum całkowych Riemanna dąży do tej samej granicy niezależnie od sposobu wyboru punktów ξi to tę granicę nazywamy całką oznaczoną Riemanna funkcji f na przedziale <a,b>
a - dolna granica całkowania
b - górna granica całkowania
Interpretacja geometryczna
Suma całkowa Riemanna to suma pól tak powstałych prostokątów.
Suma całkowa Riemanna przybliża nam pole obszaru ograniczonego wykresem f(x), prostymi x=a, x=b oraz osią odciętych.
Własności całki oznaczonej:
1.
2. f i g całkowalne w <a,b>
również całkowalne są funkcje f(x)
g(x) , k f(x) i prawdziwe są wzory:
3. f całkowalna w <a,b> i c należy do <a,b>
4. f całkowalna w <a,b> i
5. f i g całkowalne w <a,b> i
6. funkcja całkowalna w <a,b> i
7. twierdzenie o wartości średniej dla całki oznaczonej:
f ciągła w <a,b>
{z każdego kształtu da się zrobić prostokąt}
8. twierdzenie o całkowaniu przez części :
f, g mają ciągłą pochodna w <a,b>
gdzie
9. twierdzenie o całkowaniu przez podstawianie
g(x) posiada ciągłą pochodna w <a,b> i przekształca ten przedział na zbiór, na którym określona jest ciągła funkcja f(t)
,
10. twierdzenie Newtona - Leibniza
Jeżeli F(x) jest jakąkolwiek funkcją pierwotną ciągłej funkcji f(x)to:
-
Całki niewłaściwe 1 rodzaju
f(x) całkowalna w sensie Riemanna w przedziale <a,T> dla dowolnego T>a
Wtedy:
Całką niewłaściwą 1 rodzaju definiujemy jako granicę przy
z całki :
Jeżeli ta granica istnieje i jest właściwa to całkę nazywamy zbieżną. W przeciwnym wypadku całkę nazywamy rozbieżną.
f(x) całkowalna w sensie Riemanna w przedziale <T,b> dla dowolnego T<b
Wtedy:
Całką niewłaściwą 1 rodzaju definiujemy jako granicę przy
z całki :
Jeżeli ta granica istnieje i jest właściwa to całkę nazywamy zbieżną. W przeciwnym wypadku całkę nazywamy rozbieżną.
c - dowolna liczba rzeczywista
Zbieżność:
Całka jest zbieżna wtedy i tylko wtedy, gdy te dwie całki są zbieżne. W przeciwnym wypadku będzie rozbieżna.
Całki niewłaściwe 2 rodzaju
1. Funkcja f(x) nie jest określona w punkcie a, ale jest całkowalna w sensie Riemanna w przedziale <a+
,b> , 0<
<b-a . Całkę niewłaściwą 2 rodzaju definiujemy jako:
Granica istnieje, zbieżna
całka zbieżna
2. Funkcja f(x) nie jest określona w punkcie b, ale jest całkowalna w sensie Riemanna w przedziale <a, b-
> , 0<
<b-a . Całkę niewłaściwą 2 rodzaju definiujemy jako:
Granica istnieje, zbieżna
całka zbieżna
3.Funkcja nie jest określona w punkcie c, c
zbieżność, gdy obie zbieżne
SPRAWDZAĆ CZY RIEMANNA CZY NIEWŁAŚCIWA!!!!
Ekonomia:
tam gdzie sumowanie w sposób ciągły, a nie w momentach, tam całkowanie (np. strumienie wydatków)
pomiędzy przyrostem kapitały a inwestycjami ścisły związek: K'(t)=I(t), strumień czasowy <a,b>
4