Ćwiczenie nr.1 - pomiar ciśnienia tętniczego, próba ortostatyczna, obserwacje zjawisk towarzyszących przekrwieniu czynnemu, niedokrwieniu i zastojowi żylnemu

1. Pomiar ciśnienia tętniczego

Cel: Zaznajomienie się z techniką pomiaru ciśnienia tętniczego oraz obserwacja jego zmian w zależności od przyjmowanej pozycji ciała.

Metoda: Badania dokonuje się za pomocą sfingomanomertu oraz fonendoskopu. Mankiet pneumatyczny zakładamy badanemu około 2,5cm, powyżej zgięcia łokciowego. Zgięcie łokciowe starano się utrzymać na wysokości serca.

Wyniki i wnioski:

Pozycja ciała	Ciśnienie (mm Hg)
		Skurczowe		Rozkurczowe
		Lewa kończyna górna	Prawa kończyna górna	Lewa kończyna górna	Prawa kończyna górna
Siedząca	110	110	70	70
Stojąca	105	100	65	65
Zmiana (%)	4,5	9	7,1	7,1

Zmierzone ciśnienie, zarówno skurczowe, jak i rozkurczowe znajdują się w granicach normy. W pozycji stojącej zaobserwowano niewielki spadek ciśnienia tętniczego.

2. Próba ortostatyczna

Ceł: Ocena zdolności przystosowawczych układu krążenia do zmiany pozycji ciała leżącej na stojącą.

Wyniki i wnioski:

Czas	Ciśnienie tętnicze (mm Hg)		Częstość skurczów serca
		Skurczowe		Rozkurczowe
Pozycja leżąca
0 min.	120	70	58
5 min.	130	80	49
10 min.	135	80	54
Pozycja stojąca
Natychmiast po wstaniu	120	65	93
1 min.	110	60	91
2 min.	110	60	91
3 min.	110	65	91
4 min.	105	60	92

W czasie odpoczynku zarówno ciśnienie tętnicze, jak i częstość skurczów serca przyjmowały wartości stabilne.

Natychmiast po wstaniu z pozycji leżącej dochodzi do przemieszczenia się pewnej ilości krwi do naczyń krwionośnych dolnej części ciała, co prowadzi do obniżenia się ciśnienia krwi. Następuje odruchowy wzrost aktywności układu współczulnego, powoduje to przyspieszenie akcji serca i jego kurczliwości co kompensuje zmniejszenie objętości krwi krążącej. Już po pierwszej minucie od wstania tętno obniża się.

3. Obserwacja zjawisk, towarzyszących przekrwieniu czynnemu, niedokrwieniu i zastojowi żylnemu

Cel: Zbadanie stanu lokalnego krążenia obwodowego (kończyna górna), poprzez obserwację koloru skóry, nabrzmienia żył i tętnic w czasie przekrwienia czynnego, niedokrwienia i przekrwienia biernego (zastoju żylnego).

Wyniki i wnioski:

Przed badaniem obie kończyny były lekko zaróżowione.

Czas ucisku	1 minuta	3 minuty	5 minut
Czas hyperemii	65 sekund	90 sekund	150 sekund
Wrażenia subiektywne	Słabe mrowienie i drętwienie	Umiarkowane mrowienie i drętwienie	Silne mrowienie - drętwienie

W chwili utrzymywania na opasce sfingomanometru ciśnienia około 180 mm Hg nastąpiło zamknięcie światła tętnic i żył, zaobserwowano ischemię, czyli niedokrwienie kończyny. Skóra ręki zmieniła barwę z lekko różowawej do bladej i postępowało drętwienie lub mrowienie dłoni wraz z czasem trwania ucisku. Wrażenia subiektywne rejestrowane przez badanego spowodowane były niedostatecznym utlenieniem tkanek oraz nagromadzeniem metabolitów (brak odpływu krwi żylnej).

Gdy opaska zostaje gwałtownie usunięta - krew tętnicza dopływa do kończyny, co objawia się czynnym przekrwieniem (hyperemią), tym dłuższym im dłuższy był czas ucisku.

W chwili utrzymywania na opasce sfingomanometru ciśnienia około 50 mm Hg nie następuje odpływ krwi żylnej przy zachowanym dopływie krwi tętniczej, objawiało się to zmianą barwy skóry ręki na siną, lekkim mrowieniem, a zalegająca w żyłach krew sprawiła, że stała się ona twarda.

---