Choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
Choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
Kamica pęcherzyka żółciowego
Ostre zapalenie
Przewlekłe zapalenie
Stwardniające zapalenie dróg żółciowych
Cholangiocarcinoma
Kamica żółciowa
Typy konkrementów
cholesterolowe
pigmentowe
Konkrementy cholesterolowe
Czynniki predystynujące
1. zmiany składu żółci
hypercholesterolemia
obniżenie poziomu kw.żółciowych
upośledzenie micellizacji cholesterolu
nukleacja kryształków cholesterolu
Konkrementy cholesterolowe
Czynniki predystynujące
1. zmiany składu żółci
wzrost stężenia kw. dezoksycholowego
(zwolniony pasaż w jelicie grubym)
Konkrementy cholesterolowe
Czynniki predystynujące
Upośledzenie funkcji pęcherzyka żółciowego
wiek (75 lat: 25% K i 30% M)
predyspozycja genetyczna
estrogeny (kamica występuje częściej u wieloródek, upośledzone opróżnianie pęcherzyka w zaawansowanej ciąży)
Konkrementy cholesterolowe
Czynniki predystynujące
otyłość
dieta (niskowłóknikowa = przedłużony tranzyt przez j.grube = wzrost wchłaniania kw. dezoksycholowego)
marskość wątroby (30% pacjentów)
inne: cukrzyca, resekcja jelita cienkiego
leki: cholestyramina, octreotide,
Konkrementy barwnikowe
Czynniki predystynujące
przewlekła hemoliza (wrodzona sferocytoza, anemia sierpowata, sztuczne zastawki serca)
marskość wątroby (szczególnie ALD)
choroba Crohna
Leczenie kamicy żółciowej
Chirurgiczne
(500 tys zabiegów rocznie w USA=1mld USD
cholecystectomia laparoskopowa
cholecystectomia otwarta
powikłania (1.6-8%)
infekcja rany
uszkodzenie dróg żółciowych
Leczenie kamicy żółciowej
Nie chirurgiczne
kwas ursodezoksycholowy (zmniejsza absorpcję cholesterolu=zmniejszenie cholesterolu w żółci) skuteczność do 30%
rozpuszczanie MTBE (methyl terbuthyl ether)
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego (cholecystitis acuta)
Etiologia
kamica żółciowa (96%)
enzymy trzustkowe
infekcja bakteryjna
ostry atak jest zwykle zaostrzeniem przewlekłego zapalenia
zwykle po obfitym posiłku wieczorem
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego (cholecystitis acuta)
Objawy kliniczne+badanie przedmiotowe
płytkie oddechy, gorączka, żółtaczka
ból w prawym lub środkowym nadbrzuszu
dodatni objaw Murphy`ego
badania dodatkowe
leukocytoza
zdj. przeglądowe j. brzusznej
USG j. brzusznej
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego (cholecystitis acuta)
Różnicowanie
niedrożność jelit
ostre zapalenie wyrostka w lokalizacji zakątniczej
perforacja wrzodu trawiennego
ostre zapalenie trzustki
zawał serca
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego (cholecystitis acuta)
Leczenie:
antybiotykoterapia
cholecystectomia elektywna
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego (cholecystitis chronica)
Pęcherzyk obkurczony, zwapniałe ściany, błona śluzowa pogrubiała, jeden z konkrementów zazwyczaj w okolicy szyjki pęcherzyka
Objawy: tępy ból w nadbrzuszu, nudności
Bad.dodatkowe: temp., leukocyty, Hb, OB zazwyczaj w normie, RTG j. brzusznej-zwapniałe konkrementy
badanie obrazowe z wyboru: USG j.brzusznej
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego (cholecystitis chronica)
Różnicowanie
wrzód trawienny
przepuklina rozworu przełykowego
zespół jelita wrażliwego
dyspepsja czynnościowa
Leczenie
cholecystectomia
Problemy po cholecystectomii
Dolegliwości po zabiegu mogą się utrzymywać u 30% pacjentów
Przyczyny:
dysfunkcja zwieracza Oddiego
choledocholithiasis* cholangitis acuta (triada Charcota: gorączka, ból, żółtaczka)
Pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych (PSC)
Etiologia: nieznana, ?autoimmunologiczna
patogeneza: odcinkowe zwężenia dróg żółciowych wewnątrz i zewnątrzwątrobowych
objawy kliniczne: żóltaczka, świąd skóry, ból brzucha, osłabienie. Przebieg z okresami remisji i zaostrzeń (80% pacjentów UC lub Crohn)
Pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych (PSC)
Badania dodatkowe: wzrost: ALP, BIL, IgG, pANCA
Rozpoznanie na podstawie EPCW i biopsji wątroby
Leczenie: kw. URSO, stenty endoskopowe, transplantacja wątroby
Powikłania: bakteryjne cholangitis, cholangiocarcinoma
Cholangiocarcinoma
w postaci wewnątrz i zewnątrzwątrobowej
10x wzrost występowania w okresie ostatnich 30 lat
często współwystępuje z PSC i UC
objawy kliniczne: jak w PSC
badania dodatkowe: jak w PSC + markery nowotworowe (CA19-9, CEA)
Cholangiocarcinoma
Rozpoznanie: wymaz EPCW
Leczenie: resekcja, paliatywne protezowanie dróg żółciowych
Rokowanie: złe