Zrównoważony rozwój w turystyce

EKOLOGIA jest to nauka o strukturze i funkcjonowaniu żywej przyrody, obejmuje całość zjawisk dotyczących wzajemnych zależności między organami i zespołami organizmów, a ich żywym i martwym środowiskiem

podzielona jest na ekosystemy: martwe ( biotopem ) i żywe ( biocenoza ), które tworzą wzajemne powiązania systemu

BIORÓŻNORODNOŚĆ - czyli różnorodność biologiczna

• w ujęciu globalnym: zestaw organizmów żywych, roślinnych jak i zwierzęcych, jakim w tej chwili na świecie dysponujemy

• w ujęciu lokalnych: na danym terenie ekosystemy, były możliwe zróżnicowanie, im bardziej jest zróżnicowany tym bardziej odporny na negatywne działanie

SYNANTROPIZACJA - na pewnych terenach naturalnych ekosystem ulega zniszczeniu i zamieniają je inne gatunki

KRAJOBRAZ - część przestrzeni graficznej ( ograniczona ), która zawiera elementu trwałe, półtrwałe i także pojawiające się epizodyczne ( nietrwałe )

GEOEKOLOGIA - badająca oddziaływania różnych działalności ma charakter krajobrazu

ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA W SKALI GLOBALNEJ:

1. efekt cieplarniany - wokół Ziemi istnieje nieprzepuszczalna warstwa gazu nie wypuszczająca ciepła Ziemi, temperatura Ziemi się podnosi. Powoduje to topnienie lodowców, podniesienie poziomu wód, powodzie, trąby powietrzne, rozmnażanie się komarów, które mogą przetrwać zimę ( roznoszą malarie ). Gazy cieplarniane CO2, metan, freon, azot.

2. dziura ozonowa - zmniejszenie osłony z warstwy ozonu. Powoduje to większe narażenie na szkodliwe promieniowanie słoneczne. Konsekwencja o zakazanie używania freonu.

3. wyczerpywanie się zasobów

1. Woda pitna zmagazynowana na powierzchniach, pod powierzchnią, w atmosferze oraz w lodowcach

2. Gleby zwłaszcza te nadające się do użytku rolnego. Odpowiada za to niewłaściwa gospodarka rolna i leśna, erozja, erupcja wulkanów itp.

3. Kopaliny i ropa

4. Lasy równikowe - cenne gatunki drzewa, złoża ropy i gazu na tych terenach, handel, populacja i struktura agrarna , lasy północne

5. Zwierzęta i rośliny wpisane do „Czerwonej Księgi” gatunków ginących:

• ryby

• ssaki morskie

• błędne tępienie zwierząt uważanych za szkodliwe ( wilki ) itp

• niszczenie środowiska naturalnego

• wady genetyczne spowodowane krzyżowaniem się zamkniętych stad

• rafy koralowe obumieraj

4. zanieczyszczenie:

1. powietrza: pyły, związki chemiczne, tlenki siarki ( kwaśne deszcze )

2. wody: ścieki technologiczne i komunalne

3. gleby: metale ciężkie, złe stosowanie nawozów

zanieczyszczenia te powodowane przez : transport, przemysł, urządzenia komunalne

5. hałas

Niektóre ekosystemy mają zdolności regeneracyjne, ale tylko wtedy, gdy szkodliwy czynnik nie jest emitowany w zbyt dużej ilości, tak aby mieć czas i siłę na odrodzenie się. Obecnie procesy degradacji wzajemnie się popychają. Jedynie zniszczenia powodują kolejne. Ludzie zajęli się ochroną środowiska, ponieważ zagrożone ich zdrowie i żyje.

PRZYCZYNY ZAGROŻENIE ŚRODOWISKA

Bardzo szybkie powiększanie się liczby ludności na świecie ( w ciągu ostatnich 100 lat powiększyła się 6-krotnie). Wcześniej w krajach biednych dzieci stanowiły tanią siłę roboczą, teraz stosunkowo od tego modelu się odchodzi, bo mniej wolnych miejsc pracy dla dzieci.

Przyjęty model rozwoju gospodarczego - rozwój:

• zasobochłonny

• duża produkcja odpadów

• styl życia ( niezdrowy ) - model konsumpcyjny

• pęd do poprawy życia, ale jednocześnie technologie są bardzo zasobochłonne, te oszczędne technologie są najnowocześniejsze, a co za tym idzie najdroższe, kraje biedne korzystają z tych tanich bardzo zasobochłonnych technologii

• w krajach rozwijających ludzie nie zajmują się problemami ekologicznymi, nie lubią ingerencji obcych państw ( zazwyczaj byłych kolonizatorów )

Podejmuje się różne działania, aby pomóc środowisku.

• Nic nie robić i pozostawić sobie

• Motywy lokalne, już jest tak bardzo brudno, ludzie zaczynają chorować i trzeba to zanieczyszczenie lokalne zacząć likwidacji

• Strategia rozcieńczania np. ścieki komunalne, stężenie w tej wodzie nie może być za duże czyli odpowiednio należy rozcieńczyć. Odprowadzamy je do cieków lub zbiorników stojących, które przy odpowiednim stężeniu ma właściwości regenerujące. Podobnie jest jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza - budowanie wysokich kominów, aby wiatr to zanieczyszczenie rozwiał

• Strategia ograniczania lub strategia końca rury - staramy się je przechwycić zanim odprowadzi je do środowiska np. oczyszczalnie ścieków ( strategia bardzo kosztowna ), filtry na kominach. Najbardziej lansowaną jest strategią ograniczania, która z samego punktu widzenia ogranicza zużycie energii, wszystkie technologie ograniczające zużycie wody.

• Strategia ograniczania zużycia zasobów i produkcji odpadów

• Zużycie energii

• Zużycie wody

• Produkty, które z części można przetwarzać

• Stosowanie odnawialnych źródeł energii ( woda, wiatr, słońce, biomasa: odpady, rośliny, wody geotermalne )

• Elektrownie atomowe: problem przekazywania odpadów, możliwość katastrofy

ZRÓŻNICOWANY ROZWÓJ opiera się na wzrastającej jakości życia, a także na zmniejszeniu zagrożenia ekologicznego.

Pojęcie zróżnicowanego rozwoju pojawiło się na początku lat 70-tych, a w 1987 oficjalnie zaczęto używać na forum ONZ w raporcie opracowanym przez Komisję prowadzoną pod kierownictwem Pana Brundhand o nazwie „ Nowa Wspólna Przyszłość”. W Rio de Janeiro na kongresie w 1992 roku przyjęto deklaracje rozwojowe oraz tzw. AGENDE 21 czyli zasady działania w skali globalnej, jak i zarówno między narodami jak i w skali regionalnej. Zróżnicowany rozwój czyli „sustainable development” - na początku z przetłumaczeniem tego pojęcia były pewne komplikacje, czasami jest także tłumaczony jako: rozwój trwały, rozwój zharmonizowany. Idea zrównoważonego rozwoju to pogodzenie czterech aspektów ludzkości czyli czterech ładów: ład społeczny, ład gospodarczy, ład ekologiczny i ład przestrzenny.

ZRÓŻNICOWANY ROZWÓJ - jest to prawo do zaspokajania aspiracji rozwojowych obecnej generacji bez ograniczenia ich potrzeb rozwojowych.

AGENDA 21 podzielona jest na 4 rozdziały:

1. sfera ekonomiczno-gospodarcza czyli społeczno-gospodarcza

2. zasoby i gospodarowania tymi zasobami

3. zadań dla różnych grup interesów ( rządów, organizacji: ponad rządowych, ponad narodowych )

4. narzędzi di rozwiązywania tych zadań ( realizacja zrównoważonego rozwoju )

U podstaw zrównoważonego rozwoju leży kilka zasad:

1. zasada planowanego rozwoju patrzy na konsekwencje planowanych działań, nie mylić z centralnym planowaniem

2. żadne działania rozwojowe nie mogą być podejmowane bez zgody grupy ludzi, których to dotyczy czyli uspołecznienie rozwoju ( musi być skonsultowane z ludźmi )

3. „myśl globalnie działaj lokalnie” wszystkie problemy mogą być rozwiązane w konkretnych miejscach, ale podejmując jakieś działania myślmy o globalnych konsekwencjach

4. koncepcja holistyczna czyli koncepcja całościowa zakładająca harmoniczne rozwiązywanie problemów

Co osiągnięto do tej pory?

• Międzynarodowe konwencje dotyczące wytwarzania gazów cieplarnianych - protokół z Kioto

• Bioróżnorodność - specjalna konwencja

• A także specjalna konwencja do spraw ochrony wielorybów

• „Konwencja Antarktyczna” - nikt nie jest jej właścicielem, i nie można czerpać korzyści i wydobyć słodkiej wody z niej, ani w celach militarnych ( sprawdza się w życiu )

• jeśli chodzi o gazy cieplarniane to USA się wycofało jak Bush doszedł do władzy, a USA największy producent gazów cieplarnianych

Zasady zrównoważonego rozwoju przyjęte w Rio de Janeiro w 1992

1. człowiek jest podmiotem rozwoju zrównoważonego i posiada prawo do zdrowego i produktywnego życia w harmonii z naturą

2. państwa posiadające suwerenność w dysponowaniu swoimi zasobami, ale też ponoszą odpowiedzialność za zagwarantowanie, że nie będą powodować szkód ekologicznych na terenach znajdujących się poza ich jurysdykcją

3. musi zostać zagwarantowane prawo do rozwoju społeczeństw z zachowaniem sprawiedliwego prawa do zaspokojenia potrzeb ekologicznych i rozwojowych przyszłych pokoleń

4. dla osiągnięcia celów rozwoju zrównoważonego ochrona środowiska będzie stanowić integralną część procesu rozwoju u nie może być rozpatrywana oddzielnie

5. wszystkie państwa będą działać na rzecz przeciwstawienia się ubóstwu

6. szczególna uwagę będą objęte kraje rozwijające się

7. państwa będą współpracować w duchu partnerstwa globalnego dla ochrony, zachowania i odbudowy zdrowia, integralności ekosystemu ziemi, kraje rozwinięte przyjmują do wiadomości swoją szczególna odpowiedzialność

8. dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i osiągnięcia wyższej jakości życia państwa zredukują niezrównoważone trendy konsumpcji i produkcji oraz będą promować odpowiednie polityki demograficzne

9. państwa powinny współpracować na rzecz poprawy wymiany informacji naukowej i nowych technologii

10. problemy ekologiczne są najskuteczniej rozwiązywane, jeśli w tym procesie uczestniczą wszyscy zainteresowani obywatele na odpowiednim szczeblu, wiąże się to z zapewnieniem obywatelom odpowiedniego poziomu wiedzy o stanie środowiska

11. państwa będą rozwijać legislację ekologiczną

12. państwa powinny współpracować dla wypracowania otwartego systemu ekonomicznego, który prowadziłby w ramach polityki ekologicznej nie powinny stanowić sposobu arbitralnej dyskryminacji w handlu międzynarodowym

13. państwa będą rozwijały narodowe legislacje w zakresie odpowiedzialności za szkody środowiskowe

14. państwa powinny aktywnie współpracować w celu zapobiegania lokowaniu i transferu do innych państw działalności i substancji mogących spowodować znaczne szkody ekologiczne

15. państwa będą szeroko stosować prewencyjne podejście do ochrony środowiska

16. władze państwowe powinny dążyć do wypracowania mechanizmów internalizacji kosztów ekologicznych i stosowania instrumentów ekonomicznych opartych na zasadzie ze zanieczyszczający powinien ponosić koszty

17. oceny oddziaływania na środowisko jako instrument krajowy, będą stosowane do oceny projektowanych rodzajów działalności mogących mieć negatywny wpływ na środowisko

18. państwa powinny bezzwłocznie notyfikować inne państwa o klęskach żywiołowych i innych zagrożeniach

Metody wyceny środowiska:

1. skłonności korzystających do płacenia pytamy ich ile byliby skłonności zapłacić? , ludzie skłonni są płacić jak najmniej, poza tym, trzeba zwrócić uwagę na to kogo pytamy

2. metoda cen hedonistycznych ( hedonizm = używanie życia ) ceny na rynku nieruchomości, cena stosunkowo rynkowa

3. metoda kosztów usuwania szkód ile jest warta czysta woda? To powinniśmy wziąć pod uwagę co powoduje brudna woda, np. choroby - to ile kosztuje leczenie tych chorób

4. metoda kosztów ochrony czyli obliczenie kosztów zabezpieczenia się przed wpływem negatywnego czynnika np. Hałas

5. metoda prywatyzacji odpowiednim podmiotom daje się prawo do sprzedaży środowiska np. sprzedaż lasów teoretycznie możliwa, ale zbyt duży opór społeczny do prywatyzacji np. jeziora

Trudna wycena i prawie niemożliwe jest dobre ustalenie ceny rynkowej.

Inny podział metod:

1. administracyjne

1. wprowadzanie norm dotyczących zanieczyszczenia i środków toksycznych np. za duże wydzielanie tlenków z auta - powstają specjalne akty prawne, co z egzekucja? - w wielu przypadkach trudne do wyegzekwowania norma UE: wprowadzenie norm dotyczących wykorzystywania surowców wtórnych tzn. powyżej 15% wykorzystywanych surowców będzie można powtórnie wykorzystać

2. system planów zagospodarowania przestrzennego i pozwoleń na budowę metoda o charakterze prewencyjnym, czyli za nim powstaną złe rzeczy nie dopuszcza się do ich powstania wadą tego systemu jest duża biurokratyzacja i duże koszta w przygotowaniu dokumentacji

3. system monitoringu zanieczyszczeń i kar przeprowadzane są kontrole hut, ciepłowni, fabryk nie powinny przekraczać norm i płacą kary wada: nie zapłacą i skontrolują większości, a zło już się dzieje i stało zanieczyszczenia powstały ogromne koszta kontroli

2. rynkowe - oddziaływują na konsumenta poprzez kieszeń

1. metoda depozytu stosuje się w celu ograniczania odpadów, czyli w cenę towaru jest wliczona kaucja np. skup butelek, akumulatory, smary itd - dużo w motoryzacji pojawiło się artykułów, które posiadają kaucje; tylko ten depozyt musi mieć odpowiednią wartość ( nie za wysoką i nie za niską ), a także skupy tych depozytów muszą być dobrze zorganizowane

2. sprzedawanie limitów zanieczyszczania ustala się tzw. limit dla grupy przedsiębiorstw czyli fabryki nie mogą wspólnie przekroczyć tego limitu; np. Protokół z Kotio - limit dla kraju na emitowanie gazów cieplarnianych, nadwyżkę jeden kraj może odsprzedać drugiemu - czasami bardziej opłaca się odkupić ten limit od innego kraju niż zredukować emisję gazów

3. wprowadzania do cen opłat ( narzutów ) ekologicznych opłata za korzystania ze środowiska „podatek ekologiczny” np. Podatek ekologiczny jest w benzynie za używania samochodu, opłaty parkingowe w centrum miast - mają korzystać częściej ze środki komunikacji miejskiej, opłaty za wstęp do parków narodowych problemy: uczciwość z wykorzystaniem pieniędzy z tego podatku np. czy podatek z benzyny idzie na ochronę środowiska? , poza tym producenci często wliczają te opłaty w cenę produktu

Podmioty realizacji idei zrównoważonego rozwoju:

1. Rządy:

1. Odpowiadają za wdrażanie ideii w krajach ( ustawy, programy, strategie)

2. Działają na stowarzyszeniach międzynarodowych uczestnicząc w konwencjach itp.

2. Rządy lokalne ( samorządy )

1. Wdrażanie idei w życie

3. Organizacje pozarządowe ( ekologiczne, strukturalne, branżowe )

4. Konsumenci - uświadomienie konsumenta o konieczności nabywania produktów ekologicznych

5. Społeczność lokalna, rdzenne ludności

Problemy zrównoważonego rozwoju rozpatrywane w skali:

1. globalnej ( np. przemysł, rolnictwo )

2. lokalnej

Cykl życia obszaru turystycznego

I faza - turyści znajdują ciekawe miejsca i zaczynają tam jeździć, rozpowszechniają o tym miejscu, fenom rozwoju miejscowości, liczba oddziaływujących niewielka, przedsiębiorcy zaczynają inwestować

II faza - miejscowość nagłośniona, szybki rozwój miejscowości , coraz więcej turystów, turyści, którzy przyjeżdżają tam dla ciszy uciekają

III faza - konkurencja cenowa, konsumowanie tego co osiągają na zyskach, nie ma środków na inwestycje

IV faza - stagnacja i zmienia się, zapominają turyści o tej miejscowości

3. Zasady zachowania środowiska dla przyszłych pokoleń:

1. konieczność utrzymywania podstawowych procesów ekologicznych oraz biologicznej różnorodności

2. zapewnienie lokalnym mieszkańcom kontroli nad rozwojem tak, aby był on zgodny z ich kulturą i wyznawanymi wartościami przyczyniając się do umocnienia lokalnej tożsamości

3. zagwarantowanie efektywności gospodarczej w długim okresie

konferencje:

1. w Sofii 1995 rok - dokument :Paneaeuropejska strategia ochrony różnorodności i krajobrazu”

2. w 1996 roku trzy organizacje sformułowały Agendę 21

3. w 1997 roku w Berlinie przejęto deklaruję na temat różnorodności biologicznej i zrównoważonej turystyki

AGENDA 21 dla turystyki i podróży:

- inicjatywa Światowej Organizacji Turystyki ( WTO ) , Rada Ziemi i Światowej Rady Turystyki i Podróży

1. turystyka powinna pomagać ludziom w prowadzeniu zdrowego trybu życia w zgodzie z naturą

2. turystyka powinna się przyczynić do zachowania ochrony bogactwa ziemi

3. turystyka powinna być oparta na zrównoważonych wzorach produkcji i konsumpcji

4. turystyka, pokój, rozwój i ochrona środowiska są wzajemnie powiązane

5. protekcjonizm w zakresie usług turystycznych powinien być zachowany

6. ochrona środowiska powinna stanowić integralną część procesów rozwoju turystycznego

7. problemy rozwoju turystycznego powinny być rozwiązywane ze współuwzględnieniem obywateli, z zagwarantowaniem podejmowania decyzji planistycznych ze szczeblu lokalnym

8. powinno się ostrzegać o klęskach żywiołowych, które mogą dotknąć obszar turystyczny

9. turystyka powinna w pełni wykorzystywać swój potencjał w celu tworzenia miejsc pracy dla kobiet i ludności tubylczej

10. turystyka powinna szanować i wspierać tożsamość, kulturą i tradycję ludności tubylczej

11. międzynarodowe prawo w zakresie ochrony środowiska powinna być postrzegana przez branżę turystyczną

Zadania dla rządów i ocena zdolności istniejących systemów:

• ocena gospodarczych, społecznych, kulturowych i ekologicznych następstw działalności wymienionych organizacji

• szkolenie i doskonalenie zawodowe

• planowanie zrównoważonego rozwoju turystycznego

• ułatwienie wymiany informacji, umiejętności technologii między krajami rozwiniętymi a rozwijającymi się

• uczestnictwo wszystkich grup społecznych

• projektowanie nowych produktów

• mierzenie postępu w zakresie realizacji zrównoważonego rozwoju turystycznego

• współpraca na rzecz zrównoważonego rozwoju turystycznego

Zalecenie dla przedsiębiorstw turystycznych:

• ograniczenie ilości odpadów

• energooszczędność

• odpowiednia gospodarka ściekowa i wodna

• zabezpieczenie niebezpiecznych substancji

• transport

• planowanie przestrzenne

• włączenie pracowników w rozwiązywaniu zagadnień ekologicznych

• projektowanie z myślą o zrównoważonym rozwoju turystycznym

• współpraca z partnerami na rzecz zrównoważonego rozwoju turystycznego

Analiza oddziaływania na środowisko na podstawie cyklu życia:

Zakład produkcyjny: 1) budowa

2) eksploatacja

3) demontaż

Produkty: 1) komponenty od dostawcy

2) proces produkcyjny

3) użytkowanie

4) usunięcie

Efekty bezpośrednie i pośrednie ( trudno mierzalne ).

Analiza aspektów bezpośrednich w trakcie życia:

1. zakład produkcyjny - szkodliwa działalność możliwa w każdej fazie

2. produkty w każdej fazie mogą być szkodliwe

komponenty - odpowiedni dobór

użytkowanie - np. samochód spaliny

usunięcie - np. samochód : powinien się nadawać w 80% do utylizacji

Przy analizie produktu turystycznego do analizy musimy wziąć oddziaływanie zakładu, ponieważ usługi turystyczne są nie fizyczne.

Przykład: obiekty noclegowe

Zagrożenia dla środowiska powodowane przez obiekty noclegowe:

1. Zużycie zasobów naturalnych

• materiały budowlane ( rzadkie kamienie)

• zużycie wody ( przez gości, sprzątanie, gotowanie, pranie, pranie , podlewanie, baseny kąpielowa i inne urządzenia rekreacyjne )

• przykład: przeciętne zużycie wody na 1 udzielony nocleg

• hotel / pensjonat 200 - 300 l

• ośrodek wypoczynkowy 150 - 200 l

• kemping 60 - 200 l

• schronisko młodzieżowe 100 - 200 l

3. Zużycie energii

• Optymalizacja temperatury powietrza i wody

• Sprawdzanie i odpowiednie ustalenie czasu pracy wszystkich urządzeń

• Wstrzymywanie jednoczesnego ogrzewania i chłodzenia

• Wyłączanie urządzeń w niezamieszkałych pokojach

• Instalowanie dobrych urządzeń kontrolnych

• Stała kontrola wykorzystywania energii

• Stała konserwacja urządzeń grzewczych

• Instalowanie efektywnych urządzeń grzewczych

• Instalowanie oszczędnych żarówek i centralnych wyłączników światła w pokojach

• Podwójne okna, wiatrołapy przy drzwiach i starych oknach

• Systemy odzyskiwania ciepła w pralni i basenach

• Automatyczna regulacja ogrzewania zależne od temperatury zewnętrznej

• Dobra izolacja wszystkich urządzeń

• Wykorzystywanie źródeł energii odnawialnej

• Unikanie węgla, brykietów, ciężkiego oleju i bezpośredniego ogrzewania elektrycznego

• Wykorzystywanie palników gazowych lub indukcyjnych

4. zanieczyszczenie powietrza

• instalowanie filtrów węglowych w wyciągach kuchennych

• klimatyzacja bez odprowadzenia wycieków do atmosfery

• wykorzystywanie innych niż chlor środków odkażających

• urządzenia chłodnicze bez freonu

• zagwarantowanie, że freon jest właściwie usuwany ze zużytych urządzeń chłodniczych

• eliminowanie azbestu

• tworzenie stref dla niepalących

• stała potwierdzona kontrola i konserwacja urządzeń filtrujących

• wykorzystywanie przyjaznych środowisku pojazdów

• zachęty finansowa dla pracowników do korzystania z transportu publicznego

5. odpady

• ograniczanie wielkości zakupów, unikanie nadmiernego opakowania i unikanie towarów porcjowanych

• powtórne wykorzystywanie odpadów, naczynia i obrusy wielokrotnego użytku

• zakupy produktów z racyclingu: papier toaletowy, papier do pisania, sortowanie odpadów papierowych nadających się do powtórnego użytku

• kupowanie produktów wolnych od szkodliwych substancji

• używanie przyjaznych dla środowiska środków piorących

• segregacja odpadów

• zwracanie pustych opakowań do dostawców

• ograniczanie sprzedaży napojów w opakowaniach jednorazowych

• zbieranie i powtórne wykorzystywanie odpadów organicznych ( kompot )

• instalowanie separatorów tłuszczów i olei

• wyznaczanie osoby odpowiedzialnej za gospodarkę odpadami

6. zanieczyszczenie gleby

• wykorzystywanie nawozów naturalnych i nietoksycznych środków ochrony

• zaprzestanie używania pestycydów i herbicydów

• używanie gleb kompostowych zamiast murawy

• odpowiednie obchodzenie się z substancjami niebezpiecznymi

7. hałas

• kontrola źródeł hałasu i zainstalowanie urządzeń wyciszających

• instalowanie okien dźwiękoszczelnych

• ograniczanie muzyki w strefach publicznych

8. bioróżnorodność wykorzystania terenu

• wykorzystywanie lokalnych materiałów budowlanych, dostosowanie konstrukcji do lokalnych warunków klimatycznych

• unikanie monokultur

• unikanie utwardzania terenów

9. komunikacja / szkolenie personelu

• informowanie gości i działalności na rzecz środowiska

• programy dla gości związane z zagadnieniami ekologicznymi

• szkolenia personelu

• wyznaczenie pracownika odpowiedzialnego za działania ekologiczne zadania związane z ochroną środowiska uwzględnione w opisach wszystkich środowisk pracy

Bardzo ważne jest aby hotel informował turystów o swoich działaniach ekologicznych.

EKOETYKIETY - dotyczą konkretnych produktów, muszą spełniać kilka kryteriów, aby spełniały marketingowe cele

• znane wśród klientów na rynku określona nazwa i logo - musza być na tyle znane, aby klient kojarzył ten produkt

• muszą być znane wśród przedsiębiorców, aby wiedzieli o jakie mają się ubiegać

• muszą być właściwie opracowane i wdrożone

• czyli odpowiednie parametry, aby dany produkt mógł mieć taką ekoetykietę

• te parametry nie mogą być bardzo wyśrubowane aby były realne dla przedsiębiorcy

• nadawane przez organizacje zewnętrzne - odpowiedni autorytet i kontrola dostosowana uczciwie , zgodnie z regułami na rynku

• przyznanie na określony czas, co pewien czas powinny być weryfikowane, nie rzadziej niż rok, regularne kontrole, możliwe jest zabranie ekoetykiety na podstawie przeprowadzonej kontroli

Cele i zalety stosowania EKOETYKIETY w turystyce :

• upowszechnienie wiedzy na temat rozwiązań proekologicznych i przyspieszenie wprowadzania ich w życie, wprowadzenie efektywnego systemu monitoringu i sprawozdawczości

• ułatwienie sprzedaży i zmniejszenie użycia surowców energii, ekoetykiety są narzędziem marketingowym i zarządzania środowiskiem

• dostarczanie użytkownikom czytelnych i rzetelnych informacji na temat najlepszych wzorców rozwiązań w danej grupie produktów

• zagwarantowanie systemu zewnętrznej oceny i informacji na temat zgodności z zasadami ekologii

• zapewnienie małym i średnim przedsiębiorstwom narzędzia mniej kosztownego niż kompleksowego zarządzaniem środowiskiem

• podniesienie świadomości ekologicznej wszystkich zainteresowanych stron

• promocja „dobrej praktyki” w sektorze turystycznym

Ekoetykiety stosowane są do bardzo różnych aspektów:

• obiekty noclegowe wszystkich lub wybranych grup np. camping

• restauracji

• stacja obsługi samochodów

• obszarów turystycznych

• jakości plaż i przystani jachtowych

Ekoetykiety są bardzo małe znane, dotyczą często tylko jednego kraju lub grupy krajów (Skandynawia) lub tylko dotyczą części kraju - regiony (Austryjackie kantony). Stosunkowo znana GRUNE KOFFER ( zielony kufer ) w Niemczech, ale już nie istnieje, bo organizacja, która ją przyznawała splajtowała. Dosyć dużo ekoetykiet, ale mało znane na rynku. W zasadzie tylko o kilku można mówić na rynku turystycznym:

• BŁĘKITNA FLAGA („BLUE FLAG”) - ekoetykiety w Europie, głównie w Unii Europejskiej, wsparcie finansowe otrzymała od Unii, przyznawana jest plażom, kąpieliskom i przystaniom jachtowym ( w Polsce jeszcze nikt o błękitną flagę się nie starał, a Bułgaria ma kilka kąpielisk z Błękitną Flagą

• Zasięg globalny nadawana przez WTTC Światowa Rada Turystyki posiada ekoetykieta ( certyfikat ) GREEN GLOBE 21 ( zielony globusik ) ścieżka dojścia:

1. AFILIOWANIE przedsiębiorstwa, gminy, dostawcy i pracownicy branż

2. BERCHMARKING przedsiębiorstwa i gminy uczestniczące w programie mają dostęp do stron www.greenglobe21 i zostają poddane ocenie pod kątem zrównoważonego rozwoju

3. CERTYFIKATY stałe audyty i dostęp do informacji w sieci Green Globe

Green Globe też uzyskało wsparcie finansowe od Unii Europejskiej, dotyczy: przedsiębiorstw, obszarów, a także pracowników, czyli ta ekoetykieta dotyczy całości rynku turystycznego - bardzo duży zasięg, oprócz tego ta ekoetykieta działa na arenie międzynarodowej

Minimalne wymagania certyfikatu Green Globe

Odpady, powtórna wykorzystywanie surowców	Należy podjąć szczegółową ocenę powstania odpadów
Energooszczędności i zarządzanie	Należy określić cele w zakresie oszczędności energii Należy zachęcić do oszczędzania energii personelu i gości
Zużycie wody pitnej	Należy dążyć do minimalizacji zużycia wody poprzez regularną kontrole i konserwacje urządzeń Należy zainstalować, gdzie to możliwe urządzenia oszczędzające wodę
Zarządzanie ściekami	Należy przygotować plany ochrony zasobów wtórnych przed skutkami katastrofy
Proekologiczna polityka zakupów	Należy stworzyć politykę zakupów preferujących produkty o zminimalizowanym oddziaływaniu na środowisko
Rozwój społeczno-kulturalny	Tam gdzie jest to uzasadnione względami estetycznymi i praktycznymi należy kupować lokalne produkty, należy uczestniczyć w lokalnych inicjatywach proekologicznych, sprzątaniu terenu

GREEN GLOBE o tą ekoetykietę ubiega się wiele hoteli i miejscowości turystycznych.

Jeśli chodzi o bazę noclegową - brak jednej głównej ekoetykiety, jest ich bardzo dużo i nie spełniają swojej funkcji marketingowej. wobec tego powstała inicjatywa, aby założyć jedną europejską ekoetykietę dla bazy noclegowej prace nad nią są bardzo zaawansowane i ma być wdrożona do 2004 roku.




Planowana ekoetykieta dla usług noclegowych , ma być wprowadzona do 2004 roku, ale jeszcze są pewne kryteria nad tą ekoetykietą trwają już parę lat, ale wcześniej należy rozwiązać problemy.

NIEKTÓRE PROBLEMY ZWIĄZANE Z EKOETYKIETAMI W HOTELARSKIE

• Elastyczność w odniesieniu do stopnia wykorzystania bazy, wprowadzanie parametrów progowych zużycia energii na m2 na 1 nocleg; elastyczność w odniesieniu do restauracji i innych dodatkowych pomieszczeń z uwzględnieniem ich rozmiarów i stopnia wykorzystania

• Elastyczność w odniesieniu do uwarunkowań klimatycznych ( limity dla określonych regionów )

• Elastyczność w odniesieniu do określonych lokalizacji, uwzględnianie ich ekologicznej chłonności turystycznej

• Elastyczność w odniesieniu do określonych parametrów ekologicznych - wprowadzenie ich wartości progowych oraz systemu cech obowiązkowych i opcjonalnych, ocenianych w ramach wspólnego systemu ocen punktowych

Bardzo duży nacisk na informowanie klientów do przestrzegania tych norm np. segregowanie śmieci, korzystanie ze środków transportu miejskiego, bardzo duży nacisk na kontrole zużycia energii itd, ciekawostka w sklepach nie było artykułów z zagrożonych roślin lub zwierząt, a poza tym aby było dużo charakterystycznych artykułów dla danego regionu.

Certyfikaty - normy przyznawane przez ISO.

ISO 9000 - zarządzanie jakością

ISO 14000 - zarządzanie środowiskiem

NORMY ISO 14000

Dotyczące organizacji

Uprawnieni systemów zarządzania środowiskiem	ISO 14001:1996 Pomagają wprowadzić system zarządzania środowiskiem	ISO 14001:1996 Wymagania dotyczące zarządzania środowiskiem, które mogą być weryfikowane	ISO 14004:1996 Dodatkowe zalecenia
Przeprowadzanie ocen ( audytu ) środowiska	ISO 14010:1996 Ogólne zasady przeprowadzania audytu	ISO 14011:1996 Opis procedur kontrolowanych łącznie z zasadami doboru zespołu	ISO 14012:1996 Określa kwalifikacje kontrolerów
Ocena oddziaływania na środowisku	ISO/DIS 14031 Projekt wskaźników służących ocenie oddziaływania organizacji na środowisko	ISO/TR 14032 Przykłady stosowania wskaźników w praktyce

1.Wstępna analiza środowiska

2.Zasady działania i program

5.Działania naprawcze 3.System zarządzania

4.Audyt środowiskowy

6.Misja dotycząca stosunków do środowiska

7.Uzyskanie certyfikatu

Dotyczące produktów i usług:

Używanie deklaracji ekologicznych	ISO/DIS 14029:1998 Ogólne zasady ISO dotyczące deklaracji ekologicznych	ISO/DIS 14021 Projekt procedury i normy dostosowania przez przedsiębiorstwa zamieszczające własne deklaracje ekologiczne ( ekoetykiety II typu )	ISO/DIS 14024 Projekt zasad i procedur dla niezależnych programów ekoetykietowania ( ekoetykiety I typu )	ISO/WO/TR 14025 Projekt norm i procedur dla niezależnych programów etykietowania z wykorzystaniem zestawu wskaźników liczbowych ( ekoetykiety III typu )
Przeprowadzanie ocen cyklu życia	ISO 14040:1997 Ogólne zasady przeprowadzania ekologicznych ocen cyklu życia produktów i usług	ISO 14041:1997 Zasady dotyczące określania celów i zakresu analizy cyklu życia	ISO 14041:1998 Zasady dotyczące określania celów i zakresy analizy cyklu życia	ISO/CD 14047 Zasady ocen oddziaływania na środowisko w ramach analizy cyklu życia
Uwzględnianie aspektów ekologicznych w normach produktów	ISO GIUDE 64:1997 Przewodnik po zasadach ekologii dla opracowujących normy dla produktów

Próba oceny szkodliwych form rekreacji na środowisko naturalne:

Oddziaływanie typów zachowań turystycznych na środowisko

( 5 - bardzo silne, 1 - bardzo słabe )

Bardzo silne oddziaływania na środowisko:

- rajdy samochodowe przełajowe 5 roślinność, świat zwierzęcy, gleby

- zajęcia w parkach rozrywki 5 roślinność, świat zwierzęcy, gleby

- zajęcia na kempingach i obozowiskach 5 roślinność, świat zwierzęcy

- zajęcia kolonijne młodzieży 4 roślinność, gleby

Znacząco oddziaływujące na środowisko:

- kibicowanie zawodom 4 gleby, 3 roślinność, rzeźba i podłoże

- górskie wycieczki piesze 4 gleby, rzeźba terenu i podłoże

- przełajowe wycieczki rowerowe 3 roślinność, świat zwierzęcy, gleby

- narciarstwo zjazdowe górskie 4 roślinność, gleba, rzeźba i podłoże

- plażowanie w zieleni 5 roślinność, 4 gleby

- plażowanie i kąpiele w morzu 3 świat zwierzęcy, rzeźba i podłoże

- myślistwo 5 świat zwierzęcy

Nieznacznie oddziaływujące na środowisko:

- wędkowanie 3 świat zwierzęcy

- wędrówki narciarskie w górach 2 świat zwierzęcy

- kajakarstwo, wioślarstwo 3 roślinność

- wędrówki piesze drogami 2 świat zwierzęcy

- oberwanie przyrody 2 roślinność

- jeździectwo 3 roślinność, gleby

---