Turystyka Osób niepełnosprawnych.

1. Znaczenie turystyki osób niepełnosprawnych.

1. Obszar niszowy związany z tworzeniem produktu turystycznego

2. Forma realizacji potrzeb związanych z poprawą sprawności fizycznej - rehabilitacja ruchowa dla ułatwienia życia codziennego.

3. Forma realizowania potrzeb kontaktu ze środowiskiem przyrodniczym, kulturowym i społecznym - rehabilitacja psychiczna i społeczna.

2. Zanaczenie (funkcje) uprawiania turystyki przez osoby niepełnosprawne.

1. Wpływa korzystnie na psychikę

2. Ułatwia nawiązywanie kontaktów towarzyskich

3. Zapobiega wtórnym zmianom wynikającym z bezczynności

4. Utrwala wyniki leczenia podstawowego

5. Stwarza warunki do powstania kompensacji zaburzonych funkcji organizmu

6. Ułatwia podjęcie innych form aktywności ruchowej.

3. W Polsce jest ok 5 mln. niepełnosprawnych większośc z nich to osoby powyżej 50 roku życia. (dane wykazują 4,4 mln. osób niepełnosprawnych w sensie prawnym i ok. miliona w sensie biologicznym).

4. Największe uczestnictwo osób niepełnosprawnych przypada na ludzi młodych (15 - 25 lat). Jest to jednak grupa stosunkowo mało liczna. Wraz ze wzrostem wieku spada zainteresowanie turystyką.

5. Cele wyjazdów:

• odwiedziny krewnych 39% (w Polsce 33,2%)

• turystyczno - wypoczynkowe 31,2% (51,4)

• zdrowotne 27,8 % (5,4%)

• służbowe 0,3 % (6%)

• inne cele

6. Ewolucja poglądów dotyczących zdrowia, choroby i wychowania zdrowotnego

1. Człowiek starożytny bał się chorób, nie potrafił z nimi walczyć. W starożytności ludzi chorych i kalekich w brutalny sposób eliminowano, gdyż burzyli wizerunek zdrowego człowieka (wychowanie spartańskie w duchu idei człowieka żołnierza)

2. W Grecji niepełnosprawne dzieci zabijano lub skazywano na zagładę poprzez porzucenie.

3. W średniowieczu niepełnosprawni byli akceptowani jednak większość postaw oparta była na przesądach i lęku. Ludzi ułomnych fizycznie czy psychicznie uważano za nawiedzonych przez szatana za grzeszne postępowanie.

4. W renesansie do głosu doszły hasła humanistyczne. Powstały pierwsze przepisy legislacyjne dotyczące osód niepełnosprawnych.

5. W okresie Oświecenia następuje popularyzacja wiedzy. Powstają naukowe podstawy higieny jako nauki o zdrowiu. Rozwijające się szkolnictwo kładzie nacisk na kultywowanie zdrowia.

6. W czasie I i II Wojny Światowej powstaje problem inwalidów wojennych. Ich potężna liczba zmusza władze większości krajów europejskich do zajęcia się problemem w skali społecznej.

7. REWALIDACJA - zorganizowane współdziałanie lecznictwa ogólnego i usprawniającego, reedukacji psychicznej w celu przystosowania do normalnego życia w społeczeństwie osób z dysfunkcjami (proces rewalidacji jest pojęciem szerszym niż rehabilitacja jednak w przeciwieństwie do niego powinien zakończyć się możliwie jak najszybciej - szybkie przystosowanie).

8. REWITALIZACJA - przywrócenie sił życiowych organizmu poprzez udział w aktywności fizycznej, która poprawia nie tylko zdolności wysiłkowe ale i zdolności w innych sferach życia min.: poprawia samopoczucie i funkcje psychiczne, zwiększa skuteczność działania.

9. Pojęcia zależne:

1. Czas wolny - czas w który pozostaje człowiekowi po wypełnieniu obowiązków zawodowych, domowych, i szkolnych, przeznaczony jest na wypoczynek, rozrywkę i rozwój osobowości.

2. Rekreacja (M. Demel, W. Humen) - służy określaniu różnorodnych form aktywności podejmowanych poza obowiązkami dla odpoczynku, samorealizacji, doskonalenia

3. Rekreacja ruchowa (T. Wolańska) - wszystkie zajęcia o treściach ruchowych: sportowe i turystyczne zabawy ruchowe, którym człowiek oddaje się z własnej chęci w czasie wolnym, dla wypoczynku, odnowy sił, przyjemności i rozwoju własnej osobowości. Zajęcia te mogą być traktowane autotelicznie lub instrumentalnie.

4. Kultura fizyczna (M. Demel) - wyraz określonej postawy wobec własnego ciała, świadoma i aktywna troska o jego rozwój, sprawność i zdrowie. To także umiejętność organizowania i spędzania wolnego czasu z najwyższą korzyścią dla zdrowia psychicznego i fizycznego.

Kultura fizyczna:

• Rekreacja

• turystyka

• sport

• wychowanie fizyczne

• rehabilitacja

10. Cechy procesu rehabilitacji

1. Powszechna - dla wszystkich (duży szansa dla turystyki ponieważ jest szeroko dostępna, nie wiąże się z rywalizacją i nie zawsze wiąże się z dużymi wydatkami)

2. Wczesna - im wcześniej rozpoczniemy proces tym mniejsze ryzyko wystąpienia hipokinezji

3. Zespołowa - angażująca specjalistów z różnych dziedzin nauki ale również prowadzona w zespołach dysfunkcyjnych osób niepełnosprawnych lub w grupach integracyjnych.

4. Ciągłą - bezpośrednio po rehabilitacji podstawowej powinna być realizowana rehabilitacja uzupełniająca

11. Podział procesu rechabilitacji

1. Podstawowa - medyczna (w warunkach szpitalnych, ośrodkach medycznych od razu po zaleczeniu urazu.

2. Uzupełniająca - poprzez sport, rekreację, turystykę (w warunkach domowych dla podtrzymania i budowania nowych umiejętności.

12. Rodzaje rehabilitacji:

• Medyczna - przywracanie możliwości fizycnych.

• Psychologiczna - przywrócenie równowagi psychicznej

• Fizyczna - budowanie sprawności zastępczej

• Społeczna - włączanie do życia społecznego

• Zawodowa - powrót do zawodu lub odnalezienie nowego źródła zarobków.

13. Turystyka osób niepełnosprawnych (próba sformułowania definicji):

• (wg. M. Weisa) Mówiąc o turystyce ludzi niepełnosprawnych należy mieć na uwadze wszystkie kategorie dysfunkcji ustrojowych. Nowoczesny program rehabilitacji musi uwzględniać wartości turystyczne związane z formami dyscyplinami i specyfikę określonego inwalidztwa. Turystyka jest bowiem częścią rehabilitacji socjalnej, uprawianie jej stanowi realizację pełnego programu rehabilitacji.

14. Cele uprawiania turystyki przez osoby niepełnosprawne

1. Leczniczy - turystyka jest kontynuacją programy leczenia.

2. Biologiczny - ruch i aktywność są niezbędnymi czynnikami do życia.

3. Anatomiczno-Fizjologiczny - turystyka powoduje rozwój możliwości ruchowych (ruchomość stawów) jak również funkcjonalnych prowadząc do ekonomizacji wysiłku.

4. Higieniczno-Zdrowotny - turystyka pomaga opanować umiejętności kontrolowania zdrowia i sprawności fizycznej.

5. Wychowawczo-Psychologiczny - turystyka kształtuje pozytywne cechy charakteru.

6. Hedonistyczny - turystyka daje radość i zadowolenie (nie powoduje znudzenia jak ćwiczenia rehabilitacyjne)

7. Społeczny - turystyka jako przejaw aktywności społecznej.

15. Bariery uprawiania turystyki

1. Urbanistyczne - występujące na ulicach miast (wysokie krawężniki, schody, nieutwardzone powierzchnie, spadki)

2. Architektoniczne - występujące w obiektach turystycznych odwiedzanych przez niepełnosprawnych (wąskie drzwi, wysokie progi, klamki, zbyt wysoko umieszczone lady recepcji lub informacji, brak wind)

3. Komunikacyjne - utrudnienia w podróży do miejsc działalności turystycznej, brak środków transportu dla inwalidów

4. Społeczne - wyrażające stosunek społeczeństwa do kalectwa (izolacja lub nadopiekuńczość)

5. Sprzętowa - wynikająca z braku wyspecjalizowanego dostosowanego sprzętu.

6. Finansowa - wynikająca z wysokich kosztów uczestnictwa w różnych formach turystyki przy niskich dochodach osób niepełnosprawnych

7. Informacyjna - wynikająca z niedostatecznej informacji o potrzebach turystycznych i możliwościach zaspakajania ich przez osoby niepełnosprawne.

---