Projekt
Sieci i obiekty wodociągowe
Temat: Obliczanie zaopatrzenie miasta w wodę przez studnie
Wykonał: Łukasz Mazurek
Grupa ISiW 2
Wstęp
Projektowanie studni mających na celu zaopatrzenia miasta w wodę rozpoczyna się od zbadania struktury podłoża w którym mają znaleźć się studnie. Interesujące projektanta wartości to:
wysokość ciśnienia piezometrycznego nad spongiem warstwy wodonośnej H = 20 m
Miąższość warstwy wodonośnej m = 15 m
Współczynnik filtracji kf = 13 m/d
Położenie statycznego zwierciadła wody pod powierzchnią terenu = 30 m
Dane te zostały podane przez prowadzącą ćwiczenia i przedstawione wyżej.
Po zapoznaniu się z budową geologiczną gruntu stworzono wykres przedstawiający charakterystykę studni oraz charakterystykę filtru.
W tym celu użyliśmy podanej również przez prowadzącą ćwiczenia średnicy filtru, która w moim przypadku wynosi dz = 457 mm
Projektowanie wydajności pompy
Charakterystyka studni to zależność między jej wydatkiem a wysokością depresji s, która mierzona jest od poziomu statycznej linii ciśnień w głąb ziemi.
Przy tworzeniu charakterystyki studni skorzystaliśmy ze wzoru na jej wydatek
Gdzie:
kf - współczynnik filtracji gruntu
m - miąższość
s - depresja
R - zasięg leja depresji
r - promień studni
W naszym przypadku projektowana będzie studnia zupełna a więc taka, w której dno studni sięga spongu warstwy wodonośnej.
Zasięg leja depresji R obliczony został ze wzoru
Charakterystyka filtru to zależność pomiędzy wydatkiem filtru a wysokością filtru i jest ona opisana wzorem
Gdzie
r - promień studni
l - wysokość filtru
v - dopuszczalna prędkość wlotowa
Dopuszczalna prędkość wlotowa została obliczona ze wzoru
Chcąc zaprojektować układ studni zaopatrujący miasto o znanym Qd,max muszę obliczyć jaki wydatek będzie mieć studnia wybudowana w miejscu projektowania.
Znając miąższość czyli wysokość warstwy wodonośnej założyłem, że chcąc uzyskać jak największy wydatek pompy zastosuję filtr o maksymalnej wysokości czyli równej miąższości. Z wykresu odczytuję dla l = m = 15 metrów wydatek Q. Wartość Qekonomicznego odczytałem z charakterystyki filtru ponieważ to on ogranicza wydatek.
Z wykresu na m = 15 m, Qe = 675,9 m3/d
Obieram Qs takie by Qs < Qe Qs = 610 m3/d
Liczę ile potrzebne będzie studni by uzyskać oczekiwany wydatek Qd,max = 14573 m3/d
n = Qd,max / Qs = 14573/ 610 = 24
Do obliczeniowej liczby studni dodaję 2 zapasowe i teraz n = 24+2
W moim przypadku wyszło, że obliczona ilość pomp jest liczbą naturalną i nie musze zaokrąglać jej z tego też względu ustalone wcześniej Qs = Qs(rz)
W następnej kolejności wyznaczam Qs' będące 10 % większe od Qs(rz).
Qs' = 671 m3/d
Dla Qs' = 671 odczytuję z wykresu depresję s' a następnie R'
s' = 3,54 m
R' = 130,27m
Zaprojektowanie układu studni
Znając ilość studni rozplanowałem ich położenie:
Oddziaływanie studni
W następnej kolejności muszę wziąć pod uwagę wpływ studni na siebie. Lej depresji jednej studni jeżeli jest większy niż odległość od kolejnej studni zmniejsza jej wydatek z powodu obniżenia statycznego zwierciadła wody.
Lej depresji R = 130,27 metry więc na znając odległości między studniami w szeregu potrafię wyznaczyć które studnie oddziałują na siebie.
Np.
Na studnię 1 oddziałuje studnia 2
Na studnię 2 oddziałuje studnia 1, 3
Aby obliczyć jak zmienią się wydatki studni liczę współczynniki α i β.
Są to współczynniki obniżenia wydatku wg. Althoskiego i wyrażają się zależnościami:
α = (Q - Q')/Q
β = Q'/Q
gdzie:
Q' - wydatek rzeczywisty, mniejszy od obliczeniowego
Q - wydatek obliczeniowy
Aby obliczyć wydatki α i β korzystam ze wzorów
Gdzie:
t1,2 to obniżenie zwierciadła studni 1 przez oddziaływanie studni 2. Oblicza je się ze wzoru znajdującego się poniżej:
s1, s2… to depresja studni - taka sama dla każdej.
=
gdzie:
x - odległość między oddziaływującymi studniami
r - promień filtru
Dla studni 1:
Qrzeczywiste = β1,2 x Qs'
Wartości tx ze względu, że wszystkie oddziałujące studnie są oddalone od siebie o 100 m będą takie same
studnia |
odziałująca I |
odziałująca II |
St1 |
|
2 |
|
|
0,25 |
St2 |
1 |
3 |
|
0,25 |
0,25 |
St3 |
2 |
4 |
|
0,25 |
0,24 |
St4 |
3 |
5 |
|
0,24 |
0,25 |
St5 |
4 |
6 |
|
0,25 |
0,25 |
Znając wartości tx pomiędzy każdymi oddziałującymi studniami obliczam dla każdej studni współczynnik β.
St6 |
5 |
|
|
0,25 |
|
Studnia |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
β. |
0,91 |
0,85 |
0,85 |
0,85 |
0,85 |
0,91 |
0,91 |
0,85 |
0,85 |
0,85 |
0,85 |
0,91 |
0,91 |
0,85 |
0,85 |
0,85 |
0,85 |
0,91 |
0,91 |
Studnia |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
||||||||||||||
β. |
0,85 |
0,85 |
0,85 |
0,85 |
0,91 |
Obliczywszy współczynniki β dla każdej studni sprawdzam warunek czy Qrz studni pracujących jest nie większy od Qd,max o więcej niż 5%
Qrz =
BiQi = 14010,48 m3/d
Qd,max = 14573,22 m3/d
Okazuje się, że wpływ studni na siebie powodujący zmniejszenie rzeczywistej wydajności studni jest na tyle mały, iż zaprojektowana liczba studni pokrywa dobowe zapotrzebowanie miasta.
Obliczenia hydrauliczne przewodów tłocznych
Projektując zaopatrzenie miasta w wodę przy pomocy studni należy wziąć pod uwagę opory liniowe na przewodach doprowadzających wodę ze studni do stacji uzdatniania wody (SUW).
W tym celu korzystam ze wzorów Colebrooka - White'a oraz Darciego - Veisbacha
Przy wyznaczeniu średnicy przewodu w zależności od wydatku, który np. dla przewodu między studniami K i L oraz między L i Ł będzie inny, korzystam ze wzorów Colebrooka - White'a. Jednak z powodu, że należało by zastosować w tym przypadku metodę kolejnych przybliżeń co było by bardzo pracochłonne, korzystam z gotowego monogramu do obliczania strat hydraulicznych i dobierania średnic przewodów.
W tabeli poniżej umieszczam zestawienie wszystkich odcinków projektowanej sieci studni połączonych przewodami, dla których wyznaczone zostały:
Płynące wydatki - sumowanie studni, które tłoczą wodę do danego przewodu
Średnice - odczytane z monogramu
długości przewodów - sumowane odcinki miedzy studniami
jednostkowe straty ciśnienia - odczytane z nomogramu
straty liniowe na długości hi - obliczone ze wzoru Darciego - Veisbacha
rzędna linii ciśnienia
rzędna wysokości podnoszenia pompy
Długości przewodów L składają się z dwóch składowych:
L = L' + L'' = 36 + 10 = 46 metrów
Gdzie L' to długość przewody pionowego pomiędzy pompą a powierzchnią ziemi na którą składa się
odległość między pompą a dynamicznym zwierciadłem wody A = 3m
depresja s = 3,19
położenie statycznego zwierciadła wody pod powierzchnią ziemi = 30
L'' to długość przewodu poziomego, przyjmuję, że L'' = 10 metrów.
Obliczanie rzędnych linii ciśnień
Będziemy używać wartości :
s = 3,19 [m]
R = 130,27 [m]
Q = 671 [m3/d]
Promień leja depresyjnego wywołanego działaniem grupy studzien obliczono ze wzoru:
gdzie:
Ro - oznacza zastępczy promień ujęcia grupowego
a - oznacza odległość skrajnych studzien ustawionych w szeregu
Dla naszego przypadku:
m
Wzajemne oddziaływanie studni między sobą.
gdzie:
tx- obniżenie zwierciadła wody w studni odległej o x od studni pracującej
reszta jak wyżej
oznaczenia jak wyżej
Q'=
Obliczenia dla studni 1(na jej działanie wpływa studnia 2)
Łatwo zauważyć że studnie 6, 7, 12, 13, 18, 19, 24 również pracują w takich samych warunkach i mają takie same charakterystyki. (razem 8 studni)
Obliczenia dla studni 2 ( na jej działanie ma wpływ studia 1 oraz 3)
Łatwo zauważyć że studnie 3,4,5,8,9,10,11,14,15,16,17,20,21,22,23 również pracują w takich samych warunkach i mają takie same charakterystyki.( razem 16 studni)
Obliczamy rzeczywistą wartość Strumienia wody pompowanej ze studni -Qu:
Qu= 8*Q1' + 16*Q2' = 8*2,0192 + 16*1,2368 = 35,9424 [m3/d]
Ilość wody dostarczanej ze studni Qu pokrywa zapotrzebowanie czyli jest większa niż Qdmax. Ponieważ wartość ta jest o 7% procent większa niż zapotrzebowanie należało by skorygować wydajność pojedynczej studni przez zmniejszenie wysokości filtra za czym idzie zmniejszenie ilości pompowanej wody.
Rzędna terenu
=0 m
Obliczenie rzędnej linii ciśnienia na wlocie do stacji uzdatniania -
.
[m]
Rzędną linii ciśnienia w pozostałych węzłach przewodu tłocznego
obliczamy ze wzoru:
gdzie:
- suma strat ciśnienia na drodze od stacji uzdatniania do punktu i
numer węzła |
numer odcinka |
przepływ na odcinku Q [l/s] |
średnica D [mm] |
prędkość [m/s] |
długość odcinka [m] |
jednostkowy spadek hydrauliczny i |
strata ciśnienia h [m] |
rzędna linii ciśnień [m] |
wysokość podn. pompy [m] |
Rzędna wys. podn. pompy |
Wymagana wysokość dławienia |
st1 |
|
|
|
|
|
|
|
18,64 |
68,64 |
27 |
8,36 |
K |
st1-K |
9,2 |
100 |
1,15 |
60 |
29 |
1,74 |
16,9 |
|
|
|
L |
stK - stL |
9,2 |
100 |
1,15 |
100 |
29 |
2,9 |
14 |
|
|
|
Ł |
stL - stŁ |
18,3 |
150 |
1 |
100 |
14 |
1,4 |
12,6 |
|
|
|
M |
stŁ - stM |
27,5 |
150 |
1,4 |
100 |
27 |
2,7 |
9,9 |
|
|
|
N |
stM - stN |
36,7 |
200 |
1,2 |
100 |
12 |
1,2 |
8,7 |
|
|
|
T |
stN - stT |
45,8 |
250 |
0,95 |
100 |
5 |
0,5 |
8,2 |
|
|
|
U |
stT - stU |
82,5 |
300 |
1,2 |
200 |
2 |
0,4 |
7,8 |
|
|
|
SUW |
stU - SUW |
155,7 |
400 |
1,1 |
200 |
4 |
0,8 |
7 |
|
|
|
St5 |
|
|
|
|
|
|
|
18,24 |
68,24 |
27 |
8,76 |
A |
st5-stA |
9,2 |
100 |
1,15 |
60 |
29 |
1,74 |
16,5 |
|
|
|
B |
stA - stB |
9,2 |
100 |
1,15 |
100 |
29 |
2,9 |
13,6 |
|
|
|
C |
stB - stC |
18,3 |
150 |
1 |
100 |
14 |
1,4 |
12,2 |
|
|
|
D |
stC - stD |
27,5 |
150 |
1,4 |
100 |
27 |
2,7 |
9,5 |
|
|
|
E |
stD - stE |
36,7 |
200 |
1,2 |
100 |
12 |
1,2 |
8,3 |
|
|
|
U |
stE - stU |
45,8 |
250 |
0,95 |
100 |
5 |
0,5 |
7,8 |
|
|
|
SUW |
stU - SUW |
155,7 |
400 |
1,1 |
200 |
4 |
0,8 |
7 |
|
|
|
St9 |
|
|
|
|
|
|
|
18,24 |
68,24 |
27 |
8,76 |
J |
st9 - stJ |
9,2 |
100 |
1,15 |
60 |
29 |
1,74 |
16,5 |
|
|
|
I |
stJ - stI |
9,2 |
100 |
1,15 |
100 |
29 |
2,9 |
13,6 |
|
|
|
H |
stI - stH |
18,3 |
150 |
1 |
100 |
14 |
1,4 |
12,2 |
|
|
|
G |
stH - stG |
27,5 |
150 |
1,4 |
100 |
27 |
2,7 |
9,5 |
|
|
|
F |
stG - stF |
36,7 |
200 |
1,2 |
100 |
12 |
1,2 |
8,3 |
|
|
|
U |
stF - stU |
45,8 |
250 |
0,95 |
100 |
5 |
0,5 |
7,8 |
|
|
|
SUW |
stU - SUW |
155,7 |
400 |
1,1 |
200 |
4 |
0,8 |
7 |
|
|
|
st15 |
|
|
|
|
|
|
|
18,14 |
68,14 |
27 |
8,86 |
S |
st15 - stS |
9,2 |
100 |
1,15 |
60 |
29 |
1,74 |
16,4 |
|
|
|
R |
stS - stR |
9,2 |
100 |
1,15 |
100 |
29 |
2,9 |
13,5 |
|
|
|
P |
stT - stP |
18,3 |
150 |
1 |
100 |
14 |
1,4 |
12,1 |
|
|
|
O |
stP - stO |
27,5 |
150 |
1,4 |
100 |
27 |
2,7 |
9,4 |
|
|
|
T |
stO - stT |
36,7 |
200 |
1,2 |
100 |
12 |
1,2 |
8,2 |
|
|
|
U |
stT - stU |
82,5 |
300 |
1,2 |
200 |
2 |
0,4 |
7,8 |
|
|
|
SUW |
stU - SUW |
155,7 |
400 |
1,1 |
200 |
4 |
0,8 |
7 |
|
|
|