Jakie były okoliczności powstania Pana Tadeusza A. Mickiewicza - czego dotyczy apostrofa rozpoczynająca poemat?

Plan napisania Pana Tadeusza pojawił się w czasie pobytu w Wielkopolsce, w poznańskim, gdyż dotarł tam na krótko przed zakończeniem powstania listopadowego. Pana Tadeusza pisał w Paryżu, w latach 1832 -1834. Wiele przyczyn złożyło się na stworzenie tego dzieła. Były to:

	Wielka tęsknota za krajem dzieciństwa  - Litwą,
	Pragnienie przypomnienia i obudzenia nadziei, która towarzyszyła uczestnikom kampanii napoleońskiej,
	Utrwalenie i rozgłoszenie obyczajów życia wiejskiego, ideałów Polski szlacheckiej (dawnej świetności),
	Myśl, by rozpropagować i przywołać piękno litewskiej ziemi,
	Przypomnieć historię Polski, poruszyć serca i sumienia rodaków,
	Wyrazić optymizm dotyczący przyszłości Polski, przywitany wraz z atmosferą epoki Napoleona.

Pesymizm i rozczarowanie kolejną nieudaną próbą ujawnia się dopiero w Epilogu dołączonym do poematu. W apostrofie poeta wyznaje miłość do ojczyzny, z której wyjechał przed laty i wtedy dopiero zrozumiał, czym jest kraj rodzinny i jak należy go cenić. Poeta pisał swój poemat w Paryżu, po upadku powstania listopadowego. Czuł, że nigdy nie ujrzy rodzinnych stron. Charakter poszczególnych ksiąg.

Księga I. Inwokacja - wyraz uczuć poety do ojczyzny.

Gospodarstwo Przyjazd Tadeusza do Soplicowa:

	Wystrój domu
	Spotkanie z nieznajomą
	Obyczaje staropolskie panujące w domu sędziego
	Uczta, początek sporu o Kusego i Sokoła
	Tajemnicza postać ks. Robaka
	Spotkanie z moskalami

Księga II. Zamek

	Rozmowa Gerwazego z Hrabią, postanowienie zerwania układu z Soplicami.
	Nowe spory o Kusego i Sokoła
	Grzybobranie

Księga III. Umizgi

Zaloty Telimeny do Tadeusza i Hrabiego.

Księga IV. Dyplomatyka i łowy

	Spóźnienie się Tadeusza na polowanie
	Spotkanie ks. Robaka ze szlachtą i chłopami
	Charakterystyka szlachty
	Postać Jankiela
	Opisy puszczy, przebieg polowania
	Koncert Wojskiego
	Opowieść o Domeyce i Doweyce

Księga V. Kłótnia

	Plany Telimeny
	Kłótnia w zamku
	Wyzwanie Hrabiego przez Tadeusza na pojedynek
	Podjęcie decyzji o zorganizowaniu zajazdu na Litwę

Księga VI. Zaścianek

Opis zaścianka Dobrzyńskich (Maciek Dobrzyński, szlachta zaściankowa)

Księga VII. Rada

Obraz anarchii i bezprawia szerzącego się wśród szlachty

Księga VIII. Zajazd

	Rozmowa ks. Robaka z Sędzią
	Problemy miłosne Tadeusza
	Tadeusz w niewoli u Hrabiego
	Opanowanie dworu w Soplicowie
	Przybycie Moskali na pomoc Soplicom

Księga IX. Bitwa

	Zwycięstwo Moskali
	Walka sprzymierzonej szlachty z wojskiem rosyjskim

Księga X. Emigracja. Jacek

Spowiedź ks. Robaka

Księga XI. Rok 1812

	Przybycie gen Dąbrowskiego
	Rehabilitacja J. Soplicy

Księga XII. Kochajmy się

	Decyzja Tadeusza w sprawie uwolnienia chłopów z poddaństwa i pańszczyzny
	Koncert Jankiela

 

Czas i miejsce.   Akcja rozgrywa się na Litwie w dworku Soplicowo oraz w Dobrzynie. Rozpoczyna się latem 1811r. (obejmuje kilka dni), kończy zaś wiosną 1812 (jeden dzień). Retrospekcje sięgają ostatniego ćwierćwiecza XVIII wieku.   Tło historyczne utworu.   Kampania napoleońska (marsz wojsk Napoleona na Moskwę) wyraźny kult Bonapartego, z którym Polacy wiązali ogromne nadzieje na odzyskanie niepodległości.
 Wątki:

	Wątek miłosny: Zosia i Tadeusz (budzenie się i rozkwit uczuć)
	Spór o zamek (stronami w sporze są: Sędzia i Hrabia)
	Działalność ks. Robaka

 

Tematy        Strona główna

---