To co wiedziałam opracowałam myślę że wam się przyda

Całuski justynka bananek <e-mail: [e-mail]>

Moja grupa (żółta czy zielona, jak kto woli )

1. wulkanizm szczelinowy + jakie formy morfologiczne się wytworzyły

Procesy powolne powodują głównie lawy zasadowe o niskiej lepkości (np. lawy bazaltowe), krzepliwości, dlatego te procesy wulkanicznej są powolniejsze i mniej gwałtowne (wulkanizm hawajski - wylewny)

Dwie formy wulkanizmu wylewnego: wulkanizm punktowy lawa wylewa się poprzez komin i tworzy bardzo szerokie formy - wulkany tarczowe niewielki kąt nachylenia zbocza wulkanu) wulkanizm szczelinowy: powolne wydostawanie się lawy, która tworzy szczeliny wylewne. Traf wulkaniczny (pokrywa lawowa powstała w wyniku całej sekwencji wylewów lawy rzadkiej)

2. Wietrzenie w klimacie gorącym suchym

WIETRZENIE to całokształt zmian fizycznych i chemicznych dokonujących się w skale wówczas, gdy jest ona wyeksponowana na działanie atmosfery hydrosfery i biosfery, naturalny proces rozdrabniania skał, czyli zmniejszenia ich zwięzłości i spoistości. Wietrzenie obejmuję cienką i przypowierzchniową warstwę litosfery zwaną strefą zwietrzenia

Klimat suchy odmiana gorącą tu większy udział ma wietrzenie chemiczne insolacyjne jak również wietrzenie za pomocą soli

w skutek wysychania (odnosi się do skał klastycznych iłów czy mułów z dużą pojemnością wodną, w warunkach nawodnienia zwiększają swoją objętość a w wyniku braków wody odparowania wody kurczą się i zmniejszają swoją objętość faktem tego jest zakłócenie całej struktury „sztywnej”, materiały, które są drobne ulęgają dalszemu rozdrobnieniu.)

w skutek mechanicznego działania kryształków soli w strefie klimatu półsuchego odmiany gorącej lub suchego mamy tu na myśli siłę krystalizacyjna soli. pewne bezwonne sole, które znajdują się na powierzchni skały łącząc się z wodą nawet nie dużą ilością pochodzącą np. z mgły czy deszczu prowadzi do powiększenia kryształków soli i objętość ich może wzrosnąć nawet do 300%

WIETRZENIE INSOLACYJNE dotyczy skał zróżnicowanych chemicznie składających się z wielu minerałów. Różne rodzaje minerałów w skale różnie reagują na to samo nasłonecznienie (maja inną pojemność cieplną) Na skutek nasłonecznienia, kiedy skała jest wyeksponowana na oddziaływanie promieni słonecznych (tak zwana „naga ściana” ściana, która nie jest izolowana poprzez pokrywę roślinną, nie ma na niej warstwy zwietrzelinowej,) różne minerały nagrzewają się w różny sposób i „rozpychają” się powiększając swoją objętość, co powoduję destrukcję skały.

Wietrzenie insolacyjne może przybrać postać:

• rozpadu ziarnistego (dezintegracja, granuralna),: np. rozpad granitu na tak zwaną kaszkę granitową na poszczególne ziarna mineralne budujące granit

• rozpadu blokowego (dezintegracja blokowa) rozpadu zespołów skalnych na mniejsze bloki (każda szczelina strefą osłabienia skały),

• eksfoliacji (łuszczenie się skał) trzecia odmiana to takie obieranie fragmentu skały na podobieństwo zdejmowania łusek z cebuli tu również powodem jest różnica w nagrzewaniu się skały (im głębiej tym zimniej)

3. kaniony jak powstały

4. koryto roztopowe

ROZTOKOWE (błądzące zdziczałe warkoczowate) duża zmienność w czasie i przestrzeni (liczne ramiona i odnogi) wzmożona lokalna akumulacja w postaci skupiska łach centralnych (śród korytowych) zwarta struga wody przybiera cały system odnóg, które błądzą między utworami akumulacyjnymi. Koryto jest relatywnie szersze do koryta prostolinijnego.

5. lodowiec dolinny + części składowe

DOLINNE dość rozpowszechnione lodowce alpejskie rozwijają się w dolinach najczęściej o genezie fluwialnej dawne doliny rzeczne, które uległy zlodzeniu. w części głowicowej doliny rzecznej gdzie występuje nisza źródliskowa wykształcił się kar, czyli pole firmowe, języki lodowcowy wykształcił się w dolinie głównej rzeki a w dolinach rzek pobocznych wykształciły się języki poboczne, które wpływały do doliny żłobowej

Podział pojedynczego lodowca na części o różnym bilansie procesów akumulacji i ablacji, który określa dynamikę tych części:

• POLE FIRNOWE: akumulacja > ablacji względnie najwyższe tereny lodowca gdzie teren zdominowany przez proces ciągłej akumulacji, która przeważa nad ablacją

• JĘZYK LODOWCOWY akumulacja < ablacji proces ablacji jest większy od procesu alimentacji, (ale alimentacja również tu zachodzi) do tych procesów dochodzą również procesy alimentacji, czyli spływanie materiału lodu z wyższych części lodowca

6. spłukiwanie + formy powstające

PROCESY SPUŁKIWANIA:

• istota spłukiwania woda, która spływa wybitnie powierzchniowo (w przeciwieństwie do poprzednich procesów spływania i spełzywania, które angażują materiał skalny na pewną głębokość) woda, która spływa na nachylonej powierzchni, która zabiera cześć drobnego materiału spoczywającego na powierzchni, po której płynie.

• Najbardziej aktywny w klimacie półsuchym i suchym gdzie opady pojawiają się rzadko a jak już występują to woda spływająca ma duże pole do popisu w modelowaniu nagich powierzchni, po których spływa.

• znaczenie szaty roślinnej (umiarkowany klimat)

dwa podstawowe typy spłukiwania:

• bruzdowe (linijne, skoncentrowane)

• powierzchniowe (pokrywowe, rozproszone)

Na stokach wypukło wklęsłych w górnej części dominuje spłukiwanie powierzchniowe a w dolnej bruzdowe)

7. korazja wiatrowa

• KORAZJA mechaniczne działanie ruchomego pisaku na podłoże korazja pojawia się w różnych środowiskach przy różnych okazjach jest to odzwierciedlenie mechanicznego oddziaływania na zwarte lite powierzchnie, które ulegają niszczeniu poprzez oddziaływanie na nie przemieszczający się po nich dzięki podmuchom wiatru

GŁÓWNE EFEKTY EROZJI:

• Misy wanny lub niecki (formy bezodpływowe) formy o zarysie nieckowatym owalnym - formy bardziej punktowe nie linijne

• Bruk deflacyjny powstaje z mieszaniny różnych okruchów mineralnych o różnej wielkości w wyniku oddziaływania wiatru najpierw wywiewany jest mały materiał. Pozostały po odprowadzeniu materiał większy nazywamy progiem deflacyjnym

• Ostańce deflacyjne miejsca pozbawione pokrywy roślinnej są mniej odporne

• Niecki korazyjne

• Rynny bruzdy korazyjne formy wybitnie linijne

• Jardangi ostańce grzędy oddzielające sąsiadujące ze sobą obniżenia

• Graniaki pojedyncze głazy będące na przedpolu lądolodu przecinały sąsiadujące ze sobą ściany lądolodu

• Grzyby ambony skalne dolna część jest wyraźnie węższa od górnej

8. turystyczne walory morfologii rzeźby czy cos w tym rodzaju tam nie pamiętam, co dokładnie

grupa 2 biała

1. wulkanizm wylewny krajobraz i ukształtowanie w wyniku tego wulkanizmu

2. wietrzenie w klimacie zimnym

W klimatach zimnych dominuje wietrzenie fizyczne mechaniczne przyjmujące postać zamrozów, ale może tu również dojść do wietrzenia insolacyjnego

w skutek zamrozu ( płynna w ciągu dnia woda wdziera się pomiędzy szczeliny i nocą zamarza zwiększając swoją objętość powoduje pękanie skał) woda zwiększa objętość przybierając postać lodu o 9 % w Momocie zamarzania wody ciśnienie wynosi 100kg/cm2 przy temperaturze - 22st C to parcie wynosi ponad 2 tony <wow>

insolacyjne patrz wyżej :D

3. przełom rzeczny

PRZEŁOMY RZECZNE

Przełom rzeczny dolina przełomowa: zwężony odcinek doliny rzecznej o stromych zboczach przecinających pojedyncze wzniesienie, obszar wyżynny lub górski.

TYPY GENETYCZNE

• PRZEŁOM ANTYCEDENTNY powstaje, gdy obszar o wykształconej rzeźbie fluwialnej podlega tektonicznemu dźwiganiu ruch górotwórczemu wypiętrzeniu, przy ruchach powolnych rzeka nadąża z pogłębieniem koryta i doliny, intensywnie rozcinając powstające pasmo górskie lub inną wyniosłość. Przy zbyt szybkim podnoszeniu terenu dochodzi do rozerwania rzeki

• PRZEŁOM EPIGENETYCZNY

• PRZEŁOM REGRESYJNY powstaje w następstwie rozcięcia grzbietu górskiego w skutek intensywnej erozji rzeki lub dwóch rzek spływających z przeciwległych stoków grzbietu i kaptażu jednej rzeki przez druga

• PRZELEWOWY efekt rozcięcia przeszkody terenowej, która okresowo blokuje dolinę rzeczną przez spiętrzone i przelewające się wody rzeczne (blokować może np. kawałek lodowca, kawałek wypiętrzonej wychodni skalnej, czy zastygły potok lawowy)

• PRZEŁOM ODZIEDZICZONY (nizinny, polodowcowy) występują w różnych miejscach (np. przełom odziedziczony niżu polski czy przełom Warty pod Poznaniem)

• POZIOMY STRUKTURALNY (pozorny) obszary górskie gdzie są lite skały, które są mniej intensywnie niszczone i tworzą przegłębienia (mała intensywność ruchów denudacyjnych).

4. koryto meandrowe jak powstaje opisać formy powstające

Nawet w prostolinijnym korycie (podstawowym) dynamiczna linia nurtu przybiera postać linii krętej ma pewne strefy zdominowane przez akumulację (tworzą się łachy przybrzeżne) a przeciwległy brzeg staje się powoli brzegiem erozyjnym gdzie zaczyna dominować proces erozji bocznej i erozji wgłębnej powstają tak zwane GŁĘBIE, miejsca przejściowe nazywamy BYSTRZAMI tu wypłyca się koryto a określona masa wody płynie z większą prędkością. To właśnie ten proces powoduje, iż z koryta prostoliniowego koryto rzeki po pewnym czasie staje się korytem krętym a w późniejszej fazie w miarę powiększania krzywizny staje się korytem meandrowym

KRĘTE (w tym meandrowe szczególna efektowna mutacja)

5. deflacja proces i opis form powstających

DEFLACJA wywiewanie luźnych cząsteczek mineralnych. Działalność erozyjna wiatru

Materiał podatny na transport:

• Pisaki

• Pyły

• Materiał luźny odsłonięty

• Transport przez toczenie po powierzchni terenu (ruch rotacyjny) skoki ziarenek piasku

• Transport w zawieszeniu (suspensji) pyły

6. warunki powstania lodowca górskiego

LODOWCE, aby mogły powstać muszą być spełnione warunki klimatyczne: ujemne temperatury oraz opady jak również warunki topograficzne - czyli odpowiednie powierzchnie, na których może spoczywać śnieg najlepiej płaskie powierzchnie lub wklęsłości takie jak doliny

Na obszarach zimnych pracę wód zastępuje częściowo lód (lodowce, lądolody)

Metamorfoza śniegu firm (nacisk statyczny) lód lodowcowy

Uwarunkowania klimatyczne i topograficzne powstania lodowców

GRANICA WIECZNEGO ŚNIEGU linia trwałej akumulacji śniegu (powyżej akumulacja poniżej ablacja)

ABLACJA = topnienie + sublimacja (przejście od stanu stałego w stan gazowy z pominięciem stanu wodnego) procesy topnienia dominują poniżej linii wiecznego śniegu

Podział pojedynczego lodowca na części o różnym bilansie procesów akumulacji i ablacji, który określa dynamikę tych części:

• POLE FIRNOWE: akumulacja > ablacji względnie najwyższe tereny lodowca gdzie teren zdominowany przez proces ciągłej akumulacji, która przeważa nad ablacją

• JĘZYK LODOWCOWY akumulacja < ablacji proces ablacji jest większy od procesu alimentacji, (ale alimentacja również tu zachodzi) do tych procesów dochodzą również procesy alimentacji, czyli spływanie materiału lodu z wyższych części lodowca

Bilans wyżej wymienionych procesów decyduje o dynamice czoła lodowca

• CZOŁO STAGNUJĄCE alimentacja= ablacja, jeżeli zasilanie jest równe topnieniu czoło lodowca ma stałą pozycję.

• RUCH POZYTUWNY czoła alimentacja > ablacji, gdy zasilanie jest większe od topnienia następuje ruch lodowca (bilans dodatni czoła lodowca)

RECESJA CZOŁA alimentacja < ablacji, czyli cofanie się czoła (bilans ujemny czoła lodowca)

7. proces osuwania i formy powstające

PROCES OSUWANIA

• Proces gwałtowny

• Bezpośrednie bodźce osuwania to np. duże opady, które powodują nasiąkanie materiału klastycznego zmniejszanie tarcia i osuwanie się w dół, wstrząsy sejsmiczne itp.

• Efektem procesu - osuwisko

• Formy składowe osuwiska: nisza osuwiskowa, rynna i język osuwiskowy

Osuwisko składa się z trzech części składowych

• Nisza osuwiskowa górna część gdzie materiał ulega odspojenia nazywa się

• Rynna osuwiskowa część środkowa to strefa tranzytu, czyli przenoszenia materiału jej dolna cześć odczuwalnie szersza

• Język osuwiskowy cześć depozycyjna to tu nagromadza się właściwie bezwładnie przenoszony materiał w części czołowej języka osuwiskowego niekiedy może nastąpić takie nabrzmienie, które nazywamy wałem osuwiskowym

• Typy osuwisk:

• strukturalne, jeżeli nachylenie stoku jest zgodne z upadem - nachyleniem warstw skalnych jak również z ogólnym kierunkiem osuwania - przemieszczania materiału ten typ osuwiskowy nazywamy strukturalnym, (bo nawiązuje do struktury geologicznej) albo konsekwentnym (upadek zgodny z warstwami)

• ścinające, (insekwentne) przeciwieństwo przemieszczający się materiał ścina wychodnie warstw skalnych!!!

8. waloryzacja rzeźby w ujęciu utylitarnym

---