3. Kierunki wykorzystania węglowodorów C2 i C3 z grupy olefin, np. etylenu, chlorku winylu, propylenu, akrylonitrylu.

Zastosowanie etylenu:

Stosowany do produkcji polietylenu ( folia, butelki, narty, markery, zmywacze do paznokci oraz toniki) - do produkcji styrenu (gumy syntetycznej), jest rozpuszczalnikiem żywic poliestrowych (składnik kitów, klejów, szpachli, mieszanek do formowania wytłoczek) - do produkcji etylobenzenu (stosowany jako rozpuszczalnik) tlenku etylenu (stosowany jako dodatek do środków piorących) - stosowany do produkcji chloropochodnych, (chlorek winylu ,dichloroetan) - stosowany w produkcji etanolu, do celów spożywczych (napój alkoholowy), stosowany także jako paliwo napędowe np.w Brazyli 86% nowych aut przystosowanych jest do spalania etanolu. 2. W wędkarstwie, żeglarstwie oraz wspinaczce często stosowane są żyłki lub liny plecione z polietylenu o nazwie handlowej.

Zastosowanie chlorku winylu :

Odpowiedziano: 2010-02-07 14:02:21 * w budownictwie: do produkcji wykładzin podłogowych, stolarki okiennej i drzwiowej, akcesoriów (w postaci różnych listew wykończeniowych), rur i kształtek do wykonywania instalacji w budynkach, jako elewacja (siding) itp. * w medycynie: dreny, sondy, cewniki, strzykawki * w energetyce: materiał elektroizolacyjny * w reklamie: breloki, gadżety * do wyrobu opakowań (głównie przezroczystych) do cieczy i proszków używanych w gospodarstwie domowym i kosmetyce * jako igelit, stosowany do pokrywania nawierzchni skoczni narciarskich, stoków zjazdowych, peronów kolejek linowych i wyciągów narciarskich * wytwarza się z niego płyty gramofonowe, potocznie zwane winylowe * w sporcie: do pokrywania boisk piłki siatkowej, koszykowej, ręcznej, halowej piłki nożnej * do wyrobu kart ID (bankomatowych, dostępu, rozliczania czasu pracy) * do wyrobu folii dachowych

Propylen stosowany jest między innymi do produkcji:

• polipropylenu,

• fenolu

• tlenku propylenu i glikolu propylenowego,

• aldehydów i alkoholi wyższych (synteza oxo)

• akrylonitrylu 

• kwasu akrylowego i jego estrów i.t.p.

Zastosowanie akrylonitrylu:

Najbardziej masowym zastosowaniem akrylonitrylu jest synteza poliakrylonitrylu (PAN) i jego kopolimerów. PAN jest stosowany do produkcji włókien syntetycznych (sztuczny jedwab, anilana), kauczuków oraz w niewielkiej skali tanich tworzyw termoplastycznych o słabych własnościach mechanicznych (np. produkcja ramek do przezroczy). Kopolimery akrylonitrylu są stosowane jako tworzywa termoplastyczne. Do najbardziej znanych zalicza się poli(akrylonitryl-co- styren, SAN), który jest względnie przezroczysty i jednocześnie względnie wytrzymały mechanicznie, oraz ABS (akrylonitryl- butadien-styren), tworzywo o bardzo dobrych własnościach mechanicznych, stosowane przy produkcji zabawek, urządzeń AGD i w motoryzacji.

Pewne ilości akrylonitrylu są stosowane jako fumigant (gazowy pestycyd). W syntezie organicznej pochodne akrylonitrylu (np. 2-chloroakrylonitryl) są stosowane jako reagent, dienofil- w reakcji Dielsa-Aldera.

4. Opisz syntezę acetonu i fenolu metodą kumenową. Podaj kierunki wykorzystania bisfenolu A.

Wytwarzanie fenolu i acetonu z benzenu i propylenu (poprzez kumen) stanowi jedną z najnowocześniejszych i najciekawszych syntez petrochemicznych. Reakcje przebiegają w trzech stadiach:

1. 
   Wytwarzanie izopropylobenzenu (kumenu) przez alkilowanie benzenu propylenem (katalizatorem jest np. H₂SO₄, H₃PO₄, AlCl₃, w temp. 95^oC)

2. 
   Utlenianie kumenu do wodoronadtlenku kumenu (w temp. 110-120^oC), a następnie zatężanie (w temp. 60-90^oC):

3. 
   Rozkład wodoronadtlenku kumenu pod wpływem kwasu do fenolu i acetonu (w temp. 60^oC, w obecności stężonego H₂SO₄ dodawanego w ilości 0,1% w stosunku do masy mieszaniny):

Mieszaninę zobojętnia się NaOH, a następnie rozdziela przez destylację. Mieszanina zawiera 35% acetonu i 55% fenolu oraz małe ilości acetofenonu, kumenu i tzw. smół fenolowych.

Bisfenol A

Otrzymywanie bisfenolu A:

Kierunki wykorzystania bisfenolu A:

• produkcja tworzyw sztucznych

• poliestrów - głównie poliwęglanów, wykorzystywanych m.in. do wytwarzania butelek do karmienia niemowląt. Poliwęglany otrzymuje się w reakcji bisfenolu A z fosgenem.

• polieterów, polisulfonów, żywic epoksydowych (np. wyścielających metalowe puszki do przechowywania żywności). Żywice epoksydowe otrzymuje się w reakcji bisfenolu A z epichlorohydryną.

• przeciwutleniacz w środkach spożywczych i kosmetycznych

6. Uzasadnij, dlaczego chromatografia gazowa może być stosowana jako metoda jakościowej
i ilościowej analizy mieszanin węglowodorów alifatycznych i aromatycznych.

Chromatografia gazowa umożliwia rozdzielanie mieszanin lotnych, a węglowodory są związkami lotnymi. Analiza pików na chromatogramie, czyli wykresie zależności wskazań detektora od czasu lub objętości gazu nośnego, umożliwia określenie, jakie związki znajdują się
w mieszaninie oraz w jakiej ilości. Każda substancja ma charakterystyczny czas retencji (całkowity czas retencji to czas liczony od momentu wprowadzenia próbki do momentu pojawienia się na chromatogramie maksimum danego piku, tzn. do momentu pojawienia się na wyjściu kolumny maksymalnego stężenia wymywanego związku). Porównując czas retencji odczytany
z chromatogramu z wzorcowym czasem retencji dla danej substancji, możemy zidentyfikować dany związek. Wraz z wydłużaniem się łańcucha węglowego związku, wydłuża się również jego czas retencji. Warto również wykonać w tych samych warunkach chromatogram substancji wzorcowej
i badanej. Pod względem jakościowym daną substancję charakteryzuje też objętość retencji (całkowita objętość retencji danego składnika to objętość gazu nośnego potrzebna do wymycia tego składnika). Im większa masa molowa węglowodoru, tym większa objętość retencji. Znając dane wzorcowe oraz doświadczalną wartość objętości retencji dla danego węglowodoru, możemy określić, jaki związek mamy w mieszaninie.

Ilościowo skład danej mieszaniny węglowodorów możemy określić poprzez analizę powierzchni pików, gdyż powierzchnia piku zależy liniowo od stężenia substancji badanej w gazie nośnym.

---