04.10.2007

Prawo Karne procesowe - zbiór norm które regulują proces karny.

Proces karny - zespół prawnie uregulowanych czynności, których celem jest :

1.wykrycie przestępstwa

2. wykrycie sprawcy przestępstwa

3. osądzenie sprawcy przestępstwa

4. wykonanie kary albo środka zabezpieczającego jeżeli został orzeczony.

Sprawca - pojecie materialno prawne.

W procesie karnym nie zawsze dochodzi do osądzenia i wymierzenia kary np. Wykrywa się sprawcę lecz jest on psychiczne chory więc nie można przypisać mu winy,można wobec takiej osoby zastosować środki zabezpieczające w postaci umieszczenia sprawcy w ośrodku psychiatrycznym lub zakładzie zamkniętym.

Procedura to nie to samo co prawo procesowe

Procedura - szersze pojęcie, obejmuje pojęcia prawa i obyczaje.

Prawo procesowe - to tylko normy prawne.

Cel procesu karnego - wyobrażony rezultat do którego wedle naszych przewidywań zmierza przebieg procesu, realizacja norm prawa karnego, wykonanie nakazów.

Celem właściwym - jest cel zamierzony wolą ludzka.

Realizacja prawa karnego materialnego w procesie wymaga w szczególności:

1. Ustalenie faktu popełnienia przestępstwa oraz stopień jego społecznej szkodliwości(czy dane zachowanie wyczerpuje znamiona przestępstwa),,

2. ustalenie osób, które wzięły udział w popełnieniu czynu i stopień ich winy i innych okoliczności które miały wpływ na ich rozmiar winy (kto popełnia przestępstwo i w jakim stopniu)

3. skonkretyzowanie normy prawnej zawartej w KK pod którą możemy podciągnąć stan faktyczny to tzw. Kwalifikacja Karna Czynu

4. Realizacja normy konkretnej co następuje w postępowaniu przed sądem i w postępowaniu wykonawczym.

Proces karny nie jest tym samym co proces karny wobec Kowalskiego.

odnosi się do ogółu odnosi sie do konkretnej

osoby (Kowalski)

w odniesieniu do typowego

ujęcia całościowego procesu

karnego Proces konkretny -

toczy sie wobec konkretnej osoby

za konkretne przewinienie wyczerpujące

znamiona przestępstwa.

11.10.1007

Prawo karne procesowe - zbiór norm regulujących proces karny.

Podejrzany - w postępowaniu przygotowawczym

Oskarżony - w znaczeniu jurydycznym

Osoba podejrzana --- podejrzany --- oskarżony --- skazany

proces in rem - w sprawie

proces in personam - przeciw konkretnej osobie

Podejrzany i oskarżony mają takie same prawa i obowiązki.

Osoba podejrzana - osobę taką podejrzewa sie o przestępstwo lecz nie przedstawia sie jej zarzutów; można taką osobę zatrzymać lecz nie oskarżyć.

Wyrok skazujący - stwierdzenie winy zarzuconego czynu i ustalenie kary.

Ogłoszenie wyroku - wobec oskarżonego lecz można zaskarżyć wyrok jeżeli nie zostanie zaskarżony, wówczas wyrok staje sie prawomocny i skazujący; jeżeli dojdzie do zaskarżenia wyroku wówczas uchyla sie wyrok i ponownie się go przedstawia postępowaniu przygotowawczemu.

Uprawomocnienie wyroku - wtedy gdy nie ma środka odwoławczego czyli apelacji.

Jeżeli sąd wydaje wyrok - wydanie wyroku jest zespołem czynności procesowych (narada, sentencja, promulgacja, podpisanie wyroku).

Promulgacja wyroku - ogłoszenie wyroku, na które składa sie zespół czynności, sędzia odczytuje sentencje wyroku i ustnie uzasadnia wyrok,poucza strony o możliwości zaskarżenia wyroku.

Zaskarżenie wyroku - do 7 dni od ogłoszenia wyroku wnosi sie wniosek o pisemne uzasadnienie wyroku.

Sąd ma praktycznie 7 dni (w praktyce różnie to bywa), na uzasadnienie wyroku.

Uzasadnienie wyroku można również zaskarżyć.

Po odrzeczeniu uzasadnienia wyroku mamy prawo w przeciągu 14 dni wnieść apelacje.

Zabezpieczenie terminu (po przez):

• datę stapla pocztowego, który jest na wniosku

• można również zanieść pismo procesowe do Dziennika Podawczego.

Kiedy wyrok jest prawomocny podlega wykonaniu.

Skazanym - jest sie do momentu zatracenia skazania.

Funkcje PKP:

1. prakseologiczna

2. gwarancyjna

3. porządkująca

Funkcja gwarancyjna - czyli celowościowa, w ciągu długiego okresu czasu stanowienia procedury karnej wykształciły się pewne odruchy - doświadczenia, które...............................................................................................................................................................

Normy celowościowe - wyróżnia się je z pośród innych norm prawnych, wskazują najlepszą drogę do osiągnięcia zamierzonego celu w procesie; żeby go osiągnąć uczestnik procesu musi wykazać aktywność, ciążą na nim ciężary procesowe, podjąć działanie względem samego siebie.

Ciężar dowodowy to nie to samo co obowiązek procesowy.

Obowiązki procesowe - wynikają z przepisów prawnych, nie wykonanie obowiązku procesowego wiążę się z tym że organ procesowy ma prawo nałożyć karę na uczestnika procesu, który nie wykonał obowiązku.

Strona procesowa - pokrzywdzony może złożyć oświadczenie ze chce być oskarżycielem posiłkowym u boku oskarżyciela publicznego lub zamiast niego. (art.54 KPK) termin złożenia oskarżenia (art.54KPK)

Funkcja gwarancyjna - art.8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka realizuje zasady informacji procesowej. Każdy uczestnik procesu ma zagwarantowane prawa i jest obciążony pewnymi obowiązkami. Art. 16 KPK należy pouczać o obowiązkach. Zagwarantowanie ochrony podstawowych wartości, realizacja obowiązku pouczenia o obowiązkach, przewiduje stosowanie przepisów prawa w celu poszanowania godności np. Wyłączenie jawności sprawy.

Funkcja porządkująca - ustawodawca wprowadził porządek procedowania

Policja sesyjna - ogół uprawnień, które leżą w rekach sędziego prowadzącego sprawę np. kary pomadkowe, pozbawia dalszego udziału w procesie.

18.10.2007

Przedmiot procesu karnego:

• problem odpowiedzialności karnej i cywilnej (tylko czasem) za zarzucone oskarżonemu przestępstwo,

• powinność poniesienia odpowiedzialność.

Odpowiedzialność karna i cywilna = odpowiedzialność prawna.

Odpowiedzialność prawna (podział):

1. faktyczna,

2. normatywna.

ad.1. Odpowiedzialność prawna faktyczna.

Czyn zarzucony oskarżonemu, w razie potwierdzenia czynu dowodem podczas procesu zostaje przypisany oskarżonemu.

Elementy sentencji:

1. opis czynu zarzuconego,

2. opis czynu przypisanego.

Czyn zarzucony oskarżonemu winien być zgodny z czynem przypisanym oskarżonemu - tożsamość czynów.

Wyłączenie tożsamości czynów:

1. zmiana osoby sprawcy - Nowak został oskarżony o dane przestępstwo, w toku postępowania okazuje sie że przestępstwa sie tego nie dopuścił Nowak tylko Kowalski. Nowak powinien być uniewinniony wyrokiem, a gdy Nowak został oczyszczony z zarzutów w toku postępowania przygotowawczego wówczas należy posterowanie umorzyć z powodu braku winy, Nowak może wnieś o wydanie wyroku uniewinniającego.

2. zmiana dobra prawnego/ochrony - np. zarzuca się zabójstwo (art.148KK) a w toku postępowania okazuje sie że oskarżony nie dopuścił sie przestępstwa z art. 148 KK tylko okradł zwłoki, nie jest skazany w tym postępowaniu za kradzież zwłok - należy wszcząć nowe postępowanie od początku,

3. zamiana osoby pokrzywdzonej - równocześnie nastąpiła jedna różnica np. miejsca czynu, czasu czynu, przedmiotu ochrony lub przedmiotu wykonawczego,

4. trzy różnice: pokrzywdzony jest ten sam ale są trzy różnice, inny czas, miejsce i przedmiot wykonawczy.

Reguła pomocniczości - /Cieślak/ „Identyczność czynu jest wyłączona wówczas jeżeli w porównywanych jego określeniach zachodzą różnice tak istotne że wedle rozsądnej, życiowej oceny nie można ich uznać za określenie tego samego zdarzenia (reguły logiki) - podstawowa, faktyczna odpowiedzialność”.

ad.2 Odpowiedzialność prawna normatywna.

Podstawą normatywną jest kwalifikacja prawna czynu zarzuconego oskarżonemu w stosunku do podstawy normatywnej obowiązuje następująca zasada: może nastąpić zmienna kwalifikacja czynu w toku procesu np. art. 148§ 1 tzw. Zmiana następcza.

Błędna klasyfikacja - czyn został błędnie zakwalifikowany.

Zmiana kwalifikacji czyny - może nastąpić w postępowaniu sądowym. Art. 399. KPK § 1. Jeżeli w toku rozprawy okaże się, że nie wychodząc poza granice oskarżenia można czyn zakwalifikować według innego przepisu prawnego, sąd uprzedza o tym obecne na rozprawie strony.

§ 2. Na wniosek oskarżonego można przerwać rozprawę w celu umożliwienia mu przygotowania się do obrony.

Zmiana kwalifikacji prawnej na wykroczenie - Art. 400. KPK Jeżeli po rozpoczęciu przewodu sądowego ujawni się, że czyn oskarżonego stanowi wykroczenie, sąd, nie przekazując sprawy właściwemu sądowi, rozpoznaje ją w tym samym składzie, stosując w dalszym jej toku przepisy Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

Możliwość połączenia prawa karnego i cywilnego - prawnie dopuszczalna,

tzw.proces zasadniczy tzw.akcja cywilna w

(rozpartruje sie procesie karnym

kwestie karne) Postepowanie

adhezyjne.

Postępowanie adhezyjne - postępowanie toczy sie w granicach prawa karnego (pr.do roszceń majątkowych) uruchamiany jest na stkutek powództwa cywilnego, wynika z popełnionego pezstepstwa. Art. 62KPK Pokrzywdzony może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej wytoczyć przeciw oskarżonemu powództwo cywilne w celu dochodzenia w postępowaniu karnym roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa.

Orzekanie o powództwie adhezyjnym - Art. 415. § 1. W razie skazania oskarżonego albo warunkowego umorzenia postępowania, sąd uwzględnia albo oddala powództwo cywilne w całości lub w części.

§ 2. W razie innego rozstrzygnięcia sąd pozostawia powództwo cywilne bez rozpoznania.

§ 3. Sąd orzeka o pozostawieniu powództwa cywilnego bez rozpoznania, również jeżeli materiał dowodowy ujawniony w toku rozprawy nie wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa cywilnego, a uzupełnienie tego materiału spowodowałoby znaczną przewlekłość postępowania.

§ 4. Jeżeli zasądzone odszkodowanie nie pokrywa całej szkody lub nie stanowi pełnego zadośćuczynienia za krzywdę, pokrzywdzony może dochodzić dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym.

§ 5. W razie skazania albo warunkowego umorzenia postępowania sąd może zasądzić odszkodowanie na rzecz pokrzywdzonego także z urzędu, chyba że ustawa stanowi inaczej.

§ 6. W razie skazania oskarżonego lub warunkowego umorzenia postępowania, w wypadkach wskazanych w ustawie sąd orzeka nawiązkę lub obowiązek naprawienia szkody.

Postępowanie przed sądami I instancji:

1. Oddanie przez sąd pod sąd- istnieją podstawy do wniesienia oskarżenia do sądu. Jest to faza przygotowawcza realizowana przed ogłoszeniem aktu oskarżenia. Ustala sie:

a). skład sądu

b). miejsce rozprawy

c). osoby które były wezwane - sprawdzenie stawiennictwa (czy wszyscy wezwani wstawili sie na rozprawę - sprawa spada z wokandy gdy nie wstawił sie świadek lub oskarżony bez którego nie można rozpocząć sprawy).
2. Część wstępna rozprawy-
a). zbadanie obecności osób wezwanych
b). oświadczenie oskarżonego
3.Przewód sądowy
4. Wyrokowanie

Etapy:

1. Wniesienie aktu oskarżenia

2. Badanie warunków formalnych aktu oskarżenia; posiedzenie przed rozprawą

3. Wywołanie sprawcy (protokolant wywołuje Nowaka na podstawie zarzuconego mu czynu).

4. Rozpoczęcie przewodu sądowego- odczytanie aktu oskarżenia , nie może ulec zmianie skład sędziowski i przedmiot oskarżenia

5. Postępowanie dowodowe

6. *Narada
   *Głosowanie
   *Ogłoszenie

7. Zamkniecie przewodu sądowego

8. Czynności końcowe

Postępowanie odwoławcze:
Postęp. a quo sąd I instancji bada czy skarga została wniesiona w terminie w określonej formie Post. ad quem .

Działanie sądu jest zawsze na wniosek pokrzywdzonego.

25.10.2007

Tryb ścigania przestępstwa:

1. Z oskarżenia publicznego (z urzędu).
a). wniosku pokrzywdzonego

b). zezwolenia właściwego organu

2. Z oskarżenia prywatnego.

Tryb ścigania z oskarżenia publicznego - czyli z urzędu, większość przestępstw jest z oskarżenia publicznego; uprawniony do ścigania jest prokurator; fakt popełnienia przestępstwa obliguje do wszczęcia procesu karnego in rem - w sprawie,nie ma komu przypisać winy zaś gdy znany jest juz oskarżony wówczas wszczyna sie proces in personam, wobec oskarżonego.

Tryb ścigania z oskarżenia prywatnego - uprawniony do wniesienia oskarżenia to osoba pokrzywdzona - oskarżyciel prywatny.

Tryb ścigania z oskarżenia publicznego, bezwarunkowy - np. art. 278 KK (najczęstszy tryb).

Tryb ścigania z oskarżenia publicznego, warunkowy - musi być spełniony dodatkowy warunek, np. wniosek pokrzywdzonego, pokrzywdzonym może być osoba lub instytucja, np. kradzież na rzecz osoby najbliższej - art. 278 §4 KK - pozytywna przesłanka dowodowa - warunek, który musi zaistnieć aby wszcząć postępowanie, jeżeli jest brak tej przesłanki, nie wszczyna sie postępowania lub gdy jest ono wszczęte, umarza sie je.

art. 12 § 1. W sprawach o przestępstwa ścigane na wniosek postępowanie z chwilą złożenia wniosku toczy się z urzędu. Organ ścigania poucza osobę uprawnioną do złożenia wniosku o przysługującym jej uprawnieniu.
§ 2. W razie złożenia wniosku o ściganie niektórych tylko sprawców obowiązek ścigania obejmuje również inne osoby, których czyny pozostają w ścisłym związku z czynem osoby wskazanej we wniosku, o czym należy uprzedzić składającego wniosek. Przepisu tego nie stosuje się do najbliższych osoby składającej wniosek.
§ 3. Wniosek może być cofnięty w postępowaniu przygotowawczym za zgodą prokuratora, a w postępowaniu sądowym za zgodą sądu - do rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej, chyba że chodzi o przestępstwo określone w art. 197 Kodeksu karnego. Ponowne złożenie wniosku jest niedopuszczalne.

Gwałt - to jedyne przestępstwo względem którego nie można cofnąć oskarżenia - art. 197 KK

Rozprawa główna = rozprawa sadu I instancji

Kazusy: przestępstwo ścigane na wniosek wobec jednego sprawcy powoduje postępowanie wszczęte wobec wszystkich sprawców dokonanego przestępstwa.

Art. 12 §2 KK - wniosek ścigania wobec więcej niż jednego sprawcy.

Kradzież, której sprawca jest wnuczek osoby, która wnosi wniosek z oskarżenia publicznego musi wnieść tzw. wniosek ekstra o ściganie.

Ściganie z oskarżenia publicznego pod warunkiem zezwolenia - zezwolenie wyrażone przez władze (wobec osób chronionych immunitetem np. posła, senatora, urzędnika NIK, prokuratora, sędziego, członkom TS) może być ścigane pod warunkiem, ze zostanie uchylony immunitet i wydane zezwolenie na jego ściganie; proces in rem można wszcząć jeżeli nie uchyli sie immunitetu (wszczęcie postępowania, zabezpieczenie dowodów) prowadzi do zawieszenia postępowania do momentu wygaśnięcia immunitetu; o zezwolenie występuje prokurator.

Wszczęcie postępowania z oskarżenia publicznego warunkowego - art. 17 - negatywne warunki postępowania: oskarżony zmarł (nie wszczyna sie postępowania wobec umarłych, a wszczęte sie umarza, zmarły nie może być oskarżonym, brak zezwolenia na ściganie). Art. 439 KPK - uchybienie procesowa - możliwość kontroli poprzez wniesienie środka odwoławczego (od wyroku smrodkiem jest apelacja); bezwzględne przyczyny odwoławcze.

Art. 17. § 1. Nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy:

  1)   czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia,

  2)   czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa,

  3)   społeczna szkodliwość czynu jest znikoma,

  4)   ustawa stanowi, że sprawca nie podlega karze,

  5)   oskarżony zmarł,

  6)   nastąpiło przedawnienie karalności,

  7)   postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się,

  8)   sprawca nie podlega orzecznictwu polskich sądów karnych,

  9)   brak skargi uprawnionego oskarżyciela,

  10)  brak wymaganego zezwolenia na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej, chyba że ustawa stanowi inaczej,

  11)  zachodzi inna okoliczność wyłączająca ściganie.

§ 2. Do chwili otrzymania wniosku lub zezwolenia władzy, od których ustawa uzależnia ściganie, organy procesowe dokonują tylko czynności nie cierpiących zwłoki w celu zabezpieczenia śladów i dowodów, a także czynności zmierzających do wyjaśnienia, czy wniosek będzie złożony lub zezwolenie będzie wydane.

§ 3. Niemożność przypisania winy sprawcy czynu nie wyłącza postępowania dotyczącego zastosowania środków zabezpieczających.

Art. 439. § 1. Niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia, sąd odwoławczy na posiedzeniu uchyla zaskarżone orzeczenie, jeżeli:

  1)   w wydaniu orzeczenia brał udział sędzia podlegający wyłączeniu z przyczyn określonych w art. 40 § 1 pkt 4, 5 oraz 7-9,

  2)   sąd był nienależycie obsadzony lub którykolwiek z jego członków nie był obecny na całej rozprawie,

  3)   sąd powszechny orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu szczególnego albo sąd szczególny orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu powszechnego,

  4)   sąd niższego rzędu orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu wyższego rzędu,

  5)   zachodzi jedna z okoliczności wyłączających postępowanie, określonych w art. 17 § 1 pkt 5, 6, 9, 10 lub 11,

  6)   oskarżony nie miał obrońcy w wypadkach określonych w art. 79 § 1 i 2 oraz art. 80 lub obrońca nie brał udziału w czynnościach, w których jego udział był obowiązkowy,

  7)   sprawę rozpoznano podczas nieobecności oskarżonego, którego obecność była obowiązkowa.

§ 2. Uchylenie orzeczenia jedynie z powodów określonych w § 1 pkt 5-7 może nastąpić tylko na korzyść oskarżonego.

§ 3. W posiedzeniu mają prawo wziąć udział strony, obrońcy i pełnomocnicy. Przepis art. 451 § 1 stosuje się odpowiednio.

Instytucja nieważności w procesie karnym zostało usunięte w 2003 r.

Tryb ścigania z oskarżenia subsydiarnego - samoistne oskarżenie oskarżyciela posiłkowego ...

(art. 330 §1 KPK i 306 §1 §2 §3 KPK).Istota skargi subsydiarnej sprowadza się do możliwości wniesienia przez pokrzywdzonego aktu oskarżenia (skargi subsydiarnej) w sprawach ściganych z oskarżenia publicznego w sytuacji, gdy uczynienia tego odmawia prokurator. Powierzenie pokrzywdzonemu tego rodzaju uprawnienia wiąże się nie tylko z zasadniczym wzmocnieniem jego pozycji procesowej w postępowaniu karnym, ale również ze wzmocnieniem przestrzegania przez organy postępowania przygotowawczego zasady legalizmu2. Takie rozwiązanie przełamuje w pewnym sensie monopol skargi oskarżyciela publicznego w procesie karnym3. Nie oznacza to jednak, że pokrzywdzony wstępuje w tym przypadku w prawa oskarżyciela publicznego. Jest on pełnoprawną stroną (oskarżycielem posiłkowym subsydiarnym) realizującą funkcję oskarżenia4. O randze tej instytucji przesądza zatem fakt, że stanowi ona urzeczywistnienie konstytucyjnej zasady prawa do sądu (art. 45 Konstytucji) oraz wpisuje się w ogólną dyrektywę interpretacyjną wyrażającą imperatyw uwzględniania w toku prowadzonego postępowania karnego prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego (art. 2 § 1 pkt 3 KPK).

Oskarżyciel uboczny: możliwość działania obok prokuratora, status strony, zgłoszenie wniosków dowodowych.

Tryb skarbowy - ks. 27 - ponowienie, zniewaga

Oskarżenie posiłkowe uboczne: prowadza się do możliwości wykonywania przez pokrzywdzonego uprawnień oskarżycielskich przy jednoczesnym udziale w postępowaniu oskarżyciela publicznego

Oskarżenie posiłkowe konkurencyjne: polega na dysponowaniu przez pokrzywdzonego prawem oskarżania niezależnie od oskarżyciela publicznego.

08.11.2007

Czynność procesowa - wywodzi się od pojęcia fakt procesowy.

Fakt procesowy - to jakiekolwiek ogniwo ruchu procesowego, czyli przebiegu procesu; z faktem procesowym prawo łączy skutki procesowe.

Podział faktów procesowych:

1. czynności procesowe
2. zdarzenia procesowe.

Czynności procesowe - to fakty procesowe polegające na zachowaniu się uczestnika procesu, z którym prawo łączy się ze skutkami procesu.

Uczestnik procesu - ma określone prawa i obowiązki w procesie; np. oskarżony, oskarżyciel, podejrzany - w postępowaniu przygotowawczym, pokrzywdzony; rola uczestnika musi być określona prawnie.

Zdarzenia procesowe - są to fakty procesowe, które nie polegają na zachowaniu się uczestnika, gdyż są to zaszłości zewnętrzne z którymi prawo wiąże skutki procesowe np. śmierć podejrzanego, śmierć świadka - który zmarł po postępowaniu przygotowawczym, jego zeznania złożone w tym czasie będą mogły być odczytane w postępowaniu sądowym jako dowód chociaż świadek ten gdyby żył mógłby być pouczony o możliwości odstąpienia od zeznań lecz nie ma obowiązku unieważnienia tych zeznań ze względu na jego śmierć (nie jest to uregulowane kodeksowo). To samo dotyczy spalonych akt, zniszczonych dowodów lub innych dokumentów - należy jej odtworzyć.

Czynności procesowe można podzieli ze względu :

1.Rodzaj zachowania się:

5. pozytywne - działają w procesie,

6. negatywne - zaniechanie procesowe, np. niestawienie się świadka na rozprawie.

2.Charakter procesu:

• proste - pojedyncze,

• złożone - złożone z wielu czynności prostych = zbiorowa.

3. Cel czynności:

4. czynności rozpoznawcze - badają i rozstrzygają kwestie w procesie,

5. czynności wykonawcze - zmierzają do wykonania decyzji procesowych.

4. Inny podział nie powiedziała jaki:

• czynności wyraźne - tzw. eksperymentalne, uczestnik procesu składa oświadczenie procesowe,

• czynności dorozumiane -tzw. konkludentne, samo zachowanie się uczestnika procesu wskazuje na to że jaka jest istota czynności dokonywanej przez niego, np. nie zastosowanie się do formy przewidzianej w ustawie.

Czynność eksperymentalną zastępuje czynność konkludentne - wówczas mówimy o czynności

Czynności dorozumiane - konkludentne, niewadliwe:

3. zachowanie się uczestników procesu które nie budzi wątpliwości oraz zachowanie to uzewnętrznia wolę uczestników; wywołanie konkretnych skutków procesowych;

4. zachowanie się strony do której odnosi się czynność konkludentne; wykazanie że strona zrozumiała treść tej czynności;

5. czynność konkludentne nie może zastopować decyzji procesowych takich jak:

1. decyzja dotycząca środków zaskarżenia

2. decyzja o postawieniu przymusu procesowego,

3. decyzja która przesuwa proces do następnego etapu.

Przykład niekonkludentnych czynności:

Uczestnik procesu wyraża swoja wolę ale nie jest ona konkludentną czynnością:

3. sąd informuje o możliwości zaskarżenie wyroku na co uczestnik procesu ma 7 dni w efekcie, którego sad w przeciągu 7 dni musi uzasadnić wyrok i opatrzyć go sentencja,

4. uczestnik procesu który zostaje poinformowany o terminie 7 dni do wzniesienia zaskarżenia wyroku postanawia nie wnioski zaskarżenia tylko apelacje którą formalnie może dopiero wnieść po otrzymaniu od sądu uzasadnienia wyroku, po którym dalej uczestnik procesu może się nie zgadzać i dopiero wnieść apelacje; ale uczestnik zamiast wnieść wniosek o zaskarżenie wniósł apelacje - efektem tego zachowania będzie to iż sad wyda uzasadnienie z sentencja an ie rozpatrzy tego pod względem apelacji.

5. Wykonywanie czynności:

5. organy procesowe,

6. strony procesowego,

7. uczestnicy procesu.

6. Charakter czynności:

2. oświadczenie procesowe,

3. spostrzeżenie procesowe,

4. czynności realne.

Oświadczenie procesowe - nazywane w doktrynie wyrażeniem treści intelektualne, wykazuje ich kierunki.

Podział oświadczeń procesowych:

9. oświadczenie woli

10. oświadczenie wiedzy

Oświadczenia woli:

• oświadczenie postulujące - np. wnioski, propozycje, prośby.

• oświadczenie imperatywne -tzw. władcze, np. decyzje, polecenia.

Oświadczenie woli postulujące - mają miejsce wtedy kiedy po miedzy podmiotem oświadczenia woli a jego adresatem nie ma stosunku nadrzędności; np. akt oskarżenia jest wnioskiem oskarżyciela = skarga zasadnicza.

Oświadczenie woli imperatywne - najważniejsze znaczenie w procesie; są to Oświadczenia woli , które są wynikiem stosunku nadrzędności pomiędzy podmiotem oświadczania woli nad adresatem, który jest związany treścią oświadczenia; np. polecenia, decyzje procesowe.

Oświadczenia wiedzy - uzewnętrznienie treści intelektualnej, tej którą posiadamy my - jako uczestnicy procesu; np. wszelkie Oświadczenia dowodowe, zeznania świadka, opinia biegłego, wyjaśnienie oskarżonego.

Spostrzeżenie procesowe - percepcje wrażeń umysłowych, np. przyglądnie się osobie przesłuchiwanej pod względem mimiki, sposobu bycia, sposobu wysławiania się.

Czynności realne - polegające na stworzeniu lub zmianie sytuacji faktycznej; np. stworzenie takiej sytuacji: złapanie osoby na gorącym uczynku, przeszukanie, przymusowe doprowadzenie, zatrzymanie procesowe(na 48 godzin).

Polecenia - oświadczenia władcze, imperatywne wydawane przez organy procesowe organom podwładnym, które są związane wydanym poleceniem. Przykład: Prokurator(organ kierowniczy) ma prawo wydać polecenie organom podwładnym o przymusowe doprowadzenie Kowalskiego na przesłuchanie.

Sad jest organem, które wydaje polecenia np. policji, która jest organem pomocniczym. Policja jest zobowiązana wobec poleceń wydanych przez sąd

Decyzje procesowe - imperatywne rozstrzygniecie zagadnień prawnych w procesie; traktowanie jak przejaw władzy organu procesowego, stanowią swoiste normy wiążące adresata oraz inne podmioty; stają się źródłem praw uczestników procesu; mają ograniczony konkretno - indywidualny charakter gdyż odnoszą się do określanych imiennie osób - prawno określonego przypadku; konkretyzacja prawa w okresowym wypadku.

Podział decyzji:

• zarządzenia

• orzeczenia:

- wyroki

- postanowienia

Orzeczenie - Podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w postępowaniu, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia (art. 92 KPK), jest konkretnym rozstrzygnięciem. Sąd orzeka na rozprawie w wypadkach przewidzianych przez ustawę, a w innych - na posiedzeniu. Orzeczenia podejmowane na posiedzeniu mogą zapadać również na rozprawie (art.95 KPK).Jeżeli ustawa nie zwalnia od równoczesnego sporządzenia uzasadnienia, orzeczenie doręcza się lub ogłasza wraz z uzasadnieniem; w wypadku W sprawie zawiłej lub z innych ważnych przyczyn można odroczyć sporządzenie uzasadnienia postanowienia na czas do 7 dni. po ogłoszeniu postanowienia podaje się ustnie najważniejsze powody rozstrzygnięcia(art.100§ 4)

Orzeczenie lub zarządzenie - wydane na rozprawie ogłasza się ustnie. Orzeczenie lub zarządzenie wydane poza rozprawą należy doręczyć prokuratorowi, a także stronie i osobie nie będącej stroną, którym przysługuje środek zaskarżenia, jeżeli nie brali oni udziału w posiedzeniu lub nie byli obecni przy ogłoszeniu; w innych wypadkach o treści orzeczenia lub zarządzenia należy powiadomić strony. Po ogłoszeniu lub przy doręczeniu orzeczenia należy pouczyć uczestników postępowania o przysługującym im prawie, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia lub o tym, że orzeczenie nie podlega zaskarżeniu (art. 100 § 6).

Postanowienie - Jeżeli ustawa nie wymaga wydania wyroku, sąd wydaje postanowienie. Postanowienie wydaje się: w kwestiach nie wymagających postanowienia prezes sądu, przewodniczący wydziału, przewodniczący składu orzekającego albo upoważniony sędzia wydają zarządzenia. W wypadkach określonych w ustawie sąd oraz prokurator wydają polecenia Policji lub innym organom.(Art. 93).

Postanowienia i zarządzenia - w postępowaniu przygotowawczym wydaje prokurator oraz inny uprawniony organ, a sąd - w wypadkach przewidzianych w ustawie - art.93 § 3.

Elementy postanowienia - art. 94 KPK:

1) oznaczenie organu oraz osoby lub osób, wydających postanowienie,

2) datę wydania postanowienia,

3) wskazanie sprawy oraz kwestii, której postanowienie dotyczy,

4) rozstrzygnięcie z podaniem podstawy prawnej,

5) uzasadnienie, chyba że ustawa zwalnia od tego wymagania.

stosuje się odpowiednio do zarządzeń

Wyrok - podstawą wyroku jest całokształt koliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej (art.410 KPK), niezwłocznie po ukończeniu głosowania sąd sporządza wyrok na piśmie (art.412 KPK), zapadły na posiedzeniu oraz postanowienie z uzasadnieniem w wypadku uzasadnienia postanowienia doręcza się stronom (art.100 KPK). W wyroku sąd określa także nałożone na oskarżonego obowiązki oraz sposób i termin ich wykonania, a w razie uznania za celowe - również dozór kuratora, osoby godnej zaufania albo instytucji lub organizacji społecznej.

Wyrok powinien w razie potrzeby zawierać rozstrzygnięcie co do dowodów rzeczowych. Wyrok doręcza się również pokrzywdzonemu (art.342 KPK). Ogłoszenie wyroku odbywa się jawnie.

Jeżeli jawność rozprawy wyłączono w całości lub w części, przytoczenie powodów wyroku może nastąpić również z wyłączeniem jawności w całości lub w części. (art.362 KPK).

Elementy wyroku:

1) oznaczenie sądu, który go wydał, oraz sędziów, ławników, oskarżycieli i protokolanta,

2) datę oraz miejsce rozpoznania sprawy i wydania wyroku,

3) imię, nazwisko oraz inne dane określające tożsamość oskarżonego,

4) przytoczenie opisu i kwalifikacji prawnej czynu, którego popełnienie oskarżyciel zarzucił oskarżonemu,

5) rozstrzygnięcie sądu,

6) wskazanie zastosowanych przepisów ustawy karnej.

Wyrok skazujący powinien ponadto zawierać:

1) dokładne określenie przypisanego oskarżonemu czynu oraz jego kwalifikację prawną,

2) rozstrzygnięcia co do kary i środków karnych, a w razie potrzeby, co do zaliczenia na ich poczet tymczasowego aresztowania i zatrzymania oraz środków zapobiegawczych: zawiesić oskarżonego w czynnościach służbowych lub w wykonywaniu zawodu albo nakazać powstrzymanie się od określonej działalności lub od prowadzenia określonego rodzaju pojazdów.

15.11.2007

Sygnatura:

6. sygnatura składa się z:

1. cyfry rzymskiej - określającej wydział danego sądu, w którym sprawa się toczy;

- jeżeli wydział dzieli się dodatkowo na sekcje, to dodaje się cyfrę arabską określającą daną sekcję;

2. oznaczenia repertorium (ewentualnie wykazu);

3. numeru porządkowego, pod jakim dana sprawa została zarejestrowana w repertorium w danym roku;

4. ostatnich dwóch cyfr oznaczenia roku, w którym akta zostały założone - po znaku łamania”/”

Przykładowo sygnatura akt I 2 C 24/97 (albo: I.2.C.24/97) oznacza sprawę rozpoznawaną przez wydział I danego sądu, zarejestrowaną w repertorium „C” (z czego wynika, że jest to sprawa cywilna rozpoznawana w procesie) pod pozycją 24, zaś akta sprawy zostały założone w 1997 roku (rok 1897 nie wchodzi w rachubę).

Wydziały sadów w Krakowie:

I - Cywilny

II - Krany

III - Rodzinny

N - Nowa Huta

K - Krowodrza

P - Podgórze

S - Śródmieście

Imperatywne oświadczenia woli są najważniejszymi oświadczeniami w postępowaniu karnym.

Decyzje

zarządzenia orzeczenia

wyroki postanowienia

Polecenia:

7. najwięcej jest ich wydawanych w toku postępowania przygotowawczego, np. przez Policję, Prokuratora.

Decyzja:

• imperatywne rozstrzygniecie sprawy, wiążące, są źródłem prawa procesu, normy prawne dla konkretnego przypadku - sprawy, charakter posiłkowy.

Orzeczenie:

6. jest to rozstrzygniecie.

Wyrok

5. to orzeczenie sądu, rozstrzygające merytorycznie o kwestii będącej przedmiotem postępowania sądowego,

6. jest to rozstrzygnięcie w przedmiocie winy oskarżonego, mogące zawierać także rozstrzygnięcia o karze, środkach karnych lub środkach zabezpieczających,

7. elementy/części:

• sentencja - pisemna cześć wyroku,

• uzasadnienie - co do zasady jest ustna.

Sentencja wyroku:

Treść (sentencja) wyroku składa się z części wstępnej (komparycji, rubrum) oraz tenoru (formuły) rozstrzygnięcia.

1. Rubrum

sygnatura akt sprawy,

wizerunek orła w koronie,

nagłówek wyroku z oznaczeniem jego rodzaju i inwokacją do Rzeczypospolitej Polskiej,

data i miejsce wydania wyroku,

oznaczenie sądu i wydziału, w którym zapadł wyrok,

wymienienie członków składu orzekającego oraz protokolanta,

wskazanie prokuratora, jeśli brał udział w sprawie,

data i miejsce rozpoznania sprawy oraz rodzaj posiedzenia,

określenie stron,

zwięzłe oznaczenie przedmiotu sprawy.

2. Tenor

Tenor zawiera rozstrzygnięcie o żądaniach stron, postanowienia dodatkowe oraz wyrzeczenie o kosztach postępowania.

8. jeżeli na każdej rozprawie brał udział inny prokurator, pod sentencja muszą znajdować sie wszystkie nazwiska prokuratorów którzy brali udział w danej rozprawie,

9. w sentencji muszą być zamieszczone wszystkie terminy rozpraw

10. 
    sentencję wyroku wieńczą podpisy wszystkich członków składu orzekającego.

data orzekania = data wyroku

Czyn zarzucony:

5. zarzucony w akcie oskarżenia.

Czyn przypisany:

11. czyn, który sąd po rozpoznaniu sprawy przypisał przy orzeczeniu wyroku skazującego.

czyn zarzucony = czyn przypisany

Sposób procedowania (rozdział 12 KPK):

• aby wydać wyrok należy dokonać szeregu czynności:

• 1. Przewód sadowy

- odczytanie AO - aktu oskarżenia,

- przesłuchanie oskarżonego

- przeprowadzenie dowodów

(wnioski dowodowe mogą być zgłoszone w każdym etapie postępowania, przed wydaniem wyroku)

• 2. Narada

• 3. Głosowanie

• po zamknięciu przewodu sądowego - nie zamyka się dalszego postępowania dowodowego, przewód sadowy może być wznowiony.

Etapy rozprawy sadowej w postępowaniu karnym:

1. wywołanie sprawy

- odcinek czasowy, w którym sprawdza się obecność, składa się wnioski,

2. otwarcie przewodu sadowego

- odczytanie AO, aktu oskarżenia

- przesłuchanie oskarżonego

3. zamkniecie przewodu sadowego

4. głosy stron

- wypowiedzenie się stron,

- „ostatnie słowo” zawsze należy do oskarżonego,

5. wyrokowanie

- szereg czynności:

- narada

- głosowanie nad wyrokiem

- napisanie sentencji

- podpisanie sentencji wyroku

- promulgacja wyroku - przekazanie do wiadomości.

Etap rozprawy ściśle tajny - obecność tylko prokuratora i składu sędziowskiego.

Publiczne jest zawsze ogłoszona sentencja wyroku, nawet gdy była to rozprawa tajna, zaś uzasadnienie wyroku jest zawsze tajne.

Sędzia dodatkowy - zajmuje miejsce obok składu orzekającego, może zająć miejsce jednego z sędziów orzekających gdy jeden z nich np. zachoruje; co do zasady nie bierze udziału w naradzie i głosowaniu aczkolwiek uczestniczy w całym procesowaniu, co do zasady nie wyznacza się sędziego dodatkowego.

Skład orzekający - trzech sędziów, zawsze nieparzysty aby dana kwestia była możliwa do przegłosowania, sąd wydaje wyroki w niezmienionym ciele, aczkolwiek gdy zachodzi jakakolwiek przeszkoda aby jeden z sędziów nie mógł orzekać, wówczas jego miejsce zajmuje sędzia dodatkowy, jeżeli nie ma sędziego dodatkowego, tworzy się nowy skład - przedłużenie sprawy ze względu na zapoznanie się ze sprawa .

Sędzia sprawozdawca - sędzia zawodowy, występuje w sądzie odwoławczym, orzeka w składzie zawodowym, musi się zapoznać z treścią apelacji, wyroku i uzasadnienia, ma wydać sprawozdanie wraz z uchybieniami z urzędu, rozpoczyna przewód sądowy w postępowaniu odwoławczy odczytując sprawozdanie.

Przewodniczący:

• kieruje narada i głosowaniem - art. 109 KPK.

Zbieranie głosów (art.110 KPK):

• co do winy

• co do kary

• skład ławników - pierwszy głosuje najmłodszy wiekiem

• skład sędziów - pierwszy głosuje najmłodszy wiekiem/stażem

• pierwszeństwo głosowania ma najmłodszy wiekiem gdyż wówczas nie może dojśćb do sugerowania się opinia starszych, doświadczonych sędziów/ławników, nie zawsze wiek i doświadczenia idzie w parze z obiektywną oceną

• ostatni głos należy do przewodniczącego

Art. 111. § 1. Orzeczenia zapadają większością głosów.

§ 2. Jeżeli zdania tak się podzielą, że żadne z nich nie uzyska większości, zdanie najmniej korzystne dla oskarżonego przyłącza się do zdania najbardziej doń zbliżonego, aż do uzyskania większości.

Przykład:

I Głosowanie co do winy:

1 sędzia- niewinny (nie głosuje nad karą) - art.112 KPK

2 sędzia - winny

3 sędzia - winny

II Głosowanie co do kary:

2 sędzia - 1 rok

3 sędzia - 5 lat

Wyrok:

Kara 1 roku gdyż - zdania są tak podzielone że żadne z nich nie uzyska większości, zdanie najmniej korzystne dla oskarżonego(5 lata) przyłącza się do zdania najbardziej doń zbliżonego (1rok), aż do uzyskania większości.

Sentencja wyroku musi być podpisana przez wszystkich sędziów orzekających, nawet tego który nie zgadzała się z wyrokiem skazującym który został wydany. Jeżeli nie zostaną złożone wszystkie podpisy wówczas dochodzi do uchybienia procesowego. - art.113 KPK

Votum separatum - zdanie odrębne, opinia inna niż głoszone przez większość, opinia nie mieszcząca się w proponowanych rozwiązaniach bądź zbiorach głosów. Sędzia który nie zgadza się z wyrokiem ma prawo zastrzec przy podpisaniu wyroku odmienność swojego zdania co do wydanego wyroku; dotyczy to tylko orzeczeń wydanych w I instancji, które co do zasady są wydawane ustnie wiec na pismie należy uzasadnić zdanie odrębne - sąd w tej kwestii ma obowiązek wydać uzasadnienie pisemnie.

Art. 114. § 1. Przy składaniu podpisu członek składu orzekającego ma prawo zaznaczyć na orzeczeniu swoje zdanie odrębne podając, w jakiej części i w jakim kierunku kwestionuje orzeczenie.

§ 2. Zdanie odrębne może dotyczyć również samego uzasadnienia orzeczenia; wówczas zdanie to zaznacza się przy podpisywaniu uzasadnienia.

§ 3. Jeżeli ustawa nie wymaga sporządzenia uzasadnienia wraz z wydaniem orzeczenia, w razie zgłoszenia zdania odrębnego, uzasadnienie należy sporządzić z urzędu w terminie 7 dni od wydania orzeczenia, a składający zdanie odrębne dołącza w ciągu następnych 7 dni jego uzasadnienie; obowiązek ten nie dotyczy ławnika.

Promulgacja- zespół czynności które mają na celu zapoznanie się z treścią czynności.

Etapy promulgacji:

1. odczytanie promulgacji,

2. ustne uzasadnienie - wyjątkiem jest wymóg pisemnego uzasadnienia.

Uzasadnienie orzeczenia:

• podpisują osoby które orzeczenie wydały, nie wyłaczając osoby przegłosowanej(art.115§ 1),

• w sprawach rozpoznawanych w składzie sędziego i dwóch ławników uzasadnienie podpisuje tylko przewodniczący, chyba że zgłoszono zdanie odrębne (art. 115 § 2 in principio),

• w sprawach rozpoznawanych w składzie dwóch sędziów i trzech ławników uzasadnienie podpisują obaj sędziowie, chyba że zgłoszono zdanie odrębne (art.115 § 2 in fine),

• jeżeli nie można uzyskać podpisu przewodniczącego lub innego członka składu orzekającego, jeden z podpisujących czyni o tym wzmiankę na uzasadnieniu z zaznaczeniem przyczyny tego faktu(art.115 § 3).

Kiedy wydaje się wyroki?

• co do zasady na rozprawie:

Wyjątki:

1.wyrok warunkowo umarzający postępowanie - warunkowe umorzenie, wydany na posiedzeniu - art.341 § 5

2. wniosek o skazanie bez rozprawy - art.335

3. wyrok nakazowy - art. 500 § 3.

• wyrok dotyczy:

1. skazania,

2. uniewinnienia,

3. umorzenia na rozprawie wyroku po rozpoczęciu przewodu sądowego (umorzenie postępowania)

* wydane w postępowaniu odwoławczym:

1. sad uchyla wyrok i oddaje go do ponownego rozpatrzenia

2. zmienia wyrok (zmienia meritum - nie jest już zaskarżalny),

3. utrzymuje wyrok w mocy(orzeczone wyrokiem).

Wyrok I instancji - co do zasady - uzasadnienie ustne (wyjątek - na wniosek, pisemne uzasadnienie - 7 dni na złożenie wniosku o pisemne uzasadnienie od daty doręczenia lub ogłoszenia wyroku; z urzędu - na pismie, złożono votum separatum)

Wyrok II instancji - co do zasady - uzasadnienie pisemne.

Uzasadnienie wyroku (art.423 KPK):

• powinno być sporządzone w ciągu 14 dni od daty złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia, a w wypadku sporządzenia uzasadnienia z urzędu - od daty ogłoszenia wyroku; w sprawie zawiłej, w razie niemożności sporządzenia uzasadnienia w terminie, prezes sądu może przedłużyć ten termin na czas oznaczony - art. 423 § 1,

• wyrok z uzasadnieniem doręcza się stronie i podmiotowi, o którym mowa w art. 416, które złożyły wniosek na podstawie art. 422. Przepis art. 100 § 5 stosuje się. - art. 423 § 2.

Elementy uzasadnienie (Art. 424) :

1) wskazanie, jakie fakty sąd uznał za udowodnione lub nie udowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych,

2) wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku.

- w uzasadnieniu wyroku należy ponadto przytoczyć okoliczności, które sąd miał na względzie przy wymiarze kary, a zwłaszcza przy zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary, środków zabezpieczających, uwzględnieniu powództwa cywilnego oraz przy innych rozstrzygnięciach zawartych w wyroku.

22.11.2007

Czynności procesowe c.d.

Rozprawa przy drzwiach otwartych:

8. sentencja - ogłasza się przy publiczności

9. uzasadnienie - ogłasza się przy publiczności.

Rozprawa przy drzwiach zamkniętych:

• sentencja - ogłasza się przy publiczności,

• uzasadnienie - ogłasza się bez publiczności.

Pisemne uzasadnienie:

7. wyrok uzasadniony z urzędu:

- wyrok wydany przez sad odwoławczy (II instancji),

- jeden z sędziów miał odrębne zdanie,

- na wniosek stron - nawet jeśli strona chce zaskarżyć wyrok, musi najpierw wnieść o jego uzasadnienie w terminie 7 dni od wydania wyroku lub jego dostarczenia do osób zainteresowanych,

8. postanowienie - co do zasady jest zawsze uzasadniane pisemnie

- wyjątek który nie pozawala na pisemne uzasadnienie postanowienia:

- postanowienie o dopuszczenie dowodów,

- uwzględnienie wniosku złożonego przez strony chyba ze druga strona sprzeciwiła się uwzględnieniu tego wniosku,

- postanowienie musi być zaskarżalne - wówczas jest ono uzasadniane na piśmie

9. zrządzenie

- podlega uzasadnieniu na pismie tylko wtedy gdy przysługuje od nich środek odwoławczy art. 99 § 2,

Treść uzasadnienia:

7. apelacja o uzasadnienie wyroku - zaskarżalne,

8. uzasadnienie wyroku - „zapowiedz apelacji”,

9. zaskarżając wyrok - oskarżony nie pogarsza swoje sytuacji, może ją tylko polepszyć, racje oskarżonego w apelacji mogą być nieuwzględnione tylko na korzyść oskarżonego, jeżeli nie są one uwzględnione wówczas sad utrzymuje wyrok w mocy.

Postanowienie o postawienie zarzutów:

• nie jest z urzędu uzasadniane,

• etapy:

1. wydaje się postanowienie o postawienie zarzutów

2. odczytuje się postanowienie o postawienie zarzutów

3. pouczenie (o prawach oskarżonego) np. prawo do zażalenia

Uroczysta forma wyroku polega m.in. na w czasie odczytania wyroku wszyscy - prócz sadu wstają.

Aby czynność procesowa była ważna - nie była wadliwa:

8. pozytywne warunki czynności procesowych,

9. zdolność do czynności procesowych - osób biorących udział w procesie (czynności realne, wnoszenie wniosków),

10. zachowanie formy czynności (forma pisemna; przymus adwokacki = apelacja/kasacja - napisana przez adwokata i podpisana przez adwokata, jeżeli oskarżony nie ma adwokata musi się zgłosić do kancelarii adwokackiej aby adwokat napisał i podpisał pismo procesowe - apelacje/ kasacje gdyż to jest wymóg konieczny do spełnienia, oskarżony musi zapłacić za to; jeżeli oskarżony udokumentuje iż nie jest w stanie zapłacić za to świadczenie (ubogi) adwokat jest zobowiązany do napisania i podpisania pisma procesowego),

11. zachowanie terminu,

12. zachowanie miejsca,

13. oskarżony musi mieć wolę dokonania czynności - nie może działać w błędzie, oświadczenie woli nie może być składana pod warunkiem, przymusem psychicznym lub fizycznym.

Nieważność

11. w kpk jest zlikwidowana nowela z 2003 roku,

W 1997 roku - wprowadzono nieważność ipso iure - od samego początku nieważne, zniesiono w 2003 roku, można było dochodzić odszkodowań z wydania takiego orzeczenia - nie ma jej obecnie w KPK aczkolwiek może dojść do ponownego jej przywrócenia.

W KPK mamy dopuszczalną / rożne ujecie wadliwości czynności procesowych:

6. bezskuteczność czynności procesowych

7. niedopuszczalność czynności procesowych,

8. wadliwość czynności procesowych,

9. bezzasadności czynności procesowych.

Bezskuteczność czynności procesowych:

12. zawsze spowodowana wyraźnym przepisem ustawy, musi przewidzieć sankcje z niedopełnienia obowiązków lub niespełnienia są przesłanki procesowe,

13. powstaje wtedy gdy możemy stwierdzić uchybienie procesowe np. swoboda wypowiedzi była ograniczona, nie zostały zachowane warunki w ustawie, nie zachowano terminu zawitego,

14. nie został zachowany termin, który jest nieprzekraczalny,

15. niedopełnienie czynności procesowych ( np. do otwarcia przewodu sadowego), które są wymagalne w konkretnym czasie, czynność dokonana po tym terminie jest bezskuteczna,

Niedopuszczalność czynności procesowych:

• czynność procesowa została przeprowadzona gdy nie było warunków do jej przeprowadzenia, np. ustawa zakazuje dokonania, zachodzą przeszkody procesowe, brak warunków do dokonania czynności,

• można dochodzi odszkodowania od Skarbu Państwa jeżeli doszło do

- bezzasadnego zatrzymania,

- bezzasadnego aresztowania

- należy jednak tego wykazać i udowodnić ze doszło do bezzasadnego zatrzymania lub aresztowania.

Wadliwość czynności procesowych:

• powstała taka sytuacja która ma wpływ na procedowanie lub wydawanie orzeczeń,

• wadliwość względna - wskazanie zarzutu, którego treścią są uchybienia (napisano je w skardze odwoławczej),

• wadliwość bezwzględna - uchybienia, którymi sad odwoławczy jest zobowiązany się zainteresować z urzędu (bezwzględne przyczyny odwoławcze sad bierze pod uwagę z urzędu bez względu na to czy strony wnoszą apelacje - podniesienie w środkach odwoławczych (zarzut - brak zarzutu), bezwzględne przyczyny odwoławcze art. 439 KPK,

• kilka wad może zawierać się w jednym orzeczeniu

Bezzasadność czynności procesowych:

6. ocena merytoryczna,

Konwalidacja

• jest to uzdrowienie,

• usuwanie wad czynności procesowych przed wydaniem kończącego proces,

• uzdrowienie może być z samego prawa np. skutek wady przed wydaniem przepisu źle skonstruowanego, skutkiem zmiany sytuacji procesowej, nieletni przestał być nieletnim,

• skutek czynników poza procesowych, pokrzywdzony = osoba ubezwłasnowolniona, której uchylono ubezwłasnowolnienie,

• z inicjatywy organu procesowego , powtórzenie wadliwie dokonanej czynności, czynności przesłuchania świadka - powtarza się przesłuchanie w postępowaniu przygotowawczym jak i sadowym,

• czynność wadliwą można skorygować - termin 7 dni, może dotyczyć podpisu adwokata, jeżeli adwokat nie podpisze w przeciągu 7 dni pisma procesowego nie oznacz to o nieważności czynności, można wytoczyć postępowanie dyscyplinarne wobec adwokata, który nie dopełnił czynność do których był zobowiązany,

• stanu nieodwaracalnego nie da się konwalidować np. osoba została bezzasadnie zatrzymana.

29.11.2007

Decyzja - imperatywne oświadczenie woli.

Decyzja procesowa - pojecie dużo szersze, zawiera orzeczenia i zarządzenia.

Środki odwoławcze:

• zwyczajne - od wyroków nieprawomocnych,

• nadzwyczajne - od wyroków prawomocnych.

Prawomocność decyzji procesowych:

10. sytuacja prawne która charakteryzuje się niepowtarzalnością normy,

11. dwa aspekty:

1. aspekt formalny,

2. aspekt materialny.

Aspekt formalny prawomocności decyzji procesowej:

10. sytuacja, w której decyzja nie podlega zaskarżeniu za pomocą zwykłych środków zaskarżenia

11. czas przewidziany przez ustawę do zaskarżenia (7 dni na wniesienie wniosku o nieuzasadnienie wyroku na pismie, które musi być wniesione aby zaskarżyć wyrok lub jego elementów -7 dni po uzyskaniu uzasadnienia wyroku) = termin ustawowy,

12. wyczerpanie toku instancji - w Polsce istnieje system dwuinstancyjności; np. zaskarżenie wyroku I instancji rozpatruje sad II instalacji, jeżeli sad utrzyma wyrok w mocy jest to wyczerpanie toku instancyjności, ponieważ jest to wyrok ostateczny i prawomocny, do którego nie ma odwołania bądź zażalenia,

13. orzeczenia/decyzje wydane w I instancji były niezaskarżalne z mocy prawa.

Aspekt materialny prawomocności decyzji procesowej:

• nie jest dopuszczalne wszczęcie i prowadzenie od nowa sprawy, która została już wcześniej rozstrzygnięta,

• nikt nie może być skazany dwa razy za to samo,

• powstaje sytuacja: ponowne postępowanie nie jest dopuszczalne w kwestii, która została rozstrzygnięta, a sprawca odbył już kare , która była mu wyznaczona;

• nie może być ponownie wszczęte wobec tej samej osoby za ten sam czyn,

• jeżeli dojdzie do wszczęcia - umarza się takie postępowanie.

Pojecie prawomocności - rozciąga się na postępowanie pomocnicze, incydentalne....

Odstępstwa od prawomocności materialnej:

10. np. umowa o ekstradycje

Nowak dopuścił się w Polsce wielu przestępstw - tym samym naruszył Polskie prawo, pieniądze, które uzyskał z nielegalnych źródeł przelewał na konta w Izraelu, gdzie uciekł;niestety Polska niema podpisanej umowy z Izraelem o Ekstradycje dlatego też nie można był Nowaka deportować do Polski, po pewnym czasie Nowak udał się do Szwecji z która Polska ma umowę o ekstradycje, ale władze Szwecji zgodziły się na deportacje i osądzenie Nowaka w Polsce ale tylko za te czyny, które w Szwecji są przestępstwem.

Instytucja zawisłości sporu:

14. toczy się dopuszczalny proces przed jednym organem gdyby wpłynął wniosek do innego organu to on odmawia ze względu na zawisłość sporu.

Odwołalność decyzji procesowych:

12. odwoływalność zewnętrzna - (in foro externo )

13. odwoływalność wewnętrzna - (in foro interno)

Odwoływalność wewnętrzna decyzji procesowych:

10. możliwość zmiany całkowitej decyzji, za czym zostanie ona przedstawiona osobom postronnym - przed uzewnętrznieniem,

- warunki zmiany projektu orzeczenia,

- zgoda całego składu orzekającego lub przynajmniej większości części składu orzekającego,

- treść narady zna tylko skład orzekający - treść została nieuzewnętrzniona,

11. dopuszcza się zmiany orzeczenia wydanego pisemnie, problemem jest jednak zmiany orzeczenia wydanego ustanie ponieważ jest no uzewnętrznione natychmiastowo,

12. odwoływalność decyzji uzewnętrznionej - treść jest znana już stronom - niedopuszczalność zmiany - chyba ze przepis na to pozwala,

- realizacja zasady stałości orzeczeń,

13. wyjątek od niedopuszczalności zmiany decyzji uzewnętrznionej:

1. art.463 KPK przełamanie zasady zmiany wydanego i uzewnętrznionego orzeczenia;

środek odwoławczy ma na celu zmianę, jeżeli nie zmienia decyzji - odwołanie było nieskuteczne;

sąd wydał postanowienie - wpłynęło zażalenie (do tego samego organu), sąd działa w tym samym personalnie składzie i uwzględnia zażalenie3 - wówczas dochodzi do zmiany decyzji co prowadzi do przełamania zasady dewolutywności.

2. wnoszenie wniosku dowodowego - ustanie terminu - cel porządkowy; wniesienie wniosku dowodowego przed wydaniem wyroku jest możliwe w każdym czasie; może być wnoszony również wniosek , który został wcześniej odrzucony należy tylko go lepiej umotywować; do odmowy przyjęcia nie ma zażalenia, można pisać wiele razy o ten samo gdyż jest to decyzja odwołalna.

3. został zastosowany środek zapobiegawczy - ustanie przyczyna na podstawie, której np. doszło do zatrzymania może uchylić z powodu przyczyn jakie zaistniały lub gdy wniesiono zażalenie , które zostało uwzględnione.

Oświadczenie procesowe:

16. czynność dokonana w toku procesu przez strony,

17. stanowi element procesu,

18. oświadczenie takie nie może być zmienione

19. składający oświadczenie jest osoba biorącą udział w procesie

20. strona wniosła wniosek odwoławczy (może wnieść jak i cofnąć wniosek)

wyjątek od cofnięcia wniosku np. art.197 KK Gwałt - nie można cofnąć wniosku, art.431 KPK,

21. odstąpienie od wniosku sadu nie wiąże - art. 14 ust. 2

Terminy:

• konsekwencje prawne z zachowania terminu

• określenie terminu, punktu czasowego w procesie

Rodzaje terminów:

• maksymalne - od których należy dokonać czynności

• minimalne - musi upłynąć okres do dokonania czynności

• termin zawity

• termin instrukcyjny (procesowy)

• termin prekluzyjny

• termin przedawnienia

Termin zawity

7. po upływie którego dokonana czynność jest prawnie bezskuteczna - art.122 KC

8. np. wniesienie środka zaskarżenia, inne za które ustawa uznaje za zawite,

Cechy terminu zawitego:

• nie może być przedłożony,

• może być przywrócony - warunki określa art. 126

- wniosek o przywrócenie terminu

- pismo o uzasadnienie wyroku

- przedstawienie zaświadczenia

- usprawiedliwienie nieobecności

• termin do przewrócenia terminu zawitego tez est terminem zawitym (7dni).

/

/

---