zarządzanie administracyjne klasyczna teoria organizacji. Przedstawicielami byli: Fayol (zasady sprawnego zarządzania wg Fayol'a:

o        autorytet

o        dyscyplina

o        jedność rozkazodawstwa

o        jedność kierowania

o        podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu

o        wynagradzanie

o        ład

o        sprawiedliwość

o        hierarchia

o        inicjatywa

o        harmonia

Zakładał, że kierowanie jest umiejętnością jak każda inna.

Podział działalności gospodarczej na ściśle ze sobą powiązane czynności:

• techniczne - wytwarzanie wyrobów

• handlowe - kupowanie surowców i sprzedawanie wyrobów

• finansowe - pozyskiwanie i użytkowanie kapitału

• ochronne - strzeżenie pracowników i własności

• rachunkowe - rejestrowanie i obliczanie kosztów, zysków, zobowiązań, sporządzanie bilansów itp.

• kierownicze

Kierownicze są najbardziej zaniedbaną dziedziną w organizacjach.

/całość w wersji do ściągnięcia/

Definiował zarządzanie za pomocą pięciu funkcji:

• planowania - obmyślanie kierunku działania, umożliwiającego zrealizowanie celów

• organizowania - zmobilizowanie materialnych i ludzkich zasobów organizacji do wprowadzania planów w życie

• rozkazywania - wyznaczanie kierunków działania dla pracowników i doprowadzenie, by wykonywali swoje zadania

• koordynowania - zapewnienie harmonijnego funkcjonowania zasobów i działań organizacji dla osiągnięcia pożądanych celów

• kontrolowania - sprawdzanie przebiegu realizacji planów dla zapewnienia ich właściwego wykonania

Zasady zarządzania:

• podział pracy

• autorytet (nie tylko formalny, ale i osobisty)

• dyscyplina

• jedność rozkazodawstwa (polecenia dotyczące danej operacji od jednej osoby)

• jednolitość kierownictwa (operacje prowadzące do jednego celu pod nadzorem jednego kierownika)

• podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu

• wynagrodzenie

• centralizacja - decentralizacja (wyważone)

• hierarchia

• ład - wszystko i każdy ma swoje miejsce

• odpowiednie traktowanie personelu

• stabilność personelu - mała fluktuacja

• inicjatywa

• esprit de corps - poczucie przynależności do zespołu

 

Osiągnięcia i ograniczenia klasycznej teorii organizacji

Osiągnięcia:

• teza, że umiejętności kierownicze potrzebne są we wszystkich rodzajach działalności

• kierownika można wyszkolić

• ta teoria została przyjęta przez praktykujących kierowników lepiej niż jakakolwiek inna

Ograniczenia:

• gdy otoczenie organizacji niestabilne, zasady te mniej odpowiednie

• zasady są zbyt ogólnikowe na potrzeby dzisiejszych organizacji

 

W ramach klasycznej teorii organizacji i zarządzania rozwijał się nurt badań skoncentrowany na naukowym opracowaniu zasad działalności administracyjnej i bardziej ogólnych zasad organizacji, jest on najczęściej określany jako kierunek administracyjny.

Za twórcę tego kierunku uważany jest powszechnie francuski inżynier górnik Henri FAYOL. Jego zdaniem, źródła sukcesów kierowanego przez niego przedsiębiorstwa tkwiły w konsekwentnym i systematycznym stosowaniu prostych, lecz jednocześnie maksymalnie efektywnych zasad:

1. Podział pracy, który dzięki specjalizacji czynności i rozgraniczaniu funkcji umożliwia osiągnięcie większej

i lepszej produkcji.

2. Autorytet, powiązany z poczuciem odpowiedzialności. Wyróżnia się dwa rodzaje:

- autorytet formalny, czyli zinstytucjonalizowane uprawnienie do podejmowania decyzji i wydawania poleceń
( związany ze stanowiskiem kierownika ),

- autorytet osobisty, płynący z inteligencji, wiedzy, doświadczenia, wartości moralnej, umiejętności kierowania,

3. Dyscyplina , czyli posłuszeństwo, pilność, pracowitość, odpowiedni sposób bycia i zewnętrzne oznaki

uszanowania, w stosunkach między przedsiębiorcą a jego pracownikami.

4. Jedność rozkazodawstwa, zasada zgodnie z którą każdy pracownik powinien otrzymywać polecenia tylko

od jednego przełożonego.

5. Jednolitość kierownictwa, postulująca by w każdym zespole był tylko jeden kierownik i jeden plan

realizowany przez wszystkich.

6. Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu.

7. Wynagrodzenie, które powinno być sprawiedliwe i jednocześnie zadowalające dla pracownika i pracodawcy,

zadowalające czyli nagradzające celowe wysiłki i zachęcające personel do wydajnej pracy, ale nie przesadnie

wysokie.

8. Centralizacja, konieczna i ograniczona zarazem.

9. Hierarchia, czyli uporządkowanie struktury organizacyjnej, które ustala stosunki nadrzędności i
podporządkowania - wprowadza podział na przełożonych i podwładnych, oraz określa tzw. drogę służbową.

10. Ład, czyli zapewnienie właściwego - swojego - miejsca dla każdego człowieka i rzeczy w organizacji.

11. „Ludzkie traktowanie pracowników”, podejście życzliwe i sprawiedliwe.

12. Stabilizacja personelu, dzięki której szeregowi pracownicy mogą osiągnąć biegłość w wykonywaniu zadań,
a kierownicy zdobyć niezbędne doświadczenie, nabrać pewności siebie i pozyskać zaufanie innych.

13. Inicjatywa, czyli umiejętność wysuwania koncepcji i ich realizowania.

14. Zgranie personelu, które powinno być osiągnięte lub utrzymane dzięki kierownikom, pamiętającym na co
dzień o haśle: „w jedności siła”.

Naukowe zarządzanie.

Naukowe zarządzanie jest jednym z podstawowych elementów cywilizacji przemysłowej, czyli tzw. drugiej fali w rozwoju ludzkości. Wyróżnia je przede wszystkim rozdzielenie produkcji i konsumpcji, wywierające wpływ na większość aspektów naszego życia.

Zasady naukowego zarządzania:

1. Standaryzacja, przejawiająca się w: produkcji identycznych wyrobów, identycznymi metodami, w podobieństwie organizacji i systemów zarządzania, procedur administracyjnych i zachowań ludzi, a nawet w ujednoliceniu sposobów i czasu pracy, wypoczynku czy sposobów porozumiewania się.

2. Specjalizacja, możliwa dzięki podziałowi pracy i prowadząca m.in. do olbrzymiego wzrostu wydajności.

3. Synchronizacja zwana harmonizacją.

4. Koncentracja, czyli rozbudowa i łączenia jednostek organizacyjnych; pojedynczych wytwórców w przedsiębiorstwa, przedsiębiorstw w wielkie koncerny, wielkich firm w ponadnarodowe korporacje. Koncentracja to także, a dzisiaj może nawet przede wszystkim, koncentracja kapitału.

5. Maksymalizacja, która zaowocowała wzrostem produkcji, sprzedaży, wielkością organizacji, a najogólniej dążeniem w każdej sferze do „dużego”, „większego”, „największego”.

6. Centralizacja, czyli przejmowanie, czy przekazywanie uprawnień decyzyjnych szczebli niższych przez wyższe w hierarchii zarządzania.

Podsumowanie kierunku naukowego zarządzania:

1. Podstawowy problem: - niska indywidualna wydajność pracy.

2. Przyczyny niskiej wydajności: indywidualne skłonności i nawyki, np. lenistwo, braki techniczne ( złe maszyny i urządzenia ), niewłaściwe metody pracy, nieracjonalna organizacja stanowisk pracy, brak jasnych reguł postępowania, brak symetrii władza - odpowiedzialność, zaniżone normy pracy, braki w koordynacji i kontroli.

3. Rozwiązywane problemy: podwyższenie racjonalności działań na stanowiskach roboczych, wykorzystanie specjalizacji i ekonomicznych efektów produkcji wielkoseryjnej, zwiększenie skuteczności koordynacji i kontroli.

4. Sposoby rozwiązywania problemów: wypracowanie zasad działania opartych na obserwacjach i badaniach praktyki przemysłowej, maksymalne wykorzystanie ustaleń ekspertów.

5. Rozpatrywane czynniki - zmienne: charakter pracy, specjalizacja, zakres władzy i odpowiedzialności, normy wydajności, współczynniki rzeczowe i fizjologiczne określające wydajność jednostkową.

6. Baza teoretyczna: nauki inżynierskie, fizjologia , ekonomia.

„Główne zasady zarządzania menedżera”

1. Wielkie jest zawsze lepsze, bowiem uzyskujesz korzyść z ekonomiki skali. Jeżeli jesteś duży zadbaj o to by wszystko było dokładnie i formalnie skoordynowane.

2. Zwyciężają tylko ci, którzy ponoszą niskie koszty. Koszty są kryterium podstawowym.

3. Analizuj wszystko. Dzięki starannemu preliminowaniu wydatków, analizie stanu finansowego i badaniu rynku można uniknąć błędnych decyzji.

4. Pozbądź się tych, którzy o coś walczą, a więc zakłócają spokój.

5. Zadaniem menedżera jest przede wszystkim podejmowanie decyzji. Telefonuj do kogo trzeba. Bądź stanowczy.

6. Wszystko kontroluj. Zadaniem menedżera jest utrzymywanie porządku i kontrola. Dokładnie określaj kompetencje i strukturę organizacyjną. Ludzie są częścią układu produkcyjnego.

7. Jeżeli zapewnisz odpowiednie bodźce, to wydajność wzrośnie. Bardzo wysoko nagradzaj najlepszych, słabych zwalniaj.

8. W celu poprawy jakości wprowadź inspekcję. W razie potrzeby zwiększ liczbę kontrolerów. Niech składają raporty wprost do prezesa. Trzeba pokazać ludziom że nie żartujemy.

9. Biznes jest przede wszystkim. Ludzie, produkcja i usługi to czynniki które muszą być podporządkowane wynikom finansowym.

10. Naczelni dyrektorzy są najsprytniejsi. Starannie upiększaj sprawozdania i bilanse, a w oczach innych będziesz dobrze wyglądał.

11. Jeżeli przestaniecie rozwijać produkcję to już po was. W razie konieczności zajmijcie się jakąś zupełnie nową dziedziną, byle tylko się rozwijać.

IV. Funkcje i czynności kierownicze

Najwięcej uwagi Fayol poświęcał czynnościom administracyjnym i pogrupował je w następujące funkcje:
1) przewidywanie , tj. badanie przyszłości i ustalenie odpowiedniego do niej programu działania,
2) organizowanie , czyli tworzenie materialnego i społecznego organizmu przedsiębiorstwa,
3) rozkazywanie, rozumiane szeroko jako oddziaływanie na personel,
4) koordynowanie , czyli łączenie , jednoczenie i harmonizowanie wszystkich czynności i wysiłków,
5) kontrolowanie, czuwanie nad tym , aby wszystko odbywało się zgodnie z ustalonymi przepisami i wydanymi poleceniami.

Dziś funkcje te nazywane są najczęściej funkcjami zarządzania lub funkcjami kierowniczymi.

H. Fayol uznawany powszechnie za ojca nauki zarządzania opublikował w 1916 roku swoją najcenniejszą pracę pt. „Administracja przemysłowa i ogólna”. Na podstawie swoich doświadczeń w kierowaniu koncernem górniczo - hutniczym wyodrębnił funkcje przedsiębiorstwa, do których zliczył.

1. techniczne, dotyczące produkcji,

2. handlowe, obejmujące zakup, sprzedaż i wymianę towarów,

3. finansowe, dotyczące pozyskiwania kapitału i jego wykorzystania,

4. ubezpieczeniowe,

5. rachunkowości,

6. administracyjne.

W ramach funkcji administracyjnych wyróżnił pięć czynności zarządzania:

1. przewidywania (planowania),

2. organizowania,

3. rozkazodawstwa (motywowanie),

4. koordynowania,

5. kontrolowania.

Zaproponowany przez niego model funkcji zarządzania stanowi do dzisiaj podstawę współczesnych koncepcji zarządzania przedsiębiorstwem. Swoją koncepcję funkcji zarządzania powiązał z pożądanymi uzdolnieniami kierowniczymi na poszczególnych szczeblach hierarchii organizacyjnej i opracował na tej podstawie model wymagań i umiejętności kierowniczych w organizacji (tablica uzdolnień kierowniczych).

Stanowisko kierownicze	Pole wiedzy kierowniczej
Dyrektor Zastępca dyrektora ds. Ekonomicznych Zastępca dyrektora ds. Technicznych Kierownik wydziału Kierownik oddziału Mistrz	wiedza z zakresu wiedza wiedza organizacji, zarzą- technicz-ekonomiczno- dzania i psycho- na - prawna logii

Jednym z najważniejszych osiągnięć Fayola było sformułowanie 14 zasad zarządzania, którymi sam skutecznie posługiwał się w praktyce kierowniczej. Były to:

Podział pracy	Wysoki stopień specjalizacji powinien przynieść wzrost efektywności. Specjalizacji podlega zarówno praca techniczna jak i kierownicza.
Autorytet	Do wykonania obowiązków kierowniczych niezbędny jest autorytet: autorytet formalny do wydawania poleceń i autorytet osobisty wynikający z wiedzy i doświadczenia.
Dyscyplina	Członkowie organizacji muszą szanować reguły obowiązujące i rządzące organizacją.
Jedność rozkazodawstwa	Każdy pracownik powinien otrzymywać polecenia tylko od jednego bezpośredniego przełożonego.
Jedność kierownictwa	Podobne czynności w organizacji powinny być zgrupowane i podległe tylko jednemu kierownikowi.
Podporządkowanie własnego interesu interesowi ogółu	Interesy jednostek nie powinny być przedkładane ponad cele całej organizacji.
Wynagrodzenie	Wynagrodzenie powinno być sprawiedliwe zarówno dla pracowników, jak i dla organizacji.
Centralizacja	Władza i autorytet powinny być możliwie silnie skoncentrowane na wyższych szczeblach organizacji.
Hierarchia	Linia władzy powinna przebiegać z góry na dół organizacji i należy jej zawsze przestrzegać.
Ład	Zasoby ludzkie i rzeczowe powinny być koordynowane tak, aby znalazły się na właściwym miejscu we właściwym czasie.
Sprawiedliwość	Menadżerowie powinni być uprzejmi i sprawiedliwi w stosunkach z podwładnymi.
Stabilizacja personelu	Należy unikać dużej fluktuacji pracowników.
Inicjatywa	Podwładni powinni mieć swobodę inicjatywy.
Harmonia	Praca zespołowa, duch zespołu, poczucie jedności i przynależności do jednej grupy powinny być popierane i podtrzymywane.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

---