STEFAN OWCZAREK
6.TECHNOLOGIE UPRZEMYSŁOWIONE, BUDOWNICTWO SYSTEMOWE
6.1. BUDYNKI PREFABRYKOWANE
Definicja budownictwa uprzemysłowionego jest dyskutowana na wielu konferencjach naukowych zajmujących się usprawnieniem procesów budowlanych od 50 lat. W sensie praktycznym technologia uprzemysłowiona w budownictwie obejmuje budynki wykonywane z elementów prefabrykowanych oraz budynki monolityczne wykonywane przy użyciu deskowań powtarzalnych (budownictwo systemowe).
W budynkach wielokondygnacyjnych wykonywanych z elementów prefabrykowanych można wyróżnić trzy rodzaje konstrukcji:
a) wielkoblokowa,
b) płytowa (wielkopłytowa),
c) mieszana; blokowo-szkieletowa lub płytowo-szkieletowa.
Do wykonania konstrukcji blokowej używa się bloków ściennych o wysokości jednej kondygnacji i szerokości 90, 120, 150 i 180 cm oraz płyt stropowych o długości 240-600 cm i szerokości 60-180 cm. Długość i szerokość płyt zmienia się co 30 cm: Na rysunku 4.1a przedstawiono schemat konstrukcji blokowej o poprzecznym układzie ścian nośnych, a na rys. 6.1b o podłużnym układzie.
Rys. 6.1. Rodzaje konstrukcji ścianowowo-płytowych
Schematy konstrukcji płytowych z podłużnym i poprzecznym układem ścian nośnych przedstawiono na rys. 4.1c, d. Płyty stropu mogą opierać sil na dwóch, trzech bądź czterech ścianach (rys. 6.2e, f). Tarcze ścian wykonuje się z płyt o wysokości jednej kondygnacji i szerokości równej połowie lub całej szerokości budynku. Płyty stropowe mogą być wykonane o szerokości płyt stosowanych w budynkach o konstrukcji blokowej, lub wymiarach odpowiadających wymiarom poziomym przekrywanego pomieszczenia.
Występują również ustroje mieszane ścianowo - słupowe oraz ustroje ścianowo-ramowe z poprzecznym układem ścian nośnych. Ustroje mieszane stosuje się zwykle tam, gdzie występuje potrzeba uzyskania większych pomieszczeń. Mniejsza liczba ścian umożliwia wprowadzanie zmian w kształtowaniu pomieszczeń o różnym przeznaczeniu.
Ściany zewnętrzne podłużne i szczytowe nie obciążone stropami (tj. nienośne) mogą być wykonane jako ściany samonośne lub jako ściany osłonowe (rys. 6.2). Ściana samonośna (rys. 6.2a) przenosi ciężar własny, który przekazuje bezpośrednio na fundament
Rys.6.2. Rodzaje ścian zewnętrznych o układzie poprzecznym: a) samonośna, b) osłonowa. 1 - samonośna, 2 - osłonowa
Ściana osłonowa (wypełniająca) ustawiona jest na stropie i przekazuje ciężar własny na strop każdej kondygnacji (rys. 6.2b).
W obu rozwiązaniach obciążenie wywołane wiatrem jest przekazywane ze ścian zewnętrznych na ściany poprzeczne. Ściany samonośne (rys. 6.2a) stanowią usztywnienie budynku, natomiast układ (rys. 6.2b) wymaga odpowiedniego usztywnienia w kierunku podłużnym. Rolę usztywnień mogą spełniać ściany podłużne wewnętrzne i ściany klatek schodowych.
Kształt i wymiary zarówno płyt ściennych, jak i stropowych zależą od miejsca położenia ich w budynku oraz od metod produkcji, montażu i transportu. Szerokość płyt stropowych zależy od środków transportowych i przyjmuje się zwykle nie większa od 2,4 m, a niekiedy 2,7 m. Płyty o większych szerokościach nie mogą być transportowane drogami publicznymi ze względu na ich wymiary gabarytowe i obowiązujące przepisy. Długość płyt nie przekracza zwykle 12,0 m. Płyty ścienne przewożone są w pozycji pionowej. Wysokość ich odpowiada wysokości kondygnacji budynku ok. 3,0 m, a długość głębokości traktu (pokoju) ok. 6,0 m.
Grubość płyt wewnętrznych określona jest głównie warunkami wytrzymałościowymi i akustycznymi, natomiast przy doborze grubości ścian zewnętrznych należy dodatkowo brać pod uwagę czynniki termiczne. Ściany zewnętrzne są zwykle produkowane o większej grubości ze względu na warstwy izolacyjne. Grubość płyt ścian wewnętrznych zależy od wysokości budynku i wynosi 14-18 cm. W jednym budynku występuje kilkanaście rodzajów
płyt różniących się wymiarami i kształtem płyty bez otworów instalacyjnych, płyty z otworami oraz z wycięciami na obrzeżach.
Rys. 6.3. Płyty stropowe i stropodachowe, przekroje płyt wielootworowych żelbetowych i sprężonych
Stropy małych rozpiętości wykonuje się z płyt pełnych, przy większych rozpiętościach wymagana jest większa sztywność stropu, która uzyskuje się przez zwiększenie grubości płyt. W celu zmniejszenia ciężaru stropu wykonuje się w płycie otwory; są to tzw. płyty wielootworowe (kanałowe).
Minimalna grubość płyt uwarunkowana jest również wymaganiami akustycznymi. Grubości płyt pełnych wynoszą ok. 14-18 cm, a z otworami 22-30 cm.
Płyty wielootworowe.(rys. 6.3) produkowane są jako żelbetowe i jako sprężone. Rozpiętość płyt żelbetowych wynosi do 6,0 m, sprężonych zaś do 12,0 m.
Na obrzeżach płyt stropowych wykonuje się wycięcia, które zapewniają lepsze połączenie. Podłużne wycięcia płyt wypełnione betonem tworzy zamki między płytami i zapobiegają ich klawiszowaniu w trakcie zmiany położenia obciążeń ruchomych (zmienne użytkowe). Czołowe wycięcia dają lepsze zespolenie płyt ze ścianami i innymi płytami. Wycięcia w płytach ścian zewnętrznych powinny umożliwić wykonanie takich połączeń, które zapobiegają powstawaniu mostków termicznych.
Bloki ścienne w budynkach wielokondygnacyjnych mogą być ustawione w ścianie w jednej linii (rys. 14.4a) lub mijankowo (rys. 14.4b). W budynkach o wysokości do 5 kondygnacji styki bloków ściennych mogą pokrywać się na wysokości, natomiast, w budynkach powyżej 5 kondygnacji należy unikać ciągłych styków ze względu na możliwość wystąpienia w nich dużych naprężeń ścinających.
W ścianach wykonywanych z płyt wielkowymiarowych nie stosuje się zmiany położenia styków, ponieważ naprężenia styczne przenoszą połączenia dyblowe (rys. 6.4).
Sztywność przestrzenna budynku zapewniają ściany ustawione w kierunku poprzecznym i podłużnym. W budynkach o poprzecznym układzie ścian nośnych należy stosować ściany usztywniające usytuowane w kierunku podłużnym, natomiast w budynkach o podłużnym układzie ścian nośnych stosuje się poprzeczne ściany usztywniajace. Ponadto stropy i ściany łaczy się wieńcami lub odpowiednio ukształtowańymi połaczeniami, które wiąża poszczególne elementy w całość i zapewniają przestrzenną pracę budynku.
Rys.6.4. Rozmieszczenie bloków w ścianach nośnych. Styki pionowe ścian ze złączami dyblowymi
6.2 SYSTEMY BUDOWNICTWA PREFABRYKOWANEGO
6.2.1.SYSTEMY WIEKOBLOKOWE
6.2.1.1. Ściany z elementów wielkoblokowych
Budownictwo wielkoblokowe było pierwszym etapem wprowadzania prefabrykatów wielkowymiarowych w Polsce. W budynkach wielkoblokowych ściany nośne mają przeważnie układ podłużny lub poprzeczny. W zależności od wysokości bloków na jednej kondygnacji może występować jedna, dwie, trzy lub cztery warstwy prefabrykatów. Jeśli stosuje się bloki o wysokości kondygnacji, to o wytrzymałości ściany decyduje wytrzymałość bloku ustawionego na wieńcu stropowym. W przypadku stosowania mniejszych bloków wytrzymałość ściany zależy także od wytrzymałości spoin poziomych między warstwami bloków. Spoiny poziome łączące bloki są płaskie, spoiny pionowe zaś mają zazębienie. Aby uniknąć przemarzania ściany, spoiny poziome wypełnia się zaprawą o właściwościach termoizolacyjnych (zamiast piasku stosuje się drobnoziarniste kruszywo lekkie) albo też rozściela się ją trzema pasmami, pozostawiając dwie przerwy powietrzne. Spoiny pionowe wypełnia się betonem, który tworzy zazębiony trzpień i zapobiega przesunięciom bloków w kierunku prostopadłym do płaszczyzny ściany.
Prefabrykaty ścienne wielkoblokowe wykonuje się jako p e ł n e - z betonu lekkiego lub jako k a n a ł o w e - z betonu zwykłego, zwane cegłą żerańską.
Bloki ścienne kanałowe zewnętrzne (BZ) przed wprowadzeniem wymagań termoizolacyjnych, określonych w PN-82 JB-02020, miały łączną grubość 36 cm, w tym grubość warstwy ocieplającej z bloczków gazobetonowych wynosiła 12 cm. Wiele istniejących budynków wybudowanych z tych bloków przed 1982 r. ociepla się płytami styropianowymi, ponieważ wskutek przemarzania nie tylko występowała zbyt niska temperatura w pomieszczeniach, ale również ściany zewnętrzne w kuchniach i łazienkach pokrywały się pleśnią. Obecnie do wykonywania ścian zewnętrznych stosuje się bloki kanałowe (BZ) o grubości 48 cm, przy czym 24 cm wynosi grubość ocieplenia z bloczków gazobetowych (rys. 6.5).
Rys.6.5. Blok betonowy kanałowy do wykonywania ścian zewnętrznych
Bloki te mają wysokość 242, 272, 302 lub 332 cm oraz szerokość 90, 120, 152 lub 174 cm.
Oprócz cegły żerańskiej do wykonywania ścian zewnętrznych stosuje się również elementy wielkoblokowe ramkowe typu BZR. Wysokość elementu BZR wynosi 252 cm, szerokość 89, 119 i 139, a grubość 48 cm. Element ścienny BZR stanowi obwodowa rama żelbetowa grubości 24 cm powiązana 6-centymetrową warstwą betonową. Element jest ocieplony warstwą gazobetonu odmiany M500 do łącznej grubości 48 cm.
Bez względu na rodzaj stosowanych bloków do wznoszenia ścian zewnętrznych należy pamiętać, że ich grubość oraz cechy materiału muszą zapewniać współczynnik przenikania ciepła k przez ścianę zewnętrzną pełną nie przekraczający wartości 0,45 W/(m2 .K).
Istotną wadą ścian wykonywanych z prefabrykatów wielkoblokowych jest występowanie rys na tynku w miejscu spoiny sąsiadujących bloków. Pęknięcia te pojawiają się po pewnym czasie od wzniesienia budynku i wynikają ze skurczu materiałów oraz dopuszczalnego osiadania gruntu.
System wielkoblokowy Ż
Na rysunku 4,6 pokazano schemat konstrukcji systemu konstrukcyjno-montażowego 2, zwanego potocznie "cegła żerańska". Bloki ścienne i płyty stropowe maja otwory podłużne. Z wielootworowych bloków ściennych i płyt stropowych wykonuje się budynki mieszkalne, szkolne, żłobki i inne: W budynkach mieszkalnych stosuje się przeważnie poprzeczny układ ścian, może być również stosowany układ podłużny bądź krzyżowy.
Rys. 6.6. Elementy konstrukcyjne systemu Ż. 1 - blok ścienny wewnętrzny, 2- płyty stropowe wielootworowe, 3 - ściana zewnętrzna osłonowa (wypełniająca) lub samonośna, 4 - rama drzwiowa
W systemie Ż wznoszone są budynki mieszkalne do wysokości 16 kondygnacji. W budynkach wyższych od 5 kondygnacji kanały bloków ściennych ustawionych w ścianach dolnych kondygnacji wypełnia się betonem, aby uzyskać większą nośność ścian. Na blokach ściennych w poziomie stropów każdej kondygnacji wykonuje się wieńce żelbetowe monolityczne zbrojone prętami stalowymi.
W skład systemu Ż wchodzi ok. 200 elementów prefabrykowanych różniących się kształtem i wymiarami. W systemie 2 ściany zewnętrzne osłonowe są wykonywane z bloczków gazobetonowych odmian 06, 07 i 09, natomiast ścianki działowe wykonuje się z cegły dziurawki, płytek gazobetonowych lub płyt gipsowych typu Pro-Monta.
Rys. 6.7. Podstawowe elementy systemu Ż: a) blok ścienny, b) płyta stropowa wielootworowa, c) przekroje bloków ściennych
Rys. 6.8. Bloki ścienne: a) blok pośredni ściany szczytowej, b) przekrój poprzeczny bloku pośredniego, c) przekrój poprzeczny bloku narożnego, d) blok drzwiowy (ramka). 1 - blok betonowy, 2 warstwy izolacyjne, 3 - warstwa fakturowa (elewacyjna)
Na rysunku 6.7 pokazano elementy systemu żerańskiego: blok ścienny wewnętrzny oraz płyty stropowa. Bloki ścienne maja wysokość jednej kondygnacji - 252 cm i szerokości 89, 119 i 149 cm. Długość płyt wynosi 240-600 cm ze zmianą długości co 30 cm. Szerokości płyt stropowych wynoszą 89, 119, 149 cm. Grubość bloków ściennych i płyt stropowych wynosi 24 cm. Bloki ścian zewnętrznych obłożone są od strony zewnętrznej warstwa izolacji cieplnej, na której ułożona jest warstwa elewacyjna (rys. 6.8).
6.2.2.SYSTEMY WIEKOPŁYTOWE
6.2.2.1. Krótka charakterystyka systemów
W ostatnich latach stosowano w Polsce następujące systemy: W-70, Wk-70, OWT-67, OWT-75, WUF-T, Szczeciriski, WWP, Domino.
We wszystkich systemach realizowano metodami przemysłowymi jeden lub dwa rodzaje budynków. Elementy wchodzące w skład budynku wytwarzane w stałych zakładach, dostarczane są na plac budowy, a tam montowane w zespoły. W każdym systemie rozwiązane są wszystkie problemy związane z: projektowaniem produkcją, transportem elementów oraz montażem budynków. Z elementów produkowanych dla jednego systemu nie można składać budynków innego systemu. Istnieje jednak możliwość częściowego wykorzystania elementów jednego systemu w drugim.
Oprócz budownictwa systemowego rozwinęły się systemy konstrukcyjno-montażowe realizowane w technologiach: 2 (żerańska), J (Jelonki), H (ram H) oraz inne. W systemach konstrukcyjno-montażowych rozwiązane są wszystkie problemy konstrukcyjno-montanowe, natomiast problemy, instalacyjne, wykończeniowe, ścian działowych, ścian zewnętrznych; wyposażenia, itp. są rozwiązywane z duża dowolnością.
6.2.2.2. Systemy W-70 i Wk-70
W systemie W-70 wznoszone są budynki o wysokości 5 i 11 kondygnacji. Na rysunku 6.9 przedstawiono układ konstrukcyjny systemu W-70, a na rys. 6.10 fragment konstrukcji w trakcie montażu.
Rys.6.9. Układ konstrukcyjny systemu W-70 (Wk-70). 1 - płyty stropowe, 2 - ściana wewnętrzna, 3 - ściana zewnętrzna, 4 - kabina sanitarna (prefabrykat przestrzenny), 5 - ściana wewnętrzna
Rys.6.10. Fragment konstrukcji systemu W-70 w trakcie montażu. 1 - ściana poprzeczna wewnętrzna, 2 - ściana zewnętrzna, 3 - pyta stropowa, 4 - wnęka rektyfikacyjna, 5,6 - uchwyty rozpory montażowej, 7 - rozpora
Podstawowym układem konstrukcyjnym systemu W-70; jest układ poprzeczny; rozstaw ścian wynosi 240, 360, 480 i 600 cm. W systemie Wk-70 przyjęto elementy z systemu W-70, dokonując częściowych zmian. Podstawowe elementy konstrukcyjne systemu W-70: Płyty stropowe wielootworowe są o wysokości 22 cm, mogą być wykonywane o szerokości 120, 180, 240 cm oraz długości 240, 360, 480 i1600 cm. Rzeczywista długość płyt jest mniejsza o 2 cm, a szerokość o 1 cm od wymiarów modularnych.
Płyty produkowane są z wycięciami wzdłuż krawędzi podłużnych i poprzecznych w celu lepszego ich zespolenia: Ponadto w zależności od przeznaczenia i położenia w budynków płyty produkowane są w następujących odmianach: wewnętrzne z wycięciami na obrzeżach, wewnętrzne z wycięciami na przewody instalacyjne, korytarzowe z wycięciami na obrzeżach, zewnętrzne z wycięciami na przewody instalacyjne, korytarzowe, skrajne zewnętrzne z wycięciami do oparcia ścian zewnętrznych lub zamocowania płyt balkonowych.
Płyty ścienne wewnętrzne maja grubość 15 cm i produkowane są o wysokości 253 cm oraz długości 120-600 cm, zmieniające się co 60 cm. Zróżnicowanie długości umożliwia rozwiazanie różnorodnych układów funkcjonalnych. Płyty produkowane są w odmianach bez otworów drzwiowych i z otworami.
W celu umożliwienia prawidłowego połączenia ścian, płyty wykonane są z obrzeżami wciętymi oraz o długości rzeczywistej mniejszej od modularnej.
Jedna grupa płyt jest skrócona o 10 cm, druga zaś o 1 cm. W płytach zabetonowane są dwa śrubowe trzpienie rektyfikacyjne wystające z górnego obrzeża płyty, służące do prawidłowego montowania ścian .
Ściany zewnętrzne dzielą się na: nośne (szczytowe), samonośne oraz osłonowe.
Prefabrykaty ścian zewnętrznych produkowane są jako wielkowymiarowe w następujących wersjach materiałowych: wielowarstwowe, z. betonu komórkowego oraz betonu keramzytowego.
Ściany nośne wykonywane są jako wielowarstwowe lub keramzytobetonowe. Ściany wielowarstwowe składają się z płyty żelbetowej lub betonowej o grubości 15 cm oraz warstw izolacyjnej (styropian lub wełna mineralna o grubości 6 cm) i warstwy fakturowej o grubości
6 cm. Warstwa fakturowa jest zawieszona na płycie nośnej za pomocą wieszaków stalowych. Długość prefabrykatów wynosi 120-300 cm i może zmieniać się co 60 cm.
Ściany nośne keramzytobetonowe są jednowarstwowe z fakturą zewnętrzna. Długość ich wynosi 120-360 cm i może zmieniać sil co 60 cm. Ściany samonośne przewidziane są z keramzytobetonu jako jednowarstwowe z gotową faktura zewnętrzną i wewnętrzna. Grubość ścian wynosi 36 cm, a długość 240, 360, 480 i 600 cm.
Ściany osłonowe wykonywane są w 2 odmianach: wielowarstwowe i z betonu komórkowego. Długość prefabrykatów równa się rozstawowi ścian nośnych i wynosi: 240, 360, 480 i 600 cm.
Ściany wielowarstwowe składają sil z następujących warstw: a) zewnętrznej fakturowej o grubości 6 cm,
b) izolacyjnej (styropian lub wełna mineralna) o grubości 6 cm,
c) konstrukcyjnej o grubości 8 cm.
Ściany osłonowe z betonu komórkowego mogą być wykonywane jako wielkowymiarowe scalane z dyli gazobetonowych bądź jako pasy podokienne i filarki międzyokienne. Grubość elementów wynosi 24 cm.
Prefabrykaty ścian piwnic produkowane są dla ścian wewnętrznych i zewnętrznych. Prefabrykaty ścian wewnętrznych przewidziano jako betonowe o wysokości 257 cm, grubości 20 cm i długości: 120, 180 i 240 cm. Prefabrykaty te produkowane są o długościach rzeczywistych mniejszych o 22 cm i 1 cm od długości modularnej.
Dla nadziemnych ścian zewnętrznych wielowarstwowych lub z betonu komórkowego przewiduje się 2 rodzaje prefabrykatów ścian piwnic o grubości 24 cm, które różnią się długością.
Ściany zewnętrzne poddasza mogą być wykonane z prefabrykatów: betonowych o grubości 20 cm i wysokości 120 i 180 cm oraz z betonu komórkowego.
Oprócz wymienionych podstawowych elementów w skład systemu wchodzą takie elementy, jak: ściany loggi, prefabrykaty klatek schodowych, płyty dachowe i balkonowe oraz ścianki ażurowe poddasza.
Najistotniejsze różnice pomiędzy wersją oryginalna W-70 i wersja Wk-70 są następujące:
a) wprowadzono, w miejsce kanałowych płyt stropowych o grubości 22 cm, płyty pełne o wysokości 16 cm,
b) w związku ze zmianą grubości płyt stropowych zmieniono kształt obrzeży oraz wysokość płyt ścian zewnętrznych i wewnętrznych,
c) wprowadzono odmienne ukształtowanie obrzeży pionowych ścian zewnętrznych poprzez zastąpienie podwójnego kanału dekompresji części uszczelniającej złącza w systemie W-70 kanałem pojedynczym z zastosowaniem pionowej wkładki uszczelniającej,
d) wprowadzono odmienny montaż zewnętrznych ścian osłonowych, polegający na zawieszaniu ich za pomota stalowych wieszaków na poprzecznych ścianach nośnych,
e) wprowadzono wtapianie dolnych krawędzi płyt ścian nośnych i wieniec stropowy,
f) wprowadzono całkowite ujednolicenie obrzeży czołowych i bocznych płyt stropowych, spocznikowych i podestowych, przez co ograniczono liczbę odmiennych wkładek kształtujących obrzeża,
g) wprowadzono ujednolicone rozwiązanie zewnętrznych ścian nośnych jako płyty wielowarstwowe o grubości 27 cm.
6.2.2.3. System szczeciński
Na rysunku 6.11 przedstawiono elementy prefabrykowane stanowiące układ konstrukcyjny oraz ich wzajemne położenie w konstrukcji. W systemie szczecińskim są wznoszone budynki o wysokości 5 i 11 kondygnacji. Rozstaw ścian poprzecznych wynosi 2,4 m i 4,8 m. Rozpiętość 4,8 m jest graniczna dla stropów płytowych przyjętych w systemie o jednokierunkowym zbrojeniu.
Rys. 6.11. Układ przestrzenny prefabrykatów systemu szczecińskiego
Płyty stropowe bez otworowów o grubości 14 cm i wymiarach w planie 329 x 478 cm produkowane są w następujących odmianach:
a) podstawowej o rozpiętości 2,4 i 4,8 m,
b) z otworami na przewody instalacyjne i wentylacyjne o rozpiętości 2,4 i 4,8 m.
Obrzeża płyt mogą być podparte lub nie podparte. Obrzeża podparte maja gniazda z pętlami rozmieszczonymi w odstępach 120 cm, niepodparte zaś profil potrzebny do ukształtowania spoiny, która po wypełnieniu zaprawa zapobiega klawiszowaniu.
Ściany wewnętrzne o grubości 15 cm, wysokości 263 cm i długości 240 i 480 cm produkowane są w następujących odmianach:
a) płyty pełne 2,4 i 4,8 m,
b) płyty z otworami drzwiowymi,
c) płyty z nadprożami wspornikowymi,
d) płyty z pionowymi bruzdami do oparcia łapy półpodestu klatki schodowej,
e) płyty korytarzowe o długości 1,4 m,
f) ramy dla klatek schodowych budynków 11-kondygnacyjnych.
Z górnego obrzeża płyty wystają pręty rektyfikacyjne oraz montażowe.
Ściany zewnętrzne nośne stanowią płyty keramzytobetonowe o grubości 40 cm łącznie z warstwa fakturowa grubości 2,5 cm.
Płyty zewnętrzne wykonywane są w następujących odmianach:
a) loggiowe środkowe o długości 4,8 m,
b) loggiowe narożne o długości 5,1 m i 1,5 m,
c) narożne,
d) narożne pełne,
e) ścianki kolankowe.
Obrzeża. prefabrykatów są wyprofilowane po stronie zewnętrznej i wewnętrznej ściany. Wyprofilowanie od strony zewnętrznej służy do wykonywania izolacji złączy, a po stronie wewnętrznej do zapewnienia ich wytrzymałości.
Ściany zewnętrzne samonośne wykonuje się z keramzytobetonu o grubości 36 cm wraz z faktura oraz o długości 2,4 1 4,8 m. Płyty o długości 4,8 m produkowane sa w następujących odmianach:
z otworami okiennymi i drzwiowymi,
loggiowe.
6.2.2.4 Systemy OW-T/67 i OW-T/75
Na rysunku 6.12 przedstawiono schemat konstrukcji systemu OW-T. Rozwiązania systemu OW-T/75 są w zasadzie przyjęte z systemu OW-T/67, po wprowadzeniu niezbędnych zmian wynikających z doświadczeń realizacyjnych. Budynki mieszkalne systemowe OW-T/67 wznoszone są o wysokości 5 i 11 kondygnacji. W systemie OW-T/75 przewidziana realizację budynków 16-kondygnacyjnych.
Rys. 6.12. Schemat konstrukcyjny systemu OW-T. 1 -ściana wewnętrzna, 2 - płyta stropowa, 3 - belka ściana, 4 - ściana wewnętrzna
W konstrukcji budynków 5- i 11-kondygnacyjnych zastosowano dwukierunkowy układ ścian nośnych oraz płyty stropowe zbrojone dwukierunkowo oparte na trzech krawędziach. W systemie OW-T/67 płyty stropowe opierają się na belce - ścianie zewnętrznej: ustawionej na ścianach nośnych poprzecznych. Belka - ściana pełni role elementu konstrukcyjnego oraz ściany osłonowej.
Płyty stropowe pełne o grubości 14 cm są wykonywane o wymiarach 270 x 480 cm i 270 cm 540 cm. Płyty-wykonywane są bez otworów ; na przewody instalacyjne lub z otworami. W systemie OW-T/75 grubość płyt wynosi 16 cm. Przy tej grubości płyty mogą być produkowane o długości 6,0 m.
Ściany nośne poprzeczne oraz podłużne środkowe wykonuje się w systemie OW-T/75 o grubości 15 cm. Płyty budynków o wysokości 5 kondygnacji wykonuje sil z betonu nieuzbrojonego, a dla budynków o wysokości 11 kondygnacji (dolne kondygnacje) z betonu zbrojonego
Płyty wykonywane są z otworami drzwiowymi, montażowymi oraz wycięciami na osadzenie w nich płyt spocznikowych.
Ściany podłużne zewnętrzne wykonywane są w postaci belek - ścian.. Ściany zewnętrzne stanowią element podokienno-nadprożowy. Ściany zewnętrzne składają się z następujących warstw:
a) warstwa nośna żelbetowa o grubości 6 cm, b) warstwa izolacyjna (styropian) 5 cm,
c) warstwa fakturowa 5 cm.
W systemie OW-T/75 ściany nośne produkowane są w 3 odmianach:
a) ściany nośne -trójwarstwowe,
b) ściany osłonowe,
c) ściany z elementów gazobetonowych.
Oprócz wymienionych elementów system obejmuje: płyty dachowe żebrowe, płyty balkonowe, ściany szczytowe i elementy schodów
6.2.2.5. Systemy WUF-T, WWP i inne
Zarówno WUF-T i WWP (Wrocławska Wielka Płyta), jak i inne systemy maja podobne rozwiązania do opisanych wcześniej. Przeważnie wszystkie systemy bazują na układzie konstrukcyjnym złożonym z elementów płytowych. Różnią się one między sobą głównie wymiarami elementów, szczegółami połączeń, wykończeniem obrzeży itp. Systemy te opisane są szczegółowo między innymi pracach Lewickiego B. Budynki wznoszone metodami uprzemysłowionymi.
Złączom stawiane są wymagania wytrzymałościowe oraz izolacyjne: przeciwwilgociowe, termiczne i akustyczne.
Wytrzymałość (nośność) złącza wymagana jest dla takiego połączenia elementów, aby zapewniona była współpraca ich w przenoszeniu sił.
Ściany zewnętrzne zapewniają odpowiednie warunki cieplne i wilgotnościowe pomieszczeń użytkowych. Złącza są najsłabszymi miejscami ścian, przez które może przenikać woda i powietrze.
Przedstawione na rysunkach rozwiązania pokazują w jaki sposób wykonuje się połączenia ścian, które spełniają stawiane im wymagania.
6.2.2.6. ZŁĄCZA SYSTEMU W-70
Na rysunku 6.13 pokazano połączenie płyt stropowych ze ścian, nośna wewnętrzna. Na złączach tych, na odcinku równym grubości stropu, podstawowa część sił pionowych
Rys. 6.13. Złącza poziome ścian wewnętrznych i stropów (W-70): a) oparcie stropów na ścianie nośnej, b) oparcie stropów na ścianie usztywniającej. 1 - elementy ścian wewnętrznych, 2 - płyty stropowe, 3 - śruba rektyfikacyjna, 4 - beton, 5 - zaprawa cementowa, 6 - pętle stalowe, 7 - klamry stalowe, 8 - zbrojenie w postaci drabinki, 9 - wysunięte "łapy"
przenoszona jest za pośrednictwem betonu wieńca, z niewielkim tylko udziałem zakończeń płyt stropowych. Osiąga się to przez oparcie stropów w złączu za pośrednictwem wysuniętych wsporników stanowiących przedłużenie żeber płyt stropowych. Wsporniki te ułatwiają jednocześnie zastosowanie wymuszonego montażu wewnętrznych ścian konstrukcyjnych na śrubach rektyfikacyjnych, które przechodzi przez wieniec w przestrzeniach t między wspornikami. Szerokość wsporników w miejscach styku ze ścianą wynosi 9 cm, a długość oparcia wsporników na ścianie 6,5 cm.
Płyty stropowe układa się na ścianie za pośrednictwem warstwy zaprawy o grubości 1,5 cm. Płyta ścienna wyższej kondygnacji opiera się na wieńcu za pośrednictwem warstwy zaprawy o grubości 3,5 cm, umieszczonej w poziomej spoinie przez podbijanie. Podczas podbijania zaprawy płyta ścienna górnej kondygnacji spoczywa na nakrętkach śrub rektyfikacyjnych wystających z płyty ściennej kondygnacji dolnej. Po stwardnieniu zaprawy nakrętki odkręca się nieco, tak aby obciążenie przekazywało się na wieniec tylko przez warstwę podbitej zaprawy.
Z żeber płyt stropowych wystaje zbrojenie w postaci pętli, które służy do lepszego powiązania płyt w złączu. Na rysunku 6.13a. ściany są ustawione prostopadle do płyt stropowych a na rysunku 6.13b - równolegle. Złącza poziome ścian zewnętrznych przedstawiono na rysunku 6.14. Obrzeża ścian mają wycięcia - dyble na wysokości, dzięki czemu uzyskuje się lepsze zespolenie umożliwiające przenoszenie sił stycznych występujących w złączach.
Rys. 6.14. Złącza poziome ścian nośnych zewnętrznych keramzytobetonowych-(W-70): a) w poziomie kondygnacji powtarzalnej, b) w poziomie stropu nad ostatnia kondygnacja, c) w poziomie stropu kondygnacji przy ustawieniu ścian równolegle go stropu: 1 - ściana zewnętrzna, 2 - ściana wewnętrzna, 3 - pyta stropowa, 4 - beton wypełniający, 5 - zbrojenie wystające z płyt, 6 - zbrojenie złącza, 7 - śruba rektyfikacyjna, 8.- zaprawa cementowa, 9 - styropian grubości 3 cm, 10 - ścianka poddasza, 11 - ścianka ażurowa poddasza podtrzymującego płyty dachowe, 12- płyta dachowa, 13 uszczelnienie, 14 - okapnik z blachy, 15 - nakładka elastyczna
6.2.2.8. Złącza systemu szczecińskiego
Na rysunku 6.15 pokazano połączenia ścian wewnętrznych z płytami stropowymi stosowane w systemie szczecińskim. Połączenie płyt stropowych na krawędziach podpartych odbywa się za pomocą pętli i łączników klamrowych wystających z płyt. Wieńce stropowe na ścianach zewnętrznych nośnych (szczytowych) wykonuje się w celu wzmocnienia płyt stopowych na ścianach z betonu keramzytowego
Rys. 6.15. Złącza poziome ścian zewnętrznych-. a) widok połączenia 4 płyt w narożnikach, b) przekroje pionowe 1 - ściana, 2- płyta stropowa, 3 - zaprawa cementowa
Rys. 6.16. Złącze poziome trzech ścian wewnętrznych
Na rysunku 6.16 przedstawiono złącze ścian wewnętrznych
1