Wykład 2 - Schematy zastępcze linii i transformatorów. Obliczanie parametrów zastępczych.
Podręczniki uzupełniające wykład:
Kinsner K., Sieci elektroenergetyczne, WPWr, 1993.
Kacejko P., Machowski J., Zwarcia w SEE, WNT, 2002.
Grobicki J., Przewody i kable elektroenergetyczne, WNT 2000.
2.1. Modele i schematy zastępcze podstawowych elementów SEE
Ze względów praktycznych przy tworzeniu modeli zastępczych dąży się do tego, aby modele były możliwie najprostsze, łatwe do zapamiętania i posługiwania się nimi, zaś wyniki otrzymane z obliczeń były nadmiarowe.
2.1.1. Model linii przesyłowej
Linia przesyłowa jest modelowana w postaci symetrycznego czwórnika Π, rys. 2.1. Poszczególne symbole oznaczają
Z - impedancja podłużna linii,
Yp0 = Yk0 = Y/2 = G/2 + jB/2 - admitancja poprzeczna linii.
Rys. 2.1. Schemat zastępczy linii
W praktyce posługujemy się parametrami jednostkowymi odniesionymi do 1 km linii:
R=R'l - rezystancja linii
X=X'l - reaktancja linii
G=G'l - konduktancja poprzeczna linii
B=B'l - susceptancja poprzeczna linii
Rezystancja jednostkowa linii
gdzie
γ=55 - miedź, γ=34 - aluminium, γ=5 - stal
S - przekroje znormalizowane, mm2
Reaktancja jednostkowa linii
Strumień magnetyczny przenikający przestrzeń ograniczoną dwoma równoległymi przewodami prądu przemiennego przenika połowę objętości każdego z przewodów o promieniu r i w pozostałej części przenika przestrzeń miedzy przewodami oddalonymi od siebie na odległość b. Indukcyjność jednostkowa 2 takich równoległych przewodów linii jednofazowej wynosi
gdzie
μ0 - przenikalność magnetyczna powietrza μ0 = 4π⋅10-7 H/m
μ - przenikalność magnetyczna względna przewodu / μ =1 dla Al oraz Cu, μ>>1 dla b - odległość między przewodami w m,
r - promień przewodu w m.
Po podstawieniu wartości liczbowych przenikalności, przyjęciu b-r ≅b, odniesieniu do 1 km otrzymujemy
W przypadku linii 3-fazowej 2 pozostałe przewody zastąpić można fikcyjnym jednym przewodem oddalonym o bśr . Odległość średnia jest równa średniej geometrycznej
W przypadku linii 3-fazowej o n torach równoległych odległość średnia wynosi
Rys. 2.2. Odległości fazy A1 od przewodów pozostałych n torowej linii 3-fazowej
Jeżeli przewody nie tworzą trójkąta równobocznego, to indukcyjności zastępcze poszczególnych przewodów fazowych nie są sobie równe. Konieczne staje się zatem przeplatanie przewodów w celu likwidacji asymetrii indukcyjności w poszczególnych fazach linii. Każdy z przewodów biegnie przez 1/3 długości linii na każdym z 3 możliwych położeń.
Rys. 2.3. Przeplatanie przewodów linii napowietrznej.
W rezultacie indukcyjność jest równa sumie 3 członów o wartości 1/3 indukcyjności. Średnia odległość zastępcza jest taka sama i wynosi
W przypadku przewodów wiązkowych wyznaczany jest średni geometryczny odstęp między przewodami tej samej fazy
gdzie
m - liczba przewodów w wiązce,
a1, a2, ..., an - odległości między kolejnymi przewodami w wiązce.
Rys. 2.4. Przewód wiązkowy z 4 -przewodami w wiązce
Następnie wyliczany jest promień zastępczy
gdzie
r - promień jednego przewodu w wiązce,
a - średnia odległość przewodów w wiązce,
m - liczba przewodów w wiązce.
Pozwala to korzystać ze znanego już wzoru na indukcyjność jednostkową linii.
Wyliczenie reaktancji jednostkowej jest już bardzo proste
X'=ωL'
gdzie
ω=2πf = 314 rad/s
f=50 Hz
b - średnia odległość przewodów od siebie, mm
r - średni promień przewodu, mm
Reaktancja jednostkowa linii napowietrznej X' wynosi w przybliżeni 0.4Ω/km, a dla linii kablowych 0.1 Ω/km.
Konduktancja jednostkowa linii
gdzie
ΔP'ul , MW/km- straty ulotu zależne od ciśnienia , temperatury, itp.
Susceptancja jednostkowa linii
B'=ωC', μS/km
gdzie
- pojemność jednostkowa linii napowietrznej
W przypadku kabli C' powinno pochodzić z katalogu. Dla kabli mamy również
G'=B'tgδ
gdzie
tgδ oznacza stratność izolacji kabla.
W Tab.2.1 - 2.3. podano średnie wartości parametrów jednostkowych przydatnych do analizy sieci dystrybucyjnych.
Tab. 2.1. Parametry jednostkowe linii napowietrznych 20 kV
s mm2 |
35 |
50 |
70 |
95 |
120 |
r' Ω/km |
0.86 |
0.61 |
0.44 |
0.32 |
0.334 |
x' Ω//km |
0.418 |
0.416 |
0.366 |
0.358 |
0.348 |
b' μS/km |
2.6 |
2.8 |
3 |
3.2 |
3.4 |
b0' μS/km |
1.35 |
1.35 |
1.38 |
1.38 |
1.39 |
Co' μF/km |
0.0043 |
0.0043 |
0.0044 |
0.0044 |
0.0045 |
Izc' A/km |
0.0457 |
0.0470 |
0.0482 |
0.0485 |
0.0488 |
Tab. 2.2. Parametry jedn. 3-żyłowych ekranowanych kabli aluminiowych 20 kV,typu H i 3H
s mm2 |
35 |
50 |
70 |
95 |
120 |
150 |
185 |
240 |
r' Ω/km |
0.86 |
0.61 |
0.44 |
0.32 |
0.255 |
0.206 |
0.168 |
0.128 |
x' Ω//km |
0.116 |
0.11 |
0.104 |
0.1 |
0.096 |
0.093 |
0.091 |
0.087 |
b' μS/km |
68 |
77 |
87 |
97 |
106 |
116 |
126 |
140 |
b0' μS/km |
68 |
77 |
87 |
97 |
106 |
116 |
126 |
140 |
Izc A/km |
2.36 |
2.68 |
3.02 |
3.38 |
3.70 |
4.02 |
4.37 |
4.85 |
Tab. 2.3. Par. jedn. 1-żyłowych ekranowanych kabli aluminiowych 20 kV,typu YHAKXs
s mm2 |
50 |
70 |
95 |
120 |
150 |
185 |
240 |
300 |
500 |
r' Ω/km |
0.600 |
0.428 |
0.322 |
0.255 |
0.204 |
0.165 |
0.128 |
0.102 |
0.061 |
x' Ω//km |
0.201 |
0.195 |
0.188 |
0.182 |
0.176 |
0.173 |
0.170 |
0.166 |
0.154 |
b' μS/km |
56 |
63 |
69 |
72 |
78 |
85 |
94 |
100 |
126 |
b0' μS/km |
56 |
63 |
69 |
72 |
78 |
85 |
94 |
100 |
126 |
Izc A/km |
2.04 |
2.25 |
2.49 |
2.61 |
2.82 |
3.06 |
3.39 |
3.63 |
4.50 |
2.1.2. Model transformatora 2-uzwojeniowego
Dane transformatorów na przykładzie transformatorów produkowanych przez EMIT - Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów S.A. w Żychlinie
Transformatory z regulacją pod obciążeniem - dane znamionowe
Typ |
Moc |
GN |
DN |
Regulacja |
Grup. poł. |
uk |
PFe |
Pcu |
|
MVA |
kV |
kV |
% |
- |
% |
kW |
kW |
TORb 10000/10 |
10 |
10.5 |
6.3 |
±10% ; ±6st. reg. |
Yy0 |
8 |
8.5 |
65 |
TORb 10000/115 |
10 |
115 |
15.75 |
±10%; ±9st. reg. |
YNd11 |
11 |
7.5 |
62 |
TORb 16000/115 |
16 |
115 |
15.75 lub 16.5 lub 21 |
±10%; ±8st. reg. |
YNd11 |
12 |
9.5 |
82 |
TORb 25000/115 |
25 |
115 |
15.75 lub 16.5 lub 22 |
±10%; ±8st. reg. lub ±16%; ±12st. reg. |
YNd11 |
12 |
18 |
125 |
TORb 25000/115 |
25 |
115 |
15.75 lub 16.5 lub 22 |
±10%; ±8st. reg. lub ±16%; ±12st. reg. |
YNd11 |
18 |
13.5 |
148 |
TOTRb 25000/115 |
25/25/25 |
115 |
16.5/ 6.6 |
±10%; ±8st. reg. |
YNd11 /d11 |
6/11/17 |
24.5 |
123 155/ 143 |
TORb 31500/115 |
31.5 |
115 |
6.6 lub 16.5 lub 22 |
±10%; ±8st. reg. . lub ±16%; ±12st. reg. |
YNd11 |
11 |
24.8 |
160 |
Rdzenie transformatorów trójkolumnowe wykonane są z blachy transformatorowej zimnowalcowanej pokrytej izolację nieorganiczną. Ukosowane blachy rdzenia są zaplatane w sposób zapewniający obniżenie strat jałowych i poziomu hałasu.
Uzwojenia transformatorów wykonane są z miedzi elektrolitycznej w izolacji papierowej.
Przełącznik zaczepów do regulacji podobciążeniowej po stronie GN wbudowany jest do transformatora posiada napęd silnikowy o napięciu 3x380/220 V, 50 Hz, napięcie sterowania 220V, 50 Hz. Napęd może być sterowany elektrycznie zdalnie lub lokalnie jak też może być napędzany ręcznie za pomocą korby. Napęd jest wyposażony we wskaźnik położenia zaczepów przełącznika.
Transformatory są wyposażone w następującą aparaturę kontrolno pomiarową
przekaźnik Buchholza ze stykami do sygnalizacji i wyłączania transformatora
przekaźnik ciśnieniowy do podobciążeniowego przełącznika
dwa magnetyczne wskaźniki poziomu oleju w konserwatorze (dla transformatora i przełącznika) ze stykami sygnalizacyjnymi działającymi przy obniżonym poziomie oleju poniżej dopuszczalnego
dwa odwilżacze powietrza
termometr tarczowy kontaktowy do pomiaru temperatury oleju ze wskaźnikiem maksymalnej temperatury oraz stykami do sygnalizacji i wyłączania transformatora
termometr oporowy ze wskaźnikiem do zainstalowania w rozdzielni
zawór bezpieczeństwa ze stykami wyzwalającymi
obwody sterowania aparatury zabezpieczającej są doprowadzone do skrzyni zaciskowej umieszczonej na transformatorze
Transformatory spełniają normy:
PN-83/E-06040 - Transformatory. Wymagania ogólne.
PN-86/E-06041 - Transformatory olejowe o mocy znamionowej 25 kVA i większej.
IEC Publ. nr 76.1 - Transformatory mocy. (1976r.)
Transformatory z regulacją beznapięciową - dane znamionowe
Typ |
Moc |
GN |
DN |
Regulacja |
Grup. poł. |
uk |
PFe |
Pcu |
|
MVA |
kV |
kV |
% |
- |
% |
kW |
kW |
TOb 5000/67 |
5 |
67 |
34.5 |
±2x2.5% |
Dyn11 |
7 |
6 |
38 |
TOb 6300/20 |
6.3 |
21 |
6.3 |
±2x2.5% |
YNyn0 |
7 |
6.5 |
42 |
TOb 10000/30 |
10 |
31.5 |
6.3 |
±3x2.5% |
Yyn0 |
5.5 |
11 |
52 |
TOb 16000/20 |
16 |
21 |
10.5 |
±2x2.5% |
YNyn0 |
8 |
17 |
100 |
TOTb 16000/15 |
16/12/4 |
15.75 |
10.5/6.3 |
±2x2.5% |
YNd11/d11 |
16/12/4 |
15 |
38/80/56 |
TOb 25000/30 |
25 |
31.5 |
6.3 |
±2x2.5% |
YNd11 |
8 |
18 |
120 |
TOb 32000/30 |
32 |
30 |
6.3 |
±2x2.5% |
Yd11 |
18 |
17 |
185 |
TOb 34500/33 |
34.5 |
33 |
10.5 |
- |
Dyn5 |
7 |
21 |
160 |
TOb 40000/30 |
40 |
30 |
6.6 |
±2x2.5% |
Yd11 |
9.5 |
22.5 |
166 |
Na rys. 2.5 pokazano schemat ideowy i zastępczy transformatora 2-uzwojeniowego.
Rys. 2.5. Schemat zastępczy transformatora 2-uzwojeniowego
Parametry znamionowe transformatora 2-uzwojeniowego obejmują następujące wartości
SN - moc znamionowa, MV⋅A
40-630 kV⋅A - transformatory SN/nn
6.3-63 MV⋅A - transformatory 110 kV/SN
250, 400, 630 MV⋅A - transformatory 400 kV/220 kV i 400 kV/110 kV
tN = UNH/UNL - przekładnia znamionowa napięć równa przekładni zwojowej
UNH - napięcie znamionowe górne, kV
UNL - napięcie znamionowe dolne, kV
uk - napięcie zwarcia, % w odniesieniu do napięcia znamionowego,
4.5-6% - transformatory SN/nn
10-12% - transformatory 110 kV/SN
ok.15% - transformatory 400 kV/220 kV i 400 kV/110 kV
Pcu - straty w miedzi, MW lub % w odniesieniu do mocy znamionowej SN
PFe - straty w rdzeniu, MW lub % w odniesieniu do mocy znamionowej SN
Io - prąd biegu jałowego, % w odniesieniu do prądu znamionowego
1.6-3% - transformatory małej mocy
0.4-1.4% - transformatory dużej mocy
Parametry zastępcze transformatora 2-uzwojeniowego
, Ω
, %
, Ω
, S
, S
Wybór napięcia UN (UNH lub UNL ) wynika z wyboru poziomu napięcia układu przesyłowego, na który przeliczone są parametry zastępcze wszystkich elementów tworzących ten układ.
Rys. 2.6. Pomiar stanu jałowego transformatora
Rys. 2.7. Pomiar stanu zwarcia transformatora
Parametry zastępcze transformatora 2-uzwojeniowego
, Ω
, %
, Ω
Przykład 1
Dane transformatora 2-uzwojeniowego spisane z tabliczki znamionowej są następujące
SN = 40 MVA
UNH = 115 kV +/- 16%
25 zaczepów, czyli +/- 12 stopni regulacyjnych
UNL = 11 kV
uk = 11% Pcu = 205 kW PFe = 33 kW
I0 = 0.5%
Obliczyć parametry zastępcze w odniesieniu do napięcia dolnego UNL = 11 kV, a następnie górnego UNH = 115 kV.
Rozwiązanie
Parametry zastępcze przy napięciu UNL = 11 kV
Parametry zastępcze przy napięciu UNH = 115 kV
Przykład 2
Transformator blokowy wyprowadzający moc z małego generatora synchronicznego ma następujące dane znamionowe
SN = 10 MVA
UNH = 10,5 kV +/- 10%
13 zaczepów, czyli 6 stopni regulacyjnych
UNL = 6,5 kV
uk = 7.5% Pcu = 75 kW PFe = 9.5 kW
I0 = 0.8%
Obliczyć parametry zastępcze w odniesieniu do napięcia dolnego UNL = 6.5 kV
Przykład 3
Dane są dwa transformatory pracujące równolegle
SN = 225 MVA
tN = 420/15.75 kV
Pcu = 0.25 MW
uk = 15 %
PFe = 0.2 MW
Io = 0.5 %
Obliczyć ich parametry zastępcze w odniesieniu do górnego napięcia znamionowego.
Ponieważ transformatory mają jednakowe parametry znamionowe mogą być zastąpione transformatorem zastępczym o 2-krotnie większej mocy znamionowej. Fakt ten musi znaleźć odzwierciedlenie w obliczeniach.
Napięcie zwarcia na rezystancji w procentach wyliczone powinno być w oparciu o straty w miedzi odniesione do mocy znamionowej transformatora pojedynczego transformatora
Napięcie zwarcia na reaktancji dla pojedynczego transformatora wynosi
Teraz można wyliczyć parametry transformatora zastępczego składającego się z 2 takich samych transformatorów, czyli
SN = 2SN = 450 MVA
PFe = 2PFe = 0.4 MW
W ogólnym przypadku 2 równoległe transformatory nie muszą mieć takich samych parametrów:
SNT1 , UNHT1 , UNLT1 , PcuT1 , ukT1 , PFeT1, I0T1
SNT2 , UNHT2 , UNLT2 , PcuT2 , ukT2 , PFeT2, I0T2
Wówczas należy wyliczyć parametry zastępcze dla każdej jednostki oddzielnie
ZT1 = RT1 + jXT1 ZT2 = RT2 + jXT2
YT1 = GT1 + jBT1 YT2 = GT2 + jBT2
Należy zauważyć, że napięcia znamionowe transformatora UNT1 oraz UNT2 mogą się różnić między sobą, ale powinny odnosić się do tego samego poziomu znamionowego napięcia sieciowego, górnego lub dolnego, np.
UNHT1 = 11 kV, UNHT2 = 10.5 kV przy znamionowym napięciu sieci UNS = 10 kV
Parametry czwórnika modelującego 2 równolegle połączone transformatory będą w tym przypadku wynikały z równoległego połączenia 2 czwórników:
- parametry podłużne
- parametry poprzeczne
Przykład 4
W stacji 110/20 kV zainstalowane są 2 transformatory, które w stanach remontowym mogą pracować równolegle. Wyznaczyć parametry zastępczego transformatora.
Transformator T1
SN = 10 MVA
tN = 115/22 kV
Pcu = 0.07909 MW
uk = 11.5 %
PFe = 0.0129 MW
Io = 0.77 %
Transformator T2
SN = 16 MVA
tN = 115/22 kV
Pcu = 0.08813 MW
uk = 12.33 %
PFe = 0.01453 MW
Io = 0.31 %
Rozwiązanie
T1
T2
Transformator zastępczy
ZT1 = R1 + jX1 =(10.460+j151.727)Ω
ZT2 = R2 + jX2 =(4.553+j101.813)Ω
Przy sumowaniu zespolonych admitancji poprzecznych transformatorów należy zwrócić uwagę, że susceptancja indukcyjna ma znak minus
YT1 = G1 + jB1 = (1.0-j.5.8) μS
YT2 = G2 + jB2 = (1.1-j3.8) μS
2.1.3. Model transformatora 3-uzwojeniowego
W przypadku łączenia trzech sieci o różnych napięciach, np. w elektrowni lub głównym punkcie zasilającym (GPZ) , stosuje się transformatory 3-uzwojeniowe, rys. 2.8.
Rys. 2.8. Schemat zastępczy transformatora 3-uzwojeniowego
Zwykle podawane są moce znamionowe poszczególnych uzwojeń
SNG, SNS, SND
Za moc znamionową transformatora 3-uzwojeniowego SN przyjmuje się największą z mocy znamionowych uzwojeń SNG, SNS, SND
SN = max(SNG , SNS, SND )
Podawane są również moce przepustowe dla par uzwojeń SNGD, SNGS, SNSD . Moc przepustowa jest równa mocy mniejszej z dwu mocy znamionowych uzwojeń. Należy tu dodać, że moc znamionowa transformatora 3-uzwojeniowego może być inaczej określona przez producenta, np. jako największa z mocy przepustowych
SN = max(SNGD , SNGS, SNSD )
W przypadku wątpliwości, jaką wartość należy przyjąć za moc znamionową transformatora 3-uzwojeniowego, należy przyjąć tę wartość mocy, do której producent odniósł napięcia zwarcia podane na tabliczce znamionowej transformatora.
Na tabliczce znamionowej transformatora producent podaje także napięcia znamionowe
UNH =UNG - napięcie znamionowe górne, kV
UNL = UND - napięcie znamionowe dolne, kV
UNT = UNS - napięcie znamionowe środkowe, kV
Napięcia zwarcia są pomierzone przy prądzie znamionowym wynikającym z mocy przepustowej danej pary uzwojeń. Jeżeli moc przepustowa danej pary uzwojeń jest inna niż moc znamionowa transformatora, to oznacza to, że producent pomnożył liczbę z pomiaru przez czynnik proporcjonalny do mocy znamionowej transformatora.
Na tabliczce znamionowej podane są napięcia zwarcia odniesione do mocy znamionowej i napięcia znamionowego transformatora 3-uzwojeniowego
ukGS - napięcie zwarcia dla pary G-S, %
ukGD - napięcie zwarcia dla pary G-D, %
ukSD - napięcie zwarcia dla pary S-D, %
Obok napięć zwarcia podane są straty w miedzi
PcuGS , PcuGD , PcuSSD
oraz straty w rdzeniu i prąd jałowy
PFe - straty w rdzeniu, MW lub % w odniesieniu do mocy znamionowej SN
Io - prąd biegu jałowego, % w odniesieniu do prądu znamionowego
Parametry zastępcze transformatora 3-uzwojeniowego
, Ω,
, %
, Ω,
, %
, Ω,
, %
Po rozwiązaniu równań
RGS = RG + RS
RGD = RG + RD
RSD = RS + RD
otrzymujemy wzory łatwe do zapamiętania, gdyż sumują się rezystancje par związanych z danym uzwojeniem, a odejmuje się rezystancja pary nie związanej z danym uzwojeniem.
Podobnie wyliczane są zastępcze reaktancje
, Ω
Uwaga! Wzory na rezystancje uzwojenia górnego, dolnego i średniego prawdziwe są tylko wtedy, kiedy wszystkie wartości rezystancji zostały odniesione do tej samej mocy znamionowej i tego samego napięcia znamionowego. Wówczas wzory przeliczeniowe z par uzwojeń na uzwojenia górne, środkowe i dolne mogą być rozszerzone na napięcia zwarcia.
Konduktancja poprzeczna jest wyliczana w oparciu o straty w żelazie
Susceptancja poprzeczna jest wyliczna w oparciu o prąd jałowy
Przykład 5
Transformator 3-uzwojeniowy zainstalowany w GPZ, z którego zasilani są odbiorcy przemysłowi liniami o napięciu 10 kV oraz odbiorcy komunalni liniami o napięciu 20 kV ma następujące parametry znamionowe
SNG = 16 MVA SNS = 10 MVA SND = 10 MVA
UNG = 115 kV +/- 16%
25 zaczepów, czyli 12 stopni regulacyjnych, pomiar napięcia z poziomu 22 kV
UNS = 22 kV UND = 11 kV
ukGS = 11.51% ukGD = 18.67% ukSD = 6.3%
PcuGS = 48.74 kW PcuGD = 49.435 kW PcuSD = 48.88 kW
PFe = 19.29 kW
I0 = 0.5%
Obliczyć jego parametry zastępcze poszczególnych par uzwojeń w odniesieniu do napięcia znamionowego po stronie niższego napięcia
Mocy znamionowa jest równa najwyższej mocy uzwojeń SN = 16 MVA
Para uzwojeń G-S
Para uzwojeń G-D
Para uzwojeń S-D
Uwaga!
Ponieważ rezystancje i reaktancje zostały odniesione do różnych napięć znamionowych nie można wykorzystać wyliczonych wartości do obliczania rezystancji i reaktancji dla uzwojenia górnego, dolnego i średniego.
Parametry poprzeczne w niektórych analizach przedstawia się jako skupiony odbiór mocy czynnej i biernej po stronie uzwojenia górnego G
PFe = 0.01929 MW
= 0.08 Mvar
Przykład 6
Obliczyć parametry zastępcze transformatora 3-uzwojeniowego z poprzedniego przykładu dla poszczególnych gałęzi gwiazdy w odniesieniu do napięcia górnego UN = UNG i mocy znamionowej SN = SNG .
Rozwiązanie
Rezystancje podłużne par uzwojeń
Napięcia zwarcia na rezystancji gałęzi gwiazdy
Napięcia zwarcia poszczególnych gałęzi gwiazdy
Napięcia zwarcia na reaktancji gałęzi gwiazdy
Rezystancje poszczególnych gałęzi gwiazdy
Reaktancje poszczególnych gałęzi gwiazdy
Powinno się zwrócić uwagę na fakt, że reaktancja uzwojenia środkowego ma wartość ujemną. Jest to wynikiem wzajemnego oddziaływania strumieni rozproszenia od poszczególnych uzwojeń par uzwojeń. W obliczeniach elektroenergetycznych należy brać ujemną wartość. Użycie wartości dodatniej, zamiast prawidłowej wartości ujemnej prowadzi do błędnego wyznaczenia napięć i prądów.
Parametry poprzeczne
Praca nr1 - Promieniowy rozpływ mocy.
Nazwisko ....................... Imię ....................... Album ...........................
a = 30 + suma cyfr numeru albumu = .....................
Obliczyć moduł napięcia i kąt, następnie moc czynną i bierną na początku układu przesyłowego oraz podłużne i poprzeczne straty w układzie przesyłowym pokazanym na rys. 1. Obliczyć procentowe spadki napięć w linii i transformatorach oraz procentowe odchylenia napięć w punktach przyłączenia odbiorów.
Wykonać obliczenia na kalkulatorze (niedozwolone jest korzystanie z Excela lub innych programów komputerowych). W pracy zamieścić pełny schemat zastępczy składający się z czwórnika modelującego linię 2-torową połączonego szeregowo z czwórnikiem modelującym dwa równoległe transformatory. Czwórniki opisać z podaniem wartości parametrów zastępczych. Czwórniki analizować kolejno naśladując rozwiązanie przykładu podanego na wykładzie. W obliczeniach podać wzór, podstawienie wszystkich wartości i wynik końcowy. Dokładność obliczeń: reaktancje do 1 miliohma, prądy do 1 A, napięcia do 1 V, moce do 1 kW lub 1 kvar. Pracę napisaną ręcznie starannym pismem, zszytą należy oddać wykładowcy najpóźniej po 3 tygodniach od niniejszego wykładu (ZABRONIONE jest wpinanie do skoroszytu oraz wkładanie kartek papieru w koszulki!). Pierwsze strony praca powinna być wydrukiem niniejszej strony oraz strony z wypełnionymi tabelami wyników. Prace niespełniające powyższych wymagań będą zwracane do ponownego wykonania.
Rys.1. Schemat sieci do obliczania rozpływów mocy.
DANE
Linia 2-torowa 400 kV - parametry pojedynczego toru mają następujące wartości
R' = 0.04 Ω/km, X' = 0.4 Ω/km, B' = 2 μS/km l = (100+a) km
Dwa transformatory pracujące równolegle - parametry pojedynczego transformatora mają następujące wartości
SN = 250 MVA, tN = 420 kV/15.75 kV
Pcu = (0.25+a/100)MW, uk = (10+a/100) %
PFe = (0.15+a/100) MW, I0 = 0.5 %
Zestawienie danych i wyników rozpływu mocy w układzie przesyłowym
Tabela 1. Dane gałęziowe a =
Czwórnik k-p |
R |
X |
G |
B |
- |
ၗ |
ၗ |
ၭS |
ၭS |
1-2 |
|
|
|
|
2-3 |
|
|
|
|
Tabela 2. Moce węzłowe a =
Węzeł |
PL |
QL |
PG |
QG |
P=PL-PG |
Q=QL-QG |
- |
MW |
Mvar |
MW |
Mvar |
MW |
Mvar |
1 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tabela 2. Wyniki rozpływu mocy w poszczególnych czwórnikach p-k
Czwór- nik k-p |
Uk |
Pk |
dPkk |
Qk |
dQkk |
dP |
dQ |
Up |
Pp |
dPpp |
Qp |
dQpp |
- |
kV |
MW |
MW |
Mvar |
Mvar |
MW |
Mvar |
kV |
MW |
MW |
Mvar |
Mvar |
1-2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2-3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tabela 4. Napięcia w układzie przesyłowym. Dopuszczalne odchylenia +/- 10%.
Węzeł |
Nap. znam. sieci |
Napięcie |
Odchylenie napięcia |
Spełnienie ograniczeń napięciowych |
Kąt napięcia |
- |
kV |
kV |
% |
TAK/NIE |
st |
1 |
400 |
|
|
|
|
2 |
400 |
|
|
|
|
3 |
15 |
|
|
|
|
21
SEE AiR - wykład 2 - Schematy zastępcze linii i transformatorów. Praca nr 1.
Wykłady dostępne na stronie: http://eps.pwr.wroc.pl/studenci