ZESPÓŁ DAWNEJ FABRYKI PORCELANY I PORCELITU W TUŁOWICACH
Bogata tradycja wytwarzania ceramiki na skalę przemysłową w Tułowicach sięga początku XIX w., kiedy pierwszą wytwórnię założył graf Johann Carl Praschme w 1813 r. Na przestrzeni półwiecza fajansarnia wielokrotnie przechodziła w ręce kolejnych właścicieli m.in. Dogotscha, Frankenberga (1842) - ówczesnego właściciel dóbr, którego zarządca - Selinger opatentował tzw. „czarną porcelanę”. Fabryka przechodziła z rąk do rąk kolejnych dzierżawców by stać się w końcu własnością Erharda Schlegelmilcha, który w 1891 wybudował nowy nowoczesny zakład, jaki jest nam znany w obecnej formie.
Dawna fabryka porcelany zlokalizowana jest w północne części Tułowic przy wjeździe od strony Niemodlina. Tworzy ją zespół budynków o różnym przeznaczeniu, których układ przestrzenny został ukształtowany w czasie budowy. Do budowy wszystkich obiektów użyto tych samych tradycyjnych materiałów - cegły ceramicznej pełnej (mury), kamienia (fundamenty), drewna (więźby dachowe) i dachówka ceramiczna. Elewacje tynkowane z ceglanym i kamiennym detalem architektonicznym posiadają równomierne rozmieszczenie otworów okiennych, w większości łukowo sklepionych. Architektura zespołu jest charakterystyczna dla budownictwa przemysłowego XIX i XX w. Budynek posiada wszystkie potrzebne instalacje m.in. elektryczną, kanalizacyjną, ogrzewania itd., jednakże nie zachowało się wyposażenie o wartościach zabytkowych, którego resztki zlikwidowano po zaprzestaniu produkcji.
W skład kompleksu zabudowań znajduje się: a) portiernia, b) Budynek administracyjny c) budynek składający się z magazynu, hydroforni, łamacza, pierwszego mufla, zaplecza pakowni, wydziału zdobniczego, pakowni, kompletowni, mufla, laboratorium, pomieszczenia socjalnego, magazynu wyrobów gotowych, sortowni, szlifierni oraz wzorcowni, d) remiza strażacka, e) stara piecownia, f) budynek odlewni i formowni, g) warsztat elektryczny, h) kotłownia, i) magazyn surowca, j) szkliwiernia, k) szamotownia, l)nowa piecownia, ł) sklep i budynek magazynowy,
m) dom mieszkalny. Stan zachowania poszczególnych obiektów jest dobry - większość zachowała ówczesny, plan, bryłę oraz wystrój elewacji, jednak wymagają bieżących konserwacji i adaptacji. Natomiast jeszcze lepiej przedstawia się historyczny układ przestrzenny, w którego koncepcji nie przeprowadzono wiele zmian, dlatego pozostaje nadal czytelny i spójny. Szczególnie ważne jest zadbanie o zachowanie założenia fabryki i formy poszczególnych obiektów w niezmienionej formie.