Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna
z dnia 11 grudnia 1978 r.
III CRN 240/78
LexPolonica nr 296472
Nowe Prawo 1980/5 str. 130
OSNCP 1979/12 poz. 239
Uczestnik scalenia staje się właścicielem gruntów poscaleniowych, stanowiących ekwiwalent gruntów należących do niego przed scaleniem. Poprzedni właściciel traci z chwilą wydania decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia prawo własności gruntów objętych scaleniem i dlatego nie może żądać wydania mu gruntu należącego do niego przed scaleniem, który przypadł innemu uczestnikowi. Inaczej jest w wypadku, gdy wskazany w decyzji o zatwierdzeniu scalenia uczestnik nie był właścicielem niektórych lub wszystkich działek przedscaleniowych. Decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia nie stwarza (nie przesądza) tytułu własności w zakresie, w jakim nieruchomość poscaleniowa nie stanowi ekwiwalentu gruntów przedscaleniowych.
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna i Administracyjna
z dnia 22 czerwca 1989 r.
II CR 236/89
LexPolonica nr 296518
OSNCP 1991/4 poz. 53
Uczestnikowi scalenia, który nie objął w posiadanie nowo wydzielonych gruntów w trybie art. 26 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu gruntów (Dz. U. 1982 r. Nr 11 poz. 80 ze zm.), przysługuje roszczenie wydobywcze na podstawie art. 222 § 1 kc przeciwko uczestnikowi scalenia nie wydającemu mu tych gruntów.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego
z dnia 18 lutego 1994 r.
II SA 2410/92
LexPolonica nr 299850
ONSA 1995/2 poz. 67
Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, wykonując uprawnienia właściciela na zasadach określonych w ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. 1991 r. Nr 107 poz. 464), korzysta z takich samych uprawnień jak każdy inny właściciel w postępowaniu wymiennym (art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów - Dz. U. 1989 r. Nr 58 poz. 349). Oświadczenie woli w tym zakresie ma charakter cywilnoprawny i nie może być zastąpione rozstrzygnięciem administracyjnym.
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna
z dnia 19 grudnia 1996 r.
I CRN 131/95
LexPolonica nr 324789
OSP 1997/11 poz. 207
Właściciel gruntu, który nie był uczestnikiem postępowania scaleniowego i nie otrzymał gruntu poscaleniowego, staje się współwłaścicielem działki (działek) poscaleniowej (poscaleniowych), do której (których) jego grunt zastał włączony.
1998.09.11 wyrok NSA II SA 941/98 LEX nr 41780
w Warszawie
Scalenie gruntów ma charakter zbiorowego zabiegu urządzeniowo-rolnego (gospodarczego). Cechują je rozwiązania mające charakter techniczny przy uwzględnieniu przepisów ustawy. Organy administracyjne opracowujące projekt scalenia korzystają ze swobody w jego ukształtowaniu i wyborze najlepszego - ich zdaniem - rozwiązania w danych warunkach, tak by w miarę możliwości uwzględnić interesy i życzenia wszystkich uczestników scalenia. Zwykle w toku postępowania scaleniowego rodzą się liczne konflikty pomiędzy uczestnikami, oczekujących wyłącznie na poprawę ich warunków gospodarowania.
W tym zakresie rozstrzygnięcia organów zawierają elementy uznania administracyjnego.
Kontrola sądu polega jedynie na tym, czy tego rodzaju rozstrzygnięcia nie posiadają cech dowolności, a więc czy w sposób należyty zostały wyważone interesy społeczne i uzasadnione interesy poszczególnych osób (art. 7 kpa).
Art. 7. KPA W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.