14 pazdziernika 2008

ZAŁORZENIA POCZĄTKÓW TEORII SOCJO

- Bez wspólnych wartości nie ma spłeczeństwa

- Głównym czynnikiem przemian społecznych jest stan świadomości społecznej jednostki w co wierzą

Te dwa założenia orientują nas na dwa pola działania Comte dynamiczne i statyczne. Zmiana świadomości ma się odbyć masowo nie indywidualnie jednostkowo. Comte mówi o duchu, ma tu na myśli idee ("Idee rządzą światem" ). Skoro stre wierzenia się załamały należy wprowadzić nowy system wierzeń opart na nauce. Nauka miała być nową religią a ludzkość społeczeństwo miało być Bogiem wielką istotą. Odkryć pewne zasady przekonać do nich ludzi uporządkować to i w ten sposób przyśpieszy się rozwój ludzkości. Wierzył że pewne grupy społeczne pomogą przyśpieszyć ten proces kobiety, robotnicy i indywidualiści.

Comte twierdzi że istniały 3 fazy rozwoju ludzkości:

1. Faza teologiczna- wyjaśniamy sświat poprzez odwołanie do Boga, wiedza jaką dysponujemy to wiedza bezrefleksyjna, magiczna. Faza trwa do ok 1300 r.

2. Faza metafizyczna- duch ludzki nakierowany był na wyjaśnianie świata poprzez sensy metafizyczne, spekulatywność a nie rozumowanie oparte na faktach, wysublimowane a jednak nie uzasadnione naukowo. Obieramy sobie arbitralnie np. suwerenność. Trwa do 1800 r. szczytem była Rewolucja Francuska.

3. Faza pozytywna/naukowa- wyjaśniamy świat nauką, empirią. W oparciu o empirię zbudujemy taki system jaki będzie si nam wszystkim podobał i odpowiadał. Nauki społeczne mają stać się bardziej empiryczne. Zakładamy jednomyślność, będziemy mogli przewidywać procesy a nasze wysiłki poprawią społeczeństwo. Nie doprowadzi nas do cełow absolutnych ani do przyczyn.

Comte zakładał że jest to rozwój konieczny że musieliśmy przechodzić przez wszytkie te fazy.

Comte zasłynął z postulowania aby socjologia była królową nauk. Hierarchia nauk jest logiczna, historyczna, ułożona wedłu pewnych regół. Na dole są nauki zajmujące się pewną ogólnością, a im wyżej tym konkretniejsze. I tak np. od najniższych zaklasyfikował matematykę, astronomię, fizykę, chemię, biologię, socjologia. Socjo jest najkonkretniejszą nauką ;) Nad socjologią Comte postawił etykę. Ale to już było u krańców jego życia. Psychologia była dołączona do biologi bo ujmowano ją jako naukę zajmującą się funkcjonowaniem pojedyńczego organizmu. Comte stworzył nazwę socjologia. Societas + logos= nauka o społeczeństwie. Posługiwał się częściej filozofia społeczna, fizyka społeczna, itp.

Czym jest społeczeństwao? Pewną całością funkcjonującą wg pewnych zasad, trochę jak organizm biologiczny, jest systemem więc ta całość nie jest redukowalna do części, niejednolita całość. Należy więc wyjść od badania całości a dopiero do części jak jednostka. Aby zrozumieć jednostkę należy zacząć od całości. Bo to społeczeństwo kształtuje jednostki a nie na odwrót. Comte claim że trzeba badać kolejne historyczne fazy rozwoju społeczeństwa. Stanowisko antyindywidualne- społeczeństwo złożone jest ze struktur ale nie da się go podzielić na te struktury, stanowisko antyutalirystyczne (społeczeństwo nie jest sumą indywidualnych szczęść). Społeczeństwo podobne do organizmu- ie inspirowane teoriami Rousseau czy Saint-Simona, lecz starszymy Arystotelesa. Jako całość teoria wydaje się antyindywidualistyczna bo antyredukcjonistyczna. Comte inspirował się Hobbessem. Claim że jednostka jest egoistyczna i potrzebuje społeczeństwa żeby funkcjonować (kontroli społecznej). Więc w pewnym sensie sama zgadza sie oddać część wolności, ale Comte definiuje wolność jako racjonalne podporządkowanie prawą natury. Comte połączył liberalizm, socjalizm, konserwatyzm. Popierał własność prywatną. Z konserwatyzmu wziął ideę porządku. Z socjalizmu wziął ideę postępu. Postęp polega na rozwijaniu się podstawowego porządku. Porządek i postęp można pogodzić. Porządek społeczny jest trwały jeśli postęp polega na rozwijaniu podstawowego porządku. Jeżeli coś się zmienia to nie zmienia się całkowicie tylko modyfikuje. Statyka społeczna i dynamika społeczna (wyłaniają się z porządku i postępu). Statyka bada struktury i ład społeczny, wszystko co gwarantuje utrzymanie sie porządku społecznego, bada związki budujące konsensus społeczny, religię, język. Rodzinę uznaje za najtrwalszy, pierwotny, samorzutny element. A najtrwalszym elementem jest religia, najlepiej spaja. Tworzą się nowe więzi ekonomiczne, społeczne by utrzymywać egoistycznych ludzi w ryzach. A poprzez wydobywanie przymusu spełniania obowiązków ukazuje się druga natura ludzka altruizm. Dynamizm społeczny- prawa zmiany; Naturalny i konieczny postęp społeczny będzie się dokonywał. W stadium teologicznym społeczeństwo jest sztywne, trwają długo. W stadium 2 dokonuje sie powolny rozkład starego systemu. Jednostki są egoistyczne ale jak się je przymusi do funkcjonowania i sie im odkryje że tak jest i być musi to odkryje się ich altruistyczną stronę serca i społeczeństwo się zmieni. Społeczeństwo ma być bez kryzysów, rewolucji i bez komunizmu, reorganizacja duchowa.

Metody ilościowe są bardziej preferowane niż jakościowe bo jakościowe są bardziej uzależnione od osobistej interpetacji autora. Odkrywanie praw niezmiennych w czasie. Zmiana historycznego konteksty nie miała wielkiego znaczenia. Charles .. Miles: Neopozytywiści badają byle co ważne by badać to bez zarzutów i aby się dobrze badało". Comte zalecał by dbać o czystośc umysłu. Uważał że należy przeczytać nie więcej niż 100 książek. Wielkie uczucie i wielka namiętność służą wielkim odkrycią naukowym. Dopamina nakierowuje nas na cel. Robotnicy jako grupa nakierowana na działanie. Kobiety są potrzebne gdyż stworzą bazę dla dyskusji intelektualnej i tworzą uczucia a są one bazą dla odkryć. Publiczny i prywatny kult kobiety w pozytywiźmie. Comte zaplanował rodzine poztywną. Żona, mąż, 3 dzieci, rodzice męża. Najważniejszą osobą w rodzinie ma być matka męża. Comte claim że popęd sexualny dzieli ludzi. Dzieci mają się rodzić z najlepszych. Ocena dokonuje się autorytatywnie i arbitralnie. Uczucie miało kierować intelektem i działaniem. Comte ceni się za to że określił dziedziny socjologiczne, stworzł nazwę, był wyznawcą socjo pozytywnej, rozważania z organizmem, za to że stworzył szufladki, określił metody socjologiczne choć ich nie stosował konsekwentnie (obserwacja, experyment, porównanie), określił socjologie jako badanie zbiorowe, stworzył skalę macro. Wszelka refleksja społeczna to uwzględniała ale Comte kazał badać fakty, obserwować, epmirię.

EWOLUCJONIZM

Wyrasra naturalnie z pozytywizmu. Inspirowany rozwojem darwinizmu, akcentujący zmianę a nie statyczność. Morgan, Taylor, Spencer itp.

Założenia ewolucjonizmu:

1. Naturalizm- istnieje fundamentalna jedność świata, natury wspólne zasady kierujące nami ludzmi, zwierzątami. Metody badań są takie same jak w naukach przyrodnicznych. Poszukujemy więc jednego procesu wzrostu każdego bytu a więc society też. Interesuje nas więc odkrycie ogólnych praw obejmujące wszystkie światy bo wszystkie światy s jednościa. Wskazać genezę, istotę, skąd się wszystko bierze, ale nie metafizycznie. Zasadnicza jedność natury ludzkiej. Cechy gatunkowe. Ludzkość można podzielić przez cechy gatunkowe i ta sprzeczność były od początku, stąd pojawiły się teorie rasistowskie. Kolejnym założeniem jest zmiana, że zachodzi ruch, i to jest prawo wszechświata, wszystko jest w ruchu.Bardziej niż odkrycie genezy interesuje nas kierunek zmiany. Ewolucja jest postępem, regres jest tylko momentalny, jako wyjątek potwierdzający regółę, którą jest postęp. Wyższe jest to co ma bardziej skomplikowaną strukturę i ma więcej funkcji. Tu też są założone 3 fazy: dzikość, barbażyństwo i cywilizacja. Postęp dokonuje się we wszystkich światach organicznym, nieorganczny i ponadorganiczny czyli społeczny.

21 października 2008

H. Spencer (1820- 1903).

3. Zmiana w jednej dziedzinie pociąga za sobą zmiane w drugiej dziedzinie. Prawo współwystępowania zjawisk.

Rozwój nie jest wszędzie równomierny. Można porównywać coś co jest barziej rozwinięte z tym co jest mniej rozwinięte.

Przerzytki- elementy, które wydają się niepotrzebne, np. kość ogonowa, wyrostek robaczkowy. W społeczeństwie także istnieją przeżytki. Tempo w różnych stadiach rozwoju nie jest takie samo, ewolucja ma to do siebie że początkowo jest szybka a z czasem zachodzi coraz wolniej. W sektorach ludzkości jest tak samo. Dlatego możemy je porównywać.

Zmiana jest ciągła i stopniowa czyli po prostu ewolucyjna. Rewolucja to też zmiana tyle że szybsza. Każda forma wyższa powstaje z jakiejś niższej.

5. Zmiana wywoływana jest zawsze czynnikami wewnętrznymi i zewnętrznymi ale większy nacisk kładzie się na czynnniki wewnętrzne. Czy one są? Czymyś co istnieje wewnątrz nas np. potrzeby, które stymulują nas do pewnego działania. Dochodzą do tego czynniki zewnętrzne, które oddziałują np. kontakty kulturowe.

Spencer główne rzeczy zawarł w "Zasady socjologii". Zbierał on wiele danych szczegółowych, które zostały obalone przez następców w bardziej szczegółowych badaniach. Prekursor ewolucjonizmu i funkcjonalizmu. Spencer opracował pojęcie instytucji, struktury społecznej, funkcji. Spencer twierdzi że świat jest pewną cłością i rządzą nim te sama prawa, ale są w obrębie tego świata 3 podświaty w których ewolucja zachodzi nieco inaczej. Są to świat nieorganiczny, organiczny, ponadorganiczny (społeczny). Zjawiska wyższe nie mogą być zredukowane do niższych. Człowiek z natury nie jest społeczny. Przyrost ludności sprawia że powstaje społeczeństwo, aby przystosować się do sytuacji. Należy nauczyć się współdziałać. Społeczeństwo jest tu procesem rozwoju organizacji społecznej, uspołecznieniem, procesem rozwoju uczuć społecznych. Społeczeństwo jest naturalnym procesem jest więc częścią natury, jest po prostu procesem socjalizacji człowieka. Działa dzięki pewnym instytucją. Są instytucje domowe, obrzędowe (np. obyczaje, które będą zanikać im nas będzie więcej), polityczne (które się wzięły z walki o byt, która zmusiła nas do zorganizowania się). Spencer był liberałem więc był zwolenikiem jak najlżejszego państwa, uważał że wojny rozwiązują się same, zawodowe, przemysłowe instytucje- podział pracy regulacja procesu pracy, Instytucje kościelne, które cementują społeczeństwo. Instytucje zmieniają się razem z nami. Zachodzi także ewolucja moralności i inteligencji, sztuki. Ewolucja w człowieku polega na przechodzeniu od egoistycznego do mniej egoistycznego. Ważne są bardziej przemiany i kierunek przemiany niż początki. Przemiany są ważne by określić co jest funkcjonalne. Ingerencja świadoma w jedną część systemu spowoduje zmiane w innej części systemu, a to naruszy funkcjonowanie całości. Konsensus to odpowiedniość między wszystkimi sferami życia. Spencer jest przeciw kolektywizmowi a za liberalizmem. Mimo to twierdził że społeczeństwo jest organizmem! Jak to możliwe? Pewne ogólne prawa są takie same. Prawo wzrostu- byty i instytucje społeczne wzrost, byt, stagnacja. Prawo różnicowania sie części- dzielimy się funkcjonalnie, różne instytucje. Prawo funkcjonalne- różnicowanie się funkcji, Wzajemna zależność części. Funkcje są niezbęde dla istnienia organizmu i dla społeczeństwa. Całość jest trwalsza od części.

Reprodukcja i produkcja dóbr- funkcja operacyjna

Funkcja dystrybucyjna

F. regulacyjna- kontrola, koordynacja, sprawowana przez rynek, kościół i instytucje do tego wyznaczone;

Społeczeństwo nie ma wyraźnego kształtu, a organizm ma.

Society jest rozproszone, jest całością nieciągłą, wymaga komunikacji symbolicznej czyli powiązania są. Ograniczone są zróżnicowania funkcji. Nie ma odrębnego organu świadomości, zawsze uświadamiają sobie i czują coś poszczególne jednostki a nie całe społeczeństwo. Części są ruchliwe. Jesteśmy autonomiczni mimo społecznych uzależnień.

Cechy całości wywodzą się z części. Nowoczesny organicyzm w skutku połączenia całości części się uzależniają się. Cechy jednostek z jednej strony mogą wszystko wyjaśnić, z drugiej strony twierdził także że cechy powstają pod wpływem całości. Istnieją natury pierwotne i wtórne organizmów i społeczeństwa. Proste prawdy służą wyższym celom. Są społeczeństwa proste- prosta grupa, czyli brak ośrodka kierowniczego. Jak się pojawia przywódca i temu twoarzyszy podział grupy na mniejsze podgrupy to wtedy mamy społeczeństwa złożone. Society podwójnie złożone- kiedy mamy kilka dużych grup z przywódcami- to jest jedno państwo. Society potrójnie złożone- np. struktura federalna.

Rozwój organizacji politycznych, podział życia, osiadłe życie, podział pracy- podstawa rozwoju społeczeństwa. Typologia społeczeństw na militarne i industrialne. Istniał także typ przed militarny i pewnie kiedyś pojawi się postindustrialny. Postępem jest tu demilitaryzacja. Są jednak society wysoko rozwinięte a jednak militarne, za jego czasów była to Rosja. Society militarne organizuje się z powodu zagrożenia zewnętrznego. Przewiduje że trzeba sie podzielić najważniejszymi funkcjami- jedni walczą inni dostarczają żywność. Cała organizacja społeczna będzie wyglądacć jak organizacja armi- regimentacja. Duża kontrola na jednostką.Centralna kontrola nad wszystkim co trzeba np. dostawą towarów dla wojska. Daleko idąca centralizacja. Dążenie do celów ogólnospołecznych. Rozwój jest świadomy, ktoś nim steruje planuje go odgórnie, porządek jest narzucany, działania są wymuszone, mechaniczny przymus. Podział na wojowników i niewolników. Konformistyczne jednostki sa wytworem tego społeczeństwa, posłuszeństwo, rutyna, brak inicjatywy, oglądanie się na autorytety, wiara że istniejące stosunki są naturalne, przymus zewnętrzny. Przykładem może tu być Sparta, Egipt, Rosja, Peru. W czasach Spencera tego typu społeczeństwa były dominujące. Przewidywał także że socjalizm jeśli sie pojawi także będzie miał charakter militarny, że będzie tyranią.

28 października 2008

T.s.

Dąży się u Spencera do realizacji celów indywidualnych. Przede wszystkim cele indywidualne a w efekcie wpływa to na pomyślność całości. Taki porządek tworzy się nieświadomie, bo nie planuje się jednostką niczego, rozwija się spontanicznie. Analogią jest tu organizm, bo zaistniał naturalny przyrst/ wzrost, a w społeczeństwach militarnych był to mechaniczny przymus. Jednostkami kieruje świadomość indywidualna. Jest tu także wizja braku konfliktów. Spencer jest konserwatywnym liberałem. Istnieje tu naturalny porządek ale nie jest to tak jak w konserwatyźmie.

Cechy społeczeństwa przemysłowego:

Celem społecznym jest realizacja maxymalnej pomyślności członków, ale nacisk kładzie się na szczęście jednostek.

Istnieje tu daleko posunięta decentralizacja.

Procesy mają się samorególować.

Współzawodnictwo, pokojowa rywalizacja, ale aby to było zapewnione musi istnieć podstawowa kontrola aby zapobiec wypadkom.

Społeczeństwo jest różnobarwne, wielość stowarzyszeń i zrzeszania się, bogactwo poglądów.

Nagradzanie zasług, status jest osiągany a nie przypisany. Istnieje duża mobilość społeczna, zmiany np. w hierarchi społecznej. W społeczeństwach militarnych status jest przypisany: wojownicy i niewolnicy.

Wspólzawodnictwo i współpraca między jednostkami i społeczeństwami, stąd bak konfliktów. Spencer twierdził że to będzie rosło.

Przestrzeganie umów między jednostkami.

Wytworzy się wielość ośrodków kierowniczych, władza będzie się rozdzielać.

Względna niezależność jednostek.

Istnieje przymus wewnętrznych przekonań.

Jego zdaniem Anglia jest społeczeństwem przemysłowym, Ameryka N.

Ewolucja jest to przejście od niespójnej, nieokreślonej jednorodności do spójnej, określonej różnorodności. Jest to przejście które idzie po lini scalania się materii to jest kierunek. Zmniejsza się ruch bo jest coraz większa gęstość. U Spencera spójny znaczy szczepiony. niespójna jednorodność- np. zbiór takich samych kulek. Ncisk leży na analizie struktur społecznych, świadomość jest rzeczą wtórną. Co wpływa na zmianę? Są czyniki pierwotne i wtórne.

Pierwotne- środowisko, człowiek w warunkach naturalnych:

zewnętrzne- coś co jest zewnętrzne dla społeczeństwa ale ma na nie wpływ np. klimat, gleba, fauna i flora,

wewnętrzne- cechy fizyczne jednostem, poziom inteligencji, charakter np. narodowy;

Wtórne- rezultaty ludzkiej działalności, kultura czyli dodatkowe środowisko, np szkoła która wpłynie na nasz rozwój.

Przetrwanie najlepiej przystosowanych to hasło Spencera. Społeczeństwo wydala elementy niezdrowe np. biednych, chorych, nienormalnych itp. Dobór naturalny czynów moralnych. Kieruje tym wymóg uporządkowanego świata. Będzie on wykluczał nie tylko chorych ale także chore zasady moralne. Ewolucjoniści są bardziej zainteresowani kierunkiem ewolucji a nie jej przyczynami. Przyczyn szukano w kulturze lub w konflikcie.

Marks i Engels.

Marks (1818- 1883) a Engels (1820-1895). Marks socjologi ie lubił. Uważał że socjo pozostaje na usługach kapitalizmu. Socjologowie to ci którzy tworzą by wyjaśnić istniejące warunki, za wąska, burżuazjna. Marksizm miał być naką o społeczeństwie, czyli czymś szerszym. Zawężanie problemu nigdy nie ukaże jego sedna. Nie nauka ale wyraz potrzeb i rządań tej częsci która jest wykorzystywana i uciskana. Teoretyk społeczny mial być jednocześnie działączem, bo nie ma teori bez wartościowania. Uważał także że nie ma wolności od interesów. Marks chciał zmienić all. To co jest jest skazane na zagładę a dpiero co powstanie będzie dobre. Oparte na dialektyce heglowskiej. Teza, antyteza, synteza. Coś-niecoś (Hegel w skrócie). Marks był materialistą. Wziął on od Hegla narzędzie ale zastosował do innej.... To co ideowe jest wtórne co do tego co materialne. Stanowiska oba łączy fakt że podstawą rzeczywistości społecznej jest sprzeczność. Narzędzie Marks wykorzystał także do krytyki a nie tylko opisu. Stąd biora się teorie krytyczne. np. nauka i społeczeństwo połączone razem a jednak się wykluczają, nauka jest wtórna do społeczeństwa ale także stwarza to społeczeństwo. Nie ma teori wolnej od praktyki. Nie ma państwa niezależnego od społeczeństwa czyli nie ma władzy bez społecznych interesów. Trzeba więc zmieniać stosunki społeczne, świadomość też ale mniej. Klasy społęczne są od siebie zależne a jak coś jest zależne to jest powiązane dialektycznie. Badać społeczeństwo które jest ważniejsze niż państwo. Zmiana bazy pociąga za sobą zmiane nadbudowy. To co wyjaśnia nam stan społeczny to własność prywatna, własność środków produkcji i stąd bierze się alienacja.

Alienacja- wyobcowanie; Właściciele czyją sie osamotnieni itp. jest to człowiek oddzielony od produktu który tworzy, robotnik który tworzy coś przez 12h nie jest oddzielony od tego efektu. Nie posiadam produktu, narzędzi i nawet materiałów z których to tworzę, nawet głowa jest oddzielona od ręki bo ja nie obmyślam procesu produkcji, moja reka robi to mechanicznie.

4 listopad 2008

Marks

Nie rozumiana jest jako zestaw naturalnych praw. Wszystko rozwija się historycznie, to ludzie twozą to razem. Panujemy nad naszą naturą bo to ludzie wytwarzają swoje potrzeby. Rewulocyjność myśli Marksa polega na tym że wg niego wszystko tworzą ludzie. Natura nie jest naturalna bo przetwarzana przez człowieka i tu Marks wpisuje sie w nowożytność. Nie ma determinacji historycznej ostatecznej. Historia nie jest niczym więcej jak działalnością człowieka dążącą do określonego celu. To my jesteśmy podmiotem więc możemy wszystko zmienić. Przeciwko abstrakcją jak państwo i człowiek. Nie ma człowieka w ogóle bo jest on zawsze osadzony, stworzony przez jakieś warunki historyczno-społeczno-kulturowe. Wszystko połączone jest z interesami, połączone z bazą ekonomiczną. Zawsze wskazuje się na podmiot poprzez układy, interesy, powiązania. Ma to służyć przezwyciężaniu filozofi nieugruntowanej, abstrakcyjnej. Filozoficzne spekulacje można nazwać ideologią. U Marksa ideologia to zdeformowane myślenie o rzeczywistości, fałszywa świadomość, sztuka dla sztuki nikomu nie potrzebna. Marks niesie przekonanie o samodzielności myśli, twierdząc ze świadomość musi być ucieleśniona (małe odwrcenie Kartezjusza). Absolutyzacja własnych poglądów ? Ideologia to zintegrowany system zewnętrzny wobec ludzi, tworzony przez klasy posiadające. Należy nie tylko gromadzić fakty ale także badać ich przejawy, dochodzić do uogólnień. Odchodzi się od teori o istocie człowieka w abstrakcji a dochodzi się do istoty człowieka w rzeczywistości, realizowanej w jakiś konkretnych warunkach. Bo człowiek to całokształt społecznych stosunków, więzi, zakorzeniony w czasie i miejscu. Ludzie tworzą człowieka a nie natura, nie ważne z jakimi potrzebami się rodzi ale jakie w nim kształtuje społeczeństwo. Zmienność społeczeństw nstępuje bo są różne stsosunki społeczne. Trzeba to barać w czasie - stąd materializm historyczny. Przyroda to też wytwór człowieka bo my ją zmieniamy. Nie ma żadnych pnkt stałych bo ludzie mogą robić co chcą. Ludzie stworzyli świat a więc moga się sami wyzwolić- doczesne zbawienie klasy robotniczej. Społeczeństwo tworzą różne działania ludzkie: wymiana, nauka, polityka, konsumpcja. Trzeba badać wzajemne relacje bo nic nie jest od siebie oderwane, (nie w izolacji i nie spekulacje). Isnieje wiele społeczeństw, są różne typy a na dole leży baza. Bazą każdego społeczeństwa jest jego sposób produkcji i to należy badać bo jest łatwo zauważalne. U Durkheima społeczeństwo należy badać po prawie. U Marksa po produkcji. Formacje społeczne:

1. Azjatycka- duże państwa, duże zorganizowane roboty; konflikt między strukturami państwa;

2. Antyczna- panowie i niewolnicy

3. Feudalna- feudałowie i chłopi

4. Burżuazyjna-uważał że tu konflikt jest najbardziej wyostrzony; kapitaliści i proletariat- konflikt podstawowy;

Podobna była kiedyś nieantagonistyczna pierwotna wspólnota. Domyślamy się że nie było tam własności prywatnej. Istniał pewien sposób produkcji nieantagonistyczny- tzw. drobnotowarowy czyli właściciele małych zakładów gdzie nie ma pracowników oprócz właściciela. Nigdy nie wpływał na realy kształt społeczeństwa, zawsze był na marginesie.

1867-18... Kapitalizm należy tu badać bazę ale i nadbudowę. Układ stosunków społecznych powiązanych z pracą wytwórczością. Wg Marksa praca to działalność śwoadoma i celowa w prcesie wytwórczym służąca członkom danego społeczestwa do uzyskania niezbędnych środków do życia, (uprzedmiotowienie świata, przyswajanie świata ludziom, ale nie w pojedynkę lecz zbiorowo). Praca czyni człowieka wolnym, zwłaszcza praca zbiorowa, jest to nawet niezbędny element tworzenia człowieka. Język powstaje w wyniku wspólnych wysiłków przy pracy. Gdyby nie zbiorowa praca nie było by narzędzi, świadomości celu. Ludzie stworzyli cel. Można się przeciwstawiać przyrodzie ale zbiorowo. Praca stanowi o wartości produktu (tak też mówił Adam Smith ojciec kapitalizmu). Przy założeniu że to są przeciętne umiejętności, przeciętna wydajność. Sposób produkcji = siły wytwórcze + stosunki produkcji.

Siły wytwórcze- środki pracy i ludzie. Podstawowy element produkcji to środki produkcji. Wyzysk to konsekwencja własności środków produkcji. Klasy społeczne są zewnętrzne i wywierają przymus na ludzi, ale przymus jest tworzony przez ludzi. Historia społeczeństw to historia walk klasowych. Burżuazyjne społeczeństwo jest teoretycznie bezklasowe a de facto najostrzej klasowe. Klasy są w każdym społeczeństwie z własnością prywatną. Praca jest zbiorowa, zbiorowy jest zakład, a owoce pracy przechwytywane są przez ręce indywidualne bo indywidualny właściciel. W kazdym społeczeństwie są 2 antagonistyczne klasy spleczne. Państwo to zorganizowanie przemocy zapewniającej stałą pozycję tym którzy wykorzystują. Religia opium dla ludu, uzasadnienie dla cichej pracy robotników. Państwo jest tylko tak gdzie jest podział na klasy stąd celem jest pańtwo bezklasowe. Wszystkie instytucje alienują się i stają się niezależne. Coś nietworzone przez ludzi i gdzie panującego. Marks twierdził że alieacja jest tworzona przez walke klas, przez klasę która wyzyskuje. Pństwo zwraca się przeciwko nam a służy tej części która wyzyskuje. Klasa panująca nie rządzi bezpośrednio walczą z sobą nieco, ale naczelny system ma rzetrwać bo sę im to opłaca. Celem jest zniszczenie państwa burżuazyjnego poprzez rewolucję. To dopiero wywoła zmiany. Życie jako układ stosunków określa świadomość a nie na odwrót. Świadomość jest odbiciem bytu, idea nie odmieni świata, odmienić może tylko to co jest osadzone w bycie. Warunki materialne określają ją (bazę?)tylko w ostatniej instancji. Świadomość wytwór społeczny zależny od bazy.? Fałszywą świadomość ma każda grupa która nie potrafi rozpoznać swojego miejsca w procesie dziejowym. Nawet robotnik ma do pewnego stopnia fałszywą świadomość, dopiero historia to zwerfikuje. Świadomość danej klasy to nadbudowa uczuć poglądów, stworzona na bazie danej własności. Najbardziej fałszywą świadomością jest ta intelektualistów...;p Świadomośc klasy robotniczej jest najlepsza i jest to to czym klasa będzie, jaka rolę odegra na prawdę. Dopóki nie weźmiemy sie za robote to nie wiemy na czym stoimy. Analiza społeczenstwa kapitalistycznego wynika ze sprzecznści w bazie- pracy kolektywnej i wlasności indywidualnej. Rewolucja jest koniecznością historyczna jedyna możliwością rozwiązania, ale nie jest rozwiązaniem absolutnym. Głownym czynnikiem rozwoju jest ludzka działalność. Rozpatrywana jest na kilku poziomach: postęp techniczny, siły wytwórcze, postęp w narzedziach (potencjalnie sprzyja), odpowiedni stan świadomości społecznej. Żadna z tych rzeczy nie wywołuje się samoczynnie. Rewolucja zależy od 3 cech ekonomiczna, polityczna, świadomościowa. Człowiek jest siłą przyrody która przyrodzie się przeciwstawia, niezrozumiany bez warunków społecznych, bez osadzania w innych warunkach. Podział pracy alienuje społecznie.

2 grudnia 2008

W poł XIX w w niemieckiej humanistyce nastąpił odwrót od pozytywizmu. Stworzono tzw. socjologie rozumiejącą, humanistyczną, częściowo antypozytywistyczną. Wyrasta on z nurtu zmwanego historyzmem. Zwrot przeciw ogólności a w kierunku konkretu, napędzane iracjonalną filozofią życia? Przeciwko prawom naturalnym tak jak je rozumieli pozytywiści. Uwzględniano konkret, lokalność, historyzm. Badanie indywidualności, a nie tego co jest wspólne, tego co nas odróżnia od siebie, jednostek zakorzenionych w pewnej lokalności. Mówi się o pewnych cechach charakterystycznych narodów, poszczególnych grup. Stanowisko które otwarcie wartościuje, opis wartości i ustosunkowanie do nich. Człowiek wartościuje, a więc ma światopogląd a nie absolutną prawdę, ma dostęp tylko do pewnych rzeczy, nasze spojrzenia się uzupełniają bo nikt nie widzi całości. My wpływamy na świat, a o na nas. Rzeczywistość połączona z badaczem i badacz wartościujący jak zwykły człowiek. Człowiek musi ppoznawać śwat poprzez procedure zwaną rozumieniem. Zakłada się że można wniknąć w świat badanych i później posługiwać się intuicją. Ważne jest to co jest jednostkowe niepowtarzalne. Napędziło to upadek wiary w postęp, odkrycie praw absalutnych, wszystko stało się relatywistyczne, nie można już uchwycić niczego a więc należy jedynie notować zmiany- historiografia.

Pojawia się rozróznienie na nauki humanistyczne i przyrodnicze- Dilthey. NP mają wyjaśniać fakty w oparciu o metodę.NH mają wyjaśniać fakty ludzkie a ponieważ ludzie przeżywają świat, czyli znają świat od wewnątrz... jesteśmypowiązani ze światem, więc możemy go zrozumieć. NH mają być niezależne od NP. Jednostka ma pewne cechy uniwersalene, ale także bardzo dużo cech zmienych, zależnych. Struktury są trwalsze od jednostek, ale majątakże pewne cechy związane z kontekstem nie tylko uniwersalne. Jednostka rozumie siebie w ramach wspólnoty i poprzez poznanie swojej kultury, a ona jest inna od innych kultur. Kultura to obiektywizacja życia, zestaw obiektów i zachowań występujących w danych społeczeństwie. Takie pojęcie występuje takze u Rickerta. Ludzie wartościują ale badacz ma sie od tego powstrzymać i tylko badać ak oni wartościują. Naukowość tak ale przyrodoznastwo nie, nie chcemy robić tego tak jak nauki ścisłe. Jednostki ludzkie to świadome jednostki działające w sferze wartości i uwzględniamy w swoich działaniach innych i ich działania, istniejemy więc w świecie interakcji, a interakcje kształtują społeczeństwo. Społeczeństwo to proces uspołecznienia. Czyli coś co jest zależne od aktywności jednostek, a więc jest to zmienne, jest ukształtowane z pewnych znaczeń. Ujawnianie co jest pod powierzchnią zjawisk, świata, a możemy to zrobić jestem częścią świata. Metodą NH jest zrozumieć znaczenie świata, jest to więc opis. Próba dojścia do sensu, zamysłu, toku myślenia. Próba odkrycia zjawiska i zinterpretowania go. Nie ma różnic w przeżwaniu przez badacza i człowieka. Przeżycie może być podobne, odtwórcze, zrozumieć coś psychologicznie i do tego dodać czynniki kulturowe, znajomość kontekstu i to all daje nam rozumienie humanistyczne.

F. Tonnies (1885-1936)

Znany najbardziej z pracy "Wspólnota i stowarzyszenie"gemeinshatft i i gesinshaft. Czy to kapitalizm rozkłada wspólnoty czy najpierw był rozkład więzi i dopiero przyszedł kamitalizm. Troche to i to. Pdtytuł: rozprawa o komuniźmie i socjaliźmie jako empirycznych formach kultury. Rozróżniał wspólnotę i stowarzyszenie. Rozróżnienie to to typy idealne. Wspólnotowośc kojarzy się z więzami pokrewieństwa, sąsiedztwa i przyjaźni. Po stronie stowarzyszenia stoi życie bardziej naukowe, handlowe, itp. Wspólnota jest podobna do organizmu, ma nature płynącą z naszej jaźni a stowarzyszenie do mechanizmu. Wspólnota kojarzy się z domem, wsią, małym miastem, więzi są bliskie, a stowarzyszenie z życiem miastowym, światowym, więzi są tu bardziej bezosobowe, nie ma wspólnychcelów, dóbr, a jedynie zbierzne interesy, przypadkowo zbiegają się nasze drogi. Wspólnote przypisuje się kobietą a stowarzyszenia mężczyzną, ale nie jest to trwałe. Wspólnotowości jest coraz mniej a stowarzyszeń coraz więcej. Czym dalej w przyszłość tym więcej będzie stowarzyszeniowych kobiet. W woli naturalnej też jest ukryty rozum, doświadczenie pokoleń- wspólnota, wola racjonalna- stowarzyszenie. We wspólnocie z jedności do wielości, a w stowarzyszeniujest wielość do jedności. USA państwo stowarzyszeniowe, stworze z wielu różnych narodowości. Wola naturalna wyraża się w woli racjonalnej, arbitralnej, a wola racjonalna musi mieć element naturalny. Typy wzjaemnych stosunków afirmacji. Wspólnta życie realne i organiczne, współżycie w wąskim kręgu, ale stosunek można mieć do wszystkich taki sam. Najsilniejsze jest do tych co są najbliżej, najsilniej wspólnotową więz można zaobserwować w relacjach matka-dziecko itp. Najbardziej szeroka może być wspólota ludzkości. Łączy się z nią trwałość. W stowarzyszeniu może się zmieniać. W jest naturalna jest więc żywa, organiczna, a S ma w sobie coś sztucznego, zbierzność interesów jeszcze nie ożywia. S jest tworem idei, towrem mechanicznym, sztucznie powołana do istnienia np. firma. Ustosunkowanie się do innych nie zależy ... Podstawowe elementy W krew, ziemia i duch, dlatego mamy W pokrewieństwa, sąsiedztwa i przyjaźni. Wola wegetatywna (mechaniczne), wola animalna (zmysłowe), mentalna (boźce intelektualne/ duchowe). Człowiek neguje wszystko co mu szkodzi i afirmuje wszystko co mu służy. Tak jest nie ustalamy tego. Co nam służy- odzywianie się i zachowaie gatunku. Wola naturalna występuje jako upodobanie, afirmacja rzeczy, przyzwyczajenie, pamięć, wspólny organ. Z natury człowiek dobry jest dla przyjaciół a zły dla wrogów. Z natury ludzie żyją razem, a wszystko co jest odosobnione wymaga doświadczenia. Człowiek sam nie może żyć a jeżeli się wyosabnia jest to późniejszy etap. Miłość, zażyłość wytworzyła język.

Wspólnota to ludzie organicznie powiązani mocą swojej woli i wzjemnie się afirmujący. Podmiot połączonej woli naturalnej. Podstawą wspólnoty jest pewna rozumność wspólnie wypracowana, porozumienie, czyli porządek oparty na woli naturalnej? We wspólnocie celem są części wspólnoty. Zbyt małe uprawnienia służą zerwaniu więzi?

Kobiety mają bardziej bezpośredni stosunek do rzeczy. Są szczere, bardziej naturalne stąd wola naturalna tworząca wspólnotę jest bardziej kobieta. Genialny mężczyzna ma nature kobiety. Najpóźniejsze zjawisko cywilizacyjne to kobieta stowarzyszeniowa. Obyczaje i przechowanie pamięci jest zadaniem kobiety i ich wiedzą. Wspólnota łączy się z ziemią, z posiadaniem. Stowarzyszenie związane jest z zarządzaniem. Wynagrodzenie jest związane z nagrodzaniem, płaca- jest związana ze stowarzyszeniem.

Stowarzyszenie to życie światowe, handlowe, wyrastające z namysłu. Uznanie świadome, pojęcie- obowiązująca zgoda na używanie pewnych słów, tworzenie pewnych pojęć. Najwyższym wyrazem stowarzyszenia jest uświadomienie. Sztucznie ustalona wielość, raz ustanowiona już jest. Świat w którym osoba istnieje tylko dlatego że jest uznana przez inne osoby. Stowarzyszenie ma coś w sobie z fałszu. Egoizm i próżność sa przyczynami zakładania stowarzyszeń. Nie istnieje ono samo w sobie, wyrasta ze wspólnoty i bez niej by umarło. Drugiego traktuje się jak wroga. Świat Hobbesowski. Człowiek nie wnosi tu całego siebie. Ma tam sojuszników albo przeciwników ze względu na cel. Krąg ludzi żyjących ze sobą pokojowo, którzy podejmują razem decyzję śwadomie, racjonalnie w oparciu o nteres, ale zawsze w oparciu o interes jednostki. Jest to umowa więc musi byc rozgraniczone pole działania, jakieś negatywne nastawienie by nie zostać oszukanym. W sferze ludzi wielkich miast istnieje jedynie pokuj zewnętrzny. Pozór etyczności, ludzi łączy jedynie wspólny interes. Przestrzeganie zasad arbitralnych. Współczesna politykabędzie miała niewiele wspólnego z etycznością. Państwo jawi się jako instytucja która karze. Wola arbitralna i naturalna występują razem. Arbitralna zawsze opiera się na naturalnej, a naturalna wyraża się w arbitralnej. Wspólnota jest troche jak roślina, jest czystsza, a stowarzyszenie jak zwierzę, jest pełniejsze. Czysty bo zwraca się do wewnątrz a zwierze na zewnątrz. Rozum jest grupowy i wielopokoleniowy. Wola naturalna to aka wola w której jest już zawarte myślenie, sama z siebie egzystuje, a wola arbitralna to wola jako wytwór myślenia, trochę myśle więc jestem. Stowarzyszenie tworzone są przez rozum indywidualny, sama racjonalna wola. Rozwój wspólnoty zmierza ku stowarzyszeniu. Najpierw był komunizm, później jest indywidualizm, socjalizm. Postęp jest sprzeczny z naturą.

Przewidywał że pojawi się państwo które zniesie i wspólnote i stwoarzyszenie.

6 stycznia 2008

Exam będzie w 1st tygodniu sesji. Od wt do pt.

Pareto

O ile kierujemy sie w swoi zachowaniu rezydułami o tyle my myslimy że kierujemy się czymś innym. Stąd bierze się głód myślenia skąd się to bierze. Chcemy mieć złudzenie że działamy na podstawie jakiś bardziej racjonalnych uzasadnień. Jest to tylko próba, przypisywanie sobie logicznych regół które jednak takie nie są. Te uzasadnienia nazywamy derywacjami, czyli pewne pochodne rezydułów, racjonalizacj naszych działań, próby wyjaśnienia naszych działań. Derywacje są dodatkowym czynnikiem popychającym nas do działań, są wtórnymi motywami działań, zmacnia to co juz było. Rezyduła są pierwotne wywołują potrzebę tworzenia, a derywacje są wtórne i zmienne.

Są klasy derywacji:

1. Proste, krótkie stwierdzenia faktów, tak jest i już.

2. Odwołujące się do autorytetu, tak mi ktoś kazał, odwołanie do tradycji także.

3. Odwołuje sie do zgodności z uczuciami i zasadami, tak dzialam bo taka jest wola ludu, tak chce lud i jet to uświęcone zasadą demokracji.

4. Wkorzystująca niejasności języka, jego moc perswazyjną, posługiwanie sie mglistymi pojęciami, np. solidarność z biednymi.

Teoria systemu społecznego (zachwyciała Parsonsa). System społeczny to połaczenie elementów składowych, czyli jednostek ze swoimi rezydułami, plus ich wzajemne oddziaływania. Wprawdzie istnieje wieczna zmienność w społeczeństwie ale jest pewna stabilość systemu zasadzajaca sie na pewnym punkcie równowagi który osiąga społeczeństwo. Zmienność jest falowa, sa pewne cykle, odchylenia od stałego pnkt równowagi i powrót do niej. Żeby społeczeństwo istaniało musi się ustawicznie zmieniać- przykład bączka. Stan społeczeństw nigdy nie jest stabilny, jest falowy, równowaga dynamiczna, róch wahadłowy. O powrocie do pnkt równowagi decydują m. in. rezyduła, stałe elementy w naszej naturze istniejące. Nie jest to stan stabilny, równowagi, jest to jedność przeciwieństw (tu podobieństwo do Simmela). Walka jest powszechnym prawem życia, po to aby zachować gatunek i nawet go poprawić. Nieuchrnna heteronomiczność społeczeństwa. Społeczeństwo jest zróżnicowane, czyli także nierówni i konieczn jest walka, rodzi się konflikt. Nawet gdyby wprowadzono socjalizm nie będzie równości. Walka prowadzi do stworzenia przywództwa, potrzeba sprawnych ludzi o odpowiednich rezydułach. Czym jest elita- ludzie z największymi osiągnięciami w danych dziedzinach, ci którzy kontrolują masy za pomocą przemocy, mają odpowiednie rezyduła. W elitach musi być ciągły ruch, nie można tworzyć elementów blokujących, każda elita musi być zastąpiona inną po swojej degeneracji, musi być przepływ z dołu do góry tych lepszych i z góry na dół tych słabszych a więc z czasem elita zyskuje wiele elementów niższych a to wpływa na jej degenerację. Postawowym elementem histori jest zdobywanie utraconych przez jednostki pozycji elitarnych. Jest to przkład teori psychologistycznych (ale nie sensu stricte). Większość teori które omiawialiśmy miały charakter linearny a nie cykliczny. U Pareta nie ma postępu społecznego. Pareto troche wykracza poza psychologizm. Porządek w kulturze decyduje o porządku społecznycm (Znaniecki).

Sorokin

Uczeń Petrarzeckiego. (1889- 1968). Członek parti socjalistów- rewolucjonistów. Urodził sie w Republice Komi. Zaangażowany politycznie, więziony za cara i za rewolucji, wyrok śmierci zmieniony na banicje. Pojechał do USA na Harvard, założył wydział socjologii. Teoretyk mobilności pionowa (z góry w dół) i pozioma (np. zmiana zawodu, jeśli oba są tak samo cenione). Teoretyk rewolucji- opisuje rewolucje bolszewicką i zestawia ją z innymi. Twierdzi że każda rewolucja ma 2 fazy: 1st najbardziej dziki, gdzie ujawniają się najgorsze instynkty (behawioralna socjologia rewolucji), rewolucja prowadzi więc zawsze do regresji na początku, bo zrywa więzi. A 2 faza jest konrrewolucyjna gdzie przywraca się porządek, który nie jest tak rewolucyjny jak się wydaje. Odwołuje sie mocno do klasyków. Wypromował Parsonsa, którego jednak bardzo krytykował. U każdego jenak widział coś złego. Człowieka nie da się wolnić od wartościowania. Był przeciwko pozytywistycznemu kultowi faktów. Krytyka pozostałości pozytywizmu, jest bardziej humanistyczny niż Weber i inni. Przeciw empiryzmowi. Powraca trochę do metafizycznej koncepcji. Zaczyna od opisu natury człowieka- który jest złożony z 3 elementów (duszy, zmysłów...) Człowieka należy baradć racjonalnie, logicznie, można logicznie spekulować. Należy także wykorzystać intuicję. Wszelkie systemy.... są dostępne do poznania jedynie intuicyjnie.

Socjologia to uogólniająca nauka o zjawiskach społeczno... Elementarnym zjawiskiem jaki mamy badać jest znacząca interakcja międzyludzka. Co wchodzi w jej skład? Istoty ludzki, znaczenia, wartości i normy i otwarte działania z całym wyposażeniem materialnym. Tworzą one systemy zorganizowanych interakcji, czyli grupy jako instytucje. Nie jest tak że są jednostki i społeczeństwo isą przeciwstawione. Nie ma jednego typu więzi. Pomiędzy jednostką i społeczeństwem są grupy- realne i fikcyjne. Realne grupy dają się uporządkować wedle poziomów zróżnicowania:

1. realne- połączone jednorodną więzią

-ad hoc- tworzone dla realizacji określnego celu?

-zorganizowane

2. kumulatywne- społeczne czyli dodane do siebie różne typy więzi.

3. agregat społeczny- trudność, wiele grup kumulatywnych, łączenie poszczególnych typów więzi, całość.

Interakcje mają wymiary:

1. Czas

2. Jednostronność czy dwustronność

3.Intensywność

4. Stratyfikacja

5. Szerokość zakresowa

6. Kierunek- czy w tym samym czy antagonistycznie

7. Stopień internalizacji

8. Jak skrystalizowane są relacje, a to zależne są jak spójne sa znaczenia, normy, wartości, prawa. Grupa jest tym lepiej zoraganizowana im bardziej spójne są normy, wartości, znaczenia.

3 typy relacji społecznych:

familistyczny- relacje intensywne, trwałe i totalne, całościowe, czysto solidarne, np. rodzina i grupa przyjaciół takich że hej!

kontrakualny- umowne relacje, coś jakby stowarzyszeniwe u Tonnisa, nie całościowe nietrwałe, ale moga być intensywne, są solidarne ale inaczej bo tylko w pewnym aspekcie w realizacji naszego celu.

koercyjne- strony sa całkowicie obce, nie ma solidarności, antagonizm, np. niewolnik i pan, wolność ale tylko dla jednej strony,

To sa typy idealne, więc występują także typy mieszane. W rzeczywistości jest fluktuacja tych typów czasem przeważa jeden, a czasem drugi.

Każda działalność ludzka i każdy system kulturowy ma 3 aspekty:

materialny- przedmioty

behawioralny- zachowania, co robimy z przedmiotami

kulturowy- treść, znaczenie, normy, dlaczego to robimy z tym przedmiotem :P

System społeczny jest tym lepiej zorganizowany im bardziej jest spójny jego system. Kultura może być mniej lub bardziej spójna ale poszczególne systemy w nim zawarte sa spójne, np. nauka itp.

Sorokin jako pierwszy zastosował komputery.

Supersystem kulturowy- wielka całość. Falowa, cykliczna teoria zmiany społecznej- podobieństwo z Paretem. Tyle że doąży ona do czegoś. Przewidywał powstanie nowej kultury altruistycznej miłości. Założył centrum baradwcze na krealtywnym altruizmem. Przed śmiercią twierdził że stsyemy USA i Rosji sie upodabniają.

System zintegrowany- najbardziej integruje...

Ideacyjny- poza zmysłowym światem istnieje coś poza zmysłowego, co kieruje tym światem

Sensualny- poza zmysłową rzeczywistości nie istnieje nic innego.

Ideastyczny- oparty na doskonałej równowadze i sensatywizmu i ideacjonizmu, wielostronna nieskończoność.

To wszystko nie sa typy idealne, one istnieją w rzeczywistości. Np. ideacujne jest średniowiecze, sensualna od nowożytności do lat 60, a po tym ma nastąpić czas ideastyczny.

W 1937 ukazały się ....

Znaniecki (1882- 1958)

Założył 1st czasopismo socjologiczne "Przegląd socjologiczny". Napisał "Współczesne narody", "Metoda socjologii", "Działania społeczne", "Rzeczywistość kulturowa"

Założenia:

Rzeczywistośc kulturowa jest czymś innym niż rzeczywistość przeyrodnicza. Metody badania trochę się różnią.

Wartość- to co jest oceniane dodatnio lub ujemnie przez działające podmioty. Interesuje nas jako badaczy dlatego że funkcjonuje w czyichs opisać. Wartości sa pierwotne wobec rzeczy. Za pośrednictwem wartości dowiadujemy sie o rzeczach. Rzeczywistośc rzeczy nie istnieja sama w sobie, zawsze za pośrednctwem refleksji. Przedmioty świata istnieją realnie dla nas dopiero w powiązaniu z wartościami, zawsze sa czyjeś i tak nas interesują. Badamy ze świadomościa że coś jest dla nas ważne. Świat dla humanisty to świat cuchych świaomości. Rzeczy sa wartościami gdy są …

20 stycznia 2009

FUNKCJONALIZM

Korzenie tkwią u Comta. Jest tu myślenie całościowe- prefunkcjonalne. Przyjęło kształt podobno naukowy w pozytywiźmie. Samo zorientowanie sie na badanie struktur, badanie w regularny sposób. Spencer dorzucił analogie między .... dodał myślenie biologicznie zaawansowane, w ogranizźmie społecznym istnieją potrzeby biologiczne. Potrzeby a na ich bazie tworzą sie struktury a na nich tworzą się funkcje. U obu wraz z Durkhaimem spotykamy cetralna idee równowagi, istnieje samoregulacja społeczeństwa która prowadzi do kierunku osiągnięcia równowagi. Podniesione przez Pareto i podjęte przez Parsonsa. U durkhaima istnieje jakiś stan normalny i zaburzenie anomia. W 1902 Parsons. Parsons jest z Kolorado, studiował w USA i w Londynie gdzie spotkał Malinowskiego. Pokazuje że system jest całością zorientowaną na spełnianie potrzeb które leżą w gestii określonych struktur. Inspiracja częściowo z Webera. Rozpatrujemy znaczenia na poziomie subiektywnym i społecznym. Społeczne dają się wyodrębnić w myśleniu historycznym. Weber znajdował tu porządek. Później będzie to u Znanieckiego. Mamy definicję systemu u Znanieckiego i Prsonsa. W 46 tworzy się wydział stosunków społecznych, integrujący różne nauki. Parsons zaczął od nauk ścisłych i przeżucił część do nauk humanistycznych. W 37 "Struktura działania społecznego"- trzeba na świat patrzeć systemowo. Nie są to twierdzenia ontologiczne, ale należy patrzeć na świat tak jakby był systemem twierdzeń, a tw są systemami pojęć, więc budowac systemową teorię świata, która musi być abstrakcyjna i ogólna. Interakcjonizm wpisuje w systemowość, my tworzym interakcje tak że są systemem. One się regulują, nawet gdy przeżywają kryzyst to jest on przejściowy, który może nawet służyć. Jest coraz lepiej. Podstawowy zarzut to świat w tej teori jest zbyt idealny, konflikty są zbyt marginalne i usprawniające. System sam sobą kieruje to gdzie jest kierowanie się jednostek wolną wolą itp. Jak połączyć wolną wolę jednastek w woluntarystyczne działanie? Parsons opierał swoje wnioski na podstawie systemu eukacyjnego. Podstawowa jednostka takiego działania, czy jednostki ludzkie czy byty szersze? Jednostka działania jako cegiełka w ścianie jaką jest działanie społeczne. Czyn jednostkowy, działanie jednostkowe. Składaja się na nie elementy: podmiot, aktor, plus całe wyposażenie działające (jakby ta glina, cemen, przeformułowany czyli ceła z cementem), podmiot jako dążący do celu, podmiot dysponujący alternatywnymi środkami do realizacji celu, do tego dodane warunki systuacyjne. Razem stanowi to sytuację i wkoncu idee, wartości dodane wszystko razem stanowi naszą cegłę. Dzieło podmiotów podejmujących subiektywne decyzje, niezdeterminowane, kierujący się ideami w danym momencie. Działanie społ to seria jednostek działania, realizowane przez jeden lub więcej jednostek. Różne sposoby orientacji, postaw. Jak to jest możliwe że tworzy sie porządek społeczny? Tworzy się z wielu jednostek działania. Nie wiemy dlaczego tak to jest ale jest ona systematycznie zorganizowana. Nawet jak w murze są wyrwy to jednak mór jest, stoi. Cegły są od początku w górze, są już wpasowane w większą całość. Nie da się wyjaśnić działąnia społecznego w kategoriach indywidualnych. Ale na morzu porównań między interakcjonistami Parsons jest najbardziej anty. Człowiek mów coś bo już jest motywowany siłą społeczną. Tu się podkreśla internalizację wartości, sa już włożone w jednostkę która je odtwarza. Nie kieruje się tu niczego od poczatku, przeciwieństwo interakcjonizmu Meada. To wszystko podobno nie zaprzecza wolności indywidualnej. Działanie społeczne jest częścią większego systemu. Systemy działania to systemy interakcji utwalonych. Wchodzimy w coś gotowego. Jednostka rodzi się i ma już przewidzianą rolę, dziedziczy swoje miejsce. System społeczny system interakcji społecznych. Teoria ta jest posądzana o uzasadnianie liberalizmu zachodniego. Do tego systemu interakcji dodaje system nazwany osobowością na poziomie społecznym i wszelakim- struktura połączeń pomiędzy potrzebami, system wiążący nasze potrzeby ze zdolnościami do podejmowania decyzji. Sterowanie możliwością zaspokojenia potrzeb. 4 system kulturowy- wartości; system organizmu.

organizm A	osobowość G
s kulturowy L	s działania I inaczej system społeczny

Zastanawia się jak osobowość łączy sys działania i kulturowy i z tego wychodzi mu organizm.

Funkcje podsystemów:

- adaptacja środków na potrzeby systemu i adaptacja systemu do środków środowiska.

- imperatyw osiągania celów, w tym celu musi podejmować decyzje, mobilizacja wspólnych środków

- imtegracja , tworzenie struktury

- latencja, zatajanie napięć a podkreślanie tego co łączy

Informacja płynie od L I G A

Energia płynie przez A G I L

Generalny system działąnia- system społeczny, składa się z syst. ekonomicznego A (środki do realizacja celów), politycznego (co zrobić żeby płacili podatki) G, struktura społeczna (zawody) I, kulturowa (syst, religijny, rodzina) L.

System kulturowy też da się podzielić na 4.

Istnieje system uniwersum.

Zmienne wzorcowe Parsonsa:

To jak jednostki odnoszą się do siebie w ramach systemów da się uporządkować w 5 typów orientacji na partnera interakcji (zaczerpniete z Tonniesa)

Dla typu wspólnotowego- typowe afektywne zaangażowanie, afektywa neutralnośc w stosunku stowarzyszeniowym,

Inny typ to całościowość i aspektowość (stowarzyszenie)

partykularyzm (wspólnota)- uniwersalizm (stowarzyszenie)

status przypisany (wspólota)- status osiągany (stow)

orientacja na kolektyw- orientacja na własną osobę

Co w rzeczywistości jest ważne? Internalizujemy wartości, instytucjonalizacja, właściwa socjalizacja, kontrola społeczna, resocjalizacja.

Co doprowadza do zmiany? Jest to zmiana pokojowa, ewolucyjna. Do zmiany doprowadza nadwyżka energii lub informacji. Zmiany pijawiły się wtdy kiedypojawiło sie pismo i prawo. Stadium prymitywne, pojawienie się pismo stadium pośrednie, pojawienie się prawa stadium nowoczesne.

---