1.Czym zajmuje się polityka społeczno-ekonomiczna?
2. Kto w praktyce uprawia politykę społeczno - ekonomiczną ( podmioty tej polityki ).
3. Założenia doktrynalne i pragmatyzm w polityce społeczno-ekonomicznej .
4. Rola państwa w życiu gospodarczym.
5. Co to jest strategia gospodarcza?
6. Jakie są cele strategiczne polskiej gospodarki do 2000 r.
7. Co to jest kryzys ustrojowy I kiedy wystąpił w Europie wschodniej
8. Co oznacza model dualnego rozwoju gospodarczego
I jakie ma zastosowanie w Polsce.
9. Relacje dwóch podstawowych czynników produkcji: Pracy I kapitału w polskiej gospodarce na przełomie wieków.
10.POLITYKA WŁASNOŒCIOWA
11. Generalne relacje między sektorem publicznym i prywatnym
12. PODSTAWOWE FORMY PRYWATYZACJI PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH.
13.CO TO JEST ENDOGENNY ROZWÓJ SEKTORA PRYWATNEGO.
14 Polska polityka własnoœciowa na tle Europy Wschodniej.
15. Warunki transformacji ustrojowej w Polsce 1989 - 1990.
16. JAK MOŻNA OKREŒLIĆ GŁÓWNE PRZYCZYNY I CECHY GOSPODARCZEJ RECESJI W POLSCE W LATACH 1990-91?
17. Jak można okreœlić główne czynniki wyróżnienia polskiej gospodarki od '92 r.?
18. JAK MOŻNA OKREŒLIĆ SPOŁECZNE KOSZTY TRANSFORMACJI W POLSCE?
19. POLITYKA PRZEMYSŁOWA
20. NA CZYM POLEGA RESTRUKTURYZACJA POLSKIEGO PRZEMYSŁU.
21. NA CZYM POLEGA KRYZYS BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO.
22. POLITYKA ROLNA
23. Społeczna i agralna specyfika polskiego rolnictwa.
23. STRUKTURA WŁASNOŒCIOWA W POLSKIM ROLNICTWIE:
24. Udział rolnictwa w PKB I w krajowym zatrudnieniu (na tle innych krajów).
25. POLITYKA FISKALNA
26. Co to jest dług publiczny, jak powstaje i z czego się składa.
27. UDZIAŁ WYDATKÓW BUDŻETOWYCH W PKB W POLSCE.
28. BANK CENTRALNY
29. FUNKCJE BANKU CENTRALNEGO:
30. Czym powinna cechować się polityka ekon. Sprzyjająca powstawaniu warunków dla szybkiegi i trwałego wzrosty polskiej gosp.
31. z czego wypływa potrzeba autonomii banku centralnego?
32. BUDŻET PAŃSTWA
33. Co to sĄ Dobra publiczne i jak wiążą się ze zjawiskiem zawodnoœci rynku?
34. Dobra społeczne pożądane?
35. Czy struktura monopolistyczne mogą powodować zawodnoœć rynku, a jeżeli tak to dlaczego ?
36. czy regulację rynkową należy uznawać za wystarczającą w funkcjonowaniu czynnika pracy?
37.Polityka makro i mikroekonomiczna.
38. Polityka ochrony konkurencji
39. Jak można okreœlić główne funkcje państwa w gospodarce
40. Na czym polega redystrybucyjna funkcja państwa
41. Co to jest rola „stróża porządku” jako jednej z funkcji państwa w gospodarce.
42 Jak można porównywać wielkoœci PKB w różnych okresach czasu?
43.Znaczenie maksymalizacji tempa wzrostu gospodarczego
44. Jak można okreœlić relacje pomiędzy pkb a zatrudnieniem i wydajnoœćią pracy
45. Jak można okreœlić szybkoœć obiegu pieniądza.
46.Polityka handlowa i celna.
47. Jak zmienia się geograficzna i towarowa struktura polskiego handlu zagranicznego
48. Na czym polega integracja gospod. Polski z UE?
49. Jakie elementy zawiera układ o stowarzyszeniu Polski z UE
50. Jakie relacje są między CEFTĄ a UE?
51. STRATEGIA GOSPODARKI OTWARTEJ.
52. Procesy globalizacji we współczesnym œwiecie.
Co to jest globalizacja i jakie są jej skutki dla integracji europejskiej?
1.Czym zajmuje si polityka spoeczno-ekonomiczna?
jako dyscyplina naukowa . Jej relacje do ekonomii i politologii.
Polityka spoeczno-ekonomiczna wskazuje konieczno czenia spoecznych oraz ekonomicznych celów i przesanek ingerowania organów pastwowych w sprawy gospodarcze. Przez polityk spoeczno-ekonomiczn rozumiemy wiadome oddziaywanie wadz pastwowych na gospodark narodow - na jej dynamik , struktur i funkcjonowanie , na stosunki ekonomiczne w pastwie oraz na jego relacje gospodarcze z zagranic , przy zaoeniu , e obejmuje ona take wpyw pastwa na rozwizywanie problemów spoecznych i wspomaganie postpu spoecznego.
Funkcje pastwa i dziaalno publiczna w dziedzinie gospodarczej s przedmiotem bada wielu dyscyplin , co doprowadzio do powstania nauki polityki ekonomicznej , która zajmuje si badaniem form , celów , narzdzi i sposobów oddziaywania organów pastwowych na gospodark.
2. Kto w praktyce uprawia polityk spoeczno - ekonomiczn ( podmioty tej polityki ).
Podmiotem polityki spoeczno - ekonomicznej jest wadza pastwowa , w której imieniu dziaania prowadz jej organy : centralne organy wadzy oraz organy samorzdu terytorialnego . W procesach decyzyjnych polityki spoeczno - ekonomicznej moe równie wystpowa dominacja aparatu urzdniczego , który czsto uzyskuje duy wpyw na wybór decyzji oraz ich tre . We wspóczesnym wiecie mamy równie do czynienia z ponadnarodowymi podmiotami polityki spoeczno - ekonomicznej , którymi s wspólne organy ponadnarodowe powoane przez rzdy krajów zrzeszonych na przykad w UE . Rzdy tych krajów wiadomie rezygnuj z czci swoich suwerennych uprawnie na rzecz tych organów , które przejmuj niektóre funkcje w planowaniu i realizowaniu wspópracy gospodarczej w skali caej wspólnoty . Organy pastwowe i stojcy na ich czele ludzie ponosz tym wiksz odpowiedzialno przed narodem za wykorzystywanie zasobów kraju , za stan i rozwój gospodarki, za poziom ycia , im silniejsza jest ingerencja pastwa w procesy gospodarcze .
3. Zaoenia doktrynalne i pragmatyzm w polityce spoeczno-ekonomicznej .
Doktryny spoeczno-ekonomiczne wywieray i nadal wywieraj duy wpyw na kierunki i tre oddziaywa wadz pastwowych na sprawy gospodarcze . Doktryna to zbiór uporzdkowanych w pewien sposób zaoe , twierdze i pogldów na temat okrelonej dziedziny wiedzy lub dziaalnoci. Doktryny podejmuj problemy , wskazuj i wartociuj cele dziaa , opieraj si one na zasadach okrelonych wiatopogldów, czasem na intuicyjnym uogólnieniu zebranych dowiadcze, na autorytecie ludzi, którzy doktryny tworz, dajc w nich wyraz swoich przekona.
Merkantylizm (XVII w.) - aktywne uczestnictwo pastwa w oddziaywaniu na gospodark przez popieranie uprzemysowienia kraju, eksportu wysoko przetworzonych wyrobów przemysowych, oson produkcji krajowej przed zagraniczn konkurencj.
Liberalizm gospodarczy (XVIII w.) - ograniczenie interwencji pastwa w sprawy gospodarcze do niezbdnego minimum, doktryn liberalizmu szeroko propagoway kraje silniej rozwinite , w których osona wasnego przemysu nie bya ju konieczna.
Interwencjonizm pastwowy szerokie wkraczanie pastwa w sprawy ekonomiczne. Pogldy w sprawie zakresu i sposobów oddziaywania pastwa na gospodark bardzo czsto wi si z przesankami typu ideologicznego. Partie polityczne, wyraajce interesy klas i warstw bdcych ich baz spoeczn , formuuj odpowiadajce tym przesankom cele , a take cae programy polityki .
4. Rola pastwa w yciu gospodarczym.
W literaturze polskiej rola pastwa wystpuje bardzo czsto. Mona mówi o róznych pogldach, a nawet rónych rozwijajcych si szkoach. Kady z autorów przedstawia sw list zada jakimi powinno zajmowa si pastwo w gospodarce rynkowej. Lista owa jest duga, znajduj si na niej w rónym zakresie i formie dziaania midzy innymi nastpujce zadania:
okrelenie strategicznych celów rozwoju oraz si i rodków ich realizacji
promowanie, kreowanie i umocnianie tendencji rozwojowych
sterownie procesami zmian strukturalnych
ksztatowanie rynkowych regó gry
dziaanie na rzecz stabilizacji miedzy innymi dziki systemowi wczesnego ostrzegania
dbanie o równowag wewntrzn i zewntrzn poprzez polityk finansow, monetern, kredytow i inne
udzia w tworzeniu infrastruktury technicznej i spoecznej
troska a rozwój edukacji oraz postp naukowo- techniczny
rozwijanie niezbdnej dla dziaalnosci podmiotów gospodarczych informacji
polityka regionalna pastwa midzy innymi okrelanie zasad lokalizacji i ochrony rodowiska naturalnego
udzia w zaspakajaniu potrzeb publicznych i socjalnych
zapewnienie warunków ekonomicznych dla obronnoci midzy innymi poprzez tworzenie i wykorzystywanie rezerw pastwowych
Wedug J. Kornai pastwo powinno odgrywa aktywn rol w gospodarce wykonujc nastpujce zadania:
sterowanie popytem w skali makroekonomicznej
regulowanie dziaalnoci monopolistycznej
rozwój, zmiany strukturalne
ochrona przed degradacj rodowiska
zachowanie zasad sprawiedliwoci spoecznej w podziale dochodów osobistych
Udzia pastwa w polityce ekonomicznej powinien wystpowa w dwóch elementach:
wytyczaniu celów politycznych i spoecznych wynikajcych z rozpoznanych na podstawie studiów, analiz i ocen i uwarunkowa wewntrznych i zewntrznych moliwoci ich realizacji
dokonywaniu wyboru koncepcji strategicznych tzn. celów rozwoju spoeczno- gospodarczego oraz si i srodków ich realizacji.
5. Co to jest strategia gospodarcza?
- jest czci polityki gospodarczej, i jej instrumentem. Treci programów strategicznych lat 90 jest spoeczno ekonomiczny rozwój Polski. W tym okresie polska powinna spenia warunki konieczne do przyjcia jej do Unii Europejskiej. Jest to okres w którym realizowana jest strategiczna koncepcja zrównowaonego kraju. Rozwój ten charakteryzuj 3 podstawowe cele:
Szybki wzrost gosp.
Stabilizacja systemowa i makroekonomiczna
Poprawa warunków ycia
Dopenieniem tego jest przestrzeganie takich zasad jak:
Stopniowe ograniczenie inflacji
Zmniejszenie deficytu budetowego
Konsekwentne ograniczenie dugu publicznego
Ograniczanie redystrybucyjnej funkcji budetu pastwa
6. Jakie s cele strategiczne polskiej gospodarki do 2000 r.
Gospodarka polska po przejciu w 1989 r. od gospodarki centralnie planowanej I przejciowych kopotach z transformacj we wczesnych latach 90 - tych wkroczya w okres szybkiego wzrostu, który nalea do jednego z najszybszych na wiecie (w granicach 5-6% wzrostu PKB w skali roku). Utrzymanie tak szybkiego wzrostu jest jednym z celów startegicznych, jakie zostay przyjte przez rzd w palnie do 2000 r. Inny celem strategicznym byo obnianie poziomu inflacji. W 2000 r. poziom inflacji mia osign wysoko okoo 5%. Jednak jak wiadomo poziom ten w zwiazku z „chwilowym” zaamaniem gospodarki nie zostanie osignity. Innym celem bezporednio zwizanym z malejc inflacja jest te polityka zmniejszania wysokoci stóp procentowych. Do kolejnych celów strategicznych zwizanych z polsk gospodark, jakie zostay zaoone jest stopniowe obnianie stopy bezrobocia, ustalanie stabilnego, ale rynkowego kursu naszej waluty w stosunku do walut obcych. Nastpnymi celami s poprawa w naszym bilansie handlowym, przez co rozumie si znaczne zwikszanie eksportu, w stosunku do wzrostu importu. Kolejnymi celami jakie miay by realizowane s prywatyzacja polskich przedsibiorstw, przycignicie do Polski, jak najwikszej iloci inwestorów zagranicznych, zarówno bezporednich, jak I portfelowych.
Tak z grubsza mona zarysow strategiczne cele polskiej gospodarki, które powinny zosta osignite do 2000 r. Juz teraz jednak wiadomo, e cz (czytaj wikszo) z nich nie zostanie zrealizowana. Zwizane jest to z przejciowymi kopotami, jakie przeywa teraz nasza gospodarka. Reasumujc mona powiedzie, e cel obniania wszystkiego (mimo ostatnich wzrostów) zosta osignity , cho nie w takiej wielkoci, jak zosta zaoony.
7. Co to jest kryzys ustrojowy I kiedy wystpi w Europie wschodniej
W 1989 r. nastpiy przeomowe wydarzenia w krajach Europy rodkowo-Wschodniej. Najpierw w zaama si system jednopartyjny w Polsce, a nastpnie w pozostaych krajach naszego regionu. Powoli nastpoway zmiany nie tylko w polityce, ale równie w gospodarce. Od systemu realnego socjalizmu I kolektywizmu nastpio przejcie do gospodarki rynkowej. Nastpiy zmiany w systemie podatków, zrównanie sektorów wasnociowych. Inwestycje zostay przesunite do gestii przedsibiorstw I banków w gestii rzdu pozostawiono inwestycje infrastrukturalne. Wydzielono ze struktur jednego banku inne banki, sprowadzajc rol BC do funkcji sterowania polityk pienin. Nastpowao powolne przejcie do gospodarki rynkowej.
Ten ogó przemian, które nastpiy po 89 r. moemy wanie nazwa kryzysem ustrojowym.
8. Co oznacza model dualnego rozwoju gospodarczego
I jakie ma zastosowanie w Polsce.
Model dulany rozwoju gosodarki polega na tym, rozwój gospodarczy ma dwa cele: z jednej strony zwikszanie wzrostu gospodarczego, a z drugiej sprostanie potrzebom spoecznym. Jak wiadomo te dwie polityki nie zawsze id ze sob w parze. Dlatego bardzo wane jest aby rzd potrafi koordynowa te dwa zagadnienia I w równomiernym stopniu je rozwija. Rzd powinien dy do tego aby ani polityka wzrostu gospodarczego nie wpywaa za mocno na spadek w zakresie potrzeb spoecznych I odwrotnie. Wane jest, aby istaniay w danym kraju, w tym przypadku w Polsce odpowiednie instytucje publiczne z których korzysta by móg ogó spoeczestwa, a take rzeby istniaa moliwo rozwoju gospodarczego I wspierania przedsibiorstw prywatnych.
Akumulacja kapitau jest motorem wzrostu gospodarczego.
Nowoczesne techniki wytwarzania w rolnictwie nie wymaga si nowoczesnych technik bo jest dziki temu duym pochaniaczem siy roboczej(26%)
Stopa akumulacji w przedsibiorstwie i caej gospodarce wynosi 20%,a podana to 26-28%.
Stopa oszczdnoci wynosi 10% w gosp.domowych,podobnie jak w innych krajach ale potrzeby sa wiksze (dynamika rozwoju).
Tempo wzrostu gosp. Mierzone wzrostem PKB jest wysokie tj.2% w 92r, 7% w 97r. Srednio za lata 90'te wynosi 6%,czyli jest dwa razy wiksze ni w krajach europejskich.
Rozwoj gosp.-Wzrost gosp. Oraz towarzyszce mu zmiany strukturalne.
Wzrost gosp.-proces tworzenia i powikszania rzeczywistych rozmiarów produktu spolecznego.Towarzysza temu zmiany struktury produktu narodowego i caej gospodarki.
9. Relacje dwóch podstawowych czynników produkcji: Pracy I kapitau w polskiej gospodarce na przeomie wieków.
Polska gospodarka jest bardzo specyficzna, aczkolwiek nie róni si w sposób znaczny od gospodarek powstaych z systemu centralnie planowanego. Kwestia kapitau I pracy w naszej gospodarce jest taka: istnieje nadwyka pracy, która w polskich warunkach jest bardzo tania, a wystpuje cigy deficyt jeeli chodzi o kapitay. Jednym sowem mona okreli polsk gospodark jako bardzo sabo wyposaon w kapitay. Dlatego istnieje konieczno przycignicia do naszego kraju kapitaów, które w poczeniu z tani si robocz umoliwiayby rozwój gospodarki. W zwizku z coraz wiksz kapitaochonnoci gospodarki istnieje konieczno jak najwikszego wspierania jej w kwestii kapitaów. W naszym wypadku na pewno nie obejdzie si bez wsparcia inwestorów zagranicznych. I w tym miejscu rodzi si nastpny problem: czy nie bdzie za duo kapitau zagranicznego w naszej gospodarce? Ale to jets problem innych pyta.
10.POLITYKA WASNOCIOWA
dotyczca zmian w strukturze gospodarczej jest czci skadow polityki spo-gosp. pastwa. Ma ona za zadanie uksztatowanie odpowiedniej struktury wasnoci w kraju.
Struktura wasnociowa rodzi si spontanicznie bez pomocy pastwa po latach ewolucji lub przez odgórne ksztatowanie przez wadze pastwowe.
Ksztatowanie wasnoci prywatnej odbywa si samoistnie , bez udziau wadzy.
Tworzenie wasnoci prywatnej w Polsce.
przeksztacenie przedsibiorstw pastwowych w jednoosobowe Spóki Skarbu Pastwa w celu prywatyzacji i komercjalizacji.
likwidacje przedsibiorstw pastwowych w celu sprywatyzowania ich majtku.
likwidacje przedsibiorstw pastwowych gosp. rolnej i przejcie ich majtku do zasobów wasnoci rolnej pastwa.
11. Generalne relacje midzy sektorem publicznym i prywatnym
• Zatrudnienie - w sektorze publicznym zatrudnionych jest 33% liczby zatrudnionych w Polsce. W sektorze prywatnym zatrudnionych jest dwa razy wicej: 66,7%.
• Produkcja globalna (suma nowowytworzonej wartoci przez wszystkie przedsibiorstwa dziaajce na terenie Polski w 97r). Udzia sektora publ. w produkcji globalnej: 30,6%. Udzia sektora pryw. W prod. Globalnej jest ponad dwa razy wikszy: 69,4%.
• Przemys - udzia sektora publ. 35,8% (w tym górnictwo I kopalnictwo publiczne: 6,9% produkcji przemysowej). Udzia sektora pryw. 64,2% caej prod. Przemysowej. W górnictwie I kopalnictwie sektor prywatny wytwarza 0,4% produkcji (cae górnictwo jest cigle wasnoci pastwow).
• Transport - sektor publ. wytwarza produkcj I wiadczy usugi: 45,9% (najwiksze PKP).
• Handel wewntrzny (miar udziau sektorów jest detaliczna sprzeda towarów). Sektor publ. w detalicznej sprzeday towarów ma 6,3% a sektor pryw. 93,7%.. Handel jest najbardziej sprywatyzowany.
• Handel zagraniczny -
import:
sektor publ. : 17,5% polskiego importu a sektor pryw. 82,5 %.
eksport
sektor publ. ok 25,7% a sektor pryw. prawie 75%
• Rolnictwo - w ponad 90% jest rolnictwem prywatnym
• Warto rodków trwaych I inwestycji
rodki trwae
sektor publ. 57,7% caego majtku (r. trw.) w Polsce (tj. Wasno pastwowa to 48,3% r. trw. I wasno komunalna ok 9%)
(maa produktywno rodków trwaych w sektorze publicznym).
inwestycje w Polsce (97r) sektor publ. 46% (wasno pastwowa 32%).
Prywatyzacja w Polsce powinna by zakoczona do 2005r. Najwikszy udzia sektora publicznego cigle wystpuje w transporcie (PKP). &
12. PODSTAWOWE FORMY PRYWATYZACJI PRZEDSIBIORSTW PASTWOWYCH.
Stosuje si trzy formy 1- przeksztacenie przeds. Pastwowego w jednoosobow jednostk skarbu pastwa (komercjalizacja) w celu prywatyzacji indywidualnej poprzez sprzeda akcji lub udziaów, powszechnej tj. wniesienia akcji lub udziaów do narodowych funduszy inwestycyjnych NFI. 2- Prywatyzacj bezporedni polegajc na rozporzdzeniu przez organ zaoycielski wszystkimi skadnikami materialnymi i niematerialnymi majtku przedsibiorstwa (sprzeda, wniesienie do spóki , oddanie do odpatnego korzystania). 3-Odrbnym procesom - w oparciu o ustaw o gospodarowaniu nieruchomociami rolnymi Skarbu Pastwa - podlega majtek byych pastwowych przedsibiorstw gospodarki wczony do Zasobu Wasnoci rolnej Sklarbu Pastwa w celu restrukturyzacji i prywatyzacji.
13.CO TO JEST ENDOGENNY ROZWÓJ SEKTORA PRYWATNEGO.
Endogenny - rozumiany jako rozwój szybki , rozwijany samodzielnie. W Polsce mamy obecnie ok. 6 mln. Podmiotów gospodarczych (cznie z gospodarstwami rolnymi). Przedsibiorstw pastwowych jest jeszcze ok. 3 ty. (stanowi to 0.5% wszystkich przedsibiorstw). S to przede wszystkim due przedsibiorstwa przemysu cikiego, górnictwa, elektrownie itd. Ju w 89 r. sektor prywatny wytwarza 27% PKB. W adnym innym pastwie komunistycznym procent ten nie by tak wysoki. Czciowo byo to spowodowane struktur wasnociow rolnictwa, które w wikszoci byo w rkach prywatnych. Srednie gospodarstwo - 7 ha. Wiele firm znalazo si w rkach prywatnych poprzez proces prywatyzacji.
14 Polska polityka wasnociowa na tle Europy Wschodniej.
Struktur wasnociow w Polsce ksztatuje si przez
popieranie powstajcych od podstaw przedsibiorstw prywatnych,
przeksztacanie przedsibiorstw pastwowych I komunalnych w przesibiorstwa prywatne.
W caej Europie Wschodniej obie metody s dzi stosowane, z tym e w Polsce jak dotd wiksz rol odgrywao popieranie przedsibiorstw prywatnych powstajcych od podstaw, natomiast przeksztacanie wasnoci miao znaczenie uzupeniajce. Przeksztacanie przedsibiorstw pastwowych trwa od 1990, w wyniku tego liczba przedsibiorstw pastwowych zmniejszya si o ponad poow.
15. Warunki transformacji ustrojowej w Polsce 1989 - 1990.
Przewrót ustrojowy stworzy warunki do zasadniczych reform systemowych, a w tym transformacj ustroju spo.-ekonomicznego.
Naleao zlikwidowa instytucje i struktury nakazowo-rozdzielcze systemu kierowania gospodark w realnym socjalizmie, kreowa warunki umoliwiajce uruchomienie i prawidowe dziaanie mechanizmów regulacji rynkowej, przeksztaci wasnociow struktur gospodarki - jej prywatyzacj /przejcie
Od systemu kolektywistycznego do ustroju opartego na dominacji wasnoci prywatnej/.
Naleao podj dziaania stabilizacyjne w celu minimalizacji skutków dugotrwaej recesji oraz uregulowanie systemu gospodarczego.
Depresja i rozkad nakazowo-rozdzielczych mechanizmów zarzdzania doprowadziy do naruszenia równowagi: ogólnego niedostatku poday w stosunku do strumienia pienidza.
Rzd zacz zmierza do stabilizacji gospodarki: ograniczajc urzdow regulacj cen, wzrost cen zastosowano do zrównania popytu z poda, zmniejszajc wydatki budetu pastwa oraz ograniczajc dotacje dla deficytowych przedsibiorstw, zmniejszajc zakres inwestycji.
Zaczto walczy z inflacj, dy do przywrócenia równowagi rynkowej oraz otwarcia gospodarki polskiej na import.
W 1990 rzd sprecyzowa program stabilizacyjny, którego celem byo osignicie równowagi, zdawienie inflacji oraz zlikwidowanie popytu nad poda.
Wprowadzono wewn wymienialno zotego i stabilizacj kursu walutowego.
Ograniczono do 20% ceny regulowane przez pastwo, znacznie podwyszono ceny i dopuszczono do ich swobodnego ksztatowania na rynku.
Proces ten nazywany jest terapi szokow.
W II poowie 1990 rzd Bieleckiego postawi na pobudzenie produkcji, wzmocnienie kontroli monetarnej i kontroli pac. Kontynuowa restrykcyjn polityk fiskaln i monetarn, ogranicza inwestycje, zmniejsza kredytowanie sektora publicznego i budownictwa mieszkaniowego, utrzymywa stay kurs walutowy i stop procentow na poziomie przewyszajcym stop inflacji.
Proces stabilizacji gosp. Postpowa przy spadku produkcji i zatrudnienia.
Utrzymywa si wysoki poziom inflacji i bezrobocia. Nastpi spadek popytu konsumpcyjnego i poziomu spoycia - rozszerzya si strefa ubóstwa do 40% ludnoci kraju.
Pojawia si potrzeba dziaa pozytywnych - walki z recesj i pobudzenia wzrostu produkcji krajowej.
16. JAK MONA OKRELI GÓWNE PRZYCZYNY I CECHY GOSPODARCZEJ RECESJI W POLSCE W LATACH 1990-91?
Recesja gospodarcza w Polsce po 1989 roku spowodowana bya wprowadzeniem reform gospodarczych majcych na celu przeprowadzenie transformacji gospodarki z socjalistycznej centralnie sterowanej na kapitalistyczn wolnorynkow. Zmiany stay si konieczne w zwizku ze zmianami na scenie politycznej. Tzw. plan Balcerowicza zakada wprowadzenie cakowitej wewntrznej wymienialnoci zotówki oraz uwolnienia jej kursu. Spowodowao to znaczny spadek wartoci pienidza a co za tym idzie osabienie gospodarki. Doprowadzono take do zwikszenia dyscypliny budetowej, zaprzestano dodrukowywania pienidzy bez pokrycia. Zaczto take proces restrukturyzacji przemysu co doprowadzio w pierwszej kolejnoci do zamknicia nierentownych przedsibiorstw a w efekcie do dramatycznego wzrostu wskanika bezrobocia.
17. Jak mona okreli gówne czynniki wyrónienia polskiej gospodarki od '92 r.?
Polska gospodarka po 92 roku wyrónia si w stosunku do innych gospodarek rejonu wschodnioeuropejskiego przede wszystkim tym i konsekwentnie dya do spenienia wszystkich pocztkowych zaoe bez wzgldu na zmiany ekip rzdzcych (kiedy na Wgrzech wadz przejli socjalici rozlunili dyscyplin w wykonywaniu reformatorskich zaoe co w efekcie doprowadzio do powanych reperkusji gospodarczych). Dbano o zachowanie duego wzrostu gospodarczego nie pozwalajc jednoczenie na przegrzanie gospodarki jak to miao miejsce w Czechach. Zadbano o odpowiednie umocowanie waluty krajowej i dywersyfikacj rynków eksportowych co w efekcie umoliwio skuteczn obron przed krachem na rynku rosyjskim.
18. JAK MONA OKRELI SPOECZNE KOSZTY TRANSFORMACJI W POLSCE?
-bezrobocie
-zrónicowanie majtkowe
-zmniejszenie wydatków na cele socjalne
Wysokie koszty transformacji systemowej w Polsce wyraaj si w gwatownym wzrocie bezrobocia oraz w znacznym obnieniu przecitnej miesicznej pacy realnej. Stopa bezrobocia , która przed kocem transformacji ksztatowaa si w granicach zera , poczwszy od '90 roku systematycznie rosa i w '94 r . zbliya si a do 16%.Z punktu widzenia pracownika , jego poczucie stabilizacji pacy mao istotne s argumenty ,e przed '90 rokiem nie wystpowao bezrobocie tylko dlatego ,e rzd stosowa polityk nadmiernego , a wic nieracjonalnego zatrudnienia. Najwaniejsze byo , e ma prac. Wynikay std wysoka pynno siy roboczej i powszechnie wystpujce ukryte bezrobocie , szacowane przez niektórych ekonomistów na ok. 20% a nawet 30% ogólnej liczby zatrudnionych. Taka sytuacja nie daa si pogodzi z rozwijajc si gospodarka rynkow , która od pocztki narodzin zacza eliminowa stopniowo zbdn si robocz i nieudolne do rozwoju przedsibiorstwa. Dla ogromnej rzeszy ludzi
dotknitych bezrobociem by to wielki wstrzs psychiczny i spoeczny. Zaczo szerzy si ubóstwo , a nawet ndza. Im duej kto pozostawa bez pracy tym gorzej by postrzegany przez pracodawców. Nawet jeli pojawiay si nowe miejsca pracy , zajmuj je ludzie modzi , cieszcy si dobrym zdrowiem , a nie bezrobotni.
Przy duszym okresie pracy rozpoczyna si proces destrukcji. Tacy ludzie podatni s wejcie w wiat kryminogenny, alkoholików itp.
Niezadowolenie nie jest wycznie zwizane ze wzrostem bezrobocia , ale i z obnik pac. Zmiany systemowe jakie nastpiy w Polsce spowodoway , e skala spadku pac bya trudn do uniknicia cen jak spoeczestwo musiao zapaci. Spadek przecitnej pacy realnej wystpi nawet w latach `92-93 , w których rozpocz si wzrost PKB w warunkach spadku przecitnego zatrudnienia , co musiao prowadzi do wzrostu wydajnoci pracy. Spadek ten zosta dopiero zahamowany dopiero w '94 r. Wykazany wzrost przecitnej pacy realnej i 1,1% mieci si w granicach statystycznego bdu i by spoecznie nieodczuwalny. Operowanie wielkociami przecitnymi zawsze ukrywa zamiany zachodzce na kracach badanej populacji pracowników zawodowo czynnych . W grupach najwyej zarabiajcych spadek pac realnych móg by niewielki lub nawet w ogóle móg nie nastpi , natomiast w grupach najniej zarabiajcych spadek ten by znaczny . Te grupy zawodowe znalazy si w obszarze ndzy , a nawet utraciy zdolno finansow do regulowania biecych opat komunalnych. Najsilniejszy spadek dochodów realnych nastpi w gospodarstwach chopskich . Wedug GUS w '92 r. wskanik dochodów realnych na osoba w gosp. rolnym wynosi zaledwie 49% poziomu osignitego w '89 r. Wie zostaa dotknita duym bezrobociem spowodowanym upadoci PGR-ów Niepokojco pogbiay si dysproporcje miedzy przecitnymi wynagrodzeniami pracowników przedsibiorstw a pracowników sfery budetowej .W '94 r. osigny zaledwie82%.Wysokie koszty transformacji staj si jednym ze róde oporu nie tyle przeciwko wprowadzaniu gospodarki rynkowej , ile przeciwko takim posuniciom , które powoduj bardzo nierównomierne obcienie tymi kosztami rónych grup spoecznych.
19. POLITYKA PRZEMYSOWA
rozpatrywana w kontekcie dostosowania aparatu produkcyjnego do wymogów konkurencji midzynarodowej oraz konkurencji oligopolistycznej midzy przedsibiorstwami z rónych krajów. Przemiany strukturalne wewntrz przemysu maj decydujce znaczenie w ksztatowaniu przeobrae strukturalnych.
Polityka przemysowa ogóu skoordynowanych dziaa rzdu, skierowanych na ksztatowanie warunków okrelajcych reakcje podmiotów gospodarczych, z zamiarem osignici celów uznanych za wane.
Przez polityk przemysow rozumie si dziaalno interwencyjn pastwa prowadzon w stos. do przemysu a polegajc na modyfikacji alokacji dokonywanej przez rynek.
Polityka ta moe wspomaga otoczenie przedsibiorstw oraz podejmowa dziaania skierowane bezporednio do grup przedsibiorstw przemysowych.
Aktywny rodzaj polityki przemysowej ma za zadanie pobudzenie zmian strukturalnych w przemyle, innowacyjnoci, podnoszenie efektywnoci i konkurencyjnoci midzynarodowej
przedsibiorstw pastwowych.
Polityka przemysowa to te dziaanie ochronne którego celem jest utrzymanie zatrudnienia w schykowych gaziach, zapewnienie bezpieczestwa ekonomicznego kraju.
Polityka ta wpywa na alokacj zasobów midzy gaziami produkcji.
20. NA CZYM POLEGA RESTRUKTURYZACJA POLSKIEGO PRZEMYSU.
W obliczu zapaci przemysu , naleao dokona i wdroy procesy dostosowawcze , które pozwoliy by poprawi kondycj polskiego przemysu .W przypadku Polski za najwaciwsz naleaoby uzna tak , która nie dyskryminuje , lecz wyzwala ekspansj efektywnych przedsibiorstw .Taka polityka przemysowa powinna preferowa nastpujce dziaania :
-zmierzanie w kierunku wzmocnienia si rynkowych i wzrostu konkurencyjnoci przemysu , w tym gównie przez popieranie postpu technologicznego i podnoszenia kwalifikacji.
-usprawnienie funkcjonowania rynków czynników produkcji przez budowanie warunków zapewniajcych wzrost mobilnoci kapitau i pracy nie tylko przekroju gaziowo-branowym , lecz take w przekroju przestrzennym .
-elastyczna ochrona wasnego rynku.
-denie do obnienia ogólnych kosztów funkcjonowania przemysu przez uatwianie dostpu do wyrobów zagranicznych , ochron rynku krajowego przed nieuczciwa konkurencj.
-podejmowania dziaa restrukturyzacyjnych w przedsibiorstwach przemysowych , które zostay szczególnie dotknite negatywnymi spoecznymi skutkami transformacji w przemyle.
-podejmowanie dziaa w celu likwidacji trwale nieefektywnej czci przedsibiorstw przemysowych , aby nie stanowiy niepotrzebnego obcienia dla gospodarki.
- uczestniczenie w sposób bezporedni w programie rekonstrukcji tradycyjnych gazi przemysu , takich jak przemys wydobywczy , hutniczy , energetyka.
21. NA CZYM POLEGA KRYZYS BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO.
Dawniej ludzie mieli ksieczki mieszkaniowe na które wpacali pienidze i oczekiwali na mieszkania nawet kilka lat. W socjalizmie byo bardzo duo mieszka zakadowych, przydzielanym osobom pracujcym w firmach przemysowych pastwowych. Obecnie buduje si wicej mieszka jednake s one drogie. Wprowadzone ulgi podatkowe obowizywa bd do koca 99 roku. Jednake na mieszkania, pomimo wprowadzenia preferencyjnych kredytów, sta niewielu.
22. POLITYKA ROLNA
sztuka osigania celów w dziedzinie rolnictwa.
Cele:
produkcja i obrót artykuami rolnymi, hodowlanymi, ryboówstwa, oddziaywania na struktury agrarne i rozwizywanie problemów socjalnych wsi.
okrelenie mechanizmów, rodków i instrumentów realizacji tych celów.
Podmioty:
pastwo z wadz ustawodawcz i wykonawcz (Ministerstwo rolnictwa)
wadze samorzdowe
Przedmiot:
gospodarstwa rolne
wszystkie podmioty gosp. zajmujce si produkcj i dystrybucj produktów rolnych oraz podmioty, na które pastwo oddziauje.
Cele ustalane s przez podmioty na okresy roczne lub sezonowe.
Celem rolnictwa jest restrukturyzacja rolnictwa aby zbliy si do UE. (Cel redniookresowy)
Cele polityki rolnej ustalane s przez podmioty (pastwo).
na rednio - ok 5 lat
na krótko - np. skup jesienny
na dugookresowe - ponad 5 lat.
U nas cele redniookresowe - restrukturyzacja - przystosowanie polskiego rolnictwa do UE.
23. Spoeczna i agralna specyfika polskiego rolnictwa.
Rolnictwo w Polsce w 95% jest w rkach prywatnych. Do tej pory sprywatyzowano 18- 20 % Pastwowych Gospodarstw Rolnych. Cech charakterystyczn polskiego rolnictwa jest bardzo due rozdrobnienie - rednie gospodarstwo ma 7 ha. Zatrudnionych w rolnictwie jest 26% ludnoci kraju.
23. STRUKTURA WASNOCIOWA W POLSKIM ROLNICTWIE:
prywatna
pastwowa
spódzielcza (sektor prywatny)
Powierzchnia uytków rolnych:
wasno prywatna - 82 % powierzchni uytków rolnych
wasno pastwowa 7.3 %-7.5% pow. u. rol.
wasno spódzielcza - ok. 3%
Struktura polskich gosp. rolnych:
Indywidualne gosp. rolne w %/ha |
||||||
|
1-1,99 |
2-4,99 |
5-6,99 |
7-9,99 |
10-14,99 |
15 i wicej |
Ogóem gosp. = 100% |
22,7% |
32,7% |
12,8% |
12,7% |
10,6% |
8,5% |
80% gosp. domowych nie ma wystarczajcego obszaru aby utrzyma si z rolnictwa. Musz wiza to z innymi obszarami dziaalnoci gospodarczej. W Polsce zarudnienie w rolnictwie 25-26% wszystkich pracowników. Rolnictwo wytwarza 6% PKB - wydajno pracy w rolnictwie jest niska. Ludzi yjcych wycznie z rolnictwa jest znacznie mniej ni ludzi yjcych z rolnictwa i dodatkowych zzaj. Ludzie yjcy wycznie z rolnictwa stanowi 8% mieszkaców wsi.
30-40% ludnoci mieszka na wsi. Okoo 3,2 caej ludnoci utrzymuje si z roli. Polska nie jest zurbanizowana.
Przedsibiorstwa rolne to gospodarstwa o tysicach ha. Niektórzy traktuj ziemi jak lokat kapitau i nic nie uprawiaj.
23% caej produkcji wiatowej - produkcja yta w Polsce.
W maych gosp. rolnych jest wicej ludzi z wyszym wyksztaceniem (lekarze, weterynarze, lenicy), którzy oprócz wyksztacenia maj gosp. rolne.
Odsetek ludzi z wyszym wyksztaceniem ma gosp. rolne o duej powierzchni, s to gównie ludzie modzi, którzy przyjli gosp. po ukoczeniu wyszych uczelni.
1,1% ludnoci na wsi posiada wysze wyksztacenie (w miecie 9,7).
24. Udzia rolnictwa w PKB I w krajowym zatrudnieniu (na tle innych krajów).
Rolnictwo w Polsce wytwarza 6% PKB, podobnie jest w Czechach, Sowacji, Rosji Azji Pónocnej, Irlandii (bez Irlandii Pónicnej), Meksyku i Argentynie. Dalej na wschód od Polski ten udzia jest wikszy.
W Brazylii ten udzia to 10-19%, w Ameryce rodkowej od 20 do 30%., w Afryce rodkowej powyej 30%. Udzia w wysokoci 5% i mniej jest w krajach Unii Europejskiej, Ameryse Pónocnej, Australii.
Udzia rolnictwa w zatrudnieniu
W Polsce ten udzia wynosi 26% (maa wydajno pracy); 38-40% ludzi mieszka na wsi a 8% mieszkaców wsi yje wycznie z rolnictwa. Podobny udzia rolnictwa (ale cznie z lenictwem I ryboówstwem) w zatrudnieniu jest w Rumunii, Grecji, Brazylii. Ponadto bardzo duy odsetek maj Indie (ponad 60%), Indonezja (ponad 48%), Egipt (ponad35%). Poniej 10% jest we Francji, Hiszpanii, Finlandii. Poniej 6% w Japonii. Mniej ni 4% w Niemczech. W USA ok. 3% a w Wlk. Brytani jeszcze mniej.
25. POLITYKA FISKALNA
polega na uyciu poday pienidza jako instrumentu realizacji ogólnych celów polityki gospodarczej.
Bank centralny jest instytucj publiczn, za porednictwem, której pastwo prowadzi polityk pienin.
Polityka pienina - caoksztat rozwiza i dziaa, które s podejmowane w gosp. narodowej w celu zaopatrzenia jednostek gospodarujcych w pienidze i kredyt, oraz w celu regulowania wielkoci pienidza.
Bank emisyjny odpowiada za polityk pienin. Pastwo ustalajc polityk finansow ustala nie tylko cele fiskalne, ale te cele polityki pieninej.
Cele polityki pieninej naley rozpatrywa w ramach celów stawianych przed polityk gosp.
Cele:
- osigniecie stabilizacji poziomu cen
- wysoki stan zatrudnienia
- równowaga gosp. zewn.
- wzrost gospodarczy
8) Dualny model rozwoju gosp.
- nowoczesne techniki wytwarzania
- w rolnictwie nie wymaga si nowoczesnych technik, bo jest dziki temu duym pochaniaczem siy roboczej (26%)
Stopa akumulacji w przeds.,caej gosp. 20%, a porzadana to 26-28%.
Stopa oszczdnoci to 10% w gosp. domowych, podobnie jak w innych krajach, ale potrzebuj wiksze (dynamika wzrostu)
Tempo wzrostu gosp. mierzone wzrostem PKB jest wysokie tj.
2% - 92r.
7% - 97r.
rednia za lata 90 wynosi 6%, co jest dwa razy wiksza od krajów europejskich.
Rozwój gosp. - wzrost gosp. oraz towarzyszce mu zmiany strukturalne.
Wzrost gosp. - proces tworzenia i powikszania rzeczywistych rozmiarów spoecznego produktu. Towarzysza temu zmiany struktury produktu narodowego i caej gosp.
Akumulacja kapitau jest motorem wzrostu gospodarczego.
26. Co to jest dug publiczny, jak powstaje i z czego si skada.
Dug publiczny jest to finansowe zobowizanie wadz publicznych (pastwowych i samorzdowych) z tytuu zacignitych poyczek. Przyczyn powstawania dugu publicznego mog by take skutki innej dziaalnoci wadz publicznych np. przymusowe wywaszczenia mienia na zasadach odpatnoci, zobowizania odszkodowaniowe i inne). Najwaniejsz przyczyn powstawania dugu publicznego jest zaciganie poyczek na pokrycie deficytu budetowego. Za pomoc poyczek publicznych powinny by finansowane wydatki kapitaowe (majtkowe) których efekty wykraczaj poza biecy rok budetowy, nie powinno si finansowa poyczkami wydatków biecych. Dug ten dzielony jest na - wewntrzny (krajowy) i zewntrzny (zagraniczny). W krajach wysoko i rednio rozwinitych o ustabilizowanej gospodarce dug publiczny jest zjawiskiem powszechnym, utrzymujcym si przez dziesiciolecia.
27. UDZIA WYDATKÓW BUDETOWYCH W PKB W POLSCE.
Zakres alokacji rodków na rzecz osób opacanych bezporednio z budetu wzrós ponad dwukrotnie. Wzrost ten wynika z potrzeby zblienia dochodów osób pracujcych w sferze budetowej do dochodów pracowników sfery pozabudetowej oraz ze wzrostu wydatków na wiadczenia spoeczne.
Struktura wydatków budetowych w Polsce w 1996:
wydatki majtkowe 4,9%
rozliczenia z bankami 2,3 %
wiadczenia na rzecz osób fizycznych 8,7 %
dotacje i subwencje 35,7%
obsuga dugu publicznego 16,4%
wydatki biece jednostek budetowych 32%
Ekspansja sektora publicznego powoduje nienadanie wzrostu dochodów publicznych za wzrostem wydatków i stay brak równowagi finansowej w sektorze publicznym. Sektor publiczny w wielu krajach osign rozmiary zagraajce dugookresowym moliwociom wzrostu gosp. kontrolowanie za przez pastwo wielkoci sektora publicznego staje si coraz trudniejsze. Due znaczenie ma usprawnienie i racjonalizacja alokacji budetowej w sektorze publicznym. Podjto próby tworzenia budetów w ukadzie programowym oraz próby wprowadzenia analizy i oceny efektywnoci wydatków publicznych jako podstawy podejmowania decyzji alokacyjnych.
28. BANK CENTRALNY
jest instytucj publiczn za porednictwem której pastwo prowadzi polityk pienin.
29. FUNKCJE BANKU CENTRALNEGO:
jest instytucj emitujc pienidz gotówkowy,
jest bankiem banków tj. dziaa jako bankier dla banków komercyjnych, zapewniajc sprawne funkcjonowanie systemu bankowego,
jest bankiem pastwa - sprawuje kontrol nad poda pienidza oraz finansuje deficyt budetu pastwa.
Gównym celem polityki pieninej jest zapewnienie stabilnoci cen.
Bank centralny powinien sprzyja realizacji ogólnych celów polityki gospodarczej ale nie moe podwaa stabilnoci cen. Powinien dziaa z zasad gospodarki wolnorynkowej i wolnej konkurencji sprzyjajc efektywnemu podziaowi zasobów.
Bank Centralny nie jest w stanie bezporednio wpywa na realizacj ogólnych celów polityki ekonomicznej. Robi to w sposób poredni.
Cele porednie polityki pieninej:
reagowa na instrumenty polityki pieninej
pozostawa w jednoznacznej relacji z celami ostatecznymi polityki pieninej.
by atwo obserwowalne tzn. informacje ilociowe o nich musz by dostpne w krótkich odstpach czasu i bez znacznych opónie w czasie.
Kontrolujc poda pienidza, stop procentow, kurs walutowy bank centralny osiga cele ostateczne. Zmienne powysze peni rol indykatora polityki pieninej. Przekazuj informacje czy polityka pienina jest bardziej ekspansywna czy bardziej restrykcyjna w stosunku do okresy bdcego przedmiotem porówna.
30. Czym powinna cechowa si polityka ekon. Sprzyjajca powstawaniu warunków dla szybkiegi i trwaego wzrosty polskiej gosp.
Polityka ekon. Powinna podejmowa rodki sprzyjajce wzrostowi prod., wykorzystaniu zasobów kraju , redukcji bezrobocia i poprawie warunków ycia ludnoci. Osignicie celów trwaego rozwoju gosp. Wymaga take odpowiedniego ksztatowania celów niszego rzdu, do celów tych nale: wzrost przedsibiorczoci , inicjatywnoci i innowacyjnoci wszystkich podmiotów funkcjonujcych w gospod., oraz zapewnienie swobody prowadzenia dziaalnoci gospod..polityka ta powinna cechowa si take zadaniami dcymi do przeksztace strukturalnych gospodarki- wie si to z preferowaniem rozwoju gazi bdcych nonikiem postpu naukowo-technicznego, oraz przeksztaceniami struktury wasnociowej z pastwowej na prywatn. Wród celów tej polityki wan rol odgrywa równie równowaga gosp.- jako warunek sprawnego funkcjonowania pastwa. W ujciu krótkoterminowym oddziaywania te dotycz sfery polityki pieninej, budetowej cenowo-dochod, su przystosowaniu popytu do aktualnych rozmiarów poday.
31. z czego wypywa potrzeba autonomii banku centralnego?
Potrzeba ta wynika z koniecznoci rozdzielenia dziaa polityki fiskalnej prowadzonej przez rzd od polityki pieninej. Gównym celem polityki pieninej jest emisja pienidza i zapewnienie stabilnoci cen, nie oznacza to, ze polityka pien. Nie powinna wspiera polityki gosp., jednak powinna to robi nie podwaajc swoich gównych celów. Bank centralny powinien dziaa niezalenie od dziaa rzdu dlatego tez jego autonomia zapobiega pewnego rodzaju naduyciom jak np. Emisja pienidza na pokrycie deficytu budetowego, oraz zapewnia ,e dziaania b c. Nie s wymuszone przez potrzeby gosp. Kraju ani nie dziaaj w celu ich zaspokojenia.
32. BUDET PASTWA
zespó rachunków przedstawiajcego na okres jednego roku kalendarzowego wszelkie stae wpywy i obcienia pastwa. Jest liczbowym opisem gospodarki finansowej pastwowej, umoliwiajcym jej ksztatowanie i kontrol. Gospodarka moe by zrównowaona, ale moe te przynosi deficyt lub nadwyk.
Budet jest prezentacj programu dziaania rzdu w którym ogólne cele polityczne i spo-gosp. zostay przeksztacone w konkretne wyraone liczbowo zamierzenia realizacyjne.
Budet jest wic zespoem narzdzi i rodków sucych do realizacji wiadomie okrelanych zada spo-gosp. pastwa.
Polityka budetowa zajmuje si sposobami wykorzystania dochodów i wydatków publicznych w celu realizacji zada stojcych przed pastwem. W Polsce dochody budetu pastwa w 1995r. - 29,3% PKB.
33. Co to s Dobra publiczne i jak wi si ze zjawiskiem zawodnoci rynku?
Dobra publiczne to wszystkie te dobra, które s. wykorzystywane przez due grupy ludi lub rzdy jak np. Ochrona narodowa, policyjna szkolnictwo opieka zdrowotna.
34. Dobra spoeczne podane?
- to te dobra, o których spoeczestwo sdzi, e kady powinien je posiada bez wzgldu na to czy tego pragnie np. owiata, ochrona zdrowia.
Dobra spoeczne niepodane - to takie produkty i usugi , które ze spoecznego punktu widzenia powinny by eliminowane bez wzgldu na to jaki stosunek do nich maj poszczególne jednostki np. papierosy.
35. Czy struktura monopolistyczne mog powodowa zawodno rynku, a jeeli tak to dlaczego ?
Mechanizm rynkowy funkcjonuje dobrze gdy spenione s pewne warunki umoliwiajce obu stronom tj. konsumentom i producentom ukierunkowanie swoich zachowa jednoczenie zgodnie z sygnaami rynku i wasnymi korzyciami. Konsumenci poszukuj na rynku moliwosci realizacji swych preferencji, a producenci oferuj produkty, które pozwalaj im maksymalizowa korzyci przy realizacjin tych preferencji.
Konkurencja miedzy producentami sprawia, e dochodzi do zgodnoci midzy preferencjami konsumentów a korzyciami procudentów.
W monopolu nie istnieje konkurencja przez co mechanizm rynkowy zostaje zachwiany. Producenci monopolistyczni maj siln pozycj na rynku i mog maksymalizowa swoje korzysci bez starania si w zaspokojeniu potrzeb konsumentów i ich preferencji. Konsument nie ma duej moliwoci wyboru w oferowanych produktach i usugach. Rynek jest mechanizmem bardzo efektywnym i tam gdzie moe on dziaac dobrze, nie naley dopuszcza do jego dysfunkcjonalnosci np. przez monopol.
36. czy regulacj rynkow naley uznawa za wystarczajc w funkcjonowaniu czynnika pracy?
37.Polityka makro i mikroekonomiczna.
Polityk makroekonomiczn obejmuj m.in. dziaania zmierzajce do; promowania wzrostu, ksztatowania oszczdnoci i kierunków ich wykorzystania, osignicia wyszej efektywnoci , racjonalizacji podziau, waciwych ukadów z zagranic oraz stabilizacji gospodarki. Polityk mikroekonomiczn, strukturaln, dotyczc m.in. dziaów i gazi oraz wybranych dziedzin takich jak; zasoby naturalne, zatrudnienie, rodowisko naturalne.
38. Polityka ochrony konkurencji
- wykorzystuje dorobek teorii konkurencji w praktyce gospodarczej. Zadaniem polityki konkurencji jest doprowadzenie do takiej sytuacji , w której podmioty gospodarcze konkuruj ze sob na rynku o dostpne zasoby na równych zasadach (równouprawnienie podmiotów gospodarczych), nie stosuj kolektywnych i indywidualnych praktyk monopolistycznych. Wprowadzaj innowacje i walcz o udziay w rynku. Polityka konkurencji zmierza równie do dekoncentracji istniejcych struktur rynkowych albo do wykreowania konkurencji. Zadaniem polityki konkurencji jest z jednej strony ochrona wolnoci konkurencji z drugiej strony natomiast ochrona uczciwoci konkurencji. Realizacji pierwszego z wyej wymienionych celom suy zazwyczaj ustawodawstwo antymonopolowe oraz przepisy konstytucyjne i/lub ustawa gwarantujca swobod dziaalnoci gospodarczej. Realizacji drugiego celu suy prawo o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Na stray przestrzegania prawa stoi urzd antymonopolowy ( od niedawna Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentów) i sd antymonopolowy.
39. Jak mona okreli gówne funkcje pastwa w gospodarce
P.A. Samuelson oraz W.D. Norghaus wyróniaj trzy funkcje pastwa. Jego zadaniem jest zapewnienie:
efektywnoci caej gospodarki przy niesprawnoci rynkowego mechanizmu alokacji zasobów (w finansach publicznych funkcja lokacyjna)
sprawiedliwoci, równoci przy nadmiernej dysproporcji dochodów (w finansach publicznych funkcja redystrybucyjna)
stabilnoci gospodarki rynkowej przy jej cyklicznym funkcjonowaniu (w finansach publicznych funkcja stabilizacyjna)
Wymienione funkcje pastwa niekiedy wrcz s utosamiane z funkcjonowaniem finansów publicznych, jednak w literaturze z zakresu finansów publicznych, tym funkcjom nadaje si specyficzny, pieniny charakter.
Ad1
Mechanizm rynkowy jest prawie idealnym sposobem zaspokajania potrzeb prywatnych (indywidualnych). Konsument chtnie bdzie paci za dane dobro, jeeli z tego zakupu osignie indywidualne korzyci. Oznacza to, e mechanizm rynkowy nie zaspokaja potrzeb zbiorowych; i w takich szczególnych przypadkach mechanizm rynkowy zawodzi albo jest nieefektywny. Do tego celu wykorzystuje si wic administracyjny mechanizm zaspokajania potrzeb zbiorowych , a podstawowym elementem tego mechanizmu s finanse publiczne.
Ad 2 ( a take pytanie 40)
Funkcja redystrybucyjna gówny akcent kadzie na wytwarzaniu i dostarczaniu dóbr publicznych obywatelom, spoecznociom lokalnym, spoeczestwu jako caoci. Redystrybucja jest realizowana w formie pieninej. Dokonuje si w szerszym ujciu przez system transferów dochodów Transfery te przyjmuj posta przepywu pienidza midzy rónymi podmiotami a pastwem (wadzami publicznymi). W ujciu makroekonomicznym redystrybucja przez swoje globalne rozmiary, wywouje okrelony (pozytywny lub negatywny ) wpyw na ca gospodark, jej poszczególne dziay, sektory, gazie, brane, regiony (aspekt przestrzenny).
W rzeczywistoci funkcja redystrybucyjna realizowana jest przez ogromn liczboperacji finansowych, w ramach których pojawia sie szereg sprzecznoci i konfliktów. Maj one zasadniczy wpyw na funkcjonowanie gospodarki, na realizacje publicznych i spoecznych zada pastwa.
Ad 3
Dugookresowa obserwacja mechanizmu rynkowego wykazuje, e przebieg procesów gospodarczych odbywa si z rónym nateniemw czasie. Aktywno gospodarcza wznosi si i opada. Mechanizm rynkowy nie jest wic w stanie samoczynnie zapewni satysfakcjonujcej stopy wzrostu gospodarczego, wysokiej stopy zatrudnienia, niskiej stopy inflacji, równowagi w bilansie patniczym kraju itd.
Istnieje wiele sposobów by stabilizowa gospodark czyli, agodzi wahania cyklu koniunkturalnego - hamowa ekspansj gospodarki w okresie jej nadmiernego wzrostu i pobudzanie aktywnoci gospodarczej w okresie sabnicia procesów gospodarczych. Jednym z nich sa instrumenty polityki fiskalnej. Najczciej wykorzystuje sie 2 grupy instrumentów:
podatki
wydatki
Instrumenty polityki fiskalnej nie sa jedynymi, które pastwo moe stosowa do stabilizowania gospodarki. mona stosowa take instrumenty polityki monetarnej.
40. Na czym polega redystrybucyjna funkcja pastwa
41. Co to jest rola „stróa porzdku” jako jednej z funkcji pastwa w gospodarce.
42 Jak mona porównywa wielkoci PKB w rónych okresach czasu?
PKB w rónych okresach czasu mona porównywa przy pomocy cen staych. Dopiero póniej w wielkociach absolutnych. Wynika to z tego, e produkcj mierzy si wedug wartoci rynkowej poszczególnych dóbr i usug, w cenach biecych. Ich zmiany maj oczywisty wpyw na wynik rachunku. Dlatego chcc dokonywa okrelenia zmian realnego poziomu PKB w czasie, naley wprowadza korekty uwzgldniajce zmiany cen I prowadzi rachunek w cenach staych.
43.Znaczenie maksymalizacji tempa wzrostu gospodarczego
Przyspieszenie lub zwolnienie tempa wzrostu gosp. Prowadzi do zdynamizowania lub zahamowania przeksztace strukturalnych. Zmiany strukturalne przynosz te wzrost wydajnoci pracy i maj zwykle znaczcy wpyw na wzrost gosp. Tempo wzrostu gosp. ma zatem ogromne znaczenie, jest on wany dla podniesienia dobrobytu spoeczestwa. Oznacza to, e im szybsze jest tempo wzrostu gosp. tym szybciej poprawia si dobrobyt spoeczestwa.
44. Jak mona okreli relacje pomidzy pkb a zatrudnieniem i wydajnoi pracy
45. Jak mona okreli szybko obiegu pienidza.
Aby pienidz móg spenia swoje funkcje, a szczególnie wystpowa jako rodek cyrkulacji, patniczy i tezauryzacji, niezbdna jest okrelona jego ilo.
Prawo iloci pienidza potrzebnego w obiegu okrela wanie t niezbdn zaleno, uwzgldniajc nastpujce czynniki:
I = (T - K - B + Z ) / S
/ - podzieli
I - ilo pienidza potrzebnego w obiegu
T - suma cen towarów i usug przeznaczonych w danym okresie do sprzeday (uwzgldnia si ceny takich towarów, jak ziemia i akcje)
K - warto towarów i usug nabywania na kredyt. W transakcjach tych sprzedawca w zamian za sprzedany towar lub wiadom usug otrzymuje zamiast pienidzy zobowizanie nabywcy do uiszczenia w okrelonym terminie odpowiedniej kwoty. Warto towarów i usug sprzedanych na kredyt w danym okresie naley wic odj od T, poniewa pienidze w tych transakcjach nie uczestnicz w analizowanym okresie.
B - pienidz nie spenia te funkcji rodka cyrkulacji w bezporedniej wymianie towaru
(usugi) na towar (usug). Od T trzeba odj warto transakcji kompensacyjnych.
Z - suma zobowiza pieninych patnych w danym okresie
S - rednia szybko obiegu pienidza, wyraona liczb jego obiegów w danym okresie. Im pienidz szybciej krytj. Im szybciej zmienia waciciela tym mniej potrzeba go w obiegu i na odwrót.
46.Polityka handlowa i celna.
Polityka handlowa- jest to polityka wspópracy gosp. z zagranic, czyli wiadoma dziaalno pastwa w ksztatowaniu stosunków gosp. narodowej z jej otoczeniem. Celem tej polityki moe by zwikszenie udziau gosp. narodowej w midzynarodowym podziale pracy, nadanie stosunkom ekonom. z zagranic --> [Author:倂U뢦b] odpowiedniego charakteru i zakresu, osignicie podanej wielkoci i struktury obrotów, zapewnienie korzystnych warunków transakcji, itp.
Polityka celna- Co jest opat nakadan przez pastwo na towar w chwili przekroczenia przez niego granicy danego kraju. Co zwiksza cen produktu. S róne rodzaje ce. Polityka celna ma na celu nie tylko zapewnienie pastwu odpowiednich dochodów, ale równie ochron produkcji krajowej przed konkurencj zagraniczn lub te utrzymanie wysokich cen na rynku wewntrznym.
47. Jak zmienia si geograficzna i towarowa struktura polskiego handlu zagranicznego
Po roku 1989 zwrot zdecydowany w polskiej polityce gosp. ze wschodu na zachód. W 1993 r. Ju ok. 75 % polskich obrotów wizao si z krajami zachodnimi; 10 % z krajami rozwijajcymi si, reszta - Europa Wschodnia, do dnia dzisiejszego. Przyczyniy si do tego zmiany ustrojowe. Dzi najwikszym partnerem Polski s Niemcy- ok. 1/3, wczeniej bya nim Rosja (1/3)
48. Na czym polega integracja gospod. Polski z UE?
Odpowied na to pytanie pokrywa si z pyt. 1, ale ogólniej: Integracja Polski z UE polega na:
Utworzeniu strefy wolnego handlu,
Utworzeniu unii celnej
Utworzeniu jednolitego rynku, zlikwidowaniu barier
Utworzeniu unii ekonomicznej i monetarnej.
49. Jakie elementy zawiera ukad o stowarzyszeniu Polski z UE
Umowa o stowarzyszeniu Polski z UE (oficjalna nazwa Ukad Europejski) zostaa podpisana 16.12.1991r.
Zawiera on nastpujce elementy:
1.Cz handlowa umowy tzw. Umowa Przejciowa postuluje utworzenie strefy wolnego handlu w okresie 1991-2002, na zasadzie, e Polska jako sabszy partner uzyskuje dostp do rynku WE wczeniej ni kraje WE do rynku polskiego. Nastpuje zniesienie ce i barier w handlu w stosunku do polskiego exportu na rynek na rynek WE dla ok. 50% wartoci exportowanych wtedy towarów (gównie towary o wyszym stopniu przetworzenia), dla pozostaych 50% liberalizacja zostaa podzielona na dwa etapy koczce si w 1999r. (samochody i paliwa pynne zliberalizowane do 2002r.);
2. Rolnictwo zostao wyczone z tworzenia strefy wolnego handlu ze wzgldu na jego wraliwo, liberalizacja nastpuje na zasadzie „produkt za produkt” i poprawi si dostp polskich towarów do rynku UE 1995 r. Polska zniosa ca na towary rolne z UE o 10%.
3. Wspópraca w sektorze usug takich jak
usugi tradycyjne: budowlane, transportowe,
usugi nowoczesne: telekomunikacyjne, finansowe (bankowe, ubezpieczeniowe), zwizane z dostpem do baz danych, oprogramowaniem komputerowym, dostpem do Internetu oraz usugi prawnicze.
4. Liberalizacja rynku pracy (zatrudnienie polskich pracowników na terenie pastw UE) oraz swoboda zakadania przedsibiorstw;
5. Pomoc finansowa i techniczna dla Polski w ramach programu PHARE, wspieranie innowacyjnoci, ochrony rodowiska i wspópracy z orodkami badawczo-rozwojowymi.
50. Jakie relacje s midzy CEFT a UE?
W grudniu 1992r. Czechy, Polska, Wgry, Sowacja podpisay porozumienie o utworzeniu w tym regionie strefy wolnego handlu (od 1996 Sowenia). Sygnatariusze CEFTY chcieli zahamowa drastyczny spadek wzajemnych obrotów handlowych, jaki nastpi po rozwizaniu RWPG. Przyjcie do UE jest strategicznym celem pastw CEFTY. Wzajemna wspópraca handlowa ma im uatwi wejcie do UE. Obecnie s one krajami stowarzyszonymi z Uni. Z tego powodu CEFTA ma niejako w zaoeniu charakter tymczasowy. Mog do niej przystpi inne kraje, ale musz one oprócz umów o wolnym handlu z krajami CEFTA i czonkostwa w wiatowej Organizacji Handlu mie ukad o stowarzyszeniu z UE.
51. STRATEGIA GOSPODARKI OTWARTEJ.
zdaje si na rynkow alokacj zasobów
wyznacza sektorowi prywatnemu gówn rol w rozwoju
handel zagraniczny uwaany za motoryczny sektor wzrostu
rynek wiatowy wyznacza potencjalny popyt na produkty bdce przedmiotem wymiany midzynarodowej, której elastyczno jest zwykle nieograniczona
ograniczenia narzucone gospodarce wewntrznej mog by pokonane przez prowadzenie eksportu
chce wykorzysta korzyci komparatywne kraju w skali midzynarodowej oraz bardziej efektywnie wykorzysta zasoby
presja midzynarodowej konkurencji jest skutecznym bodcem dla producentów dla ksztatowania kosztów na niskim poziomie do efektywnego wykorzystania siy roboczej do innowacji do poprawy jakoci produkcji, do utrzymywania wysokiej stopy inwestycji
zwraca uwag na oszczdnoci i wzrost stopy oszczdnoci w celu szybszej akumulacji kapitau i szybszego wzrostu.
Wzrost oparty na eksporcie suy efektywniejszej alokacji inwestycji i niszej kocowej kapitaochonnoci produkcji.
powinna uatwia midzynarodowy ruch czynników produkcji i przepyw kapitau
wana rola inwestycji i kredytów zagranicznych
aktywna rola pastwa w rozwoju:
wadze publiczne mog prowadzi polityczn symulacj poday
usuwa przeszkody w eksporcie
uatwia udzielanie poyczek
finansowa programy ksztacenia
uczestniczy w badaniach rynku
tworzy infrastruktur techniczn
stosowa polityk liberalizacji handlu: redukcja ce, eliminowanie barier w inwestycjach zagranicznych, wprowadzenie neutralnego kursu walutowego
korzyci z handlu zagr. s wiksze im wysza stopa inwestycji
liberalizacja handlu pociga liberalizacj finansow której celem jest wzrost stopy oszczdnoci wewn. i efektywnoci alokacji zasobów.
Gospodarka zamknita: akumulacja handlu wewntrz kraju, zamknicie na inwestycje zagraniczne i kapita zagraniczny, przepywy finansowe midzy sektorami gospodarki poddane ograniczeniom co do wielkoci i czstotliwoci.
52. Procesy globalizacji we wspóczesnym wiecie.<TBODY>
</SMALL><SMALL> Od duszego czasu róne osoby, które sprawuj pewne funkcje publiczne zastanawiaj si w jaki sposób gospodarce, która jest ju globalna, zapewnia pewn stabilizacje. Musimy pamita, e wiele pastw i ich obywateli yje na takim poziomie, e w razie jakiego kryzysu gospodarczego ich sytuacja zdecydowanie si pogorszy. W zwizku z tym w szczególnoci kraje bogate bardzo obawiaj si, kryzysów podobnych do tych, z których z trudem przez wiele lat wychodziy w przeszoci. </SMALL><SMALL> Wystarczy przypomnie okres wielkiego kryzysu amerykaskiego, kiedy ludzie tracili cay majtek w cigu jednego dnia. Mówic o stabilizacji trzeba zdawa sobie spraw z uwarunkowa psychologicznych i spoecznych. Warto take zwróci uwag na szczególny ewenement, który zaskoczy wielu ekonomistów - niezwyk wydolno gospodarki amerykaskiej. Jest to gospodarka, która od dwunastu lat ma poniej 5% bezrobocia, znacznie poniej wskaników europejskich, ksztatujcych si na poziomie wartoci dwucyfrowych - od 11 do 25 proc. USA jest krajem, który jednoczenie odnotowuje systematyczny, wysoki wzrost. Okazuje si, e w kraju tym ju wysokorozwinitym wzrost gospodarczy za ostatni kwarta 98 roku wyniós 4,6%. Jest to co co w krajach rozwinitych na t skale si nie zdarza, i to w warunkach bardzo niskiej inflacji wahajcej si miedzy 1 a 2% przez ostatnie 12 lat. Przykad Stanów Zjednoczonych dowodzi zatem, e moliwa jest stabilizacja w duszym okresie. </SMALL>
<SMALL>Wracajc do globalizacji, stwierdzi naley, e wiat przeywa j w caym okresie powojennym. Globalizacja, czy jak niektórzy mówi robienie ze wiata globalnej wioski, jest skutkiem kolejnych wynalazków technologicznych, w takich dziedzinach jak informatyka czy telekomunikacja. Sprawiaj one np., e na giedach caego wiata handluje si bez adnych ogranicze, no moe poza rónic czasu. </SMALL>
<SMALL> Oczywicie jak wszystkie wynalazki ludzkoci, globalizacja bya wynikiem uwiadomionej potrzeby. Np. Mors zmobilizowa si do wynalezienia telegrafu wtedy, kiedy dowiedzia si z opónieniem, e jego ona umara. Nie chcia, eby innego czowieka to kiedykolwiek spotkao. Tak wiec u róde postpu zawsze jest czowiek, który z jaki przyczyn go potrzebuje. Kada w zasadzie teoria ekonomiczna przyznaje, e rynek dokonuje najbardziej sprawiedliwej, najlepszej alokacji rodków, kierujc inwestycje tam gdzie, po pierwsze s potrzebne, po drugie gdzie s najnisze koszty i gdzie wszystkie parametry wskazuj, e dana dziaalno ekonomiczna moe zakoczy si powodzeniem. W zwizku z tym, inwestycje przepywaj z obszarów gdzie jest nadmiar inwestycji do obszarów jest ich niedobór. Zasada ta wyklucza funkcjonowanie pastw zamknitych, np. gospodarek centralnego planowania. </SMALL>
<SMALL> Jednym sowem podstaw mechanizmu globalizacji, jest bardzo szybki przepyw informacji i kapitau. Jest on dokonywany w róny sposób, poczwszy od telefonu, a skoczywszy na Internecie, gdzie w kadym momencie znale mona kad potrzebn informacje. Mona powiedzie, e globalizacja nie jest zjawiskiem wycznie gospodarczym, ja po prostu mówi o niej na przykadzie gospodarki. Globalizacja dotyczy jednak take spraw np. kulturowych, std np. wynikaj dyskusje na temat: czy po wejciu do Unii Europejskiej zatracimy swoja narodow tosamo. Moim zdaniem jest to przede wszystkim uzalenione od ludzi, a nie od organizacji, które przy obecnej szybkoci przepywu informacji i co za tym idzie przenikaniu si kultur, maj znaczenie drugoplanowe. Globalizacja w sferze ekonomicznej jest faktem i powstrzymywanie jej jest nieroztropnoci. Jeli przeledzimy kryzysy ostatnich kilku lat, czyli to co si dokonao w takich pastwach jak Indonezja, Malezja, Tajlandia, nawet bogata Japonia i niedawno Rosja, to byy to pastwa które chciay w jakim sektorze powstrzyma si liberalizacj, chciay sterowa swoja gospodark. Japonia np. jest jednym z pastw najbogatszych, które od piciu lat, jest jednak w stanie kryzysu permanentnego, charakteryzujcego si m.in. zaamaniem systemu bankowego. Wystarczy powiedzie e, eby system bankowy zacz w Japonii normalnie funkcjonowa, naley "wstrzykn" w niego 550 miliardów dolarów. Jest to suma, któr gdy pierwszy raz usyszaam wydawao mi si, e nie zrozumiaam i poprosiam o powtórzenie. </SMALL>
<SMALL> Okazuje si, e pastwa azjatyckie, które miay duy interwencjonizm pastwowy, po kolei zaczy si znajdowa w kryzysie. Inne przyczyny kryzysu, które mona znale w tych pastwach maj charakter etyczny. Chodzi tutaj m.in. o uwikanie pastwa w gospodark. Jakie s niedobre nastpstwa takiego stanu rzeczy? Przede wszystkim skupienie w jednych rkach wadzy i wasnoci. Powoduje, e pastwo ustalajc pewne reguy gry rynkowej si rzeczy ma skonnoci do ustalania rozwiza korzystnych dla siebie. W zwizku z tym moe doprowadzi do zjawisk monopolistycznych. I w zasadzie jeli wemiemy pod uwag kraje, o których mówiam to przynajmniej w niektórych dziedzinach nastpia monopolizacja, wadzy i gospodarki. Poza tym pastwo staje si, my to znamy z dowiadczenia, takim "gównym planifikatorem", który wszystko potrafi przewidziea. W zwizku z tym np. w Tajlandii przewidzieli, e jak Hong Kong wróci do Chin, to wszyscy tajlandczycy, którzy bd bali si mieszka w Hong Kongu przenios sie do Tajlandii. Pastwo zaczo wiec dofinansowywaa budow, dziesitków tysicy nowych mieszka. ycie pokazao inne rozwizanie. Ci, którzy si bali wyjechali nie do Tajlandii lecz do Wielkiej Brytanii lub Stanów Zjednoczonych, a ci którzy zostali zdecydowali si broni Hong Kongu w sensie przede wszystkim gospodarczym. Dzisiaj w Tajlandii stoi dziesitki tysicy pustych mieszka. Pastwo zawsze atwiej ryzykuje ni prywatny inwestor, zawsze atwiej ryzykowa nie swoimi pienidzmi. </SMALL>
<SMALL> Jedyn dobr drog jest autentyczna prywatyzacja. Prywatyzacja, gdzie jest w miar konkretny waciciel, który jest odpowiedzialny za restrukturyzacje i za ewentualne bankructwo, który straci swój kapita jeeli przedsibiorstwo upadnie. I to jest bardzo wane. Powody s równie etyczne - pastwo kiedy zaczyna bya przedsibiorc, wprowadza pewne kryterium polityczne, po prostu promuje "swoich". </SMALL>
<SMALL> Drug patologi o charakterze etycznym jest korupcja, która powoduje, e nie ma wolnego rynku. Wystarczy spojrze na Wochy i wosk mafie, przede wszystkim to czym jest mafia z gospodarczego punktu widzenia. Mafia jest przyczyn istnienia monopolu. Ona po prostu eliminuje tych, którzy mog z ni konkurowa. Jeeli jest monopol, to on oczywicie dyktuje warunki gry. Wtedy gospodarka jest chora. To nie jest przypadek, e mimo 50 lat wspólnego funkcjonowania Mediolan jest bardziej podobny w sensie poziomu ycia do Hagi ni do Palermo. Taka rónica w poziomie ycia to jest efektem dziaania mafii, która popiera taki monopolistyczny sposób gospodarki. Nawet dochodzi do tego, e jest grupa polityczna, która we Woszech mówi: "odczmy si, bo my nigdy nie zarobimy na poudnie". </SMALL>
<SMALL> W zwizku z globalizacj w Polsce coraz czciej pojawiaj si gosy, eby ograniczy wstp obcego kapitau w niektóre dziedziny, eby byy one rozwijane polskimi siami. Oczywiste jest, e eby poziom ycia wzrasta musz bya ci którzy inwestuj pienidze. Wybór jest drastyczny. Ci którzy mówi, e ma by ograniczony kapita zagraniczny musz powiedzie te jakie bd tego skutki, e bdziemy duo biedniejsi ni Czesi i Wgry którzy si otworzyli. To jest wtedy uczciwe. </SMALL>
<SMALL> Spójrzmy na sektor bankowy. Ja osobicie nie wpuszczaam banku z zewntrz dopóki niedokapitalizowa banku polskiego, który by w trudnociach. Musze powiedzie, e przez dwa lata mi si to udawao. Polska miaa wtedy bardzo dobry wzrost gospodarczy i banki zagraniczne przyjmoway te warunki. Gdyby Polska nie rokowaa nadziei na wzrost gospodarczy nie byo inwestycji zagranicznych. Jaka jest alternatywa dla kapitau zagranicznego polskim systemie bankowym? Przecie polski przedsibiorc nie bdzie takim patriot eby bra drosze kredyty ale za to z polskiego banku. Wrcz przeciwnie, bdzie bra tasze z banku zagranicznego. Co to oznacza? To oznacza tak, e maj prace zagraniczni bankowcy, a dochody z poyczek ma zagraniczny budet. I to jest konkretna rzecz! </SMALL>
<SMALL>
Co to jest globalizacja i jakie są jej skutki dla integracji europejskiej?
Pastwa Uniii powinny rozwin wspóln kultur polityczn. Zanim pojawi si europejski ustrój europejska opinia publiczna powinna umoliwi wspólne ksztatowanie woli politycznej równie obywatelom, a nie tylko rzdom. Wielu uwaa to za czyst utopi. Pastwo narodowe strzee swoich granic terytorialnych i socjalnych w sposób wrcz neurotyczny. Tendencje globalne formuuj dzisiaj wyzwania, na które nie da si odpowiedzie bez przekroczenia tych granic. A. Giddens zdefiniowa “globalizacj“ jako zgszczenie zwizków w skali wiatowej, przez co dochodzi do oddziaywania na siebie wydarze o znaczeniu lokalnym i powszechnym. wiatowe kontakty indywidualne, spoeczne czy symboliczne stay si moliwe przede wszystkim dziki mediom elektronicznym. Ta komunikacja odbywa si za porednictwem jzyków naturalnych lub specjalnych kodów, takich jak pienidz. Wymaga ona rozwoju wiadomoci jej uczestników oraz rozgazienia, poszerzenia zasigu i powizania systemów, sieci i organizacji.
Globalna gospodarka obejmuje nie tylko wolny przepyw towarów i usug, ale take, wolny przepyw idei i kapitau (czyli wszystkiego, od inwestycji bezporednich po transakcje finansowe). Chocia obydwie z tych rzeczy zyskay na wanoci od zakoczenia II wojny wiatowej, to globalizacja rynków finansowych przyspieszya w ostatnich latach tak bardzo, e zmiany kursów wymiany walut, stóp procentowych i cen akcji w rónych krajach s ze sob wzajemnie powizane. Charakter rynków finansowych zmieni si nie do poznania w cigu 40 lat. Tak wic, mówic o globalnej gospodarce, mamy na myli globalny system kapitalistyczny.
Globalna integracja przyniosa ogromne korzyci: midzynarodowy podzia pracy; gwatowne rozprzestrzenienie si z jednego kraju do drugiego innowacji; a take korzyci nieekonomiczne, takie jak wolno wyboru, zwizana z midzynarodowym przepywem dóbr kapitau i ludzi oraz wolno myli zwizana z przepywem idei.