1.Czym zajmuje się polityka społeczno-ekonomiczna?
2. Kto w praktyce uprawia politykę społeczno - ekonomiczną ( podmioty tej polityki ).
3. Założenia doktrynalne i pragmatyzm w polityce społeczno-ekonomicznej .
4. Rola państwa w życiu gospodarczym.
5. Co to jest strategia gospodarcza?
6. Jakie są cele strategiczne polskiej gospodarki do 2000 r.
7. Co to jest kryzys ustrojowy I kiedy wystąpił w Europie wschodniej
8. Co oznacza model dualnego rozwoju gospodarczego
I jakie ma zastosowanie w Polsce.
9. Relacje dwóch podstawowych czynników produkcji: Pracy I kapitału w polskiej gospodarce na przełomie wieków.
10.POLITYKA WŁASNOŚCIOWA
11. Generalne relacje między sektorem publicznym i prywatnym
12. PODSTAWOWE FORMY PRYWATYZACJI PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH.
13.CO TO JEST ENDOGENNY ROZWÓJ SEKTORA PRYWATNEGO.
14 Polska polityka własnościowa na tle Europy Wschodniej.
15. Warunki transformacji ustrojowej w Polsce 1989 - 1990.
16. JAK MOŻNA OKREŚLIĆ GŁÓWNE PRZYCZYNY I CECHY GOSPODARCZEJ RECESJI W POLSCE W LATACH 1990-91?
17. Jak można określić główne czynniki wyróżnienia polskiej gospodarki od '92 r.?
18. JAK MOŻNA OKREŚLIĆ SPOŁECZNE KOSZTY TRANSFORMACJI W POLSCE?
19. POLITYKA PRZEMYSŁOWA
20. NA CZYM POLEGA RESTRUKTURYZACJA POLSKIEGO PRZEMYSŁU.
21. NA CZYM POLEGA KRYZYS BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO.
22. POLITYKA ROLNA
23. Społeczna i agralna specyfika polskiego rolnictwa.
23. STRUKTURA WŁASNOŚCIOWA W POLSKIM ROLNICTWIE:
24. Udział rolnictwa w PKB I w krajowym zatrudnieniu (na tle innych krajów).
25. POLITYKA FISKALNA
26. Co to jest dług publiczny, jak powstaje i z czego się składa.
27. UDZIAŁ WYDATKÓW BUDŻETOWYCH W PKB W POLSCE.
28. BANK CENTRALNY
29. FUNKCJE BANKU CENTRALNEGO:
30. Czym powinna cechować się polityka ekon. Sprzyjająca powstawaniu warunków dla szybkiegi i trwałego wzrosty polskiej gosp.
31. z czego wypływa potrzeba autonomii banku centralnego?
32. BUDŻET PAŃSTWA
33. Co to sĄ Dobra publiczne i jak wiążą się ze zjawiskiem zawodności rynku?
34. Dobra społeczne pożądane?
35. Czy struktura monopolistyczne mogą powodować zawodność rynku, a jeżeli tak to dlaczego ?
36. czy regulację rynkową należy uznawać za wystarczającą w funkcjonowaniu czynnika pracy?
37.Polityka makro i mikroekonomiczna.
38. Polityka ochrony konkurencji
39. Jak można określić główne funkcje państwa w gospodarce
40. Na czym polega redystrybucyjna funkcja państwa
41. Co to jest rola „stróża porządku” jako jednej z funkcji państwa w gospodarce.
42 Jak można porównywać wielkości PKB w różnych okresach czasu?
43.Znaczenie maksymalizacji tempa wzrostu gospodarczego
44. Jak można określić relacje pomiędzy pkb a zatrudnieniem i wydajnośćią pracy
45. Jak można określić szybkość obiegu pieniądza.
46.Polityka handlowa i celna.
47. Jak zmienia się geograficzna i towarowa struktura polskiego handlu zagranicznego
48. Na czym polega integracja gospod. Polski z UE?
49. Jakie elementy zawiera układ o stowarzyszeniu Polski z UE
50. Jakie relacje są między CEFTĄ a UE?
51. STRATEGIA GOSPODARKI OTWARTEJ.
52. Procesy globalizacji we współczesnym świecie.
Co to jest globalizacja i jakie są jej skutki dla integracji europejskiej?
1.Czym zajmuje się polityka społeczno-ekonomiczna?
jako dyscyplina naukowa . Jej relacje do ekonomii i politologii.
Polityka społeczno-ekonomiczna wskazuje konieczność łączenia społecznych oraz ekonomicznych celów i przesłanek ingerowania organów państwowych w sprawy gospodarcze. Przez politykę społeczno-ekonomiczną rozumiemy świadome oddziaływanie władz państwowych na gospodarkę narodową - na jej dynamikę , strukturę i funkcjonowanie , na stosunki ekonomiczne w państwie oraz na jego relacje gospodarcze z zagranicą , przy założeniu , że obejmuje ona także wpływ państwa na rozwiązywanie problemów społecznych i wspomaganie postępu społecznego.
Funkcje państwa i działalność publiczna w dziedzinie gospodarczej są przedmiotem badań wielu dyscyplin , co doprowadziło do powstania nauki polityki ekonomicznej , która zajmuje się badaniem form , celów , narzędzi i sposobów oddziaływania organów państwowych na gospodarkę.
2. Kto w praktyce uprawia politykę społeczno - ekonomiczną ( podmioty tej polityki ).
Podmiotem polityki społeczno - ekonomicznej jest władza państwowa , w której imieniu działania prowadzą jej organy : centralne organy władzy oraz organy samorządu terytorialnego . W procesach decyzyjnych polityki społeczno - ekonomicznej może również występować dominacja aparatu urzędniczego , który często uzyskuje duży wpływ na wybór decyzji oraz ich treść . We współczesnym świecie mamy również do czynienia z ponadnarodowymi podmiotami polityki społeczno - ekonomicznej , którymi są wspólne organy ponadnarodowe powołane przez rządy krajów zrzeszonych na przykład w UE . Rządy tych krajów świadomie rezygnują z części swoich suwerennych uprawnień na rzecz tych organów , które przejmują niektóre funkcje w planowaniu i realizowaniu współpracy gospodarczej w skali całej wspólnoty . Organy państwowe i stojący na ich czele ludzie ponoszą tym większą odpowiedzialność przed narodem za wykorzystywanie zasobów kraju , za stan i rozwój gospodarki, za poziom życia , im silniejsza jest ingerencja państwa w procesy gospodarcze .
3. Założenia doktrynalne i pragmatyzm w polityce społeczno-ekonomicznej .
Doktryny społeczno-ekonomiczne wywierały i nadal wywierają duży wpływ na kierunki i treść oddziaływań władz państwowych na sprawy gospodarcze . Doktryna to zbiór uporządkowanych w pewien sposób założeń , twierdzeń i poglądów na temat określonej dziedziny wiedzy lub działalności. Doktryny podejmują problemy , wskazują i wartościują cele działań , opierają się one na zasadach określonych światopoglądów, czasem na intuicyjnym uogólnieniu zebranych doświadczeń, na autorytecie ludzi, którzy doktryny tworzą, dając w nich wyraz swoich przekonań.
Merkantylizm (XVII w.) - aktywne uczestnictwo państwa w oddziaływaniu na gospodarkę przez popieranie uprzemysłowienia kraju, eksportu wysoko przetworzonych wyrobów przemysłowych, osłonę produkcji krajowej przed zagraniczną konkurencją.
Liberalizm gospodarczy (XVIII w.) - ograniczenie interwencji państwa w sprawy gospodarcze do niezbędnego minimum, doktrynę liberalizmu szeroko propagowały kraje silniej rozwinięte , w których osłona własnego przemysłu nie była już konieczna.
Interwencjonizm państwowy szerokie wkraczanie państwa w sprawy ekonomiczne. Poglądy w sprawie zakresu i sposobów oddziaływania państwa na gospodarkę bardzo często wiążą się z przesłankami typu ideologicznego. Partie polityczne, wyrażające interesy klas i warstw będących ich bazą społeczną , formułują odpowiadające tym przesłankom cele , a także całe programy polityki .
4. Rola państwa w życiu gospodarczym.
W literaturze polskiej rola państwa występuje bardzo często. Można mówić o róznych poglądach, a nawet różnych rozwijających się szkołach. Każdy z autorów przedstawia swą listę zadań jakimi powinno zajmować się państwo w gospodarce rynkowej. Lista owa jest długa, znajdują się na niej w różnym zakresie i formie działania między innymi następujące zadania:
określenie strategicznych celów rozwoju oraz sił i środków ich realizacji
promowanie, kreowanie i umocnianie tendencji rozwojowych
sterownie procesami zmian strukturalnych
kształtowanie rynkowych regół gry
działanie na rzecz stabilizacji miedzy innymi dzięki systemowi wczesnego ostrzegania
dbanie o równowagę wewnętrzną i zewnętrzną poprzez politykę finansową, moneterną, kredytową i inne
udział w tworzeniu infrastruktury technicznej i społecznej
troska a rozwój edukacji oraz postęp naukowo- techniczny
rozwijanie niezbędnej dla działalnosci podmiotów gospodarczych informacji
polityka regionalna państwa między innymi określanie zasad lokalizacji i ochrony środowiska naturalnego
udział w zaspakajaniu potrzeb publicznych i socjalnych
zapewnienie warunków ekonomicznych dla obronności między innymi poprzez tworzenie i wykorzystywanie rezerw państwowych
Według J. Kornai państwo powinno odgrywać aktywną rolę w gospodarce wykonując następujące zadania:
sterowanie popytem w skali makroekonomicznej
regulowanie działalności monopolistycznej
rozwój, zmiany strukturalne
ochrona przed degradacją środowiska
zachowanie zasad sprawiedliwości społecznej w podziale dochodów osobistych
Udział państwa w polityce ekonomicznej powinien występować w dwóch elementach:
wytyczaniu celów politycznych i społecznych wynikających z rozpoznanych na podstawie studiów, analiz i ocen i uwarunkowań wewnętrznych i zewntrznych możliwości ich realizacji
dokonywaniu wyboru koncepcji strategicznych tzn. celów rozwoju społeczno- gospodarczego oraz sił i srodków ich realizacji.
5. Co to jest strategia gospodarcza?
- jest częścią polityki gospodarczej, i jej instrumentem. Treścią programów strategicznych lat 90 jest społeczno ekonomiczny rozwój Polski. W tym okresie polska powinna spełniać warunki konieczne do przyjęcia jej do Unii Europejskiej. Jest to okres w którym realizowana jest strategiczna koncepcja zrównoważonego kraju. Rozwój ten charakteryzują 3 podstawowe cele:
Szybki wzrost gosp.
Stabilizacja systemowa i makroekonomiczna
Poprawa warunków życia
Dopełnieniem tego jest przestrzeganie takich zasad jak:
Stopniowe ograniczenie inflacji
Zmniejszenie deficytu budżetowego
Konsekwentne ograniczenie długu publicznego
Ograniczanie redystrybucyjnej funkcji budżetu państwa
6. Jakie są cele strategiczne polskiej gospodarki do 2000 r.
Gospodarka polska po przejściu w 1989 r. od gospodarki centralnie planowanej I przejściowych kłopotach z transformacją we wczesnych latach 90 - tych wkroczyła w okres szybkiego wzrostu, który należał do jednego z najszybszych na świecie (w granicach 5-6% wzrostu PKB w skali roku). Utrzymanie tak szybkiego wzrostu jest jednym z celów startegicznych, jakie zostały przyjęte przez rząd w palnie do 2000 r. Inny celem strategicznym było obniżanie poziomu inflacji. W 2000 r. poziom inflacji miał osiągnąć wysokość około 5%. Jednak jak wiadomo poziom ten w zwiazku z „chwilowym” załamaniem gospodarki nie zostanie osiągnięty. Innym celem bezpośrednio związanym z malejącą inflacja jest też polityka zmniejszania wysokości stóp procentowych. Do kolejnych celów strategicznych związanych z polską gospodarką, jakie zostały założone jest stopniowe obniżanie stopy bezrobocia, ustalanie stabilnego, ale rynkowego kursu naszej waluty w stosunku do walut obcych. Następnymi celami są poprawa w naszym bilansie handlowym, przez co rozumie się znaczne zwiększanie eksportu, w stosunku do wzrostu importu. Kolejnymi celami jakie miały być realizowane są prywatyzacja polskich przedsiębiorstw, przyciągnięcie do Polski, jak największej ilości inwestorów zagranicznych, zarówno bezpośrednich, jak I portfelowych.
Tak z grubsza można zarysowć strategiczne cele polskiej gospodarki, które powinny zostać osiągnięte do 2000 r. Juz teraz jednak wiadomo, że część (czytaj większość) z nich nie zostanie zrealizowana. Związane jest to z przejściowymi kłopotami, jakie przeżywa teraz nasza gospodarka. Reasumując można powiedzieć, że cel obniżania wszystkiego (mimo ostatnich wzrostów) został osiągnięty , choć nie w takiej wielkości, jak został założony.
7. Co to jest kryzys ustrojowy I kiedy wystąpił w Europie wschodniej
W 1989 r. nastąpiły przełomowe wydarzenia w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Najpierw w załamał się system jednopartyjny w Polsce, a następnie w pozostałych krajach naszego regionu. Powoli następowały zmiany nie tylko w polityce, ale również w gospodarce. Od systemu realnego socjalizmu I kolektywizmu nastąpiło przejście do gospodarki rynkowej. Nastąpiły zmiany w systemie podatków, zrównanie sektorów własnościowych. Inwestycje zostały przesunięte do gestii przedsiębiorstw I banków w gestii rządu pozostawiono inwestycje infrastrukturalne. Wydzielono ze struktur jednego banku inne banki, sprowadzając rolę BC do funkcji sterowania polityką pieniężną. Następowało powolne przejście do gospodarki rynkowej.
Ten ogół przemian, które nastąpiły po 89 r. możemy właśnie nazwać kryzysem ustrojowym.
8. Co oznacza model dualnego rozwoju gospodarczego
I jakie ma zastosowanie w Polsce.
Model dulany rozwoju gosodarki polega na tym, rozwój gospodarczy ma dwa cele: z jednej strony zwiększanie wzrostu gospodarczego, a z drugiej sprostanie potrzebom społecznym. Jak wiadomo te dwie polityki nie zawsze idą ze sobą w parze. Dlatego bardzo ważne jest aby rząd potrafił koordynować te dwa zagadnienia I w równomiernym stopniu je rozwijać. Rząd powinien dążyć do tego aby ani polityka wzrostu gospodarczego nie wpływała za mocno na spadek w zakresie potrzeb społecznych I odwrotnie. Ważne jest, aby istaniały w danym kraju, w tym przypadku w Polsce odpowiednie instytucje publiczne z których korzystać by mógł ogół społeczeństwa, a także rzeby istniała możliwość rozwoju gospodarczego I wspierania przedsiębiorstw prywatnych.
Akumulacja kapitału jest motorem wzrostu gospodarczego.
Nowoczesne techniki wytwarzania w rolnictwie nie wymaga się nowoczesnych technik bo jest dzięki temu dużym pochłaniaczem siły roboczej(26%)
Stopa akumulacji w przedsiębiorstwie i całej gospodarce wynosi 20%,a pożądana to 26-28%.
Stopa oszczędności wynosi 10% w gosp.domowych,podobnie jak w innych krajach ale potrzeby sa większe (dynamika rozwoju).
Tempo wzrostu gosp. Mierzone wzrostem PKB jest wysokie tj.2% w 92r, 7% w 97r. Srednio za lata 90'te wynosi 6%,czyli jest dwa razy większe niż w krajach europejskich.
Rozwoj gosp.-Wzrost gosp. Oraz towarzyszące mu zmiany strukturalne.
Wzrost gosp.-proces tworzenia i powiększania rzeczywistych rozmiarów produktu spolecznego.Towarzysza temu zmiany struktury produktu narodowego i całej gospodarki.
9. Relacje dwóch podstawowych czynników produkcji: Pracy I kapitału w polskiej gospodarce na przełomie wieków.
Polska gospodarka jest bardzo specyficzna, aczkolwiek nie różni się w sposób znaczny od gospodarek powstałych z systemu centralnie planowanego. Kwestia kapitału I pracy w naszej gospodarce jest taka: istnieje nadwyżka pracy, która w polskich warunkach jest bardzo tania, a występuje ciągły deficyt jeżeli chodzi o kapitały. Jednym słowem można określić polską gospodarkę jako bardzo słabo wyposażoną w kapitały. Dlatego istnieje konieczność przyciągnięcia do naszego kraju kapitałów, które w połączeniu z tanią siłą roboczą umożliwiałyby rozwój gospodarki. W związku z coraz większą kapitałochłonnością gospodarki istnieje konieczność jak największego wspierania jej w kwestii kapitałów. W naszym wypadku na pewno nie obejdzie się bez wsparcia inwestorów zagranicznych. I w tym miejscu rodzi się następny problem: czy nie będzie za dużo kapitału zagranicznego w naszej gospodarce? Ale to jets problem innych pytań.
10.POLITYKA WŁASNOŚCIOWA
dotycząca zmian w strukturze gospodarczej jest częścią składową polityki społ-gosp. państwa. Ma ona za zadanie ukształtowanie odpowiedniej struktury własności w kraju.
Struktura własnościowa rodzi się spontanicznie bez pomocy państwa po latach ewolucji lub przez odgórne kształtowanie przez władze państwowe.
Kształtowanie własności prywatnej odbywa się samoistnie , bez udziału władzy.
Tworzenie własności prywatnej w Polsce.
przekształcenie przedsiębiorstw państwowych w jednoosobowe Spółki Skarbu Państwa w celu prywatyzacji i komercjalizacji.
likwidacje przedsiębiorstw państwowych w celu sprywatyzowania ich majątku.
likwidacje przedsiębiorstw państwowych gosp. rolnej i przejęcie ich majątku do zasobów własności rolnej państwa.
11. Generalne relacje między sektorem publicznym i prywatnym
• Zatrudnienie - w sektorze publicznym zatrudnionych jest 33% liczby zatrudnionych w Polsce. W sektorze prywatnym zatrudnionych jest dwa razy więcej: 66,7%.
• Produkcja globalna (suma nowowytworzonej wartości przez wszystkie przedsiębiorstwa działające na terenie Polski w 97r). Udział sektora publ. w produkcji globalnej: 30,6%. Udział sektora pryw. W prod. Globalnej jest ponad dwa razy większy: 69,4%.
• Przemysł - udział sektora publ. 35,8% (w tym górnictwo I kopalnictwo publiczne: 6,9% produkcji przemysłowej). Udział sektora pryw. 64,2% całej prod. Przemysłowej. W górnictwie I kopalnictwie sektor prywatny wytwarza 0,4% produkcji (całe górnictwo jest ciągle własnością państwową).
• Transport - sektor publ. wytwarza produkcję I świadczy usługi: 45,9% (największe PKP).
• Handel wewnętrzny (miarą udziału sektorów jest detaliczna sprzedaż towarów). Sektor publ. w detalicznej sprzedaży towarów ma 6,3% a sektor pryw. 93,7%.. Handel jest najbardziej sprywatyzowany.
• Handel zagraniczny -
import:
sektor publ. : 17,5% polskiego importu a sektor pryw. 82,5 %.
eksport
sektor publ. ok 25,7% a sektor pryw. prawie 75%
• Rolnictwo - w ponad 90% jest rolnictwem prywatnym
• Wartość środków trwałych I inwestycji
środki trwałe
sektor publ. 57,7% całego majątku (śr. trw.) w Polsce (tj. Własność państwowa to 48,3% śr. trw. I własność komunalna ok 9%)
(mała produktywność środków trwałych w sektorze publicznym).
inwestycje w Polsce (97r) sektor publ. 46% (własność państwowa 32%).
Prywatyzacja w Polsce powinna być zakończona do 2005r. Największy udział sektora publicznego ciągle występuje w transporcie (PKP). ♦
12. PODSTAWOWE FORMY PRYWATYZACJI PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH.
Stosuje się trzy formy 1- przekształcenie przeds. Państwowego w jednoosobową jednostkę skarbu państwa (komercjalizacja) w celu prywatyzacji indywidualnej poprzez sprzedaż akcji lub udziałów, powszechnej tj. wniesienia akcji lub udziałów do narodowych funduszy inwestycyjnych NFI. 2- Prywatyzację bezpośrednią polegającą na rozporządzeniu przez organ założycielski wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa (sprzedaż, wniesienie do spółki , oddanie do odpłatnego korzystania). 3-Odrębnym procesom - w oparciu o ustawę o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa - podlega majątek byłych państwowych przedsiębiorstw gospodarki włączony do Zasobu Własności rolnej Sklarbu Państwa w celu restrukturyzacji i prywatyzacji.
13.CO TO JEST ENDOGENNY ROZWÓJ SEKTORA PRYWATNEGO.
Endogenny - rozumiany jako rozwój szybki , rozwijany samodzielnie. W Polsce mamy obecnie ok. 6 mln. Podmiotów gospodarczych (łącznie z gospodarstwami rolnymi). Przedsiębiorstw państwowych jest jeszcze ok. 3 tyś. (stanowi to 0.5% wszystkich przedsiębiorstw). Są to przede wszystkim duże przedsiębiorstwa przemysłu ciężkiego, górnictwa, elektrownie itd. Już w 89 r. sektor prywatny wytwarzał 27% PKB. W żadnym innym państwie komunistycznym procent ten nie był tak wysoki. Częściowo było to spowodowane strukturą własnościową rolnictwa, które w większości było w rękach prywatnych. Srednie gospodarstwo - 7 ha. Wiele firm znalazło się w rękach prywatnych poprzez proces prywatyzacji.
14 Polska polityka własnościowa na tle Europy Wschodniej.
Strukturę własnościową w Polsce kształtuje się przez
popieranie powstających od podstaw przedsiębiorstw prywatnych,
przekształcanie przedsiębiorstw państwowych I komunalnych w przesiębiorstwa prywatne.
W całej Europie Wschodniej obie metody są dziś stosowane, z tym że w Polsce jak dotąd większą rolę odgrywało popieranie przedsiębiorstw prywatnych powstających od podstaw, natomiast przekształcanie własności miało znaczenie uzupełniające. Przekształcanie przedsiębiorstw państwowych trwa od 1990, w wyniku tego liczba przedsiębiorstw państwowych zmniejszyła się o ponad połowę.
15. Warunki transformacji ustrojowej w Polsce 1989 - 1990.
Przewrót ustrojowy stworzył warunki do zasadniczych reform systemowych, a w tym transformację ustroju społ.-ekonomicznego.
Należało zlikwidować instytucje i struktury nakazowo-rozdzielcze systemu kierowania gospodarką w realnym socjalizmie, kreować warunki umożliwiające uruchomienie i prawidłowe działanie mechanizmów regulacji rynkowej, przekształcić własnościową strukturę gospodarki - jej prywatyzację /przejście
Od systemu kolektywistycznego do ustroju opartego na dominacji własności prywatnej/.
Należało podjąć działania stabilizacyjne w celu minimalizacji skutków długotrwałej recesji oraz uregulowanie systemu gospodarczego.
Depresja i rozkład nakazowo-rozdzielczych mechanizmów zarządzania doprowadziły do naruszenia równowagi: ogólnego niedostatku podaży w stosunku do strumienia pieniądza.
Rząd zaczął zmierzać do stabilizacji gospodarki: ograniczając urzędową regulację cen, wzrost cen zastosowano do zrównania popytu z podażą, zmniejszając wydatki budżetu państwa oraz ograniczając dotacje dla deficytowych przedsiębiorstw, zmniejszając zakres inwestycji.
Zaczęto walczyć z inflacją, dążyć do przywrócenia równowagi rynkowej oraz otwarcia gospodarki polskiej na import.
W 1990 rząd sprecyzował program stabilizacyjny, którego celem było osiągnięcie równowagi, zdławienie inflacji oraz zlikwidowanie popytu nad podażą.
Wprowadzono wewn wymienialność złotego i stabilizację kursu walutowego.
Ograniczono do 20% ceny regulowane przez państwo, znacznie podwyższono ceny i dopuszczono do ich swobodnego kształtowania na rynku.
Proces ten nazywany jest terapią szokową.
W II połowie 1990 rząd Bieleckiego postawił na pobudzenie produkcji, wzmocnienie kontroli monetarnej i kontroli płac. Kontynuował restrykcyjną politykę fiskalną i monetarną, ograniczał inwestycje, zmniejszał kredytowanie sektora publicznego i budownictwa mieszkaniowego, utrzymywał stały kurs walutowy i stopę procentową na poziomie przewyższającym stopę inflacji.
Proces stabilizacji gosp. Postępował przy spadku produkcji i zatrudnienia.
Utrzymywał się wysoki poziom inflacji i bezrobocia. Nastąpił spadek popytu konsumpcyjnego i poziomu spożycia - rozszerzyła się strefa ubóstwa do 40% ludności kraju.
Pojawiła się potrzeba działań pozytywnych - walki z recesją i pobudzenia wzrostu produkcji krajowej.
16. JAK MOŻNA OKREŚLIĆ GŁÓWNE PRZYCZYNY I CECHY GOSPODARCZEJ RECESJI W POLSCE W LATACH 1990-91?
Recesja gospodarcza w Polsce po 1989 roku spowodowana była wprowadzeniem reform gospodarczych mających na celu przeprowadzenie transformacji gospodarki z socjalistycznej centralnie sterowanej na kapitalistyczną wolnorynkową. Zmiany stały się konieczne w związku ze zmianami na scenie politycznej. Tzw. plan Balcerowicza zakładał wprowadzenie całkowitej wewnętrznej wymienialności złotówki oraz uwolnienia jej kursu. Spowodowało to znaczny spadek wartości pieniądza a co za tym idzie osłabienie gospodarki. Doprowadzono także do zwiększenia dyscypliny budżetowej, zaprzestano dodrukowywania pieniędzy bez pokrycia. Zaczęto także proces restrukturyzacji przemysłu co doprowadziło w pierwszej kolejności do zamknięcia nierentownych przedsiębiorstw a w efekcie do dramatycznego wzrostu wskaźnika bezrobocia.
17. Jak można określić główne czynniki wyróżnienia polskiej gospodarki od '92 r.?
Polska gospodarka po 92 roku wyróżnia się w stosunku do innych gospodarek rejonu wschodnioeuropejskiego przede wszystkim tym iż konsekwentnie dążyła do spełnienia wszystkich początkowych założeń bez względu na zmiany ekip rządzących (kiedy na Węgrzech władzę przejęli socjaliści rozluźnili dyscyplinę w wykonywaniu reformatorskich założeń co w efekcie doprowadziło do poważnych reperkusji gospodarczych). Dbano o zachowanie dużego wzrostu gospodarczego nie pozwalając jednocześnie na przegrzanie gospodarki jak to miało miejsce w Czechach. Zadbano o odpowiednie umocowanie waluty krajowej i dywersyfikację rynków eksportowych co w efekcie umożliwiło skuteczną obronę przed krachem na rynku rosyjskim.
18. JAK MOŻNA OKREŚLIĆ SPOŁECZNE KOSZTY TRANSFORMACJI W POLSCE?
-bezrobocie
-zróżnicowanie majątkowe
-zmniejszenie wydatków na cele socjalne
Wysokie koszty transformacji systemowej w Polsce wyrażają się w gwałtownym wzroście bezrobocia oraz w znacznym obniżeniu przeciętnej miesięcznej płacy realnej. Stopa bezrobocia , która przed końcem transformacji kształtowała się w granicach zera , począwszy od '90 roku systematycznie rosła i w '94 r . zbliżyła się aż do 16%.Z punktu widzenia pracownika , jego poczucie stabilizacji pacy mało istotne są argumenty ,że przed '90 rokiem nie występowało bezrobocie tylko dlatego ,że rząd stosował politykę nadmiernego , a więc nieracjonalnego zatrudnienia. Najważniejsze było , że ma pracę. Wynikały stąd wysoka płynność siły roboczej i powszechnie występujące ukryte bezrobocie , szacowane przez niektórych ekonomistów na ok. 20% a nawet 30% ogólnej liczby zatrudnionych. Taka sytuacja nie dała się pogodzić z rozwijającą się gospodarka rynkową , która od początki narodzin zaczęła eliminować stopniowo zbędną siłę roboczą i nieudolne do rozwoju przedsiębiorstwa. Dla ogromnej rzeszy ludzi
dotkniętych bezrobociem był to wielki wstrząs psychiczny i społeczny. Zaczęło szerzyć się ubóstwo , a nawet nędza. Im dłużej ktoś pozostawał bez pracy tym gorzej był postrzegany przez pracodawców. Nawet jeśli pojawiały się nowe miejsca pracy , zajmują je ludzie młodzi , cieszący się dobrym zdrowiem , a nie bezrobotni.
Przy dłuższym okresie pracy rozpoczyna się proces destrukcji. Tacy ludzie podatni są wejście w świat kryminogenny, alkoholików itp.
Niezadowolenie nie jest wyłącznie związane ze wzrostem bezrobocia , ale i z obniżką płac. Zmiany systemowe jakie nastąpiły w Polsce spowodowały , że skala spadku płac była trudną do uniknięcia ceną jaką społeczeństwo musiało zapłacić. Spadek przeciętnej płacy realnej wystąpił nawet w latach `92-93 , w których rozpoczął się wzrost PKB w warunkach spadku przeciętnego zatrudnienia , co musiało prowadzić do wzrostu wydajności pracy. Spadek ten został dopiero zahamowany dopiero w '94 r. Wykazany wzrost przeciętnej płacy realnej i 1,1% mieścił się w granicach statystycznego błędu i był społecznie nieodczuwalny. Operowanie wielkościami przeciętnymi zawsze ukrywa zamiany zachodzące na krańcach badanej populacji pracowników zawodowo czynnych . W grupach najwyżej zarabiających spadek płac realnych mógł być niewielki lub nawet w ogóle mógł nie nastąpić , natomiast w grupach najniżej zarabiających spadek ten był znaczny . Te grupy zawodowe znalazły się w obszarze nędzy , a nawet utraciły zdolność finansową do regulowania bieżących opłat komunalnych. Najsilniejszy spadek dochodów realnych nastąpił w gospodarstwach chłopskich . Według GUS w '92 r. wskażnik dochodów realnych na osoba w gosp. rolnym wynosił zaledwie 49% poziomu osiągniętego w '89 r. Wieś została dotknięta dużym bezrobociem spowodowanym upadłością PGR-ów Niepokojąco pogłębiały się dysproporcje miedzy przeciętnymi wynagrodzeniami pracowników przedsiębiorstw a pracowników sfery budżetowej .W '94 r. osiągnęły zaledwie82%.Wysokie koszty transformacji stają się jednym ze żródeł oporu nie tyle przeciwko wprowadzaniu gospodarki rynkowej , ile przeciwko takim posunięciom , które powodują bardzo nierównomierne obciążenie tymi kosztami różnych grup społecznych.
19. POLITYKA PRZEMYSŁOWA
rozpatrywana w kontekście dostosowania aparatu produkcyjnego do wymogów konkurencji międzynarodowej oraz konkurencji oligopolistycznej między przedsiębiorstwami z różnych krajów. Przemiany strukturalne wewnątrz przemysłu mają decydujące znaczenie w kształtowaniu przeobrażeń strukturalnych.
Polityka przemysłowa ogółu skoordynowanych działań rządu, skierowanych na kształtowanie warunków określających reakcje podmiotów gospodarczych, z zamiarem osiągnięci celów uznanych za ważne.
Przez politykę przemysłową rozumie się działalność interwencyjną państwa prowadzoną w stos. do przemysłu a polegającą na modyfikacji alokacji dokonywanej przez rynek.
Polityka ta może wspomagać otoczenie przedsiębiorstw oraz podejmować działania skierowane bezpośrednio do grup przedsiębiorstw przemysłowych.
Aktywny rodzaj polityki przemysłowej ma za zadanie pobudzenie zmian strukturalnych w przemyśle, innowacyjności, podnoszenie efektywności i konkurencyjności międzynarodowej
przedsiębiorstw państwowych.
Polityka przemysłowa to też działanie ochronne którego celem jest utrzymanie zatrudnienia w schyłkowych gałęziach, zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego kraju.
Polityka ta wpływa na alokację zasobów między gałęziami produkcji.
20. NA CZYM POLEGA RESTRUKTURYZACJA POLSKIEGO PRZEMYSŁU.
W obliczu zapaści przemysłu , należało dokonać i wdrożyć procesy dostosowawcze , które pozwoliły by poprawić kondycję polskiego przemysłu .W przypadku Polski za najwłaściwszą należałoby uznać taką , która nie dyskryminuje , lecz wyzwala ekspansję efektywnych przedsiębiorstw .Taka polityka przemysłowa powinna preferować następujące działania :
-zmierzanie w kierunku wzmocnienia sił rynkowych i wzrostu konkurencyjności przemysłu , w tym głównie przez popieranie postępu technologicznego i podnoszenia kwalifikacji.
-usprawnienie funkcjonowania rynków czynników produkcji przez budowanie warunków zapewniających wzrost mobilności kapitału i pracy nie tylko przekroju gałęziowo-branżowym , lecz także w przekroju przestrzennym .
-elastyczna ochrona własnego rynku.
-dążenie do obniżenia ogólnych kosztów funkcjonowania przemysłu przez ułatwianie dostępu do wyrobów zagranicznych , ochronę rynku krajowego przed nieuczciwa konkurencję.
-podejmowania działań restrukturyzacyjnych w przedsiębiorstwach przemysłowych , które zostały szczególnie dotknięte negatywnymi społecznymi skutkami transformacji w przemyśle.
-podejmowanie działań w celu likwidacji trwale nieefektywnej części przedsiębiorstw przemysłowych , aby nie stanowiły niepotrzebnego obciążenia dla gospodarki.
- uczestniczenie w sposób bezpośredni w programie rekonstrukcji tradycyjnych gałęzi przemysłu , takich jak przemysł wydobywczy , hutniczy , energetyka.
21. NA CZYM POLEGA KRYZYS BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO.
Dawniej ludzie mieli książeczki mieszkaniowe na które wpłacali pieniądze i oczekiwali na mieszkania nawet kilka lat. W socjalizmie było bardzo dużo mieszkań zakładowych, przydzielanym osobom pracującym w firmach przemysłowych państwowych. Obecnie buduje się więcej mieszkań jednakże są one drogie. Wprowadzone ulgi podatkowe obowiązywać będą do końca 99 roku. Jednakże na mieszkania, pomimo wprowadzenia preferencyjnych kredytów, stać niewielu.
22. POLITYKA ROLNA
sztuka osiągania celów w dziedzinie rolnictwa.
Cele:
produkcja i obrót artykułami rolnymi, hodowlanymi, rybołówstwa, oddziaływania na struktury agrarne i rozwiązywanie problemów socjalnych wsi.
określenie mechanizmów, środków i instrumentów realizacji tych celów.
Podmioty:
państwo z władzą ustawodawczą i wykonawczą (Ministerstwo rolnictwa)
władze samorządowe
Przedmiot:
gospodarstwa rolne
wszystkie podmioty gosp. zajmujące się produkcją i dystrybucją produktów rolnych oraz podmioty, na które państwo oddziałuje.
Cele ustalane są przez podmioty na okresy roczne lub sezonowe.
Celem rolnictwa jest restrukturyzacja rolnictwa aby zbliżyć się do UE. (Cel średniookresowy)
Cele polityki rolnej ustalane są przez podmioty (państwo).
na średnio - ok 5 lat
na krótko - np. skup jesienny
na długookresowe - ponad 5 lat.
U nas cele średniookresowe - restrukturyzacja - przystosowanie polskiego rolnictwa do UE.
23. Społeczna i agralna specyfika polskiego rolnictwa.
Rolnictwo w Polsce w 95% jest w rękach prywatnych. Do tej pory sprywatyzowano 18- 20 % Państwowych Gospodarstw Rolnych. Cechą charakterystyczną polskiego rolnictwa jest bardzo duże rozdrobnienie - średnie gospodarstwo ma 7 ha. Zatrudnionych w rolnictwie jest 26% ludności kraju.
23. STRUKTURA WŁASNOŚCIOWA W POLSKIM ROLNICTWIE:
prywatna
państwowa
spółdzielcza (sektor prywatny)
Powierzchnia użytków rolnych:
własność prywatna - 82 % powierzchni użytków rolnych
własność państwowa 7.3 %-7.5% pow. uż. rol.
własność spółdzielcza - ok. 3%
Struktura polskich gosp. rolnych:
Indywidualne gosp. rolne w %/ha |
||||||
|
1-1,99 |
2-4,99 |
5-6,99 |
7-9,99 |
10-14,99 |
15 i więcej |
Ogółem gosp. = 100% |
22,7% |
32,7% |
12,8% |
12,7% |
10,6% |
8,5% |
80% gosp. domowych nie ma wystarczającego obszaru aby utrzymać się z rolnictwa. Muszą wiązać to z innymi obszarami działalności gospodarczej. W Polsce zarudnienie w rolnictwie 25-26% wszystkich pracowników. Rolnictwo wytwarza 6% PKB - wydajność pracy w rolnictwie jest niska. Ludzi żyjących wyłącznie z rolnictwa jest znacznie mniej niż ludzi żyjących z rolnictwa i dodatkowych zzajęć. Ludzie żyjący wyłącznie z rolnictwa stanowią 8% mieszkańców wsi.
30-40% ludności mieszka na wsi. Około 3,2 całej ludności utrzymuje się z roli. Polska nie jest zurbanizowana.
Przedsiębiorstwa rolne to gospodarstwa o tysiącach ha. Niektórzy traktują ziemię jak lokatę kapitału i nic nie uprawiają.
23% całej produkcji światowej - produkcja żyta w Polsce.
W małych gosp. rolnych jest więcej ludzi z wyższym wykształceniem (lekarze, weterynarze, leśnicy), którzy oprócz wykształcenia mają gosp. rolne.
Odsetek ludzi z wyższym wykształceniem ma gosp. rolne o dużej powierzchni, są to głównie ludzie młodzi, którzy przyjęli gosp. po ukończeniu wyższych uczelni.
1,1% ludności na wsi posiada wyższe wykształcenie (w mieście 9,7).
24. Udział rolnictwa w PKB I w krajowym zatrudnieniu (na tle innych krajów).
Rolnictwo w Polsce wytwarza 6% PKB, podobnie jest w Czechach, Słowacji, Rosji Azji Północnej, Irlandii (bez Irlandii Półnicnej), Meksyku i Argentynie. Dalej na wschód od Polski ten udział jest większy.
W Brazylii ten udział to 10-19%, w Ameryce Środkowej od 20 do 30%., w Afryce środkowej powyżej 30%. Udział w wysokości 5% i mniej jest w krajach Unii Europejskiej, Ameryse Północnej, Australii.
Udział rolnictwa w zatrudnieniu
W Polsce ten udział wynosi 26% (mała wydajność pracy); 38-40% ludzi mieszka na wsi a 8% mieszkańców wsi żyje wyłącznie z rolnictwa. Podobny udział rolnictwa (ale łącznie z leśnictwem I rybołówstwem) w zatrudnieniu jest w Rumunii, Grecji, Brazylii. Ponadto bardzo duży odsetek mają Indie (ponad 60%), Indonezja (ponad 48%), Egipt (ponad35%). Poniżej 10% jest we Francji, Hiszpanii, Finlandii. Poniżej 6% w Japonii. Mniej niż 4% w Niemczech. W USA ok. 3% a w Wlk. Brytani jeszcze mniej.
25. POLITYKA FISKALNA
polega na użyciu podaży pieniądza jako instrumentu realizacji ogólnych celów polityki gospodarczej.
Bank centralny jest instytucją publiczną, za pośrednictwem, której państwo prowadzi politykę pieniężną.
Polityka pieniężna - całokształt rozwiązań i działań, które są podejmowane w gosp. narodowej w celu zaopatrzenia jednostek gospodarujących w pieniądze i kredyt, oraz w celu regulowania wielkości pieniądza.
Bank emisyjny odpowiada za politykę pieniężną. Państwo ustalając politykę finansową ustala nie tylko cele fiskalne, ale też cele polityki pieniężnej.
Cele polityki pieniężnej należy rozpatrywać w ramach celów stawianych przed polityką gosp.
Cele:
- osiągniecie stabilizacji poziomu cen
- wysoki stan zatrudnienia
- równowaga gosp. zewn.
- wzrost gospodarczy
8) Dualny model rozwoju gosp.
- nowoczesne techniki wytwarzania
- w rolnictwie nie wymaga się nowoczesnych technik, bo jest dzięki temu dużym pochłaniaczem siły roboczej (26%)
Stopa akumulacji w przeds.,całej gosp. 20%, a porzadana to 26-28%.
Stopa oszczędności to 10% w gosp. domowych, podobnie jak w innych krajach, ale potrzebują większe (dynamika wzrostu)
Tempo wzrostu gosp. mierzone wzrostem PKB jest wysokie tj.
2% - 92r.
7% - 97r.
Średnia za lata 90 wynosi 6%, co jest dwa razy większa od krajów europejskich.
Rozwój gosp. - wzrost gosp. oraz towarzyszące mu zmiany strukturalne.
Wzrost gosp. - proces tworzenia i powiększania rzeczywistych rozmiarów społecznego produktu. Towarzysza temu zmiany struktury produktu narodowego i całej gosp.
Akumulacja kapitału jest motorem wzrostu gospodarczego.
26. Co to jest dług publiczny, jak powstaje i z czego się składa.
Dług publiczny jest to finansowe zobowiązanie władz publicznych (państwowych i samorządowych) z tytułu zaciągniętych pożyczek. Przyczyną powstawania długu publicznego mogą być także skutki innej działalności władz publicznych np. przymusowe wywłaszczenia mienia na zasadach odpłatności, zobowiązania odszkodowaniowe i inne). Najważniejszą przyczyną powstawania długu publicznego jest zaciąganie pożyczek na pokrycie deficytu budżetowego. Za pomocą pożyczek publicznych powinny być finansowane wydatki kapitałowe (majątkowe) których efekty wykraczają poza bieżący rok budżetowy, nie powinno się finansować pożyczkami wydatków bieżących. Dług ten dzielony jest na - wewnętrzny (krajowy) i zewnętrzny (zagraniczny). W krajach wysoko i średnio rozwiniętych o ustabilizowanej gospodarce dług publiczny jest zjawiskiem powszechnym, utrzymującym się przez dziesięciolecia.
27. UDZIAŁ WYDATKÓW BUDŻETOWYCH W PKB W POLSCE.
Zakres alokacji środków na rzecz osób opłacanych bezpośrednio z budżetu wzrósł ponad dwukrotnie. Wzrost ten wynika z potrzeby zbliżenia dochodów osób pracujących w sferze budżetowej do dochodów pracowników sfery pozabudżetowej oraz ze wzrostu wydatków na świadczenia społeczne.
Struktura wydatków budżetowych w Polsce w 1996:
wydatki majątkowe 4,9%
rozliczenia z bankami 2,3 %
świadczenia na rzecz osób fizycznych 8,7 %
dotacje i subwencje 35,7%
obsługa długu publicznego 16,4%
wydatki bieżące jednostek budżetowych 32%
Ekspansja sektora publicznego powoduje nienadążanie wzrostu dochodów publicznych za wzrostem wydatków i stały brak równowagi finansowej w sektorze publicznym. Sektor publiczny w wielu krajach osiągnął rozmiary zagrażające długookresowym możliwościom wzrostu gosp. kontrolowanie zaś przez państwo wielkości sektora publicznego staje się coraz trudniejsze. Duże znaczenie ma usprawnienie i racjonalizacja alokacji budżetowej w sektorze publicznym. Podjęto próby tworzenia budżetów w układzie programowym oraz próby wprowadzenia analizy i oceny efektywności wydatków publicznych jako podstawy podejmowania decyzji alokacyjnych.
28. BANK CENTRALNY
jest instytucją publiczną za pośrednictwem której państwo prowadzi politykę pieniężną.
29. FUNKCJE BANKU CENTRALNEGO:
jest instytucją emitującą pieniądz gotówkowy,
jest bankiem banków tj. działa jako bankier dla banków komercyjnych, zapewniając sprawne funkcjonowanie systemu bankowego,
jest bankiem państwa - sprawuje kontrolę nad podażą pieniądza oraz finansuje deficyt budżetu państwa.
Głównym celem polityki pieniężnej jest zapewnienie stabilności cen.
Bank centralny powinien sprzyjać realizacji ogólnych celów polityki gospodarczej ale nie może podważać stabilności cen. Powinien działać z zasadą gospodarki wolnorynkowej i wolnej konkurencji sprzyjając efektywnemu podziałowi zasobów.
Bank Centralny nie jest w stanie bezpośrednio wpływać na realizację ogólnych celów polityki ekonomicznej. Robi to w sposób pośredni.
Cele pośrednie polityki pieniężnej:
reagować na instrumenty polityki pieniężnej
pozostawać w jednoznacznej relacji z celami ostatecznymi polityki pieniężnej.
być łatwo obserwowalne tzn. informacje ilościowe o nich muszą być dostępne w krótkich odstępach czasu i bez znacznych opóźnień w czasie.
Kontrolując podaż pieniądza, stopę procentową, kurs walutowy bank centralny osiąga cele ostateczne. Zmienne powyższe pełnią rolę indykatora polityki pieniężnej. Przekazują informacje czy polityka pieniężna jest bardziej ekspansywna czy bardziej restrykcyjna w stosunku do okresy będącego przedmiotem porównań.
30. Czym powinna cechować się polityka ekon. Sprzyjająca powstawaniu warunków dla szybkiegi i trwałego wzrosty polskiej gosp.
Polityka ekon. Powinna podejmować środki sprzyjające wzrostowi prod., wykorzystaniu zasobów kraju , redukcji bezrobocia i poprawie warunków życia ludności. Osiągnięcie celów trwałego rozwoju gosp. Wymaga także odpowiedniego kształtowania celów niższego rzędu, do celów tych należą: wzrost przedsiębiorczości , inicjatywności i innowacyjności wszystkich podmiotów funkcjonujących w gospod., oraz zapewnienie swobody prowadzenia działalności gospod..polityka ta powinna cechować się także zadaniami dążącymi do przekształceń strukturalnych gospodarki- wiąże się to z preferowaniem rozwoju gałęzi będących nośnikiem postępu naukowo-technicznego, oraz przekształceniami struktury własnościowej z państwowej na prywatną. Wśród celów tej polityki ważną rolę odgrywa również równowaga gosp.- jako warunek sprawnego funkcjonowania państwa. W ujęciu krótkoterminowym oddziaływania te dotyczą sfery polityki pieniężnej, budżetowej cenowo-dochod, służą przystosowaniu popytu do aktualnych rozmiarów podaży.
31. z czego wypływa potrzeba autonomii banku centralnego?
Potrzeba ta wynika z konieczności rozdzielenia działań polityki fiskalnej prowadzonej przez rząd od polityki pieniężnej. Głównym celem polityki pieniężnej jest emisja pieniądza i zapewnienie stabilności cen, nie oznacza to, ze polityka pien. Nie powinna wspierać polityki gosp., jednak powinna to robić nie podważając swoich głównych celów. Bank centralny powinien działać niezależnie od działań rządu dlatego tez jego autonomia zapobiega pewnego rodzaju nadużyciom jak np. Emisja pieniądza na pokrycie deficytu budżetowego, oraz zapewnia ,że działania b c. Nie są wymuszone przez potrzeby gosp. Kraju ani nie działają w celu ich zaspokojenia.
32. BUDŻET PAŃSTWA
zespół rachunków przedstawiającego na okres jednego roku kalendarzowego wszelkie stałe wpływy i obciążenia państwa. Jest liczbowym opisem gospodarki finansowej państwowej, umożliwiającym jej kształtowanie i kontrolę. Gospodarka może być zrównoważona, ale może też przynosić deficyt lub nadwyżkę.
Budżet jest prezentacją programu działania rządu w którym ogólne cele polityczne i społ-gosp. zostały przekształcone w konkretne wyrażone liczbowo zamierzenia realizacyjne.
Budżet jest więc zespołem narzędzi i środków służących do realizacji świadomie określanych zadań społ-gosp. państwa.
Polityka budżetowa zajmuje się sposobami wykorzystania dochodów i wydatków publicznych w celu realizacji zadań stojących przed państwem. W Polsce dochody budżetu państwa w 1995r. - 29,3% PKB.
33. Co to sĄ Dobra publiczne i jak wiążą się ze zjawiskiem zawodności rynku?
Dobra publiczne to wszystkie te dobra, które są. wykorzystywane przez duże grupy ludi lub rządy jak np. Ochrona narodowa, policyjna szkolnictwo opieka zdrowotna.
34. Dobra społeczne pożądane?
- to te dobra, o których społeczeństwo sądzi, że każdy powinien je posiadać bez względu na to czy tego pragnie np. oświata, ochrona zdrowia.
Dobra społeczne niepożądane - to takie produkty i usługi , które ze społecznego punktu widzenia powinny być eliminowane bez względu na to jaki stosunek do nich mają poszczególne jednostki np. papierosy.
35. Czy struktura monopolistyczne mogą powodować zawodność rynku, a jeżeli tak to dlaczego ?
Mechanizm rynkowy funkcjonuje dobrze gdy spełnione są pewne warunki umożliwiające obu stronom tj. konsumentom i producentom ukierunkowanie swoich zachowań jednocześnie zgodnie z sygnałami rynku i własnymi korzyściami. Konsumenci poszukują na rynku możliwosci realizacji swych preferencji, a producenci oferują produkty, które pozwalają im maksymalizować korzyści przy realizacjin tych preferencji.
Konkurencja miedzy producentami sprawia, że dochodzi do zgodności między preferencjami konsumentów a korzyściami procudentów.
W monopolu nie istnieje konkurencja przez co mechanizm rynkowy zostaje zachwiany. Producenci monopolistyczni mają silną pozycję na rynku i mogą maksymalizować swoje korzysci bez starania się w zaspokojeniu potrzeb konsumentów i ich preferencji. Konsument nie ma dużej możliwości wyboru w oferowanych produktach i usługach. Rynek jest mechanizmem bardzo efektywnym i tam gdzie może on działac dobrze, nie należy dopuszczać do jego dysfunkcjonalnosci np. przez monopol.
36. czy regulację rynkową należy uznawać za wystarczającą w funkcjonowaniu czynnika pracy?
37.Polityka makro i mikroekonomiczna.
Politykę makroekonomiczną obejmują m.in. działania zmierzające do; promowania wzrostu, kształtowania oszczędności i kierunków ich wykorzystania, osiągnięcia wyższej efektywności , racjonalizacji podziału, właściwych układów z zagranicą oraz stabilizacji gospodarki. Politykę mikroekonomiczną, strukturalną, dotyczącą m.in. działów i gałęzi oraz wybranych dziedzin takich jak; zasoby naturalne, zatrudnienie, środowisko naturalne.
38. Polityka ochrony konkurencji
- wykorzystuje dorobek teorii konkurencji w praktyce gospodarczej. Zadaniem polityki konkurencji jest doprowadzenie do takiej sytuacji , w której podmioty gospodarcze konkurują ze sobą na rynku o dostępne zasoby na równych zasadach (równouprawnienie podmiotów gospodarczych), nie stosują kolektywnych i indywidualnych praktyk monopolistycznych. Wprowadzają innowacje i walczą o udziały w rynku. Polityka konkurencji zmierza również do dekoncentracji istniejących struktur rynkowych albo do wykreowania konkurencji. Zadaniem polityki konkurencji jest z jednej strony ochrona wolności konkurencji z drugiej strony natomiast ochrona uczciwości konkurencji. Realizacji pierwszego z wyżej wymienionych celom służy zazwyczaj ustawodawstwo antymonopolowe oraz przepisy konstytucyjne i/lub ustawa gwarantująca swobodę działalności gospodarczej. Realizacji drugiego celu służy prawo o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Na straży przestrzegania prawa stoi urząd antymonopolowy ( od niedawna Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów) i sąd antymonopolowy.
39. Jak można określić główne funkcje państwa w gospodarce
P.A. Samuelson oraz W.D. Norghaus wyróżniają trzy funkcje państwa. Jego zadaniem jest zapewnienie:
efektywności całej gospodarki przy niesprawności rynkowego mechanizmu alokacji zasobów (w finansach publicznych funkcja lokacyjna)
sprawiedliwości, równości przy nadmiernej dysproporcji dochodów (w finansach publicznych funkcja redystrybucyjna)
stabilności gospodarki rynkowej przy jej cyklicznym funkcjonowaniu (w finansach publicznych funkcja stabilizacyjna)
Wymienione funkcje państwa niekiedy wręcz są utożsamiane z funkcjonowaniem finansów publicznych, jednak w literaturze z zakresu finansów publicznych, tym funkcjom nadaje się specyficzny, pieniężny charakter.
Ad1
Mechanizm rynkowy jest prawie idealnym sposobem zaspokajania potrzeb prywatnych (indywidualnych). Konsument chętnie będzie płacił za dane dobro, jeżeli z tego zakupu osiągnie indywidualne korzyści. Oznacza to, że mechanizm rynkowy nie zaspokaja potrzeb zbiorowych; i w takich szczególnych przypadkach mechanizm rynkowy zawodzi albo jest nieefektywny. Do tego celu wykorzystuje się więc administracyjny mechanizm zaspokajania potrzeb zbiorowych , a podstawowym elementem tego mechanizmu są finanse publiczne.
Ad 2 ( a także pytanie 40)
Funkcja redystrybucyjna główny akcent kładzie na wytwarzaniu i dostarczaniu dóbr publicznych obywatelom, społecznościom lokalnym, społeczeństwu jako całości. Redystrybucja jest realizowana w formie pieniężnej. Dokonuje się w szerszym ujęciu przez system transferów dochodów Transfery te przyjmują postać przepływu pieniądza między różnymi podmiotami a państwem (władzami publicznymi). W ujęciu makroekonomicznym redystrybucja przez swoje globalne rozmiary, wywołuje określony (pozytywny lub negatywny ) wpływ na całą gospodarkę, jej poszczególne działy, sektory, gałęzie, branże, regiony (aspekt przestrzenny).
W rzeczywistości funkcja redystrybucyjna realizowana jest przez ogromną liczbęoperacji finansowych, w ramach których pojawia sie szereg sprzeczności i konfliktów. Mają one zasadniczy wpływ na funkcjonowanie gospodarki, na realizacje publicznych i społecznych zadań państwa.
Ad 3
Długookresowa obserwacja mechanizmu rynkowego wykazuje, że przebieg procesów gospodarczych odbywa się z różnym natężeniemw czasie. Aktywność gospodarcza wznosi się i opada. Mechanizm rynkowy nie jest więc w stanie samoczynnie zapewnić satysfakcjonującej stopy wzrostu gospodarczego, wysokiej stopy zatrudnienia, niskiej stopy inflacji, równowagi w bilansie płatniczym kraju itd.
Istnieje wiele sposobów by stabilizować gospodarkę czyli, łagodzić wahania cyklu koniunkturalnego - hamować ekspansję gospodarki w okresie jej nadmiernego wzrostu i pobudzanie aktywności gospodarczej w okresie słabnięcia procesów gospodarczych. Jednym z nich sa instrumenty polityki fiskalnej. Najczęściej wykorzystuje sie 2 grupy instrumentów:
podatki
wydatki
Instrumenty polityki fiskalnej nie sa jedynymi, które państwo może stosować do stabilizowania gospodarki. można stosować także instrumenty polityki monetarnej.
40. Na czym polega redystrybucyjna funkcja państwa
41. Co to jest rola „stróża porządku” jako jednej z funkcji państwa w gospodarce.
42 Jak można porównywać wielkości PKB w różnych okresach czasu?
PKB w różnych okresach czasu można porównywać przy pomocy cen stałych. Dopiero później w wielkościach absolutnych. Wynika to z tego, że produkcję mierzy się według wartości rynkowej poszczególnych dóbr i usług, w cenach bieżących. Ich zmiany mają oczywisty wpływ na wynik rachunku. Dlatego chcąc dokonywać określenia zmian realnego poziomu PKB w czasie, należy wprowadzać korekty uwzględniające zmiany cen I prowadzić rachunek w cenach stałych.
43.Znaczenie maksymalizacji tempa wzrostu gospodarczego
Przyspieszenie lub zwolnienie tempa wzrostu gosp. Prowadzi do zdynamizowania lub zahamowania przekształceń strukturalnych. Zmiany strukturalne przynoszą też wzrost wydajności pracy i mają zwykle znaczący wpływ na wzrost gosp. Tempo wzrostu gosp. ma zatem ogromne znaczenie, jest on ważny dla podniesienia dobrobytu społeczeństwa. Oznacza to, że im szybsze jest tempo wzrostu gosp. tym szybciej poprawia się dobrobyt społeczeństwa.
44. Jak można określić relacje pomiędzy pkb a zatrudnieniem i wydajnośćią pracy
45. Jak można określić szybkość obiegu pieniądza.
Aby pieniądz mógł spełniać swoje funkcje, a szczególnie występować jako środek cyrkulacji, płatniczy i tezauryzacji, niezbędna jest określona jego ilość.
Prawo ilości pieniądza potrzebnego w obiegu określa właśnie tę niezbędną zależność, uwzględniając następujące czynniki:
I = (T - K - B + Z ) / S
/ - podzielić
I - ilość pieniądza potrzebnego w obiegu
T - suma cen towarów i usług przeznaczonych w danym okresie do sprzedaży (uwzględnia się ceny takich towarów, jak ziemia i akcje)
K - wartość towarów i usług nabywania na kredyt. W transakcjach tych sprzedawca w zamian za sprzedany towar lub świadomą usługę otrzymuje zamiast pieniędzy zobowiązanie nabywcy do uiszczenia w określonym terminie odpowiedniej kwoty. Wartość towarów i usług sprzedanych na kredyt w danym okresie należy więc odjąć od T, ponieważ pieniądze w tych transakcjach nie uczestniczą w analizowanym okresie.
B - pieniądz nie spełnia też funkcji środka cyrkulacji w bezpośredniej wymianie towaru
(usługi) na towar (usługę). Od T trzeba odjąć wartość transakcji kompensacyjnych.
Z - suma zobowiązań pieniężnych płatnych w danym okresie
S - średnia szybkość obiegu pieniądza, wyrażona liczbą jego obiegów w danym okresie. Im pieniądz szybciej krążytj. Im szybciej zmienia właściciela tym mniej potrzeba go w obiegu i na odwrót.
46.Polityka handlowa i celna.
Polityka handlowa- jest to polityka współpracy gosp. z zagranicą, czyli świadoma działalność państwa w kształtowaniu stosunków gosp. narodowej z jej otoczeniem. Celem tej polityki może być zwiększenie udziału gosp. narodowej w międzynarodowym podziale pracy, nadanie stosunkom ekonom. z zagranic --> [Author:PU] ą odpowiedniego charakteru i zakresu, osiągnięcie pożądanej wielkości i struktury obrotów, zapewnienie korzystnych warunków transakcji, itp.
Polityka celna- Cło jest opłatą nakładaną przez państwo na towar w chwili przekroczenia przez niego granicy danego kraju. Cło zwiększa cenę produktu. Są różne rodzaje ceł. Polityka celna ma na celu nie tylko zapewnienie państwu odpowiednich dochodów, ale również ochronę produkcji krajowej przed konkurencją zagraniczną lub też utrzymanie wysokich cen na rynku wewnętrznym.
47. Jak zmienia się geograficzna i towarowa struktura polskiego handlu zagranicznego
Po roku 1989 zwrot zdecydowany w polskiej polityce gosp. ze wschodu na zachód. W 1993 r. Już ok. 75 % polskich obrotów wiązało się z krajami zachodnimi; 10 % z krajami rozwijającymi się, reszta - Europa Wschodnia, do dnia dzisiejszego. Przyczyniły się do tego zmiany ustrojowe. Dziś największym partnerem Polski są Niemcy- ok. 1/3, wcześniej była nim Rosja (1/3)
48. Na czym polega integracja gospod. Polski z UE?
Odpowiedź na to pytanie pokrywa się z pyt. 1, ale ogólniej: Integracja Polski z UE polega na:
Utworzeniu strefy wolnego handlu,
Utworzeniu unii celnej
Utworzeniu jednolitego rynku, zlikwidowaniu barier
Utworzeniu unii ekonomicznej i monetarnej.
49. Jakie elementy zawiera układ o stowarzyszeniu Polski z UE
Umowa o stowarzyszeniu Polski z UE (oficjalna nazwa Układ Europejski) została podpisana 16.12.1991r.
Zawiera on następujące elementy:
1.Część handlowa umowy tzw. Umowa Przejściowa postuluje utworzenie strefy wolnego handlu w okresie 1991-2002, na zasadzie, że Polska jako słabszy partner uzyskuje dostęp do rynku WE wcześniej niż kraje WE do rynku polskiego. Następuje zniesienie ceł i barier w handlu w stosunku do polskiego exportu na rynek na rynek WE dla ok. 50% wartości exportowanych wtedy towarów (głównie towary o wyższym stopniu przetworzenia), dla pozostałych 50% liberalizacja została podzielona na dwa etapy kończące się w 1999r. (samochody i paliwa płynne zliberalizowane do 2002r.);
2. Rolnictwo zostało wyłączone z tworzenia strefy wolnego handlu ze względu na jego wrażliwość, liberalizacja następuje na zasadzie „produkt za produkt” i poprawił się dostęp polskich towarów do rynku UE 1995 r. Polska zniosła cła na towary rolne z UE o 10%.
3. Współpraca w sektorze usług takich jak
usługi tradycyjne: budowlane, transportowe,
usługi nowoczesne: telekomunikacyjne, finansowe (bankowe, ubezpieczeniowe), związane z dostępem do baz danych, oprogramowaniem komputerowym, dostępem do Internetu oraz usługi prawnicze.
4. Liberalizacja rynku pracy (zatrudnienie polskich pracowników na terenie państw UE) oraz swoboda zakładania przedsiębiorstw;
5. Pomoc finansowa i techniczna dla Polski w ramach programu PHARE, wspieranie innowacyjności, ochrony środowiska i współpracy z ośrodkami badawczo-rozwojowymi.
50. Jakie relacje są między CEFTĄ a UE?
W grudniu 1992r. Czechy, Polska, Węgry, Słowacja podpisały porozumienie o utworzeniu w tym regionie strefy wolnego handlu (od 1996 Słowenia). Sygnatariusze CEFTY chcieli zahamować drastyczny spadek wzajemnych obrotów handlowych, jaki nastąpił po rozwiązaniu RWPG. Przyjęcie do UE jest strategicznym celem państw CEFTY. Wzajemna współpraca handlowa ma im ułatwić wejście do UE. Obecnie są one krajami stowarzyszonymi z Unią. Z tego powodu CEFTA ma niejako w założeniu charakter tymczasowy. Mogą do niej przystąpić inne kraje, ale muszą one oprócz umów o wolnym handlu z krajami CEFTA i członkostwa w Światowej Organizacji Handlu mieć układ o stowarzyszeniu z UE.
51. STRATEGIA GOSPODARKI OTWARTEJ.
zdaje się na rynkową alokację zasobów
wyznacza sektorowi prywatnemu główną rolę w rozwoju
handel zagraniczny uważany za motoryczny sektor wzrostu
rynek światowy wyznacza potencjalny popyt na produkty będące przedmiotem wymiany międzynarodowej, której elastyczność jest zwykle nieograniczona
ograniczenia narzucone gospodarce wewnętrznej mogą być pokonane przez prowadzenie eksportu
chce wykorzystać korzyści komparatywne kraju w skali międzynarodowej oraz bardziej efektywnie wykorzystać zasoby
presja międzynarodowej konkurencji jest skutecznym bodźcem dla producentów dla kształtowania kosztów na niskim poziomie do efektywnego wykorzystania siły roboczej do innowacji do poprawy jakości produkcji, do utrzymywania wysokiej stopy inwestycji
zwraca uwagę na oszczędności i wzrost stopy oszczędności w celu szybszej akumulacji kapitału i szybszego wzrostu.
Wzrost oparty na eksporcie służy efektywniejszej alokacji inwestycji i niższej końcowej kapitałochłonności produkcji.
powinna ułatwiać międzynarodowy ruch czynników produkcji i przepływ kapitału
ważna rola inwestycji i kredytów zagranicznych
aktywna rola państwa w rozwoju:
władze publiczne mogą prowadzić polityczną symulację podaży
usuwać przeszkody w eksporcie
ułatwiać udzielanie pożyczek
finansować programy kształcenia
uczestniczyć w badaniach rynku
tworzyć infrastrukturę techniczną
stosować politykę liberalizacji handlu: redukcja ceł, eliminowanie barier w inwestycjach zagranicznych, wprowadzenie neutralnego kursu walutowego
korzyści z handlu zagr. są większe im wyższa stopa inwestycji
liberalizacja handlu pociąga liberalizację finansową której celem jest wzrost stopy oszczędności wewn. i efektywności alokacji zasobów.
Gospodarka zamknięta: akumulacja handlu wewnątrz kraju, zamknięcie na inwestycje zagraniczne i kapitał zagraniczny, przepływy finansowe między sektorami gospodarki poddane ograniczeniom co do wielkości i częstotliwości.
52. Procesy globalizacji we współczesnym świecie.<TBODY>
</SMALL><SMALL> Od dłuższego czasu różne osoby, które sprawują pewne funkcje publiczne zastanawiają się w jaki sposób gospodarce, która jest już globalna, zapewnia pewną stabilizacje. Musimy pamiętać, że wiele państw i ich obywateli żyje na takim poziomie, że w razie jakiegoś kryzysu gospodarczego ich sytuacja zdecydowanie się pogorszy. W związku z tym w szczególności kraje bogate bardzo obawiają się, kryzysów podobnych do tych, z których z trudem przez wiele lat wychodziły w przeszłości. </SMALL><SMALL> Wystarczy przypomnieć okres wielkiego kryzysu amerykańskiego, kiedy ludzie tracili cały majątek w ciągu jednego dnia. Mówiąc o stabilizacji trzeba zdawać sobie sprawę z uwarunkowań psychologicznych i społecznych. Warto także zwrócić uwagę na szczególny ewenement, który zaskoczył wielu ekonomistów - niezwykłą wydolność gospodarki amerykańskiej. Jest to gospodarka, która od dwunastu lat ma poniżej 5% bezrobocia, znacznie poniżej wskaźników europejskich, kształtujących się na poziomie wartości dwucyfrowych - od 11 do 25 proc. USA jest krajem, który jednocześnie odnotowuje systematyczny, wysoki wzrost. Okazuje się, że w kraju tym już wysokorozwiniętym wzrost gospodarczy za ostatni kwartał 98 roku wyniósł 4,6%. Jest to coś co w krajach rozwiniętych na tą skale się nie zdarza, i to w warunkach bardzo niskiej inflacji wahającej się miedzy 1 a 2% przez ostatnie 12 lat. Przykład Stanów Zjednoczonych dowodzi zatem, że możliwa jest stabilizacja w dłuższym okresie. </SMALL>
<SMALL>Wracając do globalizacji, stwierdzić należy, że świat przeżywa ją w całym okresie powojennym. Globalizacja, czy jak niektórzy mówiź robienie ze świata globalnej wioski, jest skutkiem kolejnych wynalazków technologicznych, w takich dziedzinach jak informatyka czy telekomunikacja. Sprawiają one np., że na giełdach całego świata handluje się bez żadnych ograniczeń, no może poza różnicą czasu. </SMALL>
<SMALL> Oczywiście jak wszystkie wynalazki ludzkości, globalizacja była wynikiem uświadomionej potrzeby. Np. Mors zmobilizował się do wynalezienia telegrafu wtedy, kiedy dowiedział się z opóźnieniem, że jego żona umarła. Nie chciał, żeby innego człowieka to kiedykolwiek spotkało. Tak wiec u źródeł postępu zawsze jest człowiek, który z jakiś przyczyn go potrzebuje. Każda w zasadzie teoria ekonomiczna przyznaje, że rynek dokonuje najbardziej sprawiedliwej, najlepszej alokacji środków, kierując inwestycje tam gdzie, po pierwsze są potrzebne, po drugie gdzie są najniższe koszty i gdzie wszystkie parametry wskazują, że dana działalność ekonomiczna może zakończyć się powodzeniem. W związku z tym, inwestycje przepływają z obszarów gdzie jest nadmiar inwestycji do obszarów jest ich niedobór. Zasada ta wyklucza funkcjonowanie państw zamkniętych, np. gospodarek centralnego planowania. </SMALL>
<SMALL> Jednym słowem podstawą mechanizmu globalizacji, jest bardzo szybki przepływ informacji i kapitału. Jest on dokonywany w różny sposób, począwszy od telefonu, a skończywszy na Internecie, gdzie w każdym momencie znaleźć można każdą potrzebną informacje. Można powiedzieć, że globalizacja nie jest zjawiskiem wyłącznie gospodarczym, ja po prostu mówię o niej na przykładzie gospodarki. Globalizacja dotyczy jednak także spraw np. kulturowych, stąd np. wynikają dyskusje na temat: czy po wejściu do Unii Europejskiej zatracimy swoja narodową tożsamość. Moim zdaniem jest to przede wszystkim uzależnione od ludzi, a nie od organizacji, które przy obecnej szybkości przepływu informacji i co za tym idzie przenikaniu się kultur, mają znaczenie drugoplanowe. Globalizacja w sferze ekonomicznej jest faktem i powstrzymywanie jej jest nieroztropnością. Jeśli prześledzimy kryzysy ostatnich kilku lat, czyli to co się dokonało w takich państwach jak Indonezja, Malezja, Tajlandia, nawet bogata Japonia i niedawno Rosja, to były to państwa które chciały w jakimś sektorze powstrzymać się liberalizacją, chciały sterować swoja gospodarką. Japonia np. jest jednym z państw najbogatszych, które od pięciu lat, jest jednak w stanie kryzysu permanentnego, charakteryzującego się m.in. załamaniem systemu bankowego. Wystarczy powiedzieć że, żeby system bankowy zaczął w Japonii normalnie funkcjonować, należy "wstrzyknąć" w niego 550 miliardów dolarów. Jest to suma, którą gdy pierwszy raz usłyszałam wydawało mi się, że nie zrozumiałam i poprosiłam o powtórzenie. </SMALL>
<SMALL> Okazuje się, że państwa azjatyckie, które miały duży interwencjonizm państwowy, po kolei zaczęły się znajdować w kryzysie. Inne przyczyny kryzysu, które można znaleźć w tych państwach mają charakter etyczny. Chodzi tutaj m.in. o uwikłanie państwa w gospodarkę. Jakie są niedobre następstwa takiego stanu rzeczy? Przede wszystkim skupienie w jednych rękach władzy i własności. Powoduje, że państwo ustalając pewne reguły gry rynkowej siłą rzeczy ma skłonności do ustalania rozwiązań korzystnych dla siebie. W związku z tym może doprowadzić do zjawisk monopolistycznych. I w zasadzie jeśli weźmiemy pod uwagę kraje, o których mówiłam to przynajmniej w niektórych dziedzinach nastąpiła monopolizacja, władzy i gospodarki. Poza tym państwo staje się, my to znamy z doświadczenia, takim "głównym planifikatorem", który wszystko potrafi przewidziea. W związku z tym np. w Tajlandii przewidzieli, że jak Hong Kong wróci do Chin, to wszyscy tajlandczycy, którzy będą bali się mieszkać w Hong Kongu przeniosą sie do Tajlandii. Państwo zaczęło wiec dofinansowywała budowę, dziesiątków tysięcy nowych mieszkań. Życie pokazało inne rozwiązanie. Ci, którzy się bali wyjechali nie do Tajlandii lecz do Wielkiej Brytanii lub Stanów Zjednoczonych, a ci którzy zostali zdecydowali się bronić Hong Kongu w sensie przede wszystkim gospodarczym. Dzisiaj w Tajlandii stoi dziesiątki tysięcy pustych mieszkań. Państwo zawsze łatwiej ryzykuje niż prywatny inwestor, zawsze łatwiej ryzykować nie swoimi pieniędzmi. </SMALL>
<SMALL> Jedyną dobrą drogą jest autentyczna prywatyzacja. Prywatyzacja, gdzie jest w miarę konkretny właściciel, który jest odpowiedzialny za restrukturyzacje i za ewentualne bankructwo, który straci swój kapitał jeżeli przedsiębiorstwo upadnie. I to jest bardzo ważne. Powody są również etyczne - państwo kiedy zaczyna była przedsiębiorcą, wprowadza pewne kryterium polityczne, po prostu promuje "swoich". </SMALL>
<SMALL> Drugą patologią o charakterze etycznym jest korupcja, która powoduje, że nie ma wolnego rynku. Wystarczy spojrzeć na Włochy i włoską mafie, przede wszystkim to czym jest mafia z gospodarczego punktu widzenia. Mafia jest przyczyną istnienia monopolu. Ona po prostu eliminuje tych, którzy mogą z nią konkurować. Jeżeli jest monopol, to on oczywiście dyktuje warunki gry. Wtedy gospodarka jest chora. To nie jest przypadek, że mimo 50 lat wspólnego funkcjonowania Mediolan jest bardziej podobny w sensie poziomu życia do Hagi niż do Palermo. Taka różnica w poziomie życia to jest efektem działania mafii, która popiera taki monopolistyczny sposób gospodarki. Nawet dochodzi do tego, że jest grupa polityczna, która we Włoszech mówi: "odłączmy się, bo my nigdy nie zarobimy na południe". </SMALL>
<SMALL> W związku z globalizacją w Polsce coraz częściej pojawiają się głosy, żeby ograniczyć wstęp obcego kapitału w niektóre dziedziny, żeby były one rozwijane polskimi siłami. Oczywiste jest, że żeby poziom życia wzrastał muszą bya ci którzy inwestują pieniądze. Wybór jest drastyczny. Ci którzy mówią, że ma być ograniczony kapitał zagraniczny muszą powiedzieć też jakie będą tego skutki, że będziemy dużo biedniejsi niż Czesi i Węgry którzy się otworzyli. To jest wtedy uczciwe. </SMALL>
<SMALL> Spójrzmy na sektor bankowy. Ja osobiście nie wpuszczałam banku z zewnątrz dopóki niedokapitalizował banku polskiego, który był w trudnościach. Musze powiedzieć, że przez dwa lata mi się to udawało. Polska miała wtedy bardzo dobry wzrost gospodarczy i banki zagraniczne przyjmowały te warunki. Gdyby Polska nie rokowała nadziei na wzrost gospodarczy nie było inwestycji zagranicznych. Jaka jest alternatywa dla kapitału zagranicznego polskim systemie bankowym? Przecież polski przedsiębiorcą nie będzie takim patriotą żeby brać droższe kredyty ale za to z polskiego banku. Wręcz przeciwnie, będzie brał tańsze z banku zagranicznego. Co to oznacza? To oznacza tak, że mają prace zagraniczni bankowcy, a dochody z pożyczek ma zagraniczny budżet. I to jest konkretna rzecz! </SMALL>
<SMALL>
Co to jest globalizacja i jakie są jej skutki dla integracji europejskiej?
Państwa Uniii powinny rozwinąć wspólną kulturę polityczną. Zanim pojawi się europejski ustrój europejska opinia publiczna powinna umożliwić wspólne kształtowanie woli politycznej również obywatelom, a nie tylko rządom. Wielu uważa to za czystą utopię. Państwo narodowe strzeże swoich granic terytorialnych i socjalnych w sposób wręcz neurotyczny. Tendencje globalne formułują dzisiaj wyzwania, na które nie da się odpowiedzieć bez przekroczenia tych granic. A. Giddens zdefiniował “globalizację“ jako zgęszczenie związków w skali światowej, przez co dochodzi do oddziaływania na siebie wydarzeń o znaczeniu lokalnym i powszechnym. Światowe kontakty indywidualne, społeczne czy symboliczne stały się możliwe przede wszystkim dzięki mediom elektronicznym. Ta komunikacja odbywa się za pośrednictwem języków naturalnych lub specjalnych kodów, takich jak pieniądz. Wymaga ona rozwoju świadomości jej uczestników oraz rozgałęzienia, poszerzenia zasięgu i powiązania systemów, sieci i organizacji.
Globalna gospodarka obejmuje nie tylko wolny przepływ towarów i usług, ale także, wolny przepływ idei i kapitału (czyli wszystkiego, od inwestycji bezpośrednich po transakcje finansowe). Chociaż obydwie z tych rzeczy zyskały na ważności od zakończenia II wojny światowej, to globalizacja rynków finansowych przyspieszyła w ostatnich latach tak bardzo, że zmiany kursów wymiany walut, stóp procentowych i cen akcji w różnych krajach są ze sobą wzajemnie powiązane. Charakter rynków finansowych zmienił się nie do poznania w ciągu 40 lat. Tak więc, mówiąc o globalnej gospodarce, mamy na myśli globalny system kapitalistyczny.
Globalna integracja przyniosła ogromne korzyści: międzynarodowy podział pracy; gwałtowne rozprzestrzenienie się z jednego kraju do drugiego innowacji; a także korzyści nieekonomiczne, takie jak wolność wyboru, związana z międzynarodowym przepływem dóbr kapitału i ludzi oraz wolność myśli związana z przepływem idei.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
1