Podstawowe style zarządzania
Kierowanie (zarządzanie) - proces planowania, organizowania. Przewodzenia, kontrolowania pracy członków organizacji oraz wykorzystania wszelkich dostępnych zasobów organizacji do osiągnięcia celu. To praktyka świadomego i ustawicznego kształtowania organizacji. Wszelkie organizacje mają ludzi odpowiedzialnych za pomaganie im w osiągnięciu celów.
Kierowanie możemy podzielić na cztery funkcje.:
· Planowanie - proces ustalania celów i odpowiednich działań by je osiągnąć oznacza, że kierownicy z góry obmyślają swoje cele i działania oraz, że ich działania są oparte na jakiejś metodzie a nie na przeczuciu. Plany wyznaczają cele organizacji i określają najlepsze procedury ich realizacji. Są także wytycznymi, dzięki którym organizacja uzyskuje i przydziela środki potrzebne do realizacji celów, członkowie organizacji działają zgodnie z wybranymi celami, oraz sprawdza się i mierzy postępy w realizacji celów, tak aby można było podjąć działania korygujące.
W planowaniu głównym krokiem jest wybór celów organizacyjnych. Określenie celów dla każdej z jednostki i komórek organizacyjnych. Planowanie prowadzi do stworzenia obrazu pożądanych warunków w przyszłości, przy uwzględnianiu obecnie dostępnych zasobów.
· Organizowanie - to proces porządkowania i przydzielania pracy, uprawnień decyzyjnych i zasobów poszczególnych członkom organizacji w taki sposób, aby mogli zrealizować jej cele. Jest to proces doprowadzania dwóch lub więcej osób do współpracy w ramach określonej struktury stosunków, aby osiągnąć określony cel lub zbiór celów.
· Przewodzenie - proces kierowania działaniami członków grupy lub całej organizacji związanych z wykonaniem zadań, oraz wywierania na nie wpływu. Polega na kierowaniu pracownikami, wywieraniu na nich wpływu i motywowaniu ich w taki sposób, aby wykorzystali istotne zadania. W działalności tej stosunki między ludźmi i czas również odgrywają centralną rolę.
Kontrolowanie - proces zmierzający do zapewnienia, rzeczywiste działania buły zgodne z planowanymi. Kierownik musi się upewnić czy działania członków organizacji rzeczywiście zbliżają organizację do przyjętych przez nią celów.
l. ustalenie norm efektywności. 2. pomiar bieżącej efektywności.
3. porównanie efektywności z przyjętymi normami. 4. podejmowanie działań korygujących. Dzięki tej funkcji kierownik utrzymuje organizację na właściwym torze.
. Style kierowania Rozróżniamy kierowanie autokratyczne - wyraża się w drobiazgowym określeniu zadań i metod działania bez pozostawienia własnej inicjatywy i w niedopuszczaniu podwładnych do udziału w podejmowaniu decyzji. Kierownik autokrata nie znosi sprzeciwów i odmiennych poglądów, odmowa wyjaśnień swych poczynań, rządzi "żelazną ręką". Dobre wyniki zespołu to według niego tylko zasługa, a za wszelkie niepowodzenia obciąża winą i odpowiedzialnością podległych mu pracowników. Nieraz zasięga rady zespołu, ale tylko po to, by stworzyć pozory dostosowania się do ogólnie przyjętych zasad kierowania, lecz zawsze postępuje według własnego uznania. Często stosuje bodźce negatywne.
Kierowanie demokratyczne - będące przeciwieństwem autokratycznego stylu kierowania, polega na stawianiu przed zespołem tylko zasadniczych zadań oraz ustaleniu końcowego celu działania i mierników oceny. Sposób i metody pracy dobierają natomiast podlegli pracownicy według własnego uznania. Potęguje to u pracowników poczucie obowiązku i odpowiedzialności oraz rodzi u nich zadowolenie z pracy i zaufania dla kierownika. Kierownik demokratyczny stara się uzyskać aprobatę zespołu przed wprowadzeniem w życie nowych spraw, instruuje swych pracowników, rozkazywanie zastępuje sugerowaniem i zachęcaniem, obiektywnie i sprawnie ocenia pracę podwładnych, chętniej stosuje bodźce pozytywne a negatywne tylko w ostateczności.
Nie ingerujący styl kierowania (kierowanie bierne) - występuje wówczas, gdy kierownik stwarza wprawdzie sytuacje skłaniające pracowników do uzyskania określonego celu, ale w toku prac zespołu nie wpływa lub wpływa w minimalnym tylko stopniu na przebieg działania.
Kierowanie doradcze - cechuje to, że podwładnym pozostawia się bardzo dużą swobodę decyzji dotyczących zadań i sposobów wykonania. Kierownik akceptuje jednak pełną odpowiedzialność pracowników na ustalony dla każdego z nich zakres działania i tylko przez doradzenie i swoją opinię sugeruje im sposób działania.
Kierowanie patronalne - wyrażające się w familiarnym stosunku do pracowników, w pobłażaniu niedociągnięciom i brakom, w unikaniu spraw drażliwych i spornych. Kierowanie to jest wyrazem powierzchownego traktowania obowiązku faktycznego kierowania i jest w dużej mierze przykładem wygodnictwa. W praktyce rzadko spotyka się ściśle wyodrębnione typy kierowania, lecz zazwyczaj pojawiają się metody pośrednie a nawet te same osoby w różny sposób, zależnie od sytuacji, realizują funkcję kierowania.