PRZED PRZYGOTOWANIEM WYSTĄPIENIA:
ZACHOWANIE PODCZAS WYSTĄPIENIA:
WYSTĄPIENIA RADIOWE I TELEWIZYJNE- RADY
Pojedyncza wypowiedź może trwać maksimum 40-60 sekund (120-150 słów)
Zasadniczą tezę należy umieścić w pierwszym zdaniu
Przygotuj 3 zasadnicze tezy
Przygotuj wypowiedzi różnej długości - dostosuj się do oczekiwań dziennikarza
Bądź naturalny - stosuj naturalne gesty
Mów do słuchaczy
Przed kamerą pochyl się minimalnie do przodu
Nie krzyżuj rąk i nóg
Patrz na dziennikarza lub w kamerę
Bądź stanowczy
PISANIE PRZEMÓWIEŃ- 5 zasad Churchilla
Rozpocznij mocno. Nie mów: „Mam przyjemność być tutaj z Państwem”.
Miej jeden temat, który można zamknąć w jednym zdaniu.
Używaj prostego języka.
Maluj obrazy w wyobraźni słuchaczy
Zakończ emocjonalnie- patriotycznie, religijnie lub rodzinnie
Jeśli nie możesz wyrazić przesłania przemówienia w jednym lub dwóch zdaniach, oznacza to, że przemówienie nie jest wystarczająco klarowne!!!
TREMA
POWODZENIA!
PYTANIA
Przewiduj pytania- analizuj audytorium, prowokuj pytania, wkładaj w usta pytania
Staraj się, by pytania nie udało się zadać złośliwym
Nie dopuszczaj do zadawania zbyt długich pytań- ucinaj
Nie pozostawaj pytań bez odpowiedzi
Nigdy nie pozwól zadać sobie pytania w połowie zdania lub myśli- wyczekaj, dokończ
ODPOWIEDZI NA TRUDNE PYTANIA
Taktyka |
przykład |
Pomostu |
Pyt. : Dlaczego ta decyzja nie została podjęta? Odp. : Przedstawię problem wyraźniej, jeśli wyjaśnię najpierw.... Odp.2: To dobre pytanie. Podczas ostatniej debaty pan X zadał mi podobne pytanie...
|
Zmiany negatywów w pozytywy |
Pyt.: Lekceważy pan postawiony przez nas problem. Odp.: Nie określiłbym tego w ten sposób. Staramy nadać mu odpowiednią wagę...
|
Albo- albo |
Odp.: Przede wszystkim popieramy pomysł podatku liniowego, który pozwoliłby na ożywienie polskiej gospodarki...
|
Absurdu
|
Pyt.: Czy chcecie doprowadzić do upadku wartości? Odp.: Nie będę odpowiadał na tak absurdalne pytania.
|
„odłóżmy na później” |
Odp.: wrócę do tego problemu w dalszej części mojego wystąpienia.
|
Udanego szoku
|
Pyt.: Czy wie pan, że tam popełniono przestępstwo? Odp.: To chyba żart. To niemożliwe. Musiał się pan pomylić.
|
Metafory |
Odp.: Pańskie pytanie przypomniało mi pewną historię....
|
Przeformułowania zastrzeżenia |
Pyt.: Czy podniesienie tego podatku nie było niekorzystne dla społeczeństwa? Odp.: Popatrzmy na ten problem z innej strony....
|
Rozłożenia na części |
Pyt.: Rząd nie dba w ogóle o interesy emerytów. Odp.: Spróbujmy szczegółowo przeanalizować wszystkie działania rządu...
|
Uprzedzenia zastrzeżenia |
Odp.: Zapewne będziecie chcieli państwo wiedzieć...
|
Barku przygotowania |
Pyt.: Czy więzienia powinno się oddać w zarządzanie prywatnym firmom? Odp.: Panie Redaktorze, nie uprzedził mnie pan, że będziemy rozmawiać na tak szczegółowe tematy. Kwestia więziennictwa jest na tyle poważna, że nie warto spekulować, nie mając odpowiednich danych.
|
Sugerowania odpowiedzi |
Pyt.: Dlaczego jest Pan przeciwny podwyżkom dla nauczycieli? Odp.: W nowelizacji ustawy oświatowej obecny rząd próbuje odebrać szkołom autonomię i zaprzepaścić dorobek całej reformy...
|
domysłu |
Pyt.: Jak Pani myśli, dlaczego premier zdymisjonował ministra rolnictwa? Odp.: Myślę, że najlepiej zapytać o to premiera. |
Wystąpienia publiczne
Mirosław Pawełko
KTO? - kim jesteś- przemawiający
DO KOGO? - do kogo się zwracasz
DLACZEGO? - co zamierzasz osiągnąć
CO? - co chcesz powiedzieć
JAK? - jaką formę ma mieć wystąpienie
KIEDY? - kiedy masz wystąpić
KTO
Kim jesteś, występując, w oczach słuchaczy
Występujesz w swoim imieniu?
Kogoś reprezentujesz? (czasem przedstawiasz poglądy, z którymi się nie zgadzasz)
Jesteś osobą publiczną? (będziesz utożsamiany z jakąś organizacją lub poglądami)
DO KOGO
Do kogo mówisz- analiza audytorium
Wielkość audytorium (ile osób)
Jednorodność grupy (mów tak, by każdy znalazł coś interesującego dla siebie)
Przekonania religijne, narodowe, polityczne (uważać, by nieopatrznie nie rozdrażnić audytorium)
Środowisko (żargon, skróty, symbole, sposób myślenia)
Grupy interesów (dostosować argumentacje- łagodzić!)
Nastrój słuchaczy
Nastawienie słuchaczy do Ciebie
DLACZEGO
Cel Twojego wystąpienia
Przekazać informacje
Przekonać do Twoich racji
Zdobyć sympatię i zaufanie
Nawiązać trwałe kontakty
CO
Co chcesz powiedzieć
Zdefiniuj tezę i argumenty- ułóż plan
Dokonaj selekcji- nie mów wszystkiego na raz
Jeśli nie jesteś pewien, czy coś powiedzieć- nie mów tego
Nie daj się ponieść emocjom- mów to, co zaplanowałeś
JAK
Jak wystąpić
Określ czas wystąpienia (lepiej krócej i ciekawiej, niż zbyt długo)
Zdefiniuj styl wystąpienia:
odwołania do uczuć, czy rozumu
opieranie się na własnym przykładzie, czy doświadczeniu innych
styl podniosły, czy oszczędny, chłodny
tępo wypowiedzi i jej agresywność
powaga czy luźne podejście do tematu
Czy masz do dyspozycji tablicę, flipczart, slajdy
KIEDY
Kiedy masz wystąpić
Ile czasu masz na prezentacje
Jako który mówca z kolei, przed i po kim
Pora wystąpienia (unikać wystąpień przed i tuż po przerwie)
PORZĄDKOWANIE WYSTĄPIENIA
Wstęp
Rozwinięcie
Zakończenie
Powiedz, co powiesz
Powiedz to,
Powiedz, co powiedziałeś
WSTĘP
Postaw tezę
Wymień podstawowe argumenty
Przytocz żart, lub anegdotę (nie zawsze dopuszczalne)
Odnieś się do aktualnej sytuacji
Opisz jakąś scenę, sytuację (najlepiej dramatyczną)
Rozpocznij pytaniem, najlepiej retorycznym
Zadeklaruj cel i temat wystąpienia
ROZWINIĘCIE
Argument 1
rozwinięcie argumentu
Argument 2
(najsłabszy argument) rozwinięcie
Argument 3
rozwinięcie argumentu
nie bój się powtórzeń
nie używaj więcej niż 3 głównych argumentów (stosuj podargumenty)
w środku wypowiedzi umieszczaj argument najsłabszy
ZAKOŃCZENIE
Zaznacz, ze kończysz
Podsumuj
Wyciągnij wniosek
Powtórz tezę
Połóż nacisk na znaczenie omawianych spraw
Pytanie retoryczne, żart, anegdota
cytat
ZACHOWANIE WERBALNE:
Stosowanie pauz
Wyraźna artykulacja
Poprawna dykcja
Krótkie zdania
Strona czynna
Zrozumiałe słownictwo
Obrazowość stylu
Stosowanie pytań retorycznych
Unikanie „zwrotów niepewnych” (np. wydaje mi się...)
PRZED WYSTĘPEM
Solidnie przygotuj przemówienie
Nie ucz się go na pamięć
Uzyskaj dystans wobec własnego przemówienia
Pamiętaj, że audytorium jest nastawione do Ciebie zazwyczaj pozytywnie
Przed wystąpieniem poproś kogoś, by Cię wysłuchał
Przygotuj sobie rezerwowy materiał na wypadek gdyby CI zabrakło podstawowego
Pamiętaj, słuchacze nie znają Twoich lęków
Przygotuj sobie krótkie, czytelne notatki
ZACHOWANIE NIEWERBALNE:
Kontakt wzrokowy
Postawa ciała (nie bądź sztywny)
Nie ściskaj rąk, nie gnieć pięści
Nie trzymaj rąk w kieszeni
Gestykulacja - naturalna, swobodna
Mimika twarzy
Siła głosu
Intonacja- dynamiczna
Tempo- zróżnicowane
Nie stój w miejscu, ale i nie odchodź zbyt daleko
W TRAKCIE WYSTĄPIENIA
Nie zaczynaj wystąpienia od razu- uśmiechnij się, poczekaj aż będzie cisza
Nie bój się pauz
Nie bój się powtórzeń
Nie usprawiedliwiaj się
Nie mów o swojej tremie
Pamiętaj, że audytorium jest nastawione do Ciebie zazwyczaj pozytywnie