1. CO TO SĄ I CZEMU SŁUŻĄ ZBIORNIKI INUNDACYJNE?
zbiorniki inundacyjne lub poldery stanowią szczególny rodzaj zbiorników i występują licznie w dolinie Odry. Są to obszary retencyjne, które mogą być zalewane w czasie wezbrań do wysokości poziomu wody w korycie miedzywala .Obszary otoczone wałami ochronnymi są zalewane bądź samoczynnie przez odcinkowe obniżenie korony wału po przekroczeniu określonego stanu wody, bądź mogą mieć urządzenia sterowane typu jazowego. W zależności od sposobu napełniania wodą zbiornika inundacyjnego rozróżnia się poldery stałe i poldery przepływowe.
Oprócz wałów ochronnych lub ograniczających zalew i urządzeń wlotowych oraz wypustowych, na polderach musi być wykonany odpowiedni system odwadniający, który powinien bardzo skutecznie działać po przejściu wezbrania.
2. OMÓW PRZYDATNOŚĆ ROLNICZĄ GLEB BIELICOZIEMNYCH
Typowe gleby bielicoziemne występują w zwartych kompleksach leśnych i powstają w następstwie wymywania z wierzchnich warstw produktów wietrzenia minerałów (związków zasadowych oraz żelaza i glinu), tzw. bielicowania; znajdujące się pod uprawą, najczęściej zatracają swój zewnętrzny wygląd i wówczas jedynie ich właściwości, a przede wszystkim silne zakwaszenie pozwalają je wiązać z glebami bielicoziemnymi. Ubogie jako warsztat rolniczy, są typowymi glebami żytnio - ziemniaczanymi, a nawet żytnio łubinowymi. Podniesienie kultury rolniczej na glebach bielicoziemnych jest wyjątkowo trudne i wymaga skomplikowanych zabiegów agrotechnicznych, zwłaszcza nawożenia. Najracjonalniejszym sposobem zagospodarowania bardzo lekkich gleb bielicoziemnych jest ich zalesienie.
3. WYMIEŃ I KRÓTKO OMÓW KATEGORIE UDOKUMENTOWANIA WÓD PODZIEMNYCH
(nie jestem pewna czy to to-ale nic innego nie moglam znaleść- )
C2 wstepne rozpoznanie
C1- przyblizone rozpoznanie
B- dokladne rozpoznanie
A- szczegółowe rozpoznanie złoza i jego zasobów
Proszę o omówienie:}
4. WYMIEŃ I OMÓW UMOWNE STANY WODY
w odniesieniu do roku
- Św- srednia woda- śr. Asortyment stanu wody w roku
- Ww- wlk. Woda- maximum roczne
- Mw- min. Stan wody w roku
w odniesieniu do wielolecia
- ŚSW- sredni stan wielolecia- śr. Asortyment stanów rocznych za okres np.20 lat
- ŚWW- śr wys. woda- śr. Asortyment wody z wielolecia
- ŚMW- śr. Mała woda - śr. Asortyment min. Stanów wody z wielolecia
- NWN- najwyższa wys. wody- najwyższy stan wys wody zanotowany w danym okresie
- NNW- stan najnizszy wód zanotowany, abolutnie min.
- Stan WB- woda brzegowa- stan wody wypleniającej cale koryto po brzegi
- Wostrz- stan ostrzegawczy- 0,5-1m ponizej stanu alarmowego ( wstępne przygotow. Do akcji przeciwpow.
- Walarm- stan alarmowy- przekroczenie powoduje rozpoczęcie akcji przeciwpowodziowej
5. OMÓW PRZYDATNOŚĆ GLEB ORGANICZNYCH POD KĄTEM POSADOWIENIA BUDYNKÓW
Grunty organiczne : mają małą wytrzymałość i nie są korzystne do posadowienia budowli. Roboty są łatwe nie ma większych trudnośći z ich odspajaniem , Występuje zjawisko Aktywności chemicznej.
6. WYMIEŃ I KRÓTKO OMÓW RODZAJE UKŁADÓW ZIELENI MIEJSKICH
PLAMOWY- dla miast rozwijajacych się niegdys bezplanowo, nieregularna zielen, miasta wybitnie „scinione”?
PASMOWY- w miastach o geometrycznym planie, pasy odpowiednio ukszatałtowane (Waszyngton XVII w, Boston- koniec XIX)
PIERŚCIENICOWY- dla cz. miast europejskich XIX w na wzór bulwarów paryskich, w miejscach starych murów obronnych zakladano parki (Kraków, Wrocław, cz Poznania)- Howard
PROMIENISTY( KLINOWY)- powst. Samorzutnie na terenach nowopowstalych miast ( Berlin)
KOMBINOWANY- łaczy w sobie kliny zieleni z piercieniami zieleni po murach, musi się łaczyć z zielenia otaczjaca miasto ( Poznan)
NATURALNY- zw z systemem przyrody, wokół ciekow powst tereny z najwyższej prdeyspozycji przyrody.
7. CZYM CECHUJĄ SIĘ REDZINY I OMÓW ICH PRZYDATNOŚĆ ROLNICZĄ
Rędziny wytworzyły się z opoki kredowej, w większości odwapnionej. Przeważają rędziny lekkie wykazujące w górnych poziomach skład mechaniczny piasku gliniastego. Są to rędziny czarnoziemne. Wykazują odczyn gleb kwaśny lub słabo kwaśny i średnią zawartość przyswajalnego fosforu, potasu i magnezu.
Przebieg procesów glebotwórczych w glebach należących do tego rzędu i ich ewolucja zależą bardziej niż w innych typach gleb od rodzaju skały macierzystej i od formacji geologicznej, w której te skały powstały. Ponadto informacje o rodzaju skały i o formacji geologicznej są konieczne do oceny wartości użytkowej rędzin, gdyż zależnie od litologii w rędzinach można znaleźć gleby o skrajnie zróżnicowanej wartości, od nieużytków do gleb najlepszych. Dlatego opis rędzin uzupełniany jest charakterystyką najważniejszych rodzajów tych gleb. Podziału rędzin dokonuje się w pierwszej kolejności na dwie grupy litologiczne: rędziny węglanowe i rędziny siarczanowe.
RĘDZINY WĘGLANOWE
Rędziny wytworzone z utworów trzeciorzędowych
Ze zwietrzelin trzeciorzędowych wapnieni i margli tworzą się gleby szkieletowe, płytkie, bardzo suche, z materiałem mineralnym słabo powiązanym z próchnicą. Wierzchnie warstwy zawierają przeciętnie 10 do 30% węglanów w częściach ziemistych, a zwietrzelina skał zawiera często domieszkę materiału lodowcowego. Natomiast same skały mają duże ilości węglanów, przekraczających często 80%, przy zawartości węglanów aktywnych w granicach 5 - 20%. Powierzchniowe poziomu mają uziarnienie glin lekkich, czasem piasków gliniastych. Nawet w przypadku, gdy wykształcił się głębszy poziom próchniczny i mają one wygląd gleb produktywnych, są w rzeczywistości glebami wadliwymi, przede wszystkim zbyt suchymi. Z utworów trzeciorzędowych najczęściej powstają rędziny inicjalne i właściwe.
Rędziny wytworzone z utworów kredowych
Zależnie od warunków sedymentacji, które występowały w morzu kredowym, powstawały wapienie, wapienie margliste, margle wapienne i opoki. Właściwości gleb wytworzonych ze zwietrzelin tych skał są uzależnione głównie od zawartości węglanów w skale macierzystej (od ponad 90% w wapieniach do tylko 50% w marglach wapiennych), składu mineralnego i uziarnienia domieszek niewęglanowych (ilaste, piaszczyste, gliniaste). Mimo wymienionych różnic, rędziny - w porównaniu z rędzinami z utworów innych formacji geologicznych - są glebami najbardziej wartościowymi, gdyż skały kredowe są bardziej miękie i ławiej wietrzejące niż utwory wapienne innych formacji. Sprzyja to wykształceniu się głębszego poziomu próchnicznego (nawet do 50 cm), lepszemu powiązaniu próchnicy z częściami mineralnymi i wytworzeniu korzystnej struktury. Rędziny kredowe wytworzone z wapieni czystych mają gorszą strukturę niż wytworzone z wapieni marglistych, margli wapiennych i opok zawierających większe ilości części ilastych, decydujących o dużej pojemności wodnej i trwałości agregatów strukturalnych. Rędziny kredowe zawierają często domieszkę materiału obcego (lodowcowego, deluwialnego, eolicznego), podnoszącego ich wartość rolniczą (szczególnie na wapieniach). Z utworów kredowych tworzą się najczęściej rędziny czarnoziemne lub właściwe.
Rędziny wytworzone z utworów jurajskich
Utworami tymi są głównie twarde wapnienie i wapienie margliste, rzadziej dolomity i wapienie dolomityczne. W porównaniu z utworami kredowymi są twardsze , trudniej wietrzeją i zawierają mniejszą ilość węglanów aktywnych. Rędziny jurajskie są więc glebami płytkimi, zawierającymi znaczną część okruchów skalnych na powierzchni, Zawartość próchnicy w poziomie Ap gleb uprawnych nie przekracza 3%. W szczelinach skalnych może występować plejstoceńska odwapniona zwietrzelina typu terra fusca, świadcząca o tworzeniu się tych gleb w innych niż dzisiejsze warunkach klimatycznych. Są to często gleby policykliczne. Rędziny jurajskie użytkowane rolniczo oceniane są jako gleby o niskiej i średniej jakości. Z utworów jurajskich tworzą się najczęściej rędziny inicjalne, właściwe i brunatne, czyste lub mieszane z domieszką materiału plejstoceńskiego.
Rędziny wytworzone z utworów triasowych, dewońskich i permskich
Utworami triasowymi i dewońskimi są wapienie płytowe, masywne wapienie rafowe, wapienie dolomityczne, dolomity i dolomity wapniste, a utworami permskimi - zlepieńce permskie (cechsztyńskie). Są one twarde (krystaliczne) i trudno wietrzejące. Zawierają duże ilości (do 90% i więcej) węglanów, ale mało węglanów aktywnych (7 - 8%). Są to gleby płytkie, szkieletowe, ze słabo wykształconym poziomem próchnicznym i o słabym powiązaniu materii organicznej z częściami mineralnymi. W szczelinach skalnych mogą występować reliktowe zwietrzeliny typu terra fusca lub starsze - terra rossa. Na wymienionych utworach powstają najczęściej rędziny inicjalne i właściwe, rzadziej rędziny brunatne.
RĘDZINY SIARCZANOWE (GIPSOWE)
Rędziny siarczanowe stanowią odrębny rodzaj rędzin wytworzonych ze skał osadowych powstałych w wyniku strącania się gipsów w wysychających lagunach. Utwory gipsowe, w odróżnieniu od węglanowych skał organicznych, są osobną grupą litologiczną skał osadowych pochodzenia chemicznego. W ich skład wchodzą głównie siarczany wapnia: gips i anhydryt. W domieszkach występują: kwarc, kalcyt, dolomit, wodorotlenek żelaza i substancje bitumiczne. Wyróżnia się gipsy pryzmatyczne (selenity), odporne na działanie czynników zewnętrznych, oraz gipsy drobnoziarniste (alabastry) łatwiej wietrzejące. Rędziny gipsowe, zawierające oprócz zwietrzeliny skały macierzystej materiał innego pochodzenia geologicznego, określane są jako rędziny gipsowe mieszane. Właściwości fizykochemiczne rędzin siarczanowych wskazują na sporą zmienność i zależną od składu mineralnego (głównie od zawartości węglanów) oraz domieszki obcego genetycznie materiału (iłu, gliny, lessu lub piasku). Poziom próchniczny ma barwę czarną lub prawie czarną i zawiera do 5% próchnicy. Stosunek kwasów huminowych do fulwowych jest dość wysoki i wynosi około 1,8 i więcej. W porównaniu z rędzinami węglanowymi w rędzinach siarczanowych polimeryzacja związków próchnicznych jest bardziej zaawansowana. Odczyn tych gleb w poziomie A jest zwykle kwaśny, a w przypadku zawartości w zwietrzelinie węglanów - obojętny lub słabo zasadowy. W zaglębieniach, wskutek nadmiernej wilgoci, procesy redukcyjne powodują wytwarzanie siarkowodoru szkodliwego dla roślin. Właściwości użytkowe rędzin siarczanowych zależą w dużym stopniu od ukształtowania terenu i od rodzaju gipsu. Z reguły są to gleby średniej i słabej (gdy płytkie) jakości. Gipsowe rędziny inicjalne tworzą siedliska kserotermicznych muraw, reprezentowanych przez zespół stulisza miotłowego i ostnicy włosowatej. Mniej suche zbocza z rędzinami gipsowymi czarnoziemnymi porasta zwykle step kwietny, tj. mezokerofilny zespół rutewki i szałwii łąkowej. Wilgotne odmiany rędzin gipsowych tworzą m.inn. siedlisko żyźniejszych podzespołów lasów grądowych.
Rędziny mają zasadniczą budowę profilu ACca - Cca - R. W poszczególnych podtypach rędzin mogą zanaczyć się pewne odchylenia pod względem budowy profilu. Poziom ACca zawiera pewną ilość odłamków skały macierzystej (węglanowej bądź siarczanowej) o różnym stopniu rozdrobnienia i zwietrzenia chemicznego. Poziom Cca w górnej części to zazwyczaj silnie zwietrzały rumosz skalny przechodzący w dolnej części w skałę masywną. Skład granulometryczny wierzchnich poziomów rędzin jest bardzo różny. Zależy on od typu skały macierzystej, stopnia jej zwietrzenia, zawartości w niej części krzemianowych i węglanów. Rędziny zawierają bardzo często domieszkę materiału obcego (lodowcowego, eolicznego), dlatego wprowadza się określenie rędziny mieszanej w odróżnieniu od rędziny czystej, tj. bez domieszek. Rędziny odznaczają się odczynem alkalicznym, dużym (ponad 65%) lub pełnym wysyceniem kompleksu sorpcyjnego zasadami, znacznym udziałem w materiale glebowym połączeń próchniczno-wapniowych. W wierzchnich poziomach genetycznych rędzin tworzą się kompleksy próchniczo-ilaste wysycone wapniem, wpływające na stabilność tych gleb i na ich strukturę. Tworzące się w yniku wietrzenia węglanowej skały macierzystej węglany aktywne (łatwo rozpuszczalne) wpływają z jednej strony stymulująco na humifikację materii organicznej świeżej, z drugiej zaś hamująco na dalszą jej ewolucję ze względu na tworzenie się niecałkowicie przekształconych, słabo spolimeryzowanych połączeń organiczno - mineralnych. W poziomach próchnicznych rędzin zasobnych w węglany aktywne stosunek kwasów huminowych do fulwowych jest mały - H:F wynosi często poniżej 1, natomiast duży jest udział humin. Barwa poziomów próchnicznych rędzin waha się w szerokich granicach - od szarobiałej do czarnej. Wolne związki żelaza i glinu stanowią w rędzinach mały procent całkowitej zawartości tych skadników i nie są przemieszczane z wierzchnich do głębszych warstw profilu.
Właściwości fizykochemiczne rędzin wytworzonych ze skał siarczanowych są nieco inne (m.inn. mniejsze pH, mniejsze wysycenie kompleksu sorpcyjnego zasadami) i podano je przy charakterystyce rędzin siarczanowych. Całokształt właściwości fizykochemicznych rędzin wskazuje na ich odrębność wskazuje na ich odrębność typologiczną, zaakceptowaną przez gleboznawstwo światowe przez przyjęcie terminu "rędziny", spopularyzowanego przez S. Miklaszewskiego.
a. Rędziny inicjalne
Mają budowę profilu ACca - Cca i stanowią pierwotne lub wtórne (erozyjne) stadium rozwojowe gleb wytworzonych z utworów wapniowcowych. Inicjalny poziom próchniczny ACca nie przekracza 10 cm i zawiera znaczną ilość okruchów skały macierzystej. Rędziny inicjalne są nieprzydatne do uprawy rolniczej i trudne do zalesienia. Na terenach równinnych najczęściej osiedla się na nich roślinność trawiasta, kserofitowa z przewodnimi gatunkami: Bromus erectus Huds., Festuca duriuscula L., Festuca ovina L. Na terenach górskich i wyżynnych rędziny inicjalne tworzą siedliska roślinności naskalnej i murawowej, reprezentowanej przez zespoły: turzycy mocnej (Caricetum firmae), kostrzewy pstrej (Versicoloretum tatricum) i kostrzewy sinej (Festucetosum pallentis). Szczególnie suche są rędziny inicjalne wytworzone z wapieni lub dolomitów o budowie płytowej z dużą ilością szczelin.
b. Rędziny właściwe
Mają budowę profilu ACca - Cca i miąższość poziomu AC od 10 cm do 30 cm. Zawartość próchnicy w poziomach próchnicznych rędzin właściwych terenów równinnych nie przekracza zazwyczaj 3%, w terenach górskich jest większa. W poziomie AC występuje różnej wielkości okruchy skały macierzystej. Rędziny typowe na terenach równinnych, wytworzone ze skał o dużej zawartości węglanów, stanowią siedliska roślinności kserofilnej. Natomiast rędziny wytworzone ze zwietrzelin niektórych utworów marglistych stanowią siedliska lasów liściastych z dużym udziałem buka (Fagus silvatica) i w mniejszym stopniu dębu szypułkowego (Quercus robur). Użytkowane rolniczo są glebami o bardzo zróżnicowanej przydatności, zależnej od głębokości, zawartości szkieletu i składu granulometrycznego poziomu AC.
c. Rędziny czarnoziemne
Mają profil o następującej budowie: A - Cca. Łączna miąższość poziomów mollic (A-ACca) przekracza 30 cm, a zawartość próchnicy w poziomie A wynosi ponad 3%. Tworzą się w nim trwałe kompleksy próchniczno - ilasto - węglanowe. Struktura poziomów A jest gruboziarnista, a ich barwa jest ciemnoszara lub czarna. Stosunek C:N w poziomie A gleb ornych waha się od 8 do 12. Stosunek H:F przy małe ilości węglanów aktywnych jest większy od 1, a przy dużej ich ilości mniejszy od 1. Kompleks sorpcyjny odznacza się pełnym wysyceniem zasadami. Zawartość części szkieletowych w poziomie A jest niewielka, ale mogą występować drobne okruchy skały macierzystej. Jest to powierzchniowy poziom diagnostyczny mollic. Rędziny czarnoziemne powstawały najczęściej z miękkich utworów kredowych, dających zwietrzelinę ilastą lub gliniastą, oraz z porowatej opoki wapiennej. W odróżnieniu od rędzin próchnicznych górskich występują one na terenach wyżynnych i nizinnych. Potencjalną roślinność naturalną stanowią żyzne zbiorowiska grądowe (Tilio-Carpinetum).
d. Rędziny brunatne
Mają budowę profilu A - Bbr - Cca. Poziom A o miąższości do 30 cm zawiera do 5% węglanów, głównie w postaci okruchów skalnych. W częściach ziemistych może brakować węglanów mimo obecności w masie glebowej okruchów skały wapiennej. Części ziemiste mają odczyn ocojętny lub lekko kwaśny i mogą wykazywać niewielką kwasowość hydrolityczną. Barwa poziomu A jest szarobrunatna, a zawartość próchnicy z reguły mniejsza niż 3%. Poziom Bbr - Cca rędzin brunatnych ma barwę żółtobrunatną. Podobnie jak ww poziomie A występują w nim okruchy skały wapiennej, ale części ziemiste mogą nie zawierać węglanów. Zawartość węglanów w poziomie Bbr - Cca nie przekracza 5%. Poziomy Bbr-Cca rędzin brunatnych odróżnia się od brązowo zabarwionych zwietrzelin w rędzianch właściwych po tym, że mają mniejszą zawartość wwęglanów, strukturę pryzmatyczną lub ziarnistą i wykazują pewne uruchomienie związków żelaza. Jest to zaczątkowy poziom brunatnienia, stanowiący jednocześnie przejście do poziomu skały macierzystej. Miąższość poziomu BC powinna wynosić co najmniej 5%. Rędziny brunatne powstają najczęściej z twardych i krystalicznych wapieni i dolomitów jurajskich oraz triasowych albo z wapieni marglistych, zawierających znaczną ilość domieszek kwarcowych. Na terenach wyżynnych i nizinnych rędziny brunatne tworzą siedlisko lasów świeżych, reprezentowanych przez zbiorowiska grądowe (Tilio-Carpinetum, Galio-Carpinetum). Rędziny brunatne o zwięźlejszym uziarnieniu są użytkowane w większości jako gleby orne o średniej przydatności rolniczej. Na terenach górskich rędziny brunatne stanowią siedliska lasu góeskiego, tj. dolnoreglowego lasu bukowo-jodłowego (Fagetum carpaticum = Dentario glandulosae - Fagetum) z następującymi gatunkami w runie: szczyr trwały (Mercurialis perennis), żywiec gruczołowaty i cebulkowy (Dentario glandulosae, D. bulbifera), gajowiec żółty (Galeobdolum luteum). W pewnych przypadkach oprócz zwietrzeliny współczesnej rędziny brunatne zawierają w wierzchnich warstwach i w szczelinach skały zwietrzelinę plejstoceńską typu terra fusca i starszą trzeciorzędową - terra rossa.
e. Rędziny próchniczne górskie
Mają profil o budowie O - A - Cca. Wyróżnia je duża miąższość poziomu próchnicznego, wynosząca łącznie z poziomem O od 30 do 70 cm, duża zawartość materii organicznej w części mineralnej tego poziomu, przekraczająca często 6%, próchnica murszowata słabo powiązana z częściami mineralnymi. Poziom ACca zawiera pewną ilość odłamków skały macierzystej, ale w jego częściach ziemistych węglany wwystępują w bardzo małych ilościach, a niekiedy może ich nie być. Gleby te tworzą w strefie regla dolnego siedlisko podzespołu lasu bukowo - jodłowego (Fagetum carpaticum lunarietosum) oraz lasu jaworowego (Phyllitido - Aceretum). W piętrze halnym tworzą one siedlisko wapieniolubnych muraw, np. zespołu kostrzewy pstrej (Versicoloretum tatricum).
f. Rędziny butwinowe górskie
Mają profil o budowie O - ACca - Cca. Kwaśny poziom organiczny O o miąższości większej niż 5 cm zawiera duże ilości świeżej materii organicznej, w małym stopniu zhumifikowanej. W Tatrach miąższość tego poziomu wynosi zwykle od 15 do 35 cm. Pod poziomem organicznym O występuje poziom AC zawierający próchnicę typu mull kalcimorficzny. Poziom ACca, silnie przerośnięty korzeniami, przechodzi stopniowo w poziom Cca skały macierzystej, często w górnej warstwie zbrunatniałej w wyniku wietrzenia. Rędziny butwinowe górskie występują w piętrze regla górnego, pod borem świerkowym (Piceetum normale) i w piętrze zwartych płatów kosodrzewiny (Pinetum mughi calcicolum). Inicjalne formy rędziny butwinowej występują w partiach grzbietowych regla dolnego.
8. WYMIEN I OPISZ RODZAJE LASÓW GOSPODARCZYCH
asy gospodarcze (użytkowe) stanowią główne zaplecze surowca drzewnego dla przemysłu budowlanego, meblarskiego, zapałczanego i muzycznego. Z uwagi na ochronne i gospodarcze znaczenie lasów w Polsce podzielono je na osiem krain przyrodniczo-leśnych1 :
Kraina Bałtycka, Kraina Mazursko-Podlaska, Kraina Wielkopolsko-Pomorska, Kraina Mazowiecko-Podlaska, Kraina Śląska, Kraina Wyżyn Środkowopolskich, Kraina Sudecka, kraina karpacka
9. OMÓW WPŁYW ZABUDOWY NA KLIMAT ( temp, wilgotnośc, wiatr)
Na kształtowanie się klimatu danego miasta ma wpływ szereg naturalnych czynników m. in. szeroko�ć geograficzna, ukształtowanie powierzchni, pokrycie terenu, obecno�ć zbiorników wodnych. Wraz z rozwojem miasta dodatkowo zaczynajš działać tzw. czynniki antropogeniczne np. emisja sztucznego ciepła, emisja zanieczyszczeń powietrza, które modyfikujš dotychczasowy klimat obszaru i przyczyniajš się do stworzenia odrębnego klimatu miejskiego.
Jednš z jego charakterystycznych cech jest występowanie tzw. miejskiej wyspy ciepła. Duża liczba mieszkańców, emisja ciepła antropogenicznego oraz powierzchnia miasta pokryta głównie betonem, asfaltem, cegłš, czy kamieniami powodujš, iż temperatura w mie�cie jest wyższa niż na terenie poza miejskim. Klimat miasta cechuje się również występowaniem tzw. bryzy miejskiej � lokalnej cyrkulacji powietrza powodujšcej napływ chłodniejszego powietrza do centrum miasta. Dodatkowo wysoka i gęsta zabudowa miasta wpływa na prędko�ć i kierunek wiatru.
10. SUFOZJA I JEJ WPŁYW NA BUDOWNICTWO
Sufozja - zjawisko geologiczne polegające na mechanicznnym wypłukiwaniu ziaren (cząstek minerałów) z osadu przez wody podziemne wsiąkające w skałę lub glebę.
Wypłukany materiał przemieszcza się w przestrzeniach porowych, szczelinach itp. Powoduje zapadanie się powierzchni ziemi. Działanie sulfozji prowadzi również do powstania pseudokrasowych form ukształtowania powierzchni, a niekiedy i jaskiń.
-mechaniczna - tworzą się podziemne próżnie (korytarze), po ich zapadnięciu doły sufozyjne
-chemiczna - rozmywanie chemiczne polegające na rozpuszczaniu węglanów, głównie wapnia - następuje ubytek masy glebowej i osiadanie gruntu, tworzą się wymoki
11. CO TO SĄ JEZIORA HARMONIJNE- OMÓW ICH RODZAJE
ojęcia to, po raz pierwszy użył Thinemann. W jeziorach harmonijnych związki biogenne (wpływające na ilość pokarmu) występują w ilościach, które umożliwiają harmonijny rozwój organizmów wodnych. W fitoplanktonie takich wód, stosunek takich pierwiastków jak: węgiel (C), azot (N) i fosfor (P) wynosi w przybliżeniu 106:16:1.
Do zbiorników harmonijnych zalicza się jeziora:
* oligotroficzne - wody przydenne zawierają dużo tlenu (ich nasycenie tlenem nie spada poniżej 50 - 60%). Dwutlenek węgla występuje w bardzo małych ilościach i równomiernie w całej objętości jeziora, z tendencją do minimum przy dnie. Woda jest czysta i ma dużą przejrzystość. Widzialność sięga nawet do 10 - 15m.
W jeziorach oligotroficznych nie zdarzają się zakwity. Mało jest też roślinności, której rozwój jest skutecznie ograniczany brakiem związków biogennych. Uboga roślinność powoduje, że fauna denna (bentos) rozwija się bardzo słabo i można spotkać niewiele gatunków. Obecność tlenu w całej objętości wody eliminuje procesy gnilne zachodzące w osadach dennych. Jest to bardzo korzystne dla zbiornika, gdyż mineralizacja zachodzi wtedy w całej objętości wody, a związki biogenne są trwale wiązane w osadach.
Do jezior oligotroficznych należą zbiorniki leżące na terenie małych, ubogich w związki pokarmowe zlewni (J. Hańcza) i na terenach górskich (Morskie Oko).
* mezotroficzne (a i b) - zbiorniki tej grupy, posiadają cechy pośrednie pomiędzy jeziorami oligo-, a eutroficznymi. Jest to stadium przejściowe między jeziorem czystym a zanieczyszczonym. Trwa stosukowo krótko i jest to najlepszy moment do rozpoczęcia zabiegów ochronnych i rekultywacyjnych (poprawiających jakość wody).
Cechą tych jezior są okresowo pojawiające się zakwity, które trwają bardzo krótko w jeziorach a-mezotroficznych, a dłużej w b-mezotroficznych. Woda ma kolor żółto-brunatny, co związane jest charakterem zlewni. Brak jest na niej typowych gruntów rolnych, a dużo humusu i bagna.
* eutroficzne - są to zbiorniki zanieczyszczone. W okresach stagnacji często obserwuje się deficyty tlenowe. Zimą często zdarzają się niebezpieczne przyduchy, powodujące masowe śnięcie ryb.
Przy dnie, a nawet kilka metrów nad nim występować może siarkowodór (H2S), metan (CH4) i dwutlenek węgla (CO2), które wskazują na istnienie intensywnych procesów gnilnych.
Woda takiego jeziora zawiera dużo związków biogennych, które sprzyjają zakwitom, a te występując masowo, zużywają ogromne ilości tlenu, którego i tak jest niewiele.
* politroficzne - jest to stadium przejściowe, jeziora eutroficznego do hypertroficznego. Zbiorniki takie, występują z reguły w zlewniach silnie rolniczych lub stanowią bezpośredni odbiornik ścieków przemysłowych.
Obserwuje się tu regularne występujące zakwity i masowe śnięcia ryb. Woda ma zapach gnilny, a kolor brązowawo-czerwony.
* hypertroficzne - termin ten oznacza praktycznie "śmierć jeziora". Poza niewielkimi ilościami glonów występują masowo bakterie. Woda przypomina gęstą zupę, w której jest dużo fosforu, azotu i toksyn pochodzących z zakwitów glonów i od masowo namnażających się bakterii.
Poniżej kilku centymetrów głębokości tlen już nie występuje.
12. WPŁYW MGIEL NA GOSPODARKĘ NARODOWĄ
Wplywa na transport, komuinikacja- opoznia dostawy
Imprezy miedzynarodowe,narodowe, którymi gras sie na gieldach
13. GDZIE WYSTĘPUJE TRZECIA STREFA , NAJSILNIJESZA, OBCIĄZENIA BUDOWLI WIATREM?
Sudety i Karpaty 24-47 m/s
14.WYMIEN RODZAJE WODY W STREFIE AERACJI I KTÓRE Z NICH SĄ PRZYDATNE DLA ROSLIN?
Para wodna- przydatna dla roslin
Woda związana chemicznie-nie przydatna
Woda związana fizycznie: higroskopijne, blonkowate- nie przydatna
Woda kapilarna- przydatna dla roslin
Woda grawitacyjna- przydatna dla roslin
15. CO TO JEST I JAK DLUGO TRWA OKRES WEGETACYJNY ,GDZIE JEST NAJDLUZSZY A GDZIE JEST NAKRTOSZY W POLSCE, CZYM SIĘ ZACZYNA A CZYM SIĘ KONCZY?
Okres wegetacyjny trwa ok. 220 dni. Część roku, gdy roślinność może się rozwijać ze względu na dostateczną ilość wilgoci i ciepła. W Polsce jest to okres ze średnią dobową temperaturą powietrza powyżej 5°C.
Najdluzszy- dolny slask
Nakrotszy- mazury
Zaczyna się wzrostem, kielkowaniem,otwieraniem pąków, lisci
Konczy się opadaniem roslin
16. WYMIEŃ I SCHARAKTERYZUJ PRZYDATNOŚĆ ROLNICZĄ ŁĄK ŁĘGOWYCH
łęgi właściwe- polozone na wyższych partiach terasy zalewowej (trawy,.wys. ziola)
łegi rozlewiskowe- połozone w niższych partiach t. Zalewowej , występuje stagnacja wod i okresowe zaleganie wód , wiecej turzyc niż roslin motylkowych
łęgi zastoiskowe- w zagłębieniach dolin rzecznych z utrudnionym doplywem wod powierzchniowych,często zamulane, tworzą gleby organiczne, występuja turzyce, trawy niskie
Nie są przydatne rolniczwe, zalewowe są wysoko produkcyjne, wlasciwe dobre. Ale ogolnie slabo przydatne.
17. CZYM ROZNIĄ SIĘ ZASOBY EKSPLOATACYJNE UJĘC WOD OD ZASOBÓW DYSPOZYCYJNYCH?
Zasoby ekloatacyjne to te zasoby, które wydobywamy, eksploatujemy.
Zasoby dyspozycyjne to te, którymi dany region dysponuje, z czego zasobów eksploatowanych może być mniej.
18. CO TO SĄ ABSOLUTNE ( UZYTKOWANE W SPOSÓB ABSOLUTNY) UŻYTKI ZIELONE?
To takie,gdzie warunki uniemozliwiaja inne uzytkowanie
19. WYMIEN I KROTKO SCHARAKTERYZUJ RODZAJE WAŁÓW PRZECIWPOWODZIOWYCH
LETNIE: niższe ,chronią uprawy przed zalaniem w okresie wegetascyjnym
- ZIMOWE: przed wodami powodziowymi, tereny rolnicze zabudowane,szlaki komunik. Zaleznie od usytuwania w obrębie łożyska
- OCHRONNE: nawiązuje do przebiegu koryta od niego odchodzą waly boczne
- BOCZNE: (niższe, porzeczne) zmniejszenie prędkości fali powodziowej
- PIERSCIENIOWY: chroni(otacza) osiedla przed zalaniem
- DZIALOWY: dzieli obszary zalewane na kwatery
- WSTECZNY: przy doplywach fala wchodzi w doplyw
- NARZUCONY: zatrzymuje pewną ilość wody powodziowej
20. WYMIEN I KROTKO SCHARAKTERYZUJ PROCESY GEODYNAMICZNE. KTÓRE Z NICH STANOWIĄ NAJWIEKSZE ZAGROZENIE W NASZY, KRAJU DLA ZABUDOWY?
- endogeniczne: wywolane silami z wnetrza ziemi
- egzogeniczne- zachodza w przypowierzchniowej warstwie skorupy w wyniku atmosfery.swiata organicznego ,sily ciezkości
- denudacjaegradacja pierwotnej powierz. Terenu.
- Trasport: znieksztalcenie powierzchni terenu w wyniku przenoszenia materialu skalnego
- Sedymentacjasadzanie materialu
Zagrozenie stanowią egzogeniczne
21. OMOW RODZAJE GORSKICH UZYTKOW ZIELONYCH( POD KATEM PRZYDATNOŚCI ROLNICZEJ TEZ)
- łaki gorskie i pastiwska polozone >600 m n.p.m.
- łąki gorskie niższej sfery gorskiej: polany 600-800 m npm,wilgotne, latwe do zagospodarowania, rosliny motylkowe, trway ,ziola +
- hale- pastwiska sfery srodlesnej. 800-1500 m npm na grzbietach mniej stromych zboczy gorskich, powst w sredniowieczu, trawy niskie, turzyce niskie, ziola, nieuzytkowane staja się lasami +
- hale wysokogorskie- 1500- 2000 m npm niedostepne dla czlowieka -
22. CO TO JEST OGLEJENIE I JAKIE ZNASZ JEGO RODZAJE?
Odtlenianie min. Czesci utowru glebowego w warunkach duzej wilgotnosci, zachodzi w 2 rodzajach
- oddolne ( G)
- odgórne (g)
23. WYMIEN ZJAWISKA KATASTROFALNE, KTÓRE MOGĄ STANOWIC DLA GOSPODARKI NARODOWEJ POLSKI?
- niszczenie brzegu morza
- powodz
- pozary
- katastrofy kopaniane
- zanieczyszanie srod. Elektrowniami
24.CZYM SIĘ ROŻNI KLIMAT OD POGODY?
- klimat: wieloletni uklad stanow pogody, charakterystyczny dla danego regionu w dostatecznie dlugim okresie czasu
- Pogoda: chwilowy stan atmosfery w danym miejscu okreslany przez zespol elementow meterolog. Przedstawiamy stan amosf. W zasiegu jednakowego ukl. Barycznego
25. CO TO SĄ I DO CZEGO SLUZĄ NA RZEKACH OSTROGI I KIEROWNICE
nie mam pojecia
26. OMOW FUNKCJE ZADRZEWIEN ŚRODPOLNYCH DLA POTRZEB ROLNICTWA?
Zabezpieczja rpzed erozją,podmywaniu dzikimi zwierzetami, stanwoia granice parceli.ochrona zwierzat hodowlanych przed deszczem, sadzi się ze względu na filtr powietrza,skupiaja owady niszczace przy lesie, zamiast na polach,stabilizuje zwierciadla wodne
27. WYMIEN RODZAJE ZBIORNIKOW ZAPOROWYCH
1. Zbiorniki retencyjne - zbiorniki ,których zadaniem jest magazynowanie wody w okresach jej nadmiaru w celu wykorzystania jej w innym okresie. Zbiorniki retencyjne charakteryzują się dużymi różnicami poziomów wody. Wahania stanów zależą od wielkości dopływu wody ze zlewni oraz od potrzeb gospodarczych użytkowników.
2. Zbiorniki wyrównawcze - specyficzny rodzaj zbiorników, funkcjonują one jako zbiorniki pomocnicze przy dużych zbiornikach retencyjnych. Głównym zadaniem zbiorników wyrównawczych jest magazynowanie tzw. przepływów szczytowych ze zbiorników retencyjnych celem ich wyrównania.
3. Zbiorniki przepływowe - powstają w wyniku przegrodzenia rzek jazami, których zadaniem jest utrzymanie w zasadzie stałego poziomu piętrzenia. Typowe zbiorniki przepływowe nie maja zdolności retencyjnych i charakteryzują się w zasadzie stałym poziomem piętrzenia.
4. Zbiorniki suche - zbiorniki przeciwpowodziowe. Budowle piętrzące, tworzące zbiorniki suche mają urządzenia upustowe bez zamknięć. Rzeka swobodnie przepływa przez czaszę zbiornika i urządzenia upustowe, do czasu gdy przepływ staje się większy od zdolności przepustowych stopnia. Większe dopływy są magazynowane w zbiorniku. Po przejściu fali powodziowej następuje stopniowe opróżnienie zbiornika. Pomiędzy przejściami fal powodziowych czasze zbiorników najczęściej są wykorzystywane jako pastwiska.
28. JAK SIĘ OKRESLA GLEBOKOŚC SREDNIA JEZIORA
poj jeziora/ powierzchnia jeziora - wykorzystuje się do tego echosady
29. CO TO SĄ MURSZE?
Murszowe gleby, typ gleb pobagiennych, powstających na terenach zabagnionych, które w znacznym stopniu zostały odwodnione i nastąpił proces ich murszenia,
30. JAKIM OBSZAREM JEST POLSKA W SENSIE RUCHOW SEJSMICZNYCH?
Polska jest krajem pensejsmiczna
1. CHWASTY NA ŁĄKACH ZIELONYCH
- dzikie
- gł na glebach zmieninych przez czlowieka w poblizu osiedli komunik.
- W PL 639 chwastow i roslin rudealnych (letnie, 2-letnie,wieloletnie)
Pochodzenie:
- Apofity: gat krajowe. Ze zbiorowisk nat. 297 gat. W Polsce Perz, skrzyp
- Archeofity: odwieczne rosliny w Pl 196 gat.
- Epekofity: od niedawna w PL,znane są ich dzieje
- Ergazjofity- obce, uprawiane u nas wspoczesnie,zdziczale
- Efemerofity: obce, pojawily się w czasach najnowszych, jeszcze nie do konca zadomowione
2. Ha PRZELICZENIOWY
Naliczanie podatku rolnego od hektara przeliczeniowego, umowna jednostka gruntu, która rowna się 1ha klasy gruntow naraza do przeliczania innych klas.
IVa -1,0 ha punkt odniesienia
Podstawa jest liczenie zboz z 1 ha
Klasa bonit I II IIIa IIIb IVa IVb V VI
I. ha przel 1,8 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4
3. STUDNIE WIERCONE
- Filtrowe: najpopularniejsze, śr. Wierceń:4,5-20 cm, w momencie wiercenia wklada się w grunt rury cendrowe (zabezp. Przed zasypaniem)w warstwie wodonosnej rury filtrowe ( ilosc wody zależy od sr. I dl. Rury)
- Infiltracyjne: wykonywane by zwiekszyc ilosc wody, w warstwie wodonosnej, wody ujmowane ze zb. Wodnych 60-200 m od brzegu cieku, woda infiltrowana rowna jest wodzie odplywowej
- Drenazowe: gdy potrzeba duzych ilosci wody 4-10x zwieksza poj. Ujecia ,sklada się ze studni szybowej (śr. Do 10m) od studni odchodzą promieniscie dreny.
4. WPLYW KAPILARNOSCI NA BUDOWNICTWO
Kapilarnośc gruntu- zjawisko podnoszenia się wody w porach gruntu.
- pęcznienie gruntu
- powiekszenie nośności
- podtapianie fundamentow
5. DLACZEGO SRODOWISKO PRZYR. TRAKTUJEMY JAKO SYSTEM?
Dlatego,ze elementy srodowiska polaczone sa ze soba relacjami i powiązaniami.
Mareostruktura- powiazania i relacje pomiedzy komponentami srodowiska
Holostruktura- powiazanie i ralecje pomiedzy komponentami jak i również relacje pomiedzy podmiotem aczynnikami srodowiska.
6. GLEBY
?????
7. DELUWIA- KOLUWIA (GRUNTY)
- deluwialne: u podnoza stoku,zboczy, tworzą warstwy do kilku metrow,zmienne cechy gruntowo-wodne, woda powoduje uplastycznienie, zle podloze budowlane
- koluwialne: powst w wyniku zsuniecia się gruntu ze stoku. (w PL Karpaty fliszowe) zmienne cech fiz-mechaniczne, zle podloze budowlane
8. IŁY TRZECIORZĘDOWE, WPLYW NA BUDOWNICTWO
Ścisnione 40%- .... ?% czesci ilaste chloną wodę,pęcznieją w okresach suszy, kurczą się, są slabym podlozem budowlanym. Agresywne dla betonu,cementu,stali, mają wkladki piaskow.
9. KURZAWKI
Proces zwiazany z pionowym ruchem wody ku gorze. Zjawisko upłynniania gruntu, które spowodowane jest ruchem wod podziemnych z dolu ku gorze. Wystepuje wtedy plynne bloto. Proces rozwija się wtedy, kiedy pod podlozem jest warstwa wodonosna, zwierciadlo musi być napiete. Upynnianie gruntu z podloza wywolane dzialalnoscia czlowiak, zwiazanych z praca gleboko w podziemiach.
Bronienie przed kurzawkami:
- systemy scianek szczelnych
- odwodnienie pionowe i poziome
- geowlokniny
- filtry gruntowe
- wymiana gruntu na grunt gruboziarnisty
10. BIEGI RZEKI
Profil rzeki: spadek podluzny wyrazany w promilach (stosunek roznicy pomiedzy dwoma punktami rzeki)
- bieg gorny: duzy spadek predkosci wody,intesywna erozja koryto gl, wciete w podloze
- bieg srodkowy: spadek wody,erozja boczna zamiast dennej
- bieg dolny: niewielki spadek, akumulacja rumowiska,kt podnosi bieg rzeki
11. JAK MIERZY SIĘ DLUGOSC RZEKI, KILOMETROWOSC
Dlugosc rzeki wzdluz nurtu, kilometrowane od ujscia rzeki- wyjatek to rzeki zeglowne
Rozwiniecie rzeki: stosunek w linii prostej laczace zrudlo z ujsciem
Kretosc rzeki: sosunek dl rzeki do dl jej doliny
12. IX PRZYDATNOSC GLEB
Zbozowo-pastewny slaby
13. W JAKIEJ SKALI MIERZY SIĘ TWARDOSC DREWNA?
W SKALI Brinella
14. RODZAJE MGIEL I SREDNIA LICZBA DNI MGLY W POLSCE
- radiacyjne: wywolane silnym ochlodzeniem gruntu na skutek nocnego wypromieniowania ciepla. Ich powwst sprzyjają pogodne i bezwietrzne noce,
- powstające w przyziemnej warstwie: gdy cieple i wilgotne powietrze miesza się powoli z chlodnym, mniej wilgotnym
- adwekcyjne: wywolane naplywem cieplego i wilgotnego powietrza nad eychlodzoną powierzchnią terenu
- wywolane parowaniem z cieplejszej,swobodnej powierzchni wodnej- charakterystyczne dla jesiennych wieczrow nad jeziorami lub rzekami.
Średnia liczba dni z mgla to 30- 50,przy czym gorach może być 300- sniezka
15. OLSY JESIONOWE
BORY WILGOTNE
LASY MIESZANE ŚWIEZE
16. FOLIOFAGI I KOMBIOFAGI
- foliofagi: owady roslinozerne. Wystepuja cyklicznie, zeruja na drzewach zdrowych i oslabionych, są jednogatunkowe-monokultury
- kombiofagi: szkodniki wtorne. Atakuja drzewa chore i oslabione. Zagrozone sa sony,swierki. Sa to np. korniki,rytownik pospolity.
17. STREFY OCHORNY WOD
Ochrona bezposrednia: porosnieta trawa, ogrodzona siatka do 5 m
- Ochrona posrednia: by uchronic ujscie przed obnizeniem jakosci (dla ujec z duzymi wodami) zajmuja caly teren ujecia wod. Powinna obejmowac ob. Wyznaczony czzasem 25letnim wody warstwie wodonośnej.
18. BIOTYCZNY WPLYW NA LASY
19. JAK WPLYWA METODA ODKRYWKOWA NA SRODOWISKO
- zmiana doplywow,plywow, przez zdarcie nakladu(gruntu) i odpompywania wody. Przez zdracie powstaja wyrobiska i zwalowiska
- wokół kopalni powst. Leje depresyjne, obnizenia zweirciadla
- powst zmiany mikroklimatyczne,zwiekszenie sily wiatru
- powstaja kamienilomy
- problmey z rekultywacja
20. SREDNIA PREDKOSC WIATRU W POLSCE
4M/S
21. WODY GEOTERMALNE
Zasoby energii geotermalnej w Polsce związane są z wodami podziemnymi różnych pięter stratygraficznych występującymi na różnych głębokościach w obrębie jednostek geologicznych Niżu Polskiego, Sudetów i Karpat
22. W JAKICH MIESIĄCACH JEST NAJWIEKSZE NASLONECZNIENIE
OD 16.04- 31.08
23. TAKSACJA DRZEWOSTANU
Wycena wartosci drzewa
24. ZNACZENIE TORFOWISK
- Odznaczają się dużym parowaniem ale nie wpływa to na rolnictwo.
- Wzbogacają krajobraz (bioróżnorodność).
- Stanowią siedlisko dla wielu gatunków roślin i zwierząt.
- Mają zdolność kumulowania metali ciężkich (wyłapują zanieczyszczenia).
- Odwodnione mogą być niebezpieczne i ulegać samo zapłonowi.
- Używane są do nawożenia (np. w szklarniach i ogrodach).
25. udokumentowanie wod
było wwczesniej
26. OGRANICZENIE W BUDOWNICTWIE PRZY SPADKU 2-5 %
Są pewne ograniczenia wynikające z projetkowania budynkow prostopadle względem poziomic. Ograniczenia dl. Poprzeczna budynku. Trzeba tworzyc umocnienia
27. SUKCESJA I CZYM SIĘ KONCZY
Sukcesja - Następstwo po sobie zbiorowisk roślinnych (często wraz z zwierzętami).Ostatecznym
stadium sukcesji jest klimaks. Ulegają jej środowiska naturalne.
Rodzaje sukcesji:
a) Pierwotna - Roślina wkracza na tereny wcześniej przez nią nie zajmowane.
b) Wtórna - Roślina wkracza na teren, który wcześniej zajmowała ale teraz obszar ten
pozbawiony jest tej rośliny (ta sukcesja przebiega szybciej).
Klimaks - dostosowanie się rośliny do gleby i klimatu.
28. WLASCIOWSCI ZADRZEWIENIA NA POLACH
a) Klimatotwórcze
- Produkcja tlenu - Tlen wydzielany jest w dzień, natomiast w nocy rośliny wydzielają CO2
- Produkcja fitnocydów (olejków eterycznych) - Dzięki nim można regulować właściwości
lecznicze klimatu. Fitoncydy iglaste mają właściwości uspokajające. Ma to znaczenie do
opracowywania zadrzewień miejskich, uzdrowisk (leczenie np. chorób oddechowych)
- Wpływ na wilgotność powietrza - Zadrzewienia regulują warunki termiczne i wilgotnościowe
w środowisku. W obrębie zadrzewień wilgotność wzrasta, zmniejsza się parowanie, dłużej
zalega pokrywa śniegowa, zwiększa się ilość opadów.
- Wpływ temperatury na zadrzewienia - Temp. wewnątrz zadrzewienia jest niższa niż na
zewnątrz. Różnica temp. w zadrzewieniu a temp. na otwartej przestrzeni wynosi ok. 1.5ºC.
Natomiast różnica temp. między miastem a parkiem to 1-1.5ºC. zadrzewienie redukuje stres
termiczny. Dłużej zalega na nich warstwa śniegu.
- Wpływ na strukturę wiatru - Zadrzewienia redukują prędkość wiatru. Po stronie zawietrznej
mogą tworzyć strefy ciszy i wolnych wiatrów. Gęste i zwarte zadrzewienia nie są dobrymi
barierami. Dwu liniowe zadrzewienia są bardziej wydajne, natomiast przy zadrzewieniu
kilkurzędowym (ażurowym) strefa sięga wysokości 60 wysokości takiego zadrzewienia, są
bardzo skuteczne. Bariery powinny być prostopadłe do najczęstszego kierunku wiatru.
- Funkcja filtrująca. Zadrzewienie zatrzymuje gazy i płyny z powietrza. Jest to związane z
zmniejszeniem prędkości wiatru, zwiększeniem wilgotności powietrza, spadkiem temp. i
właściwościami filtrującymi zieleń. Na zatrzymanie zanieczyszczeń ma wpływ rodzaj drzew.
W okresie wegetacyjnym rośliny pochłaniają 20-40% zawartości zanieczyszczeń.
▪ Zanieczyszczenia gazowe - Najczęściej rośliny chłoną je i wbudowują w swoją tkankę.
Uszkadza to aparat asymilacyjny i utrudnia fotosyntezę.
▪ Zanieczyszczenia pyłowe - Skuteczność zależy od struktury pasa (piętrowość i
ażurowość), stężenia pyłów, pogody , składu i wieku drzewostanu.
- Funkcja tłumiąca hałas - Polega na ugięciu fal akustycznych. Wytłumienie wzrasta z
powierzchnią liści, gęstością zieleni, piętrowością i częstotliwością dźwięków oraz
szerokością zieleni.
Drzewa sadzone w gęstości zaliścienia o szerokości:
▪ 7-8m - Zmniejszają hałas o 10-13 decybeli.
▪ 20-40m - Zmniejsza hałas o 23 decybele.
Najlepsze do tłumienia hałasu są zadrzewienia gęste, o długości 2-3m nad linią hałasu i
szerokości kilkudziesięciu metrów.
- Funkcja bariery biogeochemicznej - Występuje u zadrzewień nad jeziorami i rzekami.
Oczyszczają wody gruntowe przy pomocy pierwiastków biogennych. Wykorzystuje się to
przy oczyszczalniach ścieków. Mniejszy spływ wód występuje na obszarach zalesionych.
- Funkcja ekologiczna - Polega na utrzymaniu wysokiego poziomu zróżnicowania organizmów
użytecznych. Cechuje się dużą zmiennością sezonową i małą odpornością na działanie
czynników zawietrznych. Jeśli nie ma zadrzewienia to na obszarze dominują owady
roślinożerne. Z kolei im dalej od zadrzewienia tym owadów mniej.
- Funkcja ochronna - Wodochłonna, glebochłonna, przeciwerozyjna.
▪ Wodochłonna - Bez zadrzewienia zwierciadło wód gruntowych jest nie ustabilizowane,
wody spływają i zwiększa się ich prąd.
▪ Glebochronna - Bez zadrzewienia wody łatwiej spływają i powstają gleby deluwialne.
▪ Przeciwerozyjna - Zadrzewienia zmniejszają erozje (zatrzymują wodę). Erozja
wąwozowa osiąga duży rozmiar i wymaga dużych terenów.
- Funkcja estetyczna - Zadrzewienie wpływa dodatnio na wygląd krajobrazu.
- Funkcja rekreacyjna - Zadrzewienia pozwalają na wypoczynek.
Funkcja produkcyjna - Zadrzewienia dostarczają nam: drzewa, ziół, owoców.
Okrajek- Wysokie zioła i niskie krzewy.
Oszyjek - Wysokie krzewy i niskie gałęzie
33. CO WCHODZI W SKLAD RUI? Nie wiem
34. BILANS WODNY
P= H+E
H- PAROWANIE
E- ODPLYW