Vademecum biznesu

JAK ROZLICZYĆ WYDATKI NA ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI

Koszty odliczymy już na starcie

Przygodę z biznesem zaczynamy z reguły od nakładów, zyski pojawiają się później. Czy możemy odliczyć koszty, nie czekając na przychody?

Tak, jeśli inwestycje wiążą się z założeniem i rozwojem firmy. Oczywiste jest, że niektóre wydatki (np. opłatę za wpis do ewidencji) musimy ponieść jeszcze przed startem.

W zależności od tego, co kupujemy, różny będzie sposób rozliczenia.

Towary do remanentu

Jeśli jeszcze przed rozpoczęciem działalności kupiliśmy towary handlowe lub materiały (tzw. środki obrotowe), powinniśmy wpisać je do remanentu (spisu z natury). Jego wartość możemy wykazać w kolumnie 16 księgi. Nie dodajemy go bowiem do kosztów. Rozliczymy go jednak przy ustalaniu rocznego dochodu (albo zaliczek opłacanych w ciągu roku - jeżeli sporządzimy następny remanent).

W remanencie musimy uwzględnić towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, wyroby gotowe, braki i odpady, a także towary będące naszą własnością, ale znajdujące się poza zakładem oraz towary obce, które są w naszej firmie.

Jeśli nie mamy żadnych składników majątku obrotowego wykazywanych w remanencie, jego wartość wyniesie zero > patrz przykład 1. Taki sposób rozliczenia potwierdza wyrok NSA z 18 października 1995 r. (SA/Ka 2012/94), w którym czytamy: "skarżący nie wpisał do prowadzonej przez siebie podatkowej księgi przychodów i rozchodów tych wydatków, które poniósł wprawdzie przed uruchomieniem działalności gospodarczej, ale takich, które pozostawały w bezpośrednim związku z tą działalnością. Były to bowiem zakupy towarów, które miały być przedmiotem zamierzonej działalności handlowej. Z uwagi na czas dokonania tego zakupu skarżący przed rozpoczęciem zapisów w księdze powinien był wpisać do niej stan remanentu początkowego.

Ponieważ tego nie uczynił, należało uznać, że prowadzona przez niego podatkowa księga przychodów i rozchodów nie zawiera opisu wszystkich zdarzeń gospodarczych związanych z prowadzoną przez niego działalnością".

Akceptują to także urzędy (np. interpretacja Drugiego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty z 16 lutego br., I/415-3.1-351/07/ZDB).

Firmowy sprzęt do ewidencji

Do kosztów możemy też wrzucić kupione przed założeniem firmy samochód, komputer, biurowe meble. Potwierdził to przykładowo Urząd Skarbowy Kraków-Podgórze w interpretacji z 6 stycznia 2006 r. (PD/415134/05/R1). W zależności od ich wartości zaliczamy je bezpośrednio do kosztów albo amortyzujemy > patrz przykład 2. Do majątku firmy możemy też wprowadzić rzeczy, które kupiliśmy dużo wcześniej przed rozpoczęciem działalności i nie mamy faktur odsprzedawcy. Tak wynika z art. 22g ust.8 u pdof. Jeżeli nie możemy ustalić ceny nabycia, sami szacujemy ich wartość.

Uwzględniamy przy tym ceny rynkowe z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji oraz ich stan i stopień zużycia. O tym jak to zrobić, szerzej pisaliśmy w DF z 6 sierpnia br.

Strata w pierwszym roku

Do księgi możemy też wpisać wydatki związane z rozpoczęciem działalności (opłaty za rejestrację, pieczątki, wizytówki, nakłady na reklamę). Urzędy z reguły to akceptują. Przykładowo Urząd Skarbowy Warszawa-Praga w interpretacji z 13 grudnia 2006 r. (1434/DD1/ 415/31 P/06/TK) stwierdził, że opłaty za wpis do ewidencji działalności oraz zgłoszenie VAT są kosztem podatkowym.

Zdarza się jednak, że organy podatkowe kwestionują wydatki na starcie firmy. Tak było w sprawie rozpatrzonej przez NSA w wyroku z 8 maja 2001 r. (I SA/Łd 488/99). Podatnik miał w pierwszym roku działalności same koszty i żadnych przychodów.

Nie spodobało się to fiskusowi. NSA stwierdził jednak, że wydatki poniesione wdanym roku przedsiębiorca może zaliczyć w ciężar kosztów firmy, jeżeli mogą przyczynić się do uzyskania przychodu w przyszłości. Stratę z pierwszego roku rozliczy więc w następnych latach.

Także NSA w wyroku z 11 stycznia 2005 r. (FSK 1049/04) dotyczącym osób prawnych podkreślił, że bez wydatków związanych z powstaniem i funkcjonowaniem firmy nie byłoby możliwe uzyskanie jakichkolwiek przychodów. Dlatego mogą one być kosztem podatkowym.

PRZEMYSŁAW WOJTASIK

Dla nowych jednorazowa amortyzacja

Nowe firmy mogą od razu rozliczyć w kosztach większość firmowego majątku. Pozwalają na to przepisy o jednorazowej amortyzacji. W ten sposób można odliczyć w pierwszym roku działalności nawet 50 000 euro (w 2007 r. jest to 199 000 zł). Ten przywilej nie dotyczy tylko samochodów osobowych i wymienionych w grupach 1 i 2 Klasyfikacji Środków Trwałych nieruchomości.

Jak rozliczyć pierwsze zakupy

Firmowe towary i sprzęty kupione przed rozpoczęciem działalności możemy zaliczyć do kosztów, ale na różne sposoby: ¦ towary - wpisujemy do remanentu początkowego, są kosztem przy wyliczaniu dochodu z uwzględnieniem różnic remanentów, ¦ wyposażenie - sprzęt nie droższy niż 3500 zł wrzucamy bezpośrednio w koszty, ¦ środki trwałe - rzeczy powyżej 3500 zł musimy amortyzować.

Nieopodatkowane wsparcie dla początkujących

Świeżo upieczeni przedsiębiorcy często korzystają na starcie z dofinansowania. Przepisy przewidują co do zasady zwolnienia podatkowe dla różnych form wsparcia, np. środków przyznanych z urzędu pracy (art. 21 ust. 1 pkt 121 u pdof). Potwierdził to Urząd Skarbowy w Ostrołęce w interpretacji z 3 listopada 2006 r. (US 15 PO-II-415/ 25/06/KD). Przyznał też, że wydatki na zakupy sfinansowane z takich środków mogą być kosztem podatkowym (oprócz inwestycji w środki trwałe). Podobnie uważają Drugi Urząd Skarbowy Łódź-Bałuty (interpretacja z 16 lutego br., I/415-3.1351/07/ZDB) oraz Urząd Skarbowy w Końskich (interpretacja z 22 lutego br., PD/415-24/2006/2007). Warto przypomnieć, że minister finansów wydał niedawno rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od dofinansowania z unijnych programów, m.in. Equal (pisaliśmy o tym w "Rz" z 23 sierpnia br.).

Przykład 2

Pan Kowalski założył we wrześniu firmę usługową, ale już w lipcu kupił komputer za 5000 zł, telefon za 500 zł i faks za 1600 zł. Jak je rozliczyć? Komputer musi amortyzować (jego wartość przekracza 3500 zł) - wpisuje go we wrześniu do ewidencji środków trwałych i nalicza odpisy od października. Może go też zamortyzować jednorazowo. Natomiast wydatek na telefon i faks może zaliczyć bezpośrednio do kosztów. Ponieważ faks kosztował ponad 1500 zł, we wrześniu wpisuje go do ewidencji wyposażenia. Może też oczywiście zaliczyć telefon i faks do środków trwałych i jednorazowo zamortyzować.

Przykład 1

Pan Kowalski założył firmę we wrześniu. Jednak już w sierpniu kupił towary handlowe. Wymienił je w remanencie początkowym, który wpisał do księgi. Przy wyliczaniu dochodu z działalności (z uwzględnieniem różnicy remanentów) wartość tych towarów zwiększy koszty uzyskania przychodów

---