Galeria przyrządów noktowizyjnych - funkcje
współczesne noktowizory można podzielić pod względem zastosowań na:
- celowniki noktowizyjne do broni;
- Celowniki noktowizyjne do broni -
A/N PVS-4
Uniwersalny amerykański celownik noktowizyjny generacji 2,3 lub 4. Produkowany przez korporację Grumman-Northop (LittonEOS),
stosowany w karabinkach szturmowych, karabinach wyborowych, karabinach maszynowych, granatnikach.
Oznaczenie A/N PVS-NUMER świadczy o wojskowym przeznaczeniu urządzenie i oznacza: ARMY/NAVY Personal Vision System.
Rosyjski, noktowizyjny celownik 2+ generacji do broni długich. Stosowany do rodziny karabinów AK,
karabinów wyborowych SWD i SWU, karabinów maszynowych i granatników.
NSP-3
Kaskadowy celownik noktowizyjny 1+ generacji produkcji rosyjskiej (ten na zdjęciu produkcji polskiej).
Na zdjęciu celownik jest zamocowany do karabinka szturmowego AKMŁ z tłumikiem płomienia PBS-1.
- systemy noktowizyjne pojazdów bojowych;
Noktowizyjny peryskop kierowcy pojazdu pancernego. Jest to noktowizor klasyczny (generacja 0).
Po zmierzchu kierowca/mechanik pojazdu wymieniał dzienny peryskop na peryskop noktowizyjny.
Produkcja rosyjska, produkowany na licencji w krajach Układu Warszawskiego m.in. w Polsce.
POD-72 (oznaczenie rosyjskie TKN-3M)
Peryskop noktowizyjny dowódcy czołgu. Posiada przełączany kanał dzienny i nocy.
Obecnie produkowane urządzenia mają już przetworniki noktowizyjne 2+ generacji.
Wcześniejsze posiadały przetwornik dwukaskadowy generacji 1. Zaprojektowany w ZSRR,
obecnie produkowany m.in. w krajach byłego ZSRR i Polsce.
- noktowizyjne systemy obserwacyjne (doręczne, stacjonarne, sprzęgane z dalmierzami laserowymi);
ORION-5
Biokular obserwacyjny, doręczny, generacji 2+ produkcji rosyjskiej.
PNCA-85
Pasywny noktowizyjny celownik artyleryjski (PNCA) jest systemem generacji 2+
produkowanym przez Przemysłowe Centrum Optyki. Urządzenie, jak sama nazwa wskazuje,
przeznaczone jest do kierowania ogniem artyleryjskim. Na zdjęciu widać PNCA-85 z zamontowanym dalmierzem laserowym (brązowe urządzenie) firmy Leica.
- gogle noktowizyjne.
A/N PVS-5B
Gogle noktowizyjne produkcji amerykańskiej produkowane przez korporację Grumman-Northop (LittonEOS).
Jedno z pierwszych tego typu urządzeń na świecie. Najczęściej spotykane z przetwornikami generacji 2, rzadko 3
(w tej konfiguracji gogle są zbyt drogie). Bardzo popularne w showbiznesie, widziałem je m.in. w: "JAG", "Belfer 2",
"Strażnik Teksasu", "Władza absolutna", "Bayer z Bel Air"
A/N PVS-7 B/D
Gogle noktowizyjne produkcji amerykańskiej produkowane przez korporację Grumman-Northop (LittonEOS), następca wcześniejszego modelu A/N PVS-5. Są to biokularowe (jeden obiektyw, dwa okulary) podstawowe gogle noktowizyjne armii amerykańskiej. Układ biokularowy znacznie zmniejsza koszt urządzenie jednocześnie gwarantując, porównywalny z układem dwulampowym, komfort pracy użytkownika. Rozbicie obrazu następuje przy zastosowaniu pryzmatu światło łamiącego. Ten noktowizor jest również bardzo popularny w showbiznesie, można go było zobaczyć m.in. w: "JAG", "Na krawędzi", "Krytyczna decyzja", "Złoto pustyni", "Czas patriotów".
Natomiast pod względem budowy dzielimy je na:
- monookulary (jeden obiektyw, jeden okular);
- biokulary (jeden obiektyw, dwa okulary - rozbicie obrazu przy użyciu np.: pryzmatu światłołamiącego);
- binookulary (dwa obiektywy, dwa okulary - widzenie przestrzenne)
"Górna półka", czyli krótki opis noktowizora serii:
21 stycznia 82 roku Ministerstwo Obrony Stanów Zjednoczonych ogłosiło konkurs na opracowanie lekkich gogli noktowizyjnych (maksymalna masa samego urządzenia miała sięgać 680 gram). Nowy noktowizor miał zastąpić dotychczas stosowane binookularowe gogle noktowizyjne serii A/N PVS-5. Jednym z najistotniejszych wymogów, jaki postawiono przed nowo projektowanym przyrządem, było osiągnięcie niższej ceny jednostkowej w stosunku do jego poprzedników przy jednoczesnym zachowaniu tych samych parametrów obserwacji - urządzenie miało zapewniać m.in. obuoczną obserwację. Postulat niskiej ceny udało się spełnić przez zastosowanie interesującego wybiegu technicznego. W A/N PVS-7 zastosowano tylko jeden przetwornik optoelektroniczny (zamiast dwóch stosowanych w serii A/N PVS-5) - koszt produkcji zmniejszono w ten sposób o prawie połowę. Obraz z jednego przetwornika noktowizyjnego wyprowadzono na dwa okulary przez zastosowanie pryzmatu światło łamiącego i dwóch pryzmatów łamiących w torze optycznym. W ten sposób otrzymano tańszy, biokularowy (bez możliwości oceny głębi obrazu) przyrząd noktowizyjny. Charakterystyczna konstrukcja tego przyrządu (dziś już bardzo popularna) określana jest czasem żartobliwie mianem "Cyklopa".
Noktowizory serii A/N PVS-7 wykorzystują 18 mm przetwornik optoelektroniczny generacji 2 lub wyżej. Przetwornik wyposażony jest w układy zabezpieczenia przed zbyt jasnym światłem (BSP) i automatycznej regulacji ostrości (ABC). Sam przyrząd posiada diodowy emiter podczerwieni oraz wskaźniki zużycia baterii i włączonego emitera IR (wskaźniki znajdują się w polu widzenia, wewnątrz okularów noktowizora). Współczesne jednostki przystosowane są do szybkiej i łatwej wymiany obiektywów (w celu przekształcenia gogli w potężniejszy przyrząd obserwacyjny) oraz mają możliwość zamontowania m.in. kompasu magnetycznego, wyświetlającego namiar geograficzny w polu widzenia noktowizora. Układ optyczny (okularów) i mocowania pomyślane są tak, aby noktowizor można było nosić razem z maską przeciwgazową M40 (z opinii użytkowników wynika, że nie jest to jednak zbyt łatwe i komfortowe).
Gogle noktowizyjne A/N PVS-7 to aktualnie podstawowy noktowizor osobisty żołnierzy w armiach wojsk stanów zjednoczonych. PVS-7 wykorzystywane są wszędzie gdzie brak percepcji głębi obrazu nie ma dużego znaczenia (np. do prowadzenia pojazdów mechanicznych wymagane są już gogle binookularowe). W wojskach stanów zjednoczonych standardowo przydziela się siedem PVS-7 na pluton (12 ludzi) i 75 na kompanię (144 ludzi).
Znane są mi cztery wersje noktowizora serii PVS-7:
A - jedna z pierwszych wersji noktowizora, początkowo produkowana przez Litton EOS.
B - jedna z pierwszych wersji noktowizora, początkowo produkowana przez dwóch producentów: ITT oraz VARO. Od wersji A różni się wyglądem obudowy (ma nieco mniejsze wymiary zew).
C - specjalna, wodoodporna odmiana wersji A noktowizora produkowana dla marynarki wojennej USA. PVS-7C wytrzymuje zanurzenia w wodzie na głębokość do 20 m.
D - obecnie produkowana dla wojsk USA, najnowocześniejsza wersja noktowizora, wyglądem identyczna z wersją B. Najważniejszą różnicą jest zastosowanie nowoczesnego przetwornika optoelektronicznego MX-1030A (OMNIBUS V) o bardzo dobrych parametrach optyczno-elektronicznych oraz nowego lekkiego obiektywu.
Aby lepiej uświadomić sobie jakość wykonania i potęgę noktowizora A/N PVS-7D proponuję porównać kilka jego parametrów optoelektronicznych z parametrami uznawanych za bardzo dobre, wojskowych gogli noktowizyjnych 2+ generacji PNVU (inaczej SOVA2) o zbliżonej do PVS-7 konstrukcji. Gogle PNVU są produkcji rosyjskiej.
Parametr SOVA 2 A/N PVS-7D
Generacja 2+ 3 (OMNIBUS V)
Średnica przetwornika OE [mm] 18 18
Czułość fotokatody [uA/lm] 600 1800
Rozdzielczość [lp/mm] 40 64
Wzmocnienie systemowe 25000 40000
Pole widzenia [°] 37 40
Długie oko [mm] 14 25
Masa własna [g] 750 680
Dodatkowe parametry optyczno-mechaniczne noktowizora A/N PVS-7 D :
Powiększenie - 1 x
Obiektyw - 27 mm (F1.2)
Regulacja okularów - +2 : -5 dioptrii
Rozstaw okularów - od 55 mm do 71 mm
Zakres ogniskowania (obiektyw 27 mm) - do 25 cm do nieskończoności
Wersja B wytrzymuje zanurzenia w wodzie na głębokość 1 m przez 30 minut