Akt I
Scena 1 Do chaty pustelnika przybywa książę Kirkorn. Chce prosić starca o radę w sprawie wyboru małżonki.  Pustelnik wyznaje księciu, ze jest królem Popielem III i to on jest prawowitym władcą i kiedy nadejdzie odpowiedni moment odzyska utracona władze. Książę Kirkorn obiecuje pomoc i poparcie dla Króla Popiela, ten radzi mu by na przyszłą żonę wybrał dziewczynę z ludu co zagwarantuje mu przychylność poddanych.

Scena 2 W jeziorze Gopło mieszka  nimfa Goplana, jest ona zakochana w śmiertelniku młodzieńcu Grabcu. Jednak on nie odwzajemnia uczuć nimfy, jego ukochaną jest Balladyna mieszkająca wraz z matką i siostrą Aliną w jednej z chatek. Zazdrosna o ukochanego zleca swoim sługom Chochlikowi i Siekierce niedopuszczenie do spotkania Balladyny i Grabca oraz chce sprowadzić księcia Kirkorna do chatki wdowy.
Scena 3.Siekierka i Chochlik podstępem sprowadzają księcia Kirkorna do domu wdowy. Książe jest   pod wrażeniem córek wie, że spośród tych 2 dziewczyn wybierze sobie żonę, tylko nie wie, którą z nich. Siekierka podsuwa matce pomysł na konkurs, ta z córek, która uzbiera najszybciej dzban malin zostanie zoną księcia.

Akt II
Scena 1 Chochlika wykorzystuje swoje czary by Grabiec nie mógł znaleźć drogi do domu. Błąka się po lesie, zmęczony zasypia. W tym czasie duszków odnajduje Goplana dowiaduje się, że mimo starać Chochlika i Siekierki, Balladyna i Grabiec spotkali się w nocy. Goplana ze złości przemienia Grabca w wierzbę. Rano rozpoczyna się konkurs pomiędzy Balladyną i Aliną. Alina znacznie szybciej uporała z zadaniem wracając do domu spotyka Balladynę, która nie uzbierała żadnych malin. Postanawia zabić Alinę by wygrać konkurs. Świadkiem zabójstwa Aliny jest Grabiec, który jako zamieniony w wierzbie obserwuje całe zdarzenie. Balladyna zabiera dzban z owocami, na jej czole pojawia się krwawa plama.

Scena 2 W chacie na córki czeka matka i Kirkorn , ciekawi są która to z dziewczyn najszybciej zbierze maliny. Zauważają powracającą z lasu Balladynę. Matka pyta się jej gdzie podziała się jej siostra  ta okłamuje jej mówiąc, że Alina uciekła z jakimś mężczyzną. Balladyna wychodzi za mąż za Kirkora. Jednak krwawe znamię na czole cały czas przypomina jej o zbrodni jaką popełniła. 

Akt III
Scena 1 Zbrodnia Balladyna pociąga za sobą fatalne następstwa . Pali się chatka matki, a jej ukochany Grabiec dowiaduje się o jej ślubie z Kirkorem.

Scena 2  Kirkorn niedługo po ślubie musi wyjechać na wojnę. Balladyna zostaje sama i rozpoczyna własne rządy. Pragnie ukryć swoje pochodzenie, nie przyznaje się do swojej przeszłości, swoich dawnych znajomych kiedy do niej przychodzą każe wypędzić.

Scena 3 Krkorn chce sprawdzić lojalność Balladyny za namową Pustelnika wysyła do zamku zapieczętowaną skrzynie z rozkazem by ta jej nie otwierała. Balladynie chcąc się pozbyć plamy na czole idzie do Pustelnika. Ten wyjaśnia jej, że jedynie Alina może ją uleczyć, proponuje, że za pomocą magii wskrzesi zamordowaną siostrę. Balladyna nie zgadza się i ucieka z chatki pustelnika.

Scena 4 Nimfa Goplana nadal chce zdobyć miłość Grabca. Wkłada na głowę znaleziona koronę Popiela, obiecuje mu, że teraz będzie Królem Dzwonków i posiadać będzie władzę nad całą przyrodą. Młodzieniec snuje plany dotyczące własnych rządów.

Scena 5  Ktoś podsłuchał rozmowę Balladyny i Pustelnika , był to Kostryń. Od tej chwili zostaje powiernikiem Balladyny i wplątany zostaje w nieuczciwe rozgrywki władczyni. Kiedy do zamku przybywa posłaniec ze skrzynią Kostryń sugeruje Balladynie, że prawdopodobnie i on wie o jej zbrodni. Postanawiają go zabić.

Akt IV
Scena 1 Na zamku Kirkora odbywa się uczta. Nagle na przyjęciu pojawia się matka Balladyny. Kobieta jest zmęczona głodna i spragniona. Wychodzi na jaw, że staruszka była przez wiele miesięcy więziona w zamku. Córka wypiera się matki i każe ją wyrzucić. Nadchodzą wspaniałe wieści Kirkorn pokonał Popiela IV, ale nie chce przejąć władzy, mówi, że królem zostanie ten kto posiada prawdziwą, królewską koronę. W nocy Balladynie śni się zamordowana siostra.

Scena 2 Kirkor po raz kolejny opuszcza swoje ziemie. Przyrzeka Popielowi III, że odnajdzie skradziona koronę nie wie, że koronę posiada Grabiec, Książe wyrusza aż do Gniezna. Do chatki Pustelnika przychodzi matka Balladyny opowiada mu o swoim losie. Pustelnik pociesza ją i obiecuje, że zaraz po odzyskaniu władzy ukaże Balladynę.

Scena 3 W zamku chochlik i Siekierka rozmawiają o tym co będę robić w burzliwą noc. Chochlika planuje udać się na przyjęcie a Siekierka planuje nakarmienie starej matki bociana, która boi się burzy.

Scena 4 Balladyna planuje zbrodnie chce zabić Grabca i odebrać mu koronę Popiela.

Scena 5  W dokonaniu zbrodni pomaga Kostryń po odebraniu korony naradzają się co robić dalej planują zabić Kirkora, który prawdopodobnie niedługo odgadnie prawdę. Balladyna chce również zabić Pustelnika.

Akt V
Scena 1 Siekierka i Chochlik  wspominają minioną noc, zjawia się Goplana. Jest przygnębiona martw się, że jej czary doprowadziły do złego a ona chciała tylko uzyskać miłość ukochanego. Postanawia opuścić swoją krainę.

Scena 2 Wojska Kirkora są bliskie zwycięstwa, docierają do bram Gniezna.  Wysyła do Popiela III posłańców by podzielić się z nim dobrymi wiadomościami. Posłańcy odkrywają, że pustelnik nie żyje.

Scena 3 Balladyna i Kostryn przygotowują się do walki z Kirkorem. Dzięki przekupieniu części żołnierzy udaje im się pokonać księcia. Bez namysłu go zabijają. Z grodu przychodzą posłańcy i witają nowych dowódców chlebem i solą. Balladyna postanawia pozbyć się ostatniego świadka jej zbrodni. Bochenek chleba kroi zatrutym nożem, niczego nie podejrzewający Kostryn zjada chleb i umiera.

Scena 4  Lekarz bez trudu odkrył, że Kostryn został otruty i żąda znalezienia winnego. W pałacu zjawia się młodzieniec Filon , który znalazł ciało Aliny, zakochał się w niej i chce by odnaleziono zabójcę i go ukarano. Przed Balladyną  stoi też jej matka, nikt nie rozpoznaje w niej matki Balladyny. Kobieta skarży się na wyrodną córkę. Nie wyjawia jej imienia bo wie, że jeśli to sprawi skaże córkę na śmierć. Kobieta umiera. Balladyna może być wreszcie spokojna nikt nie wie o jej zbrodniach. By uniknąć jakichkolwiek podejrzeń wydaje trzykrotnie wyrok śmierci: na trucicielu, Kostryna, na zabójcy Aliny i na wyrodnej córce. Skazuje się trzykrotnie na śmierć. W chwili koronacji Balladyna ginie od uderzenia pioruna.

---