BOGOWIE MEZOPOTAMII
ANU Bóg nieba, z którego świeci słońce i pada deszcz. Władca wszystkiego, strażnik porządku w świecie materialnym i niematerialnym. Gwiazdy są jego wojownikami, a Droga Mleczna jego prywatną autostradą. Anu mieszka wyłącznie w niebiesiach, odległy i niedostępny, rzadko ingeruje w ludzkie sprawy.
APSU Otchłań. Wody, na których unosi się ziemia. Gdy bogowie zostali stworzeni, hałas, jaki powodowali, przeszkodził Apsu, który poskarżył się swej matce Tiamat. Tiamat rozpoczęła wojnę z bogami i została zabbita przez Marduka.
ANSZAR Ojciec Anu i wszystkich innych bogów. Jego małżonką jest jego siostra Kiszu. Anszar jest pierwiastkiem męskim, a Kiszu żeńskim, on jest niebem, a ona ziemią. Anszar poprowadził bogów na wojnę przeciw Tiamat.
EA Także ENKI "Pan Świętego Oka." Bóg wód, najwyższy bóg magii i wiedzy, patron sztuk. Wyrocznia. Przedstawia się go jako kozła z rybim ogonem lub człowieka z wodą spływającą z ramion. Żeniąc się z Ninhursag ("Panią Górą") stworzył rośliny i dał ludziom rolnictwo.
ENLIL Bóg ziemi i wiatru. Pan losów ludzkich. Bóg, który osusza zalane tereny po wylewach Eufratu i Tygrysu; bóg, który sprowadza deszcz i który napełnia żagle statków i łodzi; bóg, który walczy z cierpieniem świata. Jego moc porusza wszystko, jest aktywnym pierwiaskiem poruszającym ziemię. Zesłał powódź, która zniszczyła wszystko oprócz Utnapisztima i jego rodziny. Można go odnaleźć w szalejącej burzy i w ruinach po wojnie.
ERESZKIGAL Bogini podziemi, małżonka Nergala. Czasem uważana za mroczny aspekt Isztar. Gdy Isztar zstąpiła do podziemi, by uratować Tammuza, Ereszkigal skłoniła ją do pozostawiania przy wszystkich siednmiu bramach świata podziemnego jakiegoś kawałka swojego ubioru lub insygniów; stojąc nago przy siómej bramie, isztar rzuciła się na Ereszkigal, lecz podobnie jak Samson pozbawiony włosów była bezsilna, Ereszkigal uwięziła ją w podziemiu, dopóki Ea nie uwolnił jej podstępem.
GILGAMESZ Podobnie jak Herkules, bóg-heros, w dwóch częściach boski, a w jednej ludzki. Historia jego przygód przetrwała na dwunastu tablicach z drugiego tysiąclecia przed naszą erą. Gilgamesz walczył z dzikim człowiekiem Enkiddu, którego potem oswoił. Mimo ostrzeżeń kapłanów i złych znaków na niebie, Gilgamesz i Enkiddu wyruszyli na wyprawę. Śmierć Enkiddu zainspirowała Gligamesza, by szukał nieśmiertelności, i po wielu przygodach odnalazł Utnapisztima, który przeżył Wielką Powódź, i wraz ze swoją zoną został przezeń obdarzony nieśmiertelnością.
ISHTAR; u Sumerów INANNA; u Egipcjan ASTARTE Największa spośród mezopotamskich bogiń-matek. Bogini płodności, seksu, księżyca i wojny. Władczyni nieba, pani smutku i bitew. Wspaniała kochanka i wspaniała matka. Gilgames, gdy przekonał się o bezwartościowości nieśmiertelności, wzgardził nią, by zapewnić sobie śmierć. Jej gwaizdą jest Wenus, a jej zwierzęciem kultowym - lew. Jej miłość jest zaborcza, a nawet śmiertelna. Egipska rzeźba przedstawia ją nagą, stojącą na lwei i trzymającą kwait lotosu, symbol życia. Jej kult obejmował symbole falliczne, prostytucję sakralną i umalowanych kapłanów przebranych za kobiety. W jej świątyni w Uruk kobiety odprawiały seksualne obrzędy na jej cześć. Kapłanka grała boginię; kapłan, który grał boga, był zabijany. Chrześcijanie zamienili ją w demona i jako o demonicy wspomina o niej Milton w "Raju utraconym".
KINGU Generał Tiamat w wojnie przeciw bogom. Strażnik tablic przeznaczenia, które zawierają boski plan dla całego kosmosu. Ninhursag użyła jego krwi do zrobienia pierwszego człowieka i stąd pochodzi buntownicza, demoniczna część natury ludzkiej.
MARDUK Wielki bóg Babilonu, Król Królów, Strażnik Prawa, Wielki Czarownik, Wielki Uzdrowiciel, zabójca Tiamat. Marduk to Porządek walczący z Chaosem, z którego to starcia wyłania się wszystko. Zwyciężając Tiamat, Marduk dał swiatu porządek. Gdy zdobył od Kingu tablice przeznaczenia, przyczepił je do swojej własnej piersi i w ten sposób poddał ziemię władzy bogów. Stela Hammurabiego ukazuje Marduka na jego tronie, w rogatym nakryciu głowy, dającego Hammurabiemu swoje berło i pierścień. Amoryci widzieli Marduka jako boga wiosny, swiatła słonecznego, ziół i drzew.
NEBO Także NABU Bóg pisma i mowy, rzecznik bogów. Zapamiętuje czyny ludzi na sąd poo śmierci.
NERGAL Bóg świata podziemnego, zniszczenia i plag, małżonek Ereszkigal. Wyrzucony z niebios, szturmował podziemia z czternastoma demonami tak długo, aż Ereszkigal zgodziła się go poślubić.
NINHURSAG Także MAAT "Pani Góra." Matka ziemia. Ulepiła z gliny pierwszego człowieka i ożywiła go krwią Kingu.
SZAMASZ Także BABBAR, UTU Słońce. Syn Sina, boga księżyca, brat i mąż Isztar. Wielki bóg sprawiedliwości. W Sumerze bóg wróżbiarstwa. Wróg ciemności i wszystkiego, co z niej pochodzi. Każdego dnia ludzie-skorpiony otwierają wrota jego wspaniałego pałacu, skąd Szamasz wyjeżdza na swoim rydwanie. Przejeżdza przez całe niebo, od horyzontu do horyzontu, widząc po drodze wszystko, co się dzieje na ziemi. Po zejściu poniżej horyzontu, wraca do swojego pałacu przez królestwo podziemi. Szamasz rząda sprawiedliwości od ziemskich władców i chroni ich poddanych, szczególnie tych biednych.
SIN Bóg księżyca. Mądry i skryty, wróg wszystkich złych duchów. Starzec z długą brodą, który każdej nocy leci poprzez niebo w swojej łodzi.
TAMMUZ Także DUMUZI Bóg zbiorów. Bóg, który umiera i rodzi się na nowo. Miłość do Isztar zanbiła go, i Isztar walczyła w świecie zmarłych z Ereszkigal, by przywrócić go światu żywych.
TIAMAT; dla agnostyków, LEVIATHAN Bogini pierwotnej głębi, Chaos, z którego Marduk stworzył świat. Przybrała postać smoka i pływała w pierwotnych wodach. Tiamat walczyła z bogami, rodząc smoki, sfinksy, ludzi-skorpionów i inne demony i potwory, które stanowiły jej armię. Marduk zabił ją, pokonując ją magią i potężnymi wiatrami. Rozkrajając ją na pół, Marduk rzucił jedną część w górę, tworząc niebiosa, a drugą w dół, tworząc ziemię.
(Kanaan)
ANAT Bogini miłości i wojny. Małżonka Baal-Haddada, któremu pomaga w bitwach.
ATHIRAT W Biblii ASHERAH Matka bogów, małżonka Ela. Athirat namówiła Ela, by udzielił błogosłąwieństwa świątyni Baal-Haddada po jego zwycięstwie nad Yammem, bogiem chaosu. Utożsamiana z Isztar.
BAAL-HADDAD "Potężny" "Ten, który sięga chmur." Syn Dagona, bóg zbóż. Szef boskiego zgromadzenia. Jest bohaterem Porządku przeciwskawionego Chaosowi. Jego bronią jest błyskawica i można go znaleźć w burzach i piorunach. Gdy przeciwstawił się Motowi, bogowi ziemi, został połknięty przez boga śmierci i zrzucony do podziemia, które po strasznej bitwie obrócił w ruinę. Na początku czasu Baal-Haddad walczył z Yammem i zwyciężył go, poddając wody Chaosu kontroli Porządku.
Termin "Baal" nie jest imieniem włąsnym,, lecz tytułem - oznacza "Pan". Zanć prawdziwe imię boga znaczało posiadać wielką moc, i dlatego prawdziwe imiona bóstw były często trzymane w sekrecie przez kapłanów. Dlatego do wielu lokalnych bogów ludzie zwracali się po prostu "Panie" - Baal. Baal z Biblii to najczęściej Baal Szamim, "Władca Niebios". W Kartaginie, kolonii fenickiej, ludzie czcili Baala Hammona lub Ammona, boga nieba i płodności, którego symbolem był baran. Bóg semickiego plemienia koczowniczego Zebulon był "Muchą", lub Baal (Beel)-Zebulem, co często wymawiano nieprrawidłowo jako Beelzebub.
EL "Byk," Ojciec Ludzi, Dobry, Współczujący. Stwórca wszystkich rzeczy, najwyższy ze wszystkich bogów.
KATHIRAT "Uzdolnione" Pomniejsze boginie czuwające nad porodem.
MOT Bóg smierci, rządzący światem podziemi.
ZDOLNY I POJĘTNY Boski rzemieślnik, patron rzemiosła i magii. Zrobił broń Baal-Haddada, którą walczył z Yammem, i zbudował świątynię, w której mieszkają Anat i Baal-Haddad.
YAMM OCEAN Także KSIĄŻĘ OCEAN, WŁĄDCA PRĄDÓW OCEANICZNYCH Bóg pierwotnego chaosu, podobny do Tiamat i Coatlicue. Wróg Baal-Haddada. Przed wielką bitwą z Baal-Haddadem, Yamm przeraził boskie zgromadzenie bogów i wysłał posłów, by domagali się okupu. Jego częścią miał być Baal-Haddad jako niewolnik. Baal- Haddad, wściekły, wygonił posłów z komnaty, biczując ich po pośladkach i pozbawaijąc wszelakiej godności. W ten sposób zaczęła się wojna.